המכלול:געשעענישן אינעם לוח/שבט

שבט
א' שבט	ראש השנה לאילנות לויט די בית שמאי ב'תפ"ח – משה רבינו הייבט אן זאגן משנה תורה פאר די אידן ה'רמ"א – אנפאנג פון דער שפאנישער אינקוויזיציע ה'תרל"ט – רבי משה שיק, דער "מהר"ם שיק", חוסטער רב און פון די גרעסטע מנהיגים אין אונגארן ה'תשל"א – רבי משה יחיאל הלוי עפשטיין, אזשעראווער רבי, מחבר פון "אש דת" און "באר משה" ה'תשנ"ז – רבי אברהם פארבשטיין, ראש ישיבת חברון, פון די עורכים פון אנציקלופדיה תלמודית און א מיטגלידער פון מועצת גדולי התורה ה'תשס"ב – רבי בנימין ראבינאוויטש, ראש ישיבת תולדות אהרן, חבר הבד"ץ פון די עדה החרדית אין ירושלים, און אדמו"ר פון משכנות הרועים	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ב' שבט	ג'תרפ"ח – געשטארבן דער קעניג אלכסנדר ינאי פון בית חשמונאי (אין בילד‏: מטבעות פון זיין תקופה); זיין ווייב שלומציון קעניגט אנשטאט ג'תשס"א – געשטארבן דער קעניג הורדוס; פילע חכמים וואס ער האט איינגעשפארט אין תפיסה ווערן באפרייט ה'תק"ס – רבי משולם זושא פון האניפאלי, פון די גרויסע תלמידים פון מעזריטשער מגיד ה'תרס"ז – רבי שמחה בונים קאליש, רבי פון אטוואצק ה'תשע"ד – רבי אפרים גרינבלאט, רב פון מעמפיס, מחבר פון תשובות "רבבות אפרים"	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ג' שבט	ד'תש"נ – רוסלאנד נעמט אן דעם יוליאנישן קאלענדאר ה'תש"ה – ראול וואלענבערג, שוועדישער דיפלאמאט פון די חסידי אומות העולם, ווערט פארשוואונדן ה'תרצ"ו – רבי יוסף קאליש (אין בילד), דער דריטער אדמו"ר פון אמשינאוו ה'תש"א – רבי משה סאלאווייטשיק, פון די ראשי ישיבת רבינו יצחק אלחנן (ישיבה אוניווערסיטעט), א זון פון רבי חיים סאלאווייטשיק ה'תשע"ג – רבי יעקב בלויא, דיין פון די עדה החרדית און רב פון סנהדריה אין ירושלים	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ד' שבט	ה'תרס"ה – געבוירן רבי יקותיאל יהודה האלבערשטאם, דער אדמו"ר פון צאנז קלויזנבורג און מייסד פון מפעל הש"ס ה'תקס"ז – רבי משה לייב סאסובער ה'תק"ע – רבי אברהם קאליסקער פון טבריה, פון די תלמידים פון דער מעזריטשער מגיד און פון די מנהיגים פון די חסיד'ישע עליה קיין ארץ ישראל אין יאר ה'תקל"ז ה'תרמ"ז – רבי מנחם נחום טווערסקי, דער טריסקער מגיד פון בריסק ה'תשמ"ד – רבי ישראל אבוחצירא פון נתיבות, באקאנט אלס דער "באבא סאלי" (אין בילד)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ה' שבט	ה'תקמ"ו – געשטארבן משה מענדלסאן, טאטע פון השכלה באוועגונג ה'תרנ"ב – די וואלאזשינער ישיבה איז פארשפארט געווארן, נאך פאדערונגען פון די רוסישע רעגירונג אז מען זאל לערנען די רוסישע שפראך אין ישיבה ה'תר"צ - דער אָנהייב פון "די פינפטע עלייה", אין וועלכער איבער 200,000 אידן עמיגרירן קיין ארץ ישראל ה'תש"ה – די רויטע ארמיי באפרייט דעם לאדזשער געטא ה'תרס"ה – רבי יהודה אריה לייב אלטער פון גער, בעל "שפת אמת" (אין בילד‏: זיין אוהל)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ו' שבט	ה'תרצ"ג – אדאלף היטלער לעזט אויף דעם דייטשן פארלאמענט ה'ש"ט – רבי אליהו בחור, א מדקדק, דער מחבר פון ספר התשבי, און פון די ערשטע אידישע שרייבער ה'תרפ"ו – רבי חיים צבי טייטלבוים (אין בילד), דער רב פון סיגוט, דער "עצי חיים" (געבוירן ה'תר"מ)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ז' שבט	ה'תרצ"ה – געבוירן רבי דניאל פריש, א רב און א מקובל, דער מחבר פון פירוש "מתוק מדבש" אויפן זוהר (נפטר ה'תשס"ה) ה'תשכ"ד – געבוירן רבי ברוך שמשון האגער, דער מאנסי-וויזשניצער רבי אין ארץ ישראל ה'תקע"ד – רבי דוד לעלובער, דער גרינדער פונעם לעלובער הויף ה'תר"ג – רבי מרדכי דוד אונגאר, דער גרינדער פונעם דאמבראווער הויף ה'תר"צ – רבי נתן דוד ראבינאוויטש, פון פארצעוו (אין בילד)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ח' שבט	ה'תש"ח – געבוירן רבי ישכר דוב רוקח, דער היינטיגער בעלזער רבי ה'תרל"ג – רבי שמואל שינאווער, א תלמיד פון רבי שמחה בונים פון פרשיסחא און פילע אנדערע גדולי החסידות, מחבר פון "רמתים צופים" ה'תש"ב – רבי אריה פאמעראנטשיק, א נאנטער תלמיד פון דער בריסקער רב און פון דער חזון איש, דער מחבר פון "תורת זרעים" און "עמק ברכה" ה'תשל"ח – רבי יוסף מאיר כהנא (אין בילד), ספינקער רבי אין ירושלים ה'תשפ"ב – רבי יצחק אשכנזי, דער אלעסקער רבי אין דער קענזינגטאן געגנט נעבן בארא פארק	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ט' שבט	ה'תש"ד – דער פריערדיגער בעלזער רב (אין בילד) און זיין ברודער דער בילגורייער רב אנגעקומען קיין ארץ ישראל. חסידי בעלזא פייערן זייער רעטונג פון אונטער די נאציס. ה'תקפ"ו – רבי רפאל ישעיהו אזולאי, דער רב אין אנקאנא און א שד"ר פאר ארץ ישראל, א זון פון דער חיד"א ה'תשכ"ח – רבי אליעזר סילווער, פרעזידענט פונעם אגודת הרבנים פון די פאראייניגטע שטאטן און קאנאדע, און א רב אין פענסילוועניע, מאסאטשוסעטס און אהייא ה'תשע"ו – רבי רפאל שמואלעוויטש, א ראש ישיבה אין דער מירער ישיבה און א מיטגליד פון דער רעדאקציע פון דער אנציקלופדיה תלמודית ה'תשפ"א – מנחם מענדל משי זהב, שרייבער און ארויסגעבער פון הונדערטער ביכער אויף אידיש	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י' שבט	ה'תרצ"ט – אדאלף היטלער דערקלערט אין א רעדע צום יארטאג פון זיין קומען צו דער מאכט, אז אויב וועט אויסברעכן א מלחמה וועט אפגעמעקט ווערן די אידישע ראסע אין אייראפע ה'תשי"א – רבי מנחם מענדל שניאורסאהן געקרוינט אלס דער זיבעטער אדמו"ר פון ליובאוויטש ה'תשי"ח – אמעריקע שיקט ארויף מיט סוקסעס איר ערשטע סאטעליט, "עקספלארער 1", אין פארמעסט מיט דער סאוויעטן פארבאנד איבער די רוימען ה'תשע"ד – געשטארבן אריאל "אריק" שרון, דער עלפטער פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל ה'תקמ"ב – רבי שלום שרעבי מזרחי, פון תימן, ראש ישיבת המקובלים בית אל אין ירושלים, גערופן "הרש"ש", דער מחבר פון "נהר שלום" ה'תקע"ג – רבי שלמה לוצקער פון סקאהל, א תלמיד פון דעם מעזריטשער מגיד און דער רבי פון דער שר שלום פון בעלז ה'תרפ"ח – רבי יחיאל הורוויץ, א זון פון רבי מאיר'ל דזשיקובער און רב אין פאקשיווניץ, פוילן ה'תש"י – רבי יוסף יצחק שניאורסאהן (אין בילד), גערופן "המהריי"צ", זעקסטער אדמו"ר פון ליובאוויטש ה'תשי"ב – רבי יצחק אייזיק שעהר פון בני ברק, ראש ישיבה פון דער סלאבאדקער ישיבה, פון די ממשיכים פון דער מוסר באוועגונג אין ארץ ישראל	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"א שבט	ה'ת"מ – געשטארבן נתן העזתי, דער נביא שקר פון כת ש"ץ ה'תרס"ו – די חתונה פון דער "חזון איש" ה'תרצ"ו – ווילהעלם גוסטלאף, פירער פון די נאצישע באוועגונג אין שווייץ, ווערט אומגעברענגט דורך א אידישער סטודענט, דוד פראנקפורטער ה'תש"ה – חורבן אייראפע: הייבט זיך אן דער טויט מארש פון די שטוטהאף קאנצענטראציע לאגער ה'תשס"א – רבי יוסף כהן, אן אב בית דין אין ירושלים ה'תשס"ט – רבי נח וויינבערג (אין בילד), ראש ישיבה און גרינדער פון אש התורה, פון די פירער פון די תשובה באוועגונג אין ארץ ישראל	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ב שבט	ה'רנ"ו – גזירת גירוש ארויסגעגעבן קעגן אידן אין פארטוגאל ה'תרצ"ג – געבוירן רבי אברהם נח גרבוז, א תלמיד פון דער בריסקער רב, ראש הכולל "הר אפרים" און דער מחבר פון די סעריע ספרים "מנחת אברהם" ה'תש"ג – חורבן אייראפע: ערשטע באוואפנטע ווידערשטאנד צו אן אקציע אין דער ווארשעווער געטא ה'שצ"א – רבי חיים כפוסי, א דיין אין מצרים ה'תרפ"ו - רבי מאיר אטלאס (אין בילד), פון די גרעסטע רבנים אין ליטע ה'תשס"ו - רבי שבתי אטון, א ר"מ אין ישיבת פורת יוסף און א מיטגליד אין מועצת חכמי התורה ה'תשס"ז – יוסף שיינבערגער, סעקרעטאר פון דער עדה החרדית פאר מער פון 50 יאר, און חרד'ישער שרייבער און עסקן	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ג שבט	ה'תרצ"ד - געשטארבן פריץ האבער, א אידישער-דייטשער כעמיקער, געווינער פון נאבעל פריז פאר כעמיע ה'תש"ה – חורבן אייראפע: די רויטע ארמיי באפרייט די אוישוויץ און בירקענוי טויט לאגערן פון אונטער די נאציס ה'תשס"ג – די קאלאמביע שאטל ארויפגעשיקט צו איר לעצטע רייזע, וואס האט זיך קאטאסטראפיש געענדיגט אויפ'ן וועג צוריק, אום כ"ט שבט ה'תל"ח – יוזפא שמש, דער שמש פון קהילת ווירמייזא איבער דרייסיג יאר, וואס האט דאקומענטירט אירע מנהגים ה'תקס"ח – רבי יעקב שמעון שפירא פון זאסלאוו, א זון פון רבי פנחס קאריצער ה'תק"ע – רבי מרדכי לעכאוויטשער, גרינדער פון די לעכאוויטש-קאברין-סלאנים חסיד'ישע הויף ה'תש"ה – רבי ישכר שלמה טייכטאל (אין בילד), דער ראב"ד פון פישטיאן און דער מחבר פונעם שו"ת "משנת שכיר" און ספר "אם הבנים שמחה" ה'תשל"ט – רבי ברוך סאראצקין, טעלזער ראש ישיבה (געבוירן אין דעם טאג ה'תרע"ז)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ד שבט	ה'תק"פ – אנטדעקט אנטארקטיקע (אין בילד) ה'תשמ"ו – Voyager 2 קומט אין נאנטע קאנטאקט מיט דער אוראנוס פלאנעט ה'תקט"ז – רבי יעקב יהושע פאלק, פון די גרעסטע אחרונים, באקאנט אלס דער "פני יהושע" ה'תרנ"ד – רבי יחיאל דאנציגער, דער "אלטער רבי" פון אלכסנדר ה'תשס"ה – רבי דניאל פריש, דער מחבר פון פירוש "מתוק מדבש" אויפ'ן זוהר	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ט"ו שבט	ה'תק"מ – געבוירן רבי נתן פון ברסלב, א תלמיד מובהק פון רבי נחמן (נפטר ה'תר"ה) ה'תקפ"ג ー רבי חיים מרדכי מרגליות, מחבר פון שערי תשובה אויפ'ן שולחן ערוך ה'תר"ח ー רבי שלום היילפרין, אדמו"ר פון וואסלוי ה'תרי"ב ー רבי נחמיה גינזבורג, א רב און פוסק, מחבר שו"ת דברי נחמיה (געבוירן אין דעם טאג ה'תקמ"ח)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ט"ז שבט	ה'תר"צ – געבוירן רבי יואל כהן, פון די גרויסע משפיעים אין חב"ד אין דער צענטראלער "חוזר" פון ליובאוויטשער רבי (נפטר ה'תשפ"א) ה'תק"כ – רבי יונה נבון, רבי פונעם חיד"א און מחבר פון "נחפה בכסף" ה'תרע"א – רבי שלום מרדכי הכהן שוואדראן (אין בילד), דער מהרש"ם פון ברעזשאן, רב און פוסק אין גאליציע	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ז שבט	ה'תש"ג – צווייטע וועלט-מלחמה: בריטישע קרעפטן באפרייען טריפאלי ה'תרט"ז – רבי יחזקאל טויב, ערשטער קאזמירער רבי ה'תרכ"ח – רבי חיים פאלאדזשי (אין בילד‏: זיין מצבה), פון די גרויסע חכמים פון טערקיי ה'תשע"ה – רבי אליעזר שלמה שיק, מנהיג פון בראסלעווער חסידות אין יבנאל	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ח שבט	ה'ק"פ – אידן פון סאראגאסא ווערן געראטעוועט פון געפאר און פראווען דעריבער דעם פורים סאראגאסא ה'תשפ"א – רבי משולם דוד הלוי סאלאווייטשיק, ראש ישיבת בריסק ה'תשפ"א – רבי יצחק שיינער, ראש ישיבת קאמעניץ אין ירושלים	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
י"ט שבט	דער שפאלער זיידע ווערט געראטעוועט פון דערטרונקען און ס'ווערט באשטימט א יום טוב פאר זיינע אייניקלעך (אין בילד‏: זיין ציון) ה'ק"ט – דער מארד פון די אידן פון באזעל, שווייץ צוליב דעם שווארצן מגיפה ה'תרס"ב – שערי צדק שפיטאל אין ירושלים ווערט געעפנט ה'תרע"ו – רבי שמואל וויינבערג, סלאנימער רבי ה'תר"צ – רבי שמעון גרינפעלד, דער מהרש"ג, דיין אין מונקאטש און רב פון סעמיהאלי ה'תרצ"ו – רבי אלימלך מנחם מענדל לאנדא, סטריקאווער רבי	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ' שבט	ב'קצ"ח – געבוירן אשר בן יעקב אבינו ה'תקע"ו – געבוירן רבי יחזקאל שרגא האלבערשטאם, דער שינאווער רב ה'תקפ"ט – געבוירן רבי יחיאל מיכל הלוי עפשטיין, דער ערוך השולחן ה'תרס"ב – געעפנט דער שערי צדק מעדיצינישע צענטער אין ירושלים ב'שכ"א – אשר בן יעקב ה'תרי"ח – רבי חיים דוד בערנהארד (אין בילד), דער דאקטער וועלכער איז געווארן א בעל תשובה און פועל ישועות	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"א שבט	ה'תש"ב – חורבן אייראפע: די ערשטע טראנספארט פון אידן געשיקט פון סאלאניקי קיין אוישוויץ ה'תמ"ט – רבי משה גאלאנטי, דער ראשון לציון און רב פון שטאט ירושלים ה'תרנ"ד – רבי יעקב וויידנפעלד, דער רב פון הרימלאוו אין גאליציע און דער מחבר פון "כוכב מיעקב", א פאטער פון דער טשעבינער רב ה'תשמ"ב – רבי יחיאל יהושע ראבינאוויטש (אין בילד‏: לינקס, אינאיינעם מיט דער אזשעראווער רבי), דער ביאלער רבי און א מיטגליד פונעם מועצת גדולי התורה פון אגודת ישראל	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ב שבט	א יום טוב אין מגילת תענית, ווייל עס איז בטל געווארן די גזירה צו שטעלן א צלם אין היכל פון בית המקדש אין די צייטן פון שמעון הצדיק ה'תק"ב – די שטאט ליווארנא, איטאליע ווערט באטראפן מיט אן ערדציטערניש, און דער אידישער קװארטאל לעבט איבער בנס אן קיין שאדנס ה'תש"ב – געבוירן רבי מנחם נחום טווערסקי, טשערנאבילער רבי פון בני ברק ה'תרי"ט – רבי מנחם מענדל מארגנשטערן (אין בילד‏: זיין אוהל), דער "שרף" פון קאצק	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ג שבט	עלף שבטים גייען ארויס אין מלחמה קעגן שבט בנימין, נאך די מעשה פון "פלגש בגבעה" ד'תק"ח – היסטארישע ערדציטערניש אין ארץ ישראל, וואס האט חרוב געמאכט בית שאן, טבריה, און רמלה ה'תרנ"ד – רבי יהושע רוקח (אין בילד), דער מיטלער בעלזער רב ה'תרצ"ד – רבי משה קליערס, רב פון טבריה	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ד שבט	ג'ת"ט – זכריה הנביא באקומט די נבואה "שַׁבְתִּי לִירוּשָׁלַ‍ִם בְּרַחֲמִים בֵּיתִי יִבָּנֶה בָּהּ נְאֻם ה' צְבָאוֹת וְקָו יִנָּטֶה עַל יְרוּשָׁלָ‍ִם" ה'תקל"ט – דער פירער פון שטוטגארד, דייטשלאנד זאגט אז קיין שום איד טאר נישט ארויסגעווארפן ווערן פון שטאט צוליב זיין רעליגיע ה'תרפ"ו – געבוירן רבי משה שטערנבוך (אין בילד), דער ראב"ד פון דער עדה החרדית אין ירושלים ה'תשל"ו – הרב איסר יהודה אונטערמאן, דער אשכנז'ישער רב הראשי פון מדינת ישראל צווישן די יארן ה'תשכ"ד-ה'תשל"ג	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ה שבט	ה'תקס"ו – געבוירן רבי יצחק אייזיק סאפרין, דער "היכל הברכה" פון קאמארנא (נפטר ה'תרל"ד) ה'תרנ"ב – רודאלף דיזל נעמט ארויס א פאטענט פאר'ן דיזל מאטאר ה'תקס"ז – רבי מאיר פויזנער, דער "בית מאיר", א רב אין דאנציג ה'תרמ"ג – רבי ישראל סאלאנטער, דער גרינדער פון דער מוסר באוועגונג	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ו שבט	ה'תש"א – פלוטאניום פאבריצירט צום ערשטן מאל ה'תכ"ח – רבי דוד הלוי סג"ל, מחבר פון "טורי זהב" (ט"ז) און פון די גרעסטע פוסקים ה'תשמ"ו – רבי יעקב לאנדא (אין בילד), רב פון בני ברק	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ז שבט	ה'תש"ג – חורבן אייראפע: די שטאט קאלאמייע אין גאליציע דערקלערט "אידן-ריין" ה'תצ"ז – רבי אלכסנדר סענדער שור, מחבר פון "תבואות שור" ה'תקצ"ז – רבי אלעזר לעוו (אין בילד), רב אין מעהרן, מחבר פון "שמן רוקח" (געבוירן ה'תקי"ח)	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ח שבט	תקופת בית שני – יום טוב אינעם מגילת תענית, צוליב וואס אנטיוכוס פאַרלאָזט ירושלים ד'תתקמ"ח – אידן פון מאגענצא ווערן געראטעוועט פון א פּאגראם ה'תרפ"ד – געשטארבן וואודרא ווילסאן, דער אכט און צוואנציגסטער פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן ה'תש"א – אלגעמיינע סטרייק אין האלאנד, אלס פראטעסט צו די באציאונג פון די נאציס צו אידן ה'תשנ"ט – מאסן פראטעסט און עצרת תפילה פון חרדים קעגן דעם בג"ץ אין מדינת ישראל ה'תרכ"א – רבי חיים נסים אבולעפיה, דער רב פון טבריה און דער ראשון לציון אין ירושלים ה'תשע"ט – רבי נתן דוד ראזנבוים (אין בילד), דער זוטשקער רבי	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
כ"ט שבט	ה'תק"ג – געבוירן מאיר אמשיל ראטשילד, דער פאטער פון דער ראטשילד משפחה (נפטר ה'תקע"ג) ה'ת"ש – חורבן אייראפע: אויפגעשטעלט די לאדזשער געטא, די ערשטע גרויסע געטא וואס איז געווארן אויפגעשטעלט אין דער צווייטער וועלט מלחמה ה'תרס"ד – רבי חנניה יום-טוב ליפא טייטלבוים, רב אין סיגוט, באקאנט אלס דער "קדושת יום טוב" ה'תרפ"ה – רבי יצחק ירוחם דיסקין, פון די מייסדים פון די עדה החרדית ה'תרפ"ז – רבי נתן צבי פינקל, דער אלטער פון סלאבאדקע און פון די מייסדים פון דער מוסר באוועגונג ה'תשע"ה – רבי אלחנן היילפרין, א רב אין אין גאלדערס גרין, לאנדאן, און דער נשיא פון התאחדות קהלות החרדים	רעדאגיר | מוסטער | שמועס
ל' שבט	ה'תקנ"ז – דער באנק פון ענגלאנד דרוקט דעם ערשטן פונט באנקנאט ה'תרנ"ה – רבי שמואל אברהם אבא האגער פון האראדענקע ה'תרס"ה – רבי אברהם הורוויץ פון שענדישאוו ה'תרע"ו – רבי מרדכי טווערסקי פון קאריסטשאוו ה'תשי"ז – רבי יוסף צבי קאליש (אין בילד‏: אין צענטער), סקערנאוויצער רבי, רב אין בני ברק ה'תשס"ט – רבי אברהם כהנעמאן, פרעזידענט פון פאניוועזשער ישיבה	רעדאגיר | מוסטער | שמועס