אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "זחג יאר"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
(פארברייטערט) |
ירוחם (שמועס | ביישטייערונגען) (תענית בכורים איז נישט קיין תענית, אזוי ווי קיינער וועט נישט רעכענען ערב ר"ה אלץ אזאנס.) |
||
| (15 מיטלסטע ווערסיעס פון איין אנדער באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
א '''זחג יאר''' איז איין פון פערצן [[קביעות פון יאר|סארטן יארן]] אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]]. א זחג יאר הייבט זיך אין [[שבת]] ('''ז'''), איז חסרה ('''ח''') - [[חשון]] און [[כסלו]] פארמאגן ביידע 29 טעג, און פסח הייבט זיך אן [[דינסטאג]] ('''ג'''). אזא סארט יאר איז אן [[עיבור יאר]] (מיט צוויי [[אדר]]ים), און איז לאנג 383 טעג, וואס אין זיי 55 שבתים. | {{דעסקריפציע|איין פון פערצן סארטן יארן אין אידישן לוח}}א '''זחג יאר''' איז איין פון פערצן [[קביעות פון יאר|סארטן יארן]] אין דער באשטימטער [[אידישער לוח]]. א זחג יאר הייבט זיך אין [[שבת]] ('''ז'''), איז חסרה ('''ח''') - [[חשון]] און [[כסלו]] פארמאגן ביידע 29 טעג, און פסח הייבט זיך אן [[דינסטאג]] ('''ג'''). אזא סארט יאר איז אן [[עיבור יאר]] (מיט צוויי [[אדר]]ים), און איז לאנג 383 טעג, וואס אין זיי 55 שבתים. | ||
א זחג יאר קומט אויס ווען דער [[מולד]] פון [[תשרי|חודש תשרי]] פון עיבור יאר פאלט אויס צווישן [[דאנערשטאג]], 18 שעה אין טאג, און [[פרייטאג]], 20 שעה און 491 [[חלק (צייט)|חלקים]]{{הערה|ספר העבור, מאמר ב' שער ט'; יסוד עולם, מאמר ד' פרק י'; {{רמב"ם|קידוש החודש|ח|י|מפרש=מפרש}}; {{טור|אורח חיים|תכח}}.}}, וואס באטרעפט ארום 5.8% פון אלע יארן{{הערה|יעקב מתלון, "[https://www.shoresh.org.il/spages/articles/hl007.htm חזרה של קביעות השנה אחרי שלוש שנים: לוח השנה וחשבונו תוך בירור שאלת המחזוריות]", אין: '''יסודות הלוח העברי''', הוצאת לוח, תשע"ג}}. דער פאריגער יאר איז אלעמאל פון סארט [[בשה יאר|בשה]]. | א זחג יאר קומט אויס ווען דער [[מולד]] פון [[תשרי|חודש תשרי]] פון עיבור יאר פאלט אויס צווישן [[דאנערשטאג]], 18 שעה אין טאג, און [[פרייטאג]], 20 שעה און 491 [[חלק (צייט)|חלקים]]{{הערה|ספר העבור, מאמר ב' שער ט'; יסוד עולם, מאמר ד' פרק י'; {{רמב"ם|קידוש החודש|ח|י|מפרש=מפרש}}; {{טור|אורח חיים|תכח}}.}}, וואס באטרעפט ארום 5.8% פון אלע יארן{{הערה|יעקב מתלון, "[https://www.shoresh.org.il/spages/articles/hl007.htm חזרה של קביעות השנה אחרי שלוש שנים: לוח השנה וחשבונו תוך בירור שאלת המחזוריות]", אין: '''יסודות הלוח העברי''', הוצאת לוח, תשע"ג}}. דער פאריגער יאר איז אלעמאל פון סארט [[בשה יאר|בשה]]. | ||
צווישן די יארן [[ה'ת"ש]]-ה'תת" | צווישן די יארן [[ה'ת"ש]]-ה'תת"נ געפאלט דער קביעות אין די יארן: [[ה'תש"ג]], [[ה'תש"ו]], [[ה'תש"ל]], [[ה'תשל"ג]], [[ה'תשנ"ז]], [[ה'תשפ"ד]], [[ה'תת"א]], ה'תתכ"ח, ה'תתל"א. | ||
==קאלענדאר== | ==קאלענדאר== | ||
| שורה 23: | שורה 23: | ||
==חגים וזמנים== | ==חגים וזמנים== | ||
* אין א זחג יאר איז פארהאן צוויי מאל א [[שבת]] [[ראש חודש]] ([[ראש השנה]] נישט אריינגערעכנט): ראש חודש [[אדר א']] איז פרייטאג און שבת, און ראש חודש [[תמוז]] איז שבת און זונטאג. | *אין א זחג יאר איז פארהאן צוויי מאל א [[שבת]] [[ראש חודש]] ([[ראש השנה]] נישט אריינגערעכנט): ראש חודש [[אדר א']] איז פרייטאג און שבת, און ראש חודש [[תמוז]] איז שבת און זונטאג. | ||
* [[חנוכה]] געפאלט פון פרייטאג (דאנערשטאג נאכט) ביז פרייטאג. | *[[חנוכה]] געפאלט פון פרייטאג (דאנערשטאג נאכט) ביז פרייטאג. | ||
* [[ט"ו בשבט]] געפאלט דאנערשטאג. | *[[ט"ו בשבט]] געפאלט דאנערשטאג. | ||
* [[פורים]] געפאלט זונטאג ([[שושן פורים]] מאנטאג). | *[[פורים]] געפאלט זונטאג ([[שושן פורים]] מאנטאג). | ||
* [[ל"ג בעומר]] געפאלט זונטאג. | *[[ל"ג בעומר]] געפאלט זונטאג. | ||
* [[שבועות]] געפאלט מיטוואך (אויך דאנערשטאג אין חוץ לארץ). | *[[שבועות]] געפאלט מיטוואך (אויך דאנערשטאג אין חוץ לארץ). | ||
* תעניתים: [[צום גדליה]] געפאלט מאנטאג, [[עשרה בטבת]] געפאלט פרייטאג, [[תענית אסתר]] ווערט געפעדערט צו דאנערשטאג | *תעניתים: [[צום גדליה]] געפאלט מאנטאג, [[עשרה בטבת]] געפאלט פרייטאג, [[תענית אסתר]] ווערט געפעדערט צו דאנערשטאג, און [[שבעה עשר בתמוז]] און [[תשעה באב]] געפאלן ביידע דינסטאג. | ||
==פרשיות און הפטורות== | |||
אין א זחג יאר זענען פארהאן 55 שבתים, וואס אין דריי פון זיי טוט מען נישט [[קריאת התורה|ליינען]] א [[פרשת השבוע]]: שבת ראש השנה, דער ערשטער שבת פון [[סוכות]]{{ביאור|אין צווייטן שבת פון סוכות, [[שמיני עצרת]], ליינט מען [[פרשת וזאת הברכה]] אין [[ארץ ישראל]]. אויך אין חוץ לארץ גלייכט זיך אויס דער חשבון ווען מען ליינט עס [[שמחת תורה|א טאג שפעטער]].}} און שבת [[חול המועד|חול המועד פסח]]. אויסצוגלייכן דעם צאל פון די פרשיות (54) מיט דעם צאל פון שבתים אין וועלכע זיי ווערן געליינט (52), ווערן צאמגעשטעלט די פרשיות [[פרשת מטות|מטות]]-[[פרשת מסעי|מסעי]] און [[פרשת נצבים|נצבים]]-[[פרשת וילך|וילך]]. | |||
פרשיות אין וועלכע מען ליינט נישט די געווענליכע הפטורה: | |||
*[[פרשת בראשית]] - ליינט מען די הפטורה פון ערב ראש חודש, [[מחר חודש]] | |||
*[[פרשת וישב]] - ליינט מען די הפטורה פון [[שבת חנוכה]], "רני ושמחי" | |||
*[[פרשת משפטים]] - ליינט מען די הפטורה פון [[שבת ראש חודש]], "השמים כסאי" | |||
*[[פרשת ויקהל]] - ליינט מען די הפטורה פון [[פרשת שקלים]] | |||
*[[פרשת פקודי]] - די אשכנזים אין ארץ ישראל פירן זיך צו ליינען סיי די הפטורה פון ויקהל און סיי פון פקודי | |||
*[[פרשת ויקרא]] - ליינט מען די הפטורה פון [[שבת זכור]] | |||
*[[פרשת צו]] - ליינט מען די הפטורה פון פרשת פרה | |||
*[[פרשת שמיני]] - ליינט מען די הפטורה פון [[פרשת החודש]] | |||
*[[פרשת מצורע]] - אין רוב קהילות פירט מען זיך צו ליינען די הפטורה פון [[שבת הגדול]] | |||
*[[פרשת קרח]] - ליינט מען די הפטורה פון שבת ראש חודש, "השמים כסאי" | |||
אין קעגנזאץ, אין שבת [[פרשת מקץ]] איז שוין נאך חנוכה און מען ליינט די הפטורה פון מקץ, א זאך וואס פאסירט נאר אין ארום 10.1% פון אלע יארן. אנדערע זעלטענע "געווענליכע" הפטורות זענען אין [[פרשת אחרי]] און אין [[פרשת קדושים]]. | |||
{| class="wikitable" | |||
|+לוח פון פרשיות | |||
! colspan="2" |[[בראשית|ספר בראשית]] | |||
! colspan="2" |[[שמות|ספר שמות]] | |||
! colspan="2" |[[ויקרא|ספר ויקרא]] | |||
! colspan="2" |[[במדבר|ספר במדבר]] | |||
! colspan="2" |[[דברים|ספר דברים]] | |||
|- | |||
!פרשה | |||
!דאטום | |||
!פרשה | |||
!דאטום | |||
!פרשה | |||
!דאטום | |||
!פרשה | |||
!דאטום | |||
!פרשה | |||
!דאטום | |||
|- | |||
|[[פרשת בראשית|בראשית]] | |||
|[[כ"ט תשרי]] | |||
|[[פרשת שמות|שמות]] | |||
|[[כ"ה טבת]] | |||
|[[פרשת ויקרא|ויקרא]] | |||
|[[י"ג אדר ב']] | |||
|[[פרשת במדבר|במדבר]] | |||
|[[ב' סיון]] | |||
|[[פרשת דברים|דברים]] | |||
|[[ו' אב]] | |||
|- | |||
|[[פרשת נח|נח]] | |||
|[[ו' חשון]] | |||
|[[פרשת וארא|וארא]] | |||
|[[ג' שבט]] | |||
|[[פרשת צו|צו]] | |||
|[[כ' אדר ב']] | |||
|[[פרשת נשא|נשא]] | |||
|[[ט' סיון]] | |||
|[[פרשת ואתחנן|ואתחנן]] | |||
|[[י"ג אב]] | |||
|- | |||
|[[פרשת לך לך|לך לך]] | |||
|[[י"ג חשון]] | |||
|[[פרשת בא|בא]] | |||
|[[י' שבט]] | |||
|[[פרשת שמיני|שמיני]] | |||
|[[כ"ז אדר ב']] | |||
|[[פרשת בהעלותך|בהעלתך]] | |||
|[[ט"ז סיון]] | |||
|[[פרשת עקב|עקב]] | |||
|[[כ' אב]] | |||
|- | |||
|[[פרשת וירא|וירא]] | |||
|[[כ' חשון]] | |||
|[[פרשת בשלח|בשלח]] | |||
|[[י"ז שבט]] | |||
|[[פרשת תזריע|תזריע]] | |||
|[[ה' ניסן]] | |||
|[[פרשת שלח|שלח]] | |||
|[[כ"ג סיון]] | |||
|[[פרשת ראה|ראה]] | |||
|[[כ"ז אב]] | |||
|- | |||
|[[פרשת חיי שרה|חיי שרה]] | |||
|[[כ"ז חשון]] | |||
|[[פרשת יתרו|יתרו]] | |||
|[[כ"ד שבט]] | |||
|[[פרשת מצורע|מצורע]] | |||
|[[י"ב ניסן]] | |||
|[[פרשת קרח|קרח]] | |||
|[[ל' סיון]] | |||
|[[פרשת שופטים|שופטים]] | |||
|[[ד' אלול]] | |||
|- | |||
|[[פרשת תולדות|תולדת]] | |||
|[[ה' כסלו]] | |||
|[[פרשת משפטים|משפטים]] | |||
|[[א' אדר א']] | |||
|[[פרשת אחרי|אחרי]] | |||
|[[כ"ו ניסן]] | |||
|[[פרשת חקת|חקת]] | |||
|[[ז' תמוז]] | |||
|[[פרשת כי תצא|כי תצא]] | |||
|[[י"א אלול]] | |||
|- | |||
|[[פרשת ויצא|ויצא]] | |||
|[[י"ב כסלו]] | |||
|[[פרשת תרומה|תרומה]] | |||
|[[ח' אדר א']] | |||
|[[פרשת קדושים|קדושים]] | |||
|[[ג' אייר]] | |||
|[[פרשת בלק|בלק]] | |||
|[[י"ד תמוז]] | |||
|[[פרשת כי תבוא|כי תבוא]] | |||
|[[י"ח אלול]] | |||
|- | |||
|[[פרשת וישלח|וישלח]] | |||
|[[י"ט כסלו]] | |||
|[[פרשת תצוה|תצוה]] | |||
|[[ט"ו אדר א']] | |||
|[[פרשת אמור|אמר]] | |||
|[[י' אייר]] | |||
|[[פרשת פינחס|פינחס]] | |||
|[[כ"א תמוז]] | |||
|[[פרשת נצבים|נצבים]] | |||
|[[כ"ה אלול]] | |||
|- | |||
|[[פרשת וישב|וישב]] | |||
|[[כ"ו כסלו]] | |||
|[[פרשת כי תשא|כי תשא]] | |||
|[[כ"ב אדר א']] | |||
|[[פרשת בהר|בהר]] | |||
|[[י"ז אייר]] | |||
|[[פרשת מטות|מטות]] | |||
|[[כ"ח תמוז]] | |||
|[[פרשת וילך|וילך]] | |||
|צאמגעשטעלט | |||
|- | |||
|[[פרשת מקץ|מקץ]] | |||
|[[ד' טבת]] | |||
|[[פרשת ויקהל|ויקהל]] | |||
|[[כ"ט אדר א']] | |||
|[[פרשת בחוקותי|בחוקותי]] | |||
|[[כ"ד אייר]] | |||
|[[פרשת מסעי|מסעי]] | |||
|צאמגעשטעלט | |||
|[[פרשת האזינו|האזינו]] | |||
|[[ח' תשרי]] | |||
|- | |||
|[[פרשת ויגש|ויגש]] | |||
|[[י"א טבת]] | |||
|[[פרשת פקודי|פקדי]] | |||
|[[ו' אדר ב']] | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|[[פרשת וזאת הברכה|וזאת הברכה]] | |||
|[[שמחת תורה]] | |||
|- | |||
|[[פרשת ויחי|ויחי]] | |||
|[[י"ח טבת]] | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
| | |||
|} | |||
==צו ליינען מער== | |||
*יוסף עופר, [https://yosefofer.com/papers/frequency%20of%20haftarot.pdf שכיחותן של קביעות השנה ושל ההפטרות], אין: '''סיני קכא''', תשנ"ח, עמ' רי-רכד. | |||
*{{היברובוקס|רבי דוד הלוי העבער|שערי זמנים|53055|סימן כ"א|page=190|קעפל=בענין הפטרות שאינם מצויות|סופיקס=יא}} | |||
*{{היברובוקס|מרדכי גנוט|לוח דבר בעתו - ה'תשנ"ז|50870|page=819|קעפל=הפולמוס על אודות הפטרות אחרי וקדושים בקביעות זח"ג|סופיקס=יא}} | |||
==נאטיצן== | |||
{{ביאורים}} | |||
==רעפערענצן== | |||
{{רעפערענצן}} | |||
{{קביעות'ן פון יארן}} | |||
[[קאַטעגאָריע:יארן לויט קביעות]] | |||
[[קאַטעגאָריע:זחג יארן|*]] | |||
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | |||
[[he:שנת זחג]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 18:35, 14 מאי 2024
א זחג יאר איז איין פון פערצן סארטן יארן אין דער באשטימטער אידישער לוח. א זחג יאר הייבט זיך אין שבת (ז), איז חסרה (ח) - חשון און כסלו פארמאגן ביידע 29 טעג, און פסח הייבט זיך אן דינסטאג (ג). אזא סארט יאר איז אן עיבור יאר (מיט צוויי אדרים), און איז לאנג 383 טעג, וואס אין זיי 55 שבתים.
א זחג יאר קומט אויס ווען דער מולד פון חודש תשרי פון עיבור יאר פאלט אויס צווישן דאנערשטאג, 18 שעה אין טאג, און פרייטאג, 20 שעה און 491 חלקים[1], וואס באטרעפט ארום 5.8% פון אלע יארן[2]. דער פאריגער יאר איז אלעמאל פון סארט בשה.
צווישן די יארן ה'ת"ש-ה'תת"נ געפאלט דער קביעות אין די יארן: ה'תש"ג, ה'תש"ו, ה'תש"ל, ה'תשל"ג, ה'תשנ"ז, ה'תשפ"ד, ה'תת"א, ה'תתכ"ח, ה'תתל"א.
קאלענדאר
| יום טוב / רו טאג |
יום טוב וואס איז נישט קיין רו טאג |
פאסט טאג |
חגים וזמנים
- אין א זחג יאר איז פארהאן צוויי מאל א שבת ראש חודש (ראש השנה נישט אריינגערעכנט): ראש חודש אדר א' איז פרייטאג און שבת, און ראש חודש תמוז איז שבת און זונטאג.
- חנוכה געפאלט פון פרייטאג (דאנערשטאג נאכט) ביז פרייטאג.
- ט"ו בשבט געפאלט דאנערשטאג.
- פורים געפאלט זונטאג (שושן פורים מאנטאג).
- ל"ג בעומר געפאלט זונטאג.
- שבועות געפאלט מיטוואך (אויך דאנערשטאג אין חוץ לארץ).
- תעניתים: צום גדליה געפאלט מאנטאג, עשרה בטבת געפאלט פרייטאג, תענית אסתר ווערט געפעדערט צו דאנערשטאג, און שבעה עשר בתמוז און תשעה באב געפאלן ביידע דינסטאג.
פרשיות און הפטורות
אין א זחג יאר זענען פארהאן 55 שבתים, וואס אין דריי פון זיי טוט מען נישט ליינען א פרשת השבוע: שבת ראש השנה, דער ערשטער שבת פון סוכות[א] און שבת חול המועד פסח. אויסצוגלייכן דעם צאל פון די פרשיות (54) מיט דעם צאל פון שבתים אין וועלכע זיי ווערן געליינט (52), ווערן צאמגעשטעלט די פרשיות מטות-מסעי און נצבים-וילך.
פרשיות אין וועלכע מען ליינט נישט די געווענליכע הפטורה:
- פרשת בראשית - ליינט מען די הפטורה פון ערב ראש חודש, מחר חודש
- פרשת וישב - ליינט מען די הפטורה פון שבת חנוכה, "רני ושמחי"
- פרשת משפטים - ליינט מען די הפטורה פון שבת ראש חודש, "השמים כסאי"
- פרשת ויקהל - ליינט מען די הפטורה פון פרשת שקלים
- פרשת פקודי - די אשכנזים אין ארץ ישראל פירן זיך צו ליינען סיי די הפטורה פון ויקהל און סיי פון פקודי
- פרשת ויקרא - ליינט מען די הפטורה פון שבת זכור
- פרשת צו - ליינט מען די הפטורה פון פרשת פרה
- פרשת שמיני - ליינט מען די הפטורה פון פרשת החודש
- פרשת מצורע - אין רוב קהילות פירט מען זיך צו ליינען די הפטורה פון שבת הגדול
- פרשת קרח - ליינט מען די הפטורה פון שבת ראש חודש, "השמים כסאי"
אין קעגנזאץ, אין שבת פרשת מקץ איז שוין נאך חנוכה און מען ליינט די הפטורה פון מקץ, א זאך וואס פאסירט נאר אין ארום 10.1% פון אלע יארן. אנדערע זעלטענע "געווענליכע" הפטורות זענען אין פרשת אחרי און אין פרשת קדושים.
| ספר בראשית | ספר שמות | ספר ויקרא | ספר במדבר | ספר דברים | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| פרשה | דאטום | פרשה | דאטום | פרשה | דאטום | פרשה | דאטום | פרשה | דאטום |
| בראשית | כ"ט תשרי | שמות | כ"ה טבת | ויקרא | י"ג אדר ב' | במדבר | ב' סיון | דברים | ו' אב |
| נח | ו' חשון | וארא | ג' שבט | צו | כ' אדר ב' | נשא | ט' סיון | ואתחנן | י"ג אב |
| לך לך | י"ג חשון | בא | י' שבט | שמיני | כ"ז אדר ב' | בהעלתך | ט"ז סיון | עקב | כ' אב |
| וירא | כ' חשון | בשלח | י"ז שבט | תזריע | ה' ניסן | שלח | כ"ג סיון | ראה | כ"ז אב |
| חיי שרה | כ"ז חשון | יתרו | כ"ד שבט | מצורע | י"ב ניסן | קרח | ל' סיון | שופטים | ד' אלול |
| תולדת | ה' כסלו | משפטים | א' אדר א' | אחרי | כ"ו ניסן | חקת | ז' תמוז | כי תצא | י"א אלול |
| ויצא | י"ב כסלו | תרומה | ח' אדר א' | קדושים | ג' אייר | בלק | י"ד תמוז | כי תבוא | י"ח אלול |
| וישלח | י"ט כסלו | תצוה | ט"ו אדר א' | אמר | י' אייר | פינחס | כ"א תמוז | נצבים | כ"ה אלול |
| וישב | כ"ו כסלו | כי תשא | כ"ב אדר א' | בהר | י"ז אייר | מטות | כ"ח תמוז | וילך | צאמגעשטעלט |
| מקץ | ד' טבת | ויקהל | כ"ט אדר א' | בחוקותי | כ"ד אייר | מסעי | צאמגעשטעלט | האזינו | ח' תשרי |
| ויגש | י"א טבת | פקדי | ו' אדר ב' | וזאת הברכה | שמחת תורה | ||||
| ויחי | י"ח טבת | ||||||||
צו ליינען מער
- יוסף עופר, שכיחותן של קביעות השנה ושל ההפטרות, אין: סיני קכא, תשנ"ח, עמ' רי-רכד.
- רבי דוד הלוי העבער, "בענין הפטרות שאינם מצויות", שערי זמנים, סימן כ"א, אויף היברובוקס
- מרדכי גנוט, "הפולמוס על אודות הפטרות אחרי וקדושים בקביעות זח"ג", לוח דבר בעתו - ה'תשנ"ז, אויף היברובוקס
נאטיצן
- ↑ אין צווייטן שבת פון סוכות, שמיני עצרת, ליינט מען פרשת וזאת הברכה אין ארץ ישראל. אויך אין חוץ לארץ גלייכט זיך אויס דער חשבון ווען מען ליינט עס א טאג שפעטער.
רעפערענצן
- ↑ ספר העבור, מאמר ב' שער ט'; יסוד עולם, מאמר ד' פרק י'; מפרש, אויף משנה תורה לרמב"ם, הלכות קידוש החודש, פרק ח', הלכה י'; טור, אורח חיים, סימן תכ"ח.
- ↑ יעקב מתלון, "חזרה של קביעות השנה אחרי שלוש שנים: לוח השנה וחשבונו תוך בירור שאלת המחזוריות", אין: יסודות הלוח העברי, הוצאת לוח, תשע"ג
| קביעות פון יארן אינעם לוח | |
|---|---|
|