יארן ג'ת"ר - ג'תרצ"ט
יארן ג'ת"ר (3600) - ג'תרצ"ט (3699) האבן זיך אנגעהויבן, לויט דער כראנאלאגיע באזירט אויף סדר עולם רבה, 2185 יאר צוריק און האבן זיך געענדיגט 2086 יאר צוריק.
די יארן ווערן דא גערעכנט לויטן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע. זיי רעכענען אדם הראשון הראשון איז באשאפן געווארן ראש שנה שנת 0, און שנת א' האט זיך אנגעהויבן ווען ער איז געווען איין יאר אלט. די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז ה'תשפ"ה), נעמט אן אז אדם הראשון איז באשאפן געווארן ראש השנה שנת ב' לבריאת העולם, און שנת א' האט אנטהאלטן בלויז די ערשטע פינף טעג פון ששת ימי בראשית. לויט דער רעכענונג דארף מען צולייגן צוויי יאר צו די חשבונות[1].
געשעענישן
- ג'תרט"ז – הייבן זיך אן די גזירות שמד דורך די יוונים
- יוסי בן יועזר ווערט אומגעברענגט, און יהושע בן פרחיה און נתאי הארבלי נעמען איבער די רוחניות'דיגע פירערשאפט איבער אידן.
- ג'תרכ"ב, כ"ה כסלו – נס חנוכה, ווען די חשמונאים און שפיץ פון יהודה המכבי באפרייען דעם בית המקדש און באנייען די עבודה[2].
- ג'תרכ"ג, י"ג אדר – יהודה המכבי זיגט איבער דער יוונ'ישער קריגס מיניסטער נקנור און זיינע 30,000 זעלנער. דער טאג ווערט באשטימט אלס "יום נקנור" אין מגילת תענית
- ג'תרכ"ח – דער שלאכט פון אלעשה, וואו יהודה המכבי איז אומגעקומען; זיין ברודער יונתן הוופסי נעמט איבער פירערשאפט איבער ארץ יהודה.
- ג'תרל"ד – יונתן קומט אום אין שלאכט, און זיין ברודער שמעון התרסי נעמט איבער פירערשאפט איבער ארץ יהודה.
- ג'תרמ"ב – שמעון ווערט אומגעברענגט, און זיין זון יוחנן הורקנוס דער ערשטער נעמט איבער פירערשאפט איבער ארץ יהודה.
- ג'תרמ"ח – די רוימער נעמען אן א דאמינירנדע פאזיציע אין זייערע באציאונגען מיט די אידן
- ג'תרס"ח – יוחנן הורקנוס שטארבט, און זיין זון יהודה אריסטובולוס דער ערשטער נעמט איבער דאס קעניגרייך.
- ג'תר"ע – יהודה אריסטובולוס שטארבט, און זיין ברודער אלכסנדר ינאי נעמט איבער דאס קעניגרייך.
- שמעון בן שטח פירט דער סנהדרין, וועלכע ער האט אויסגערייניגט פון צדוקים, צוזאמען מיט יהודה בן טבאי.
- ג'תרע"א – אותו האיש איז געבוירן[3], אדער געווארן אומגעברענגט[מקור פארלאנגט], אין דעם יאר לויט טייל מקורות.
- ג'תר"פ – יהושע בן גמלא ווערט אויפגענומען אלס כהן גדול
- ג'תרפ"ח, ב' שבט[4] אדער ז' כסלו[5] – אלכסנדר ינאי שטארבט, און זיין ווייב שלומציון המלכה נעמט איבער דאס קעניגרייך.
- ג'תרצ"ז – שלומציון שטארבט. יוחנן הורקנוס דער צווייטער נעמט איבער דאס קעניגרייך, אבער געבט עס איבער פאר זיין ברודער יהודה אריסטובולוס דער צווייטער נאך א ברודער קריג פון דריי חדשים.
געבוירן
נפטר געווארן
- יוסי בן יועזר איש צרדה
- ג'תרכ"א, ט"ו חשון[מקור פארלאנגט] – מתתיהו בן יוחנן כהן גדול
- ג'תרכ"ח – יהודה המכבי
- ג'תרל"ד – יונתן הוופסי
- ג'תרמ"ב – שמעון התרסי
- ג'תרס"ח – יוחנן הורקנוס דער ערשטער
- ג'תרפ"ח, ב' שבט אדער ז' כסלו – אלכסנדר ינאי
פיל-יעריגער לוח
►► | ג'ת"ר - ג'תרצ"ט | ◄◄ |
טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | טבת | ניסן | תמוז | תשרי | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'ת"ר | ג'תר"א | ג'תר"ב | ג'תר"ג | ג'תר"ד | ג'תר"ה ⑦ | ג'תר"ו | ג'תר"ז | ג'תר"ח | ג'תר"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
162 פצ"ר | 161 פצ"ר | 160 פצ"ר | 159 פצ"ר | 158 פצ"ר | 157 פצ"ר | 156 פצ"ר | 155 פצ"ר | 154 פצ"ר | 153 פצ"ר | 152 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"י | ג'תרי"א | ג'תרי"ב ⑦ | ג'תרי"ג ☼ | ג'תרי"ד | ג'תרט"ו | ג'תרט"ז | ג'תרי"ז | ג'תרי"ח | ג'תרי"ט ⑦ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
152 פצ"ר | 151 פצ"ר | 150 פצ"ר | 149 פצ"ר | 148 פצ"ר | 147 פצ"ר | 146 פצ"ר | 145 פצ"ר | 144 פצ"ר | 143 פצ"ר | 142 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"כ | ג'תרכ"א | ג'תרכ"ב | ג'תרכ"ג | ג'תרכ"ד | ג'תרכ"ה | ג'תרכ"ו ⑦ | ג'תרכ"ז | ג'תרכ"ח | ג'תרכ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
142 פצ"ר | 141 פצ"ר | 140 פצ"ר | 139 פצ"ר | 138 פצ"ר | 137 פצ"ר | 136 פצ"ר | 135 פצ"ר | 134 פצ"ר | 133 פצ"ר | 132 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"ל | ג'תרל"א | ג'תרל"ב | ג'תרל"ג ⑦ | ג'תרל"ד | ג'תרל"ה | ג'תרל"ו | ג'תרל"ז | ג'תרל"ח | ג'תרל"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
132 פצ"ר | 131 פצ"ר | 130 פצ"ר | 129 פצ"ר | 128 פצ"ר | 127 פצ"ר | 126 פצ"ר | 125 פצ"ר | 124 פצ"ר | 123 פצ"ר | 122 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"מ ⑦ | ג'תרמ"א ☼ | ג'תרמ"ב | ג'תרמ"ג | ג'תרמ"ד | ג'תרמ"ה | ג'תרמ"ו | ג'תרמ"ז ⑦ | ג'תרמ"ח | ג'תרמ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
122 פצ"ר | 121 פצ"ר | 120 פצ"ר | 119 פצ"ר | 118 פצ"ר | 117 פצ"ר | 116 פצ"ר | 115 פצ"ר | 114 פצ"ר | 113 פצ"ר | 112 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"נ | ג'תרנ"א | ג'תרנ"ב | ג'תרנ"ג | ג'תרנ"ד ⑦ | ג'תרנ"ה | ג'תרנ"ו | ג'תרנ"ז | ג'תרנ"ח | ג'תרנ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
112 פצ"ר | 111 פצ"ר | 110 פצ"ר | 109 פצ"ר | 108 פצ"ר | 107 פצ"ר | 106 פצ"ר | 105 פצ"ר | 104 פצ"ר | 103 פצ"ר | 102 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"ס | ג'תרס"א ⑦ | ג'תרס"ב | ג'תרס"ג | ג'תרס"ד | ג'תרס"ה | ג'תרס"ו | ג'תרס"ז | ג'תרס"ח ⑦ | ג'תרס"ט ☼ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
102 פצ"ר | 101 פצ"ר | 100 פצ"ר | 99 פצ"ר | 98 פצ"ר | 97 פצ"ר | 96 פצ"ר | 95 פצ"ר | 94 פצ"ר | 93 פצ"ר | 92 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"ע | ג'תרע"א | ג'תרע"ב | ג'תרע"ג | ג'תרע"ד | ג'תרע"ה ⑦ | ג'תרע"ו | ג'תרע"ז | ג'תרע"ח | ג'תרע"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
92 פצ"ר | 91 פצ"ר | 90 פצ"ר | 89 פצ"ר | 88 פצ"ר | 87 פצ"ר | 86 פצ"ר | 85 פצ"ר | 84 פצ"ר | 83 פצ"ר | 82 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"פ | ג'תרפ"א | ג'תרפ"ב ⑦ | ג'תרפ"ג | ג'תרפ"ד | ג'תרפ"ה | ג'תרפ"ו | ג'תרפ"ז | ג'תרפ"ח | ג'תרפ"ט ⑦ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
82 פצ"ר | 81 פצ"ר | 80 פצ"ר | 79 פצ"ר | 78 פצ"ר | 77 פצ"ר | 76 פצ"ר | 75 פצ"ר | 74 פצ"ר | 73 פצ"ר | 72 פצ"ר | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ג'תר"צ | ג'תרצ"א | ג'תרצ"ב | ג'תרצ"ג | ג'תרצ"ד | ג'תרצ"ה | ג'תרצ"ו ⑦ | ג'תרצ"ז ☼ | ג'תרצ"ח | ג'תרצ"ט | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
72 פצ"ר | 71 פצ"ר | 70 פצ"ר | 69 פצ"ר | 68 פצ"ר | 67 פצ"ר | 66 פצ"ר | 65 פצ"ר | 64 פצ"ר | 63 פצ"ר | 62 פצ"ר |
א יאר אין אידישן לוח בעפאר ד'קי"ט * | אן עיבור יאר | פשוטע יאר | יוליאנישער יאר | ☼ = אנהייב מחזור פון 28 יארן פון ברכת החמה |
⑦ = שמיטה יאר אנגעהויבן פון ג'ת"נ |
* א באשטימטע סדר צו רעכענען עיבור יארן איז איינגעפירט געווארן אין יאר ד'קי"ט דורך הלל נשיאה, בעפאר דעם איז דער עיבור באשטימט געווארן דורך בית דין אנהייב יאר .
צו ליינען מער
- אברהם עקביא, סדרי זמנים לפי המסרת, תל אביב, תש"ג, עמ' 224
רעפערענצן
- ↑ זעט: אברהם עקביא, סדרי זמנים לפי המסרת, תל אביב, תש"ג, עמ' 4. פארהאן נאך צדדים אין דעם, זעט: רבי אברהם ישעיהו קארעליץ, חזון איש, אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'.
- ↑ לויט מדרש "מעשה חנוכה" נוסח ב', און אזוי שרייבט דער ראב"ד אין סדר הקבלה, מאירי אין פתיחה צו אבות, און ספר היוחסין. לויט ספר חשמונאים א' פרק ד', איז עס פארגעקומען אין ג'תקצ"ז, און אזוי שטייט אויך אין סדר עולם זוטא.
- ↑ רבי יחיאל היילפרין, סדר הדורות, ימות עולם, ג'תרע"א. לויט אנדערע דעות איז ער געווען אין אנדערע צייטן, אדער זענען געווען צוויי.
- ↑ מגילת תענית פרק יא
- ↑ זעט: ורד נעם, מגילת תענית: הנוסחים, פשרם ותולדותיהם, הוצאת יד בן צבי, תשס"ד, עמודים 260-261 און 280-282
- ↑ לויט ספרי דברים, שנז, אז ער האט געלעבט 120 יאר וואס אין די לעצטע פערציג פון זיי איז ער געווען נשיא.