פרשת במדבר

במדבר
פסוקים	במדבר א, א – ד, כ
צאל פסוקים	159 (3'טע)
צאל ווערטער	1823 (12'טע)
צאל אותיות	7393 (9'טע)
אינהאלט	די נשיאים; ציילונג פון די אידן לויט שבטים; צעטיילונג פון די שבטים אין מחנות; די אויפגאבעס און קאפ־צאל פון שבט לוי; אויסלייזן די בכורים; די אויפגאבעס פון די בני קהת
עשה (0)  לא תעשה (0)
הפטורה
הושע ב, א–כב

פרשת בְּמִדְבַּר איז די ערשטע סדרה פון ספר במדבר, און די 34'סטע פון דער תורה בכלל. די פרשה גייט פון אנהייב ספר, קאַפּיטל א', פסוק א', ביז קאַפּיטל ד', פסוק כ', לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 159 פסוקים און 30 פרשיות - 23 פתוחות און זיבן סתומות.

די פרשה באציט זיך מערסטנס איבער דער ציילונג פון די אידן אין מדבר, עס ווערן אויסגערעכנט די נעמען פון די נשיאים פון יעדן שבט און דעם אויסשטעל און ארדענונג פון די מחנות אין מדבר; די ציילונג און אויסוועלונג פון שבט לוי; און די אויפגאבעס פון בני קהת.

פרשת במדבר ווערט געליינט צווישן די דאטומען כ"ד אייר און ה' סיון. אין רוב יארן געפאלט די סדרה אין דער שבת בעפאר שבועות, אויסער אין עיבור יארן וואס הייבן זיך אן אויף א דאנערשטאג (החא און השג יארן), וואס דאן ליינט מען פרשת נשא בעפאר שבועות.

פרשה אינהאלט

קאפ־צאל פון די אידן "יוצאי צבא" אין מדבר סיני

ראנג	שבט	נשיא	מחנה	קאפ־צאל	פראצענט
7	ראובן	אליצור בן שדיאור	דרום	46,500	7.7
3	שמעון	שלומיאל בן צורישדי	דרום	59,300	9.8
8	גד	אליסף בן דעואל	דרום	45,650	7.6
1	יהודה	נחשון בן עמינדב	מזרח	74,600	12.4
5	יששכר	נתנאל בן צוער	מזרח	54,400	9.0
4	זבולון	אליאב בן חילון	מזרח	57,400	9.5
10	אפרים	אלישמע בן עמיהוד	מערב	40,500	6.7
12	מנשה	גמליאל בן פדהצור	מערב	32,200	5.3
11	בנימין	אבידן בן גדעוני	מערב	35,400	5.9
2	דן	אחיעזר בן עמישדי	צפון	62,700	10.4
9	אשר	פגעיאל בן עכרן	צפון	41,500	6.9
6	נפתלי	אחירע בן עינן	צפון	53,400	8.8
סך הכל				603,550	100.0

די פרשה באפאסט זיך בעיקר מיט דער ציילונג פון די אידן אין מדבר, אינעם צווייטן חודש, אין דער צווייטער יאר פון יציאת מצרים.

ציילונג פון אידן, אויסשטעל פון מחנות

גאט האט באפוילן משה צו ציילן די קאפ־צאל פון אידישע מענער פון צוואנציג יאר און עלטער וועלכע האבן זיך געפינען אין מדבר סיני. דאס אויסצופירן האט גאט געשטעלט צו זיין זייט די נשיאים פון יעדע שבט, אויסרעכענענדיג יעדער נשיא ביים נאמען. משה האט געציילט יעדע שבט באזונדער, מיט'ן סך הכל פון אלע אידן - אויסער שבט לוי וועלכע איז געציילט געווארן שפעטער, אויסמאכנדיג 603,550.

דאן ווערן אויסגערעכנט די מחנות, דער אויסשטעל וויאזוי די שבטים האבן גערוט ארום דעם משכן, זייענדיג צעטיילט אין פיר, יעדעס איינע אונטער דעם פאן פון איין הויפט-שבט, מיט אן ארדענונג וויאזוי זיך צו ציען מיט'ן משכן ביי די מסעות: מזרח - דגל מחנה יהודה, ציט זיך דער ערשטער; דרום - דגל מחנה ראובן, גייט דער צווייטער; דאן ציט זיך דער משכן - "מחנה שכינה", געטראגן דורך שבט לוי וועלכע רוען ארום איר אין צענטער - "מחנה לוי'"; מערב - דגל מחנה אפרים, גייען נאכ'ן משכן און די לויים; צפון - דגל מחנה דן, און ציען זיך צום לעצט.

ציילונג און אויסוועלונג פון שבט לוי

די בני קהת טראגן די כלי המשכן

דאן האט דער אויבערשטער באפוילן משה צו שטעלן די לויים אלס אויסדערוועלטע און באדינער אינעם משכן אויף פארשידענע אויפגאבעס, און צו ציילן די לויים פון א חודש אלט און עלטער, צעטיילט לויט זייערע משפחות: די קינדער פון אהרן, די כהנים וואס טוען די עבודה, וועלכע האבן גערוט צו מזרח פונעם משכן מיט משה'ן; גרשון - געשטעלט צו טראגן די יריעות המשכן, דער אוהל און צודעק, און דער מסך פתח אוהל מועד. קהת - געשטעלט צו טראגן די כלים פון משכן; מררי - געשטעלט צו טראגן די קרשי המשכן, די בריחים, עמודי המשכן און די אדנים.

השי"ת האט באפוילן משה צו שטעלן די לויים אנשטאט די בכורים, יעדער לוי אנשטאט איין בכור, און די בהמות פון די לויים אנשטאט די בכורים פון די אידנ'ס בהמות. די איבריגע 273 בכורים וואס זענען געווען מער ווי די לויים זאלן זיך אויסלייזן מיט פינף שקל יעדן פון זיי, און די 1365 שקלים זענען אהינגעגעבן געווארן פאר די לויים.

דאן ווערט דעטאלירט די אויפגאבע פון די בני קהת אונטער דער פירערשאפט פון אלעזר בן אהרן, וועלכע האבן די דעליקאטע ארבעט צו טראגן די כלי המשכן; פינקטליך וויאזוי זיי זאלן צענעמען און איינפאקן די כלים און עס טראגן, און אכטונג געבן פון אנרירן די כלים, וואס אזוי ארום וועלן זיי נישט שטארבן.

אין דער קומענדיגער פרשה זעצט די תורה פאר צו דעטאלירן די אויפגאבעס פון די בני גרשון און מררי.

קאפ־צאל פון די לויים א חודש און עלטער

משפחה	נשיא	רו־ארט נעבן משכן	קאפ־צאל	פראצענט
גרשון	אליסף בן לאל	מערב	7,500	33.6
קהת	אליצפן בן עוזיאל	דרום	8,600	38.6
מררי	צוריאל בן אביחיל	צפון	6,200	27.8
ס"ה			22,300	100.0

דאטומען

לויט דער תקנה פון עזרא הסופר ווערט פרשת בחוקותי, וואס אַנטהאַלט די תוכחה, געליינט פאר דעם יום־טוב שבועות, כּדי צו מרמז זיין אַז "תכלה שנה וקללותיה". למעשה איז איינגעפירט נישט צו ליינען די קללות ממש נאנט צו שבועות, נאר אריינהאקן צווישן זיי מיט פרשת במדבר, לויט'ן כלל פון "מנו ועצרו" - אז פרשת במדבר אין וועלכע די אידן ווערן "געציילט" (מנו) - ווערט געליינט דער שבת בעפאר "שבועות" (עצרת/עצרו).

דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה קען געפאלן אין זיבן (אין א"י, אין חו"ל זעקס) אנדערע דאטומען:

• השג יאר - כ"ד אייר
• החא יאר - כ"ו אייר
• זשה יאר און בחה יאר, בשה יאר און גכה יאר - כ"ט אייר
• זחג יאר, זשג יאר און בחג יאר - ב' סיון
• השא יאר און זחא יאר - ד' סיון
• הכז יאר - ה' סיון
• בשז יאר און גכז יאר - אין ארץ ישראל - כ"ז אייר, אין חוץ לארץ - ה' סיון

הפטורה

מען ליינט די הפטורה אין ספר הושע, קאַפּיטל ב', פסוקים א'–כ"ב. די הפטורה הייבט זיך אן מיט'ן פסוק "וְהָיָה מִסְפַּר בְּנֵי-יִשְׂרָאֵל, כְּחוֹל הַיָּם, אֲשֶׁר לֹא-יִמַּד, וְלֹא יִסָּפֵר", ווי אונזער פרשה וועלכע עפנט זיך מיט די צאל פון די אידן.

אין יארן וואס ראש חודש סיון געפאלט אויף זונטאג, ליינט מען די הפטורה פון "מחר חודש".

דרויסנדיגע לינקס

טעקסט:

• פרשת במדבר, אויף שיתופתא
• פרשת במדבר, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל
• פרשת במדבר - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
• פרשת במדבר, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל

טייטש

• מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת במדבר", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד

פארברייטערונג:

• שיעורים אויף פרשת במדבר אויף קול הלשון
• פרשת במדבר, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
• פרשת במדבר, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
• זעט שיעורים אויף פרשת במדבר, אויפן "בינינו" זייטל
• פרשת במדבר, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
• דער ארטיקל "פרשת במדבר", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
• נושאים אויף פרשת במדבר אויפ'ן "על התורה" זייטל