יארן ג'ת' - ג'תצ"ט
יארן ג'ת' (3400) - ג'תצ"ט (3499) האבן זיך אנגעהויבן, לויט דער כראנאלאגיע באזירט אויף סדר עולם רבה, 2385 יאר צוריק און האבן זיך געענדיגט 2286 יאר צוריק.
די יארן ווערן דא גערעכנט לויטן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע. זיי רעכענען אדם הראשון הראשון איז באשאפן געווארן ראש שנה שנת 0, און שנת א' האט זיך אנגעהויבן ווען ער איז געווען איין יאר אלט. די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז ה'תשפ"ה), נעמט אן אז אדם הראשון איז באשאפן געווארן ראש השנה שנת ב' לבריאת העולם, און שנת א' האט אנטהאלטן בלויז די ערשטע פינף טעג פון ששת ימי בראשית. לויט דער רעכענונג דארף מען צולייגן צוויי יאר צו די חשבונות[1].
געשעענישן
- ג'ת"ד, י"ג ניסן – המן ווארפט א גורל אין וועלכן טאג צו פארטיליגן די אידן
- ג'ת"ד, י"ד-ט"ז ניסן[2] (אדער י"ג-ט"ו ניסן[3]) – די אידן פאסטן דריי טעג און דריי נעכט
- ג'ת"ד, ט"ו ניסן – די ערשטע סעודה פון אסתר מיט אחשוורוש און המן
- ג'ת"ד, ט"ז ניסן – המן פירט ארום מרדכי אויפן קעניגליכן פערד; די צווייטע סעודה פון אסתר
- ג'ת"ד, ט"ז ניסן[4] פארנאכטס[2], אדער י"ז ניסן[5] – המן ווערט אויפגעהאנגען
- ג'ת"ד, כ"ג סיון – מרדכי לאזט שרייבן פרישע בריוון, אין וועלכע די גזירה פון המן ווערט איבערגעדרייט
- ג'ת"ה, י"ג-י"ד אדר – נס פורים, ווען אידן ברענגען אום די פיינט וועלכע האבן זיי געוואלט אומברענגען
- ג'ת"ו, י"ג אדר – מרדכי און אסתר שרייבן דעם צווייטן אגרת הפורים, צו באשטימען די טעג און זייערע הלכות פאר אידן איבעראל
- ג'ת"ז – דריווש הפרסי קעניגט איבער די פערסישע אימפעריע
- ג'ת"ח, כ"א תשרי – חגי זאגט נבואה פאר זרובבל בן שאלתיאל, איבער דעם אויפבוי פון צווייטן בית המקדש[6]
- ג'ת"ח, כ"ד כסלו – ווערט געשטעלט דער פונדאמענט פון צווייטן בית המקדש
- ג'ת"ח, א' אלול – קומט אן דער ערלויבעניש פון דריווש, ווייטער צו בויען דעם בית המקדש
- ג'תי"ב, ג' אדר – חנוכת המקדש
- ג'תי"ג, א' ניסן – עזרא לאזט זיך ארויס פון בבל קיין ארץ ישראל
- ג'תי"ג, א' אב – עזרא און זיינע באגלייטער קומען אן קיין ירושלים
- ג'תי"ד, א' תשרי – עזרא ליינט אין די תורה פאר אידן
- ג'תי"ד, כ"ד תשרי – אידן נעמען זיך צוזאמען אין תענית ציבור, און נעמען זיך אונטער זיך אפצוטיילן פון די גויים און גוי'אישע ווייבער. די כנסת הגדולה ווערט געגרינדעט.
- ג'תי"ד, א' טבת-א' ניסן – בתי דינים זיצן צו אויסקלארן דעם יחוס פון משפחות אין ארץ ישראל, און די גוי'אישע ווייבער ווערן פארטריבן.
- ג'תכ"ג, אין זומער – אלכסנדר מוקדון הייבט אן זיין קעניגרייך
- ג'תכ"ו, אין ניסן – דריווש ערלויבט נחמיה ארויפצוגיין קיין ירושלים און אויפבויען אירע מויערן
- ג'תכ"ו, א' אב – נחמיה קומט אן קיין ירושלים
- ג'תכ"ו, ד' אב-כ"ה אלול – דער מויער פון ירושלים ווערט געבויט
- ג'תכ"ז, ז' אייר – באנייאונג פון מויער ווערט געפייערט: טויערן ווערן אריינגעשטעלט, און דער שטאט ווערט געהייליגט[7].
- ג'תמ"ח – דער מנין השטרות הייבט זיך אן פון נאך דער יאר
- ג'תמ"ט, כ"א כסלו[8] – שמעון הצדיק, וועלכער פירט די אידן אין די תקופה, האט מצליח געווען צו מבטל זיין די גזירה פון אלכסנדר מוקדון חרוב צו מאכן דעם בית המקדש, און אנשטאט האט מען חרוב געמאכט די הויפטקווארטירן פון די שומרונים אויף בארג גריזים, ווערנדיג א יום טוב אין מגילת תענית[9]
געבוירן
נפטר געווארן
פיל-יעריגער לוח
►► | ג'ת' - ג'תצ"ט | ◄◄ |
טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת' | ג'ת"א | ג'ת"ב | ג'ת"ג | ג'ת"ד | ג'ת"ה | ג'ת"ו | ג'ת"ז | ג'ת"ח | ג'ת"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
362 פצ"ר | 361 פצ"ר | 360 פצ"ר | 359 פצ"ר | 358 פצ"ר | 357 פצ"ר | 356 פצ"ר | 355 פצ"ר | 354 פצ"ר | 353 פצ"ר | 352 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"י | ג'תי"א | ג'תי"ב | ג'תי"ג | ג'תי"ד | ג'תט"ו | ג'תט"ז | ג'תי"ז ☼ | ג'תי"ח | ג'תי"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
352 פצ"ר | 351 פצ"ר | 350 פצ"ר | 349 פצ"ר | 348 פצ"ר | 347 פצ"ר | 346 פצ"ר | 345 פצ"ר | 344 פצ"ר | 343 פצ"ר | 342 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"כ | ג'תכ"א | ג'תכ"ב | ג'תכ"ג | ג'תכ"ד | ג'תכ"ה | ג'תכ"ו | ג'תכ"ז | ג'תכ"ח | ג'תכ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
342 פצ"ר | 341 פצ"ר | 340 פצ"ר | 339 פצ"ר | 338 פצ"ר | 337 פצ"ר | 336 פצ"ר | 335 פצ"ר | 334 פצ"ר | 333 פצ"ר | 332 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ל | ג'תל"א | ג'תל"ב | ג'תל"ג | ג'תל"ד | ג'תל"ה | ג'תל"ו | ג'תל"ז | ג'תל"ח | ג'תל"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
332 פצ"ר | 331 פצ"ר | 330 פצ"ר | 329 פצ"ר | 328 פצ"ר | 327 פצ"ר | 326 פצ"ר | 325 פצ"ר | 324 פצ"ר | 323 פצ"ר | 322 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"מ | ג'תמ"א | ג'תמ"ב | ג'תמ"ג | ג'תמ"ד | ג'תמ"ה ☼ | ג'תמ"ו | ג'תמ"ז | ג'תמ"ח | ג'תמ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
322 פצ"ר | 321 פצ"ר | 320 פצ"ר | 319 פצ"ר | 318 פצ"ר | 317 פצ"ר | 316 פצ"ר | 315 פצ"ר | 314 פצ"ר | 313 פצ"ר | 312 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"נ | ג'תנ"א ⑦ | ג'תנ"ב | ג'תנ"ג | ג'תנ"ד | ג'תנ"ה | ג'תנ"ו | ג'תנ"ז | ג'תנ"ח ⑦ | ג'תנ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
312 פצ"ר | 311 פצ"ר | 310 פצ"ר | 309 פצ"ר | 308 פצ"ר | 307 פצ"ר | 306 פצ"ר | 305 פצ"ר | 304 פצ"ר | 303 פצ"ר | 302 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ס | ג'תס"א | ג'תס"ב | ג'תס"ג | ג'תס"ד | ג'תס"ה ⑦ | ג'תס"ו | ג'תס"ז | ג'תס"ח | ג'תס"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
302 פצ"ר | 301 פצ"ר | 300 פצ"ר | 299 פצ"ר | 298 פצ"ר | 297 פצ"ר | 296 פצ"ר | 295 פצ"ר | 294 פצ"ר | 293 פצ"ר | 292 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ע | ג'תע"א | ג'תע"ב ⑦ | ג'תע"ג ☼ | ג'תע"ד | ג'תע"ה | ג'תע"ו | ג'תע"ז | ג'תע"ח | ג'תע"ט ⑦ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
292 פצ"ר | 291 פצ"ר | 290 פצ"ר | 289 פצ"ר | 288 פצ"ר | 287 פצ"ר | 286 פצ"ר | 285 פצ"ר | 284 פצ"ר | 283 פצ"ר | 282 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"פ | ג'תפ"א | ג'תפ"ב | ג'תפ"ג | ג'תפ"ד | ג'תפ"ה | ג'תפ"ו ⑦ | ג'תפ"ז | ג'תפ"ח | ג'תפ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
282 פצ"ר | 281 פצ"ר | 280 פצ"ר | 279 פצ"ר | 278 פצ"ר | 277 פצ"ר | 276 פצ"ר | 275 פצ"ר | 274 פצ"ר | 273 פצ"ר | 272 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"צ | ג'תצ"א | ג'תצ"ב | ג'תצ"ג ⑦ | ג'תצ"ד | ג'תצ"ה | ג'תצ"ו | ג'תצ"ז | ג'תצ"ח | ג'תצ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
272 פצ"ר | 271 פצ"ר | 270 פצ"ר | 269 פצ"ר | 268 פצ"ר | 267 פצ"ר | 266 פצ"ר | 265 פצ"ר | 264 פצ"ר | 263 פצ"ר | 262 פצ"ר |
א יאר אין אידישן לוח בעפאר ד'קי"ט * | אן עיבור יאר | פשוטע יאר | יוליאנישער יאר | ☼ = אנהייב מחזור פון 28 יארן פון ברכת החמה |
⑦ = שמיטה יאר אנגעהויבן פון ג'ת"נ |
* א באשטימטע סדר צו רעכענען עיבור יארן איז איינגעפירט געווארן אין יאר ד'קי"ט דורך הלל נשיאה, בעפאר דעם איז דער עיבור באשטימט געווארן דורך בית דין אנהייב יאר .
צו ליינען מער
- אברהם עקביא, סדרי זמנים לפי המסרת, תל אביב, תש"ג, עמ' 202
רעפערענצן
- ↑ זעט: אברהם עקביא, סדרי זמנים לפי המסרת, תל אביב, תש"ג, עמ' 4. פארהאן נאך צדדים אין דעם, זעט: רבי אברהם ישעיהו קארעליץ, חזון איש, אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'.
- ↑ 2.0 2.1 רש"י, מגילה טו, א
- ↑ אסתר רבה, פרשה ח'
- ↑ סדר עולם פרק כ"ט
- ↑ ילקוט שמעוני אסתר, רמז תתרנ"ג
- ↑ חגי ב, א
- ↑ מגילת תענית פרק ב'; נחמיה יב, כז.
- ↑ לויט געוויסע גירסאות אין יומא סט, א האט דאס פאסירט כ"א אדער כ"ה טבת. זעט דארט הגהות יעב"ץ אז דאס איז געשען כ"ה סיון
- ↑ מגילת תענית; תמיד כז, א