אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת תצוה"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(נאך גארנישט געטוהן מיט דעם)
 
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(57 מיטלסטע ווערסיעס פון 8 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{פרשת שבוע
{{דעסקריפציע|אכטע פרשה פון ספר שמות}}{{פרשת שבוע
| קודם = פרשת תרומה
| פריערדיגע = פרשת תרומה
| הבא = פרשת כי תשא
| קומענדיגע = פרשת כי תשא
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כז|כ|קצר=כן}} - {{תנ"ך|שמות|ל|י|קצר=כן|ללא=ספר}}
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כז|כ}} - {{תנ"ך|שמות|ל|י|אן=ספר}}
| מספר פסוקים = 101
| צאל פסוקים = 101 (35'סטע)
| תוכן = מצוות [[הדלקת הנרות במקדש]], [[בגדי כהונה]], [[קרבן המילואים]]
| צאל ווערטער = 1412 (35'סטע)
| צאל אותיות = 5430 (32'סטע)
| אינהאלט = די מצוות פון [[הדלקת הנרות אין בית המקדש]], [[בגדי כהונה]], [[שבעת ימי המילואים]]
| עשה חינוך = [[הדלקת הנרות אין בית המקדש]], [[בגדי כהונה]], [[אכילת קדשי קדשים]], [[קטורת]]
| לא תעשה חינוך = אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]], צערייסן דעם [[מעיל]] פונעם [[כהן גדול]], מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
| מספר עשה חינוך = 4
| מספר עשה חינוך = 4
| מספר לא תעשה חינוך = 4
| מספר לא תעשה חינוך = 3
| עשה חינוך = [[הדלקת הנרות במקדש]], [[בגדי כהונה]], [[קודשי קודשים#מצוות אכילה בקדשי קדשים|אכילת קודשי קודשים לכהנים]], [[קטורת הסמים]]
| הפטורה1 = {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז}}
| לא תעשה חינוך = הסרת ה[[חושן]] מה[[אפוד]], [[מעיל (בגד כהונה)|קריעת מעילו של הכהן הגדול]], [[קרבן (יהדות)|אכילת קודשי קדשים לזר]], הקטרת דברים מלבד ה[[קטורת הסמים|קטורת]] על [[מזבח הזהב]]
| הפטרה1 = {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז|קצר=כן}}
| מספר תיבות = 1412
}}
}}
[[קובץ:Ballymote Church of the Immaculate Conception South Aisle The Presentation of the Blessed Virgin Right Window Detail Kohen Gadol 2010 09 23.jpg|200px|ממוזער|בגדי כהן גדול]]
[[טעקע:Ballymote Church of the Immaculate Conception South Aisle The Presentation of the Blessed Virgin Right Window Detail Kohen Gadol 2010 09 23.jpg|200px|ממוזער|בגדי כהן גדול]]
פרשת '''תְּצַוֶּה ''' היא [[פרשת השבוע]] השמינית בספר [[שמות]], היא מתחילה ב{{תנ"ך|שמות|כז|כ|ללא=ספר}} ומסתיימת ב{{תנ"ך|שמות|ל|י|ללא=ספר}}. הפרשה ממשיכה את הפרשה הקודמת, [[פרשת תרומה]], בהוראות לקראת הקמת [[המשכן]]. את פרשת תצווה קוראים בין התאריכים [[ח' באדר]]-[[ט"ו באדר]] [[שנה מעוברת]] ב[[אדר א']]).
'''{{מנוקד|פרשת תְּצַוֶּה}}''' איז די אכטע [[פרשת השבוע|פרשה]] אין [[ספר שמות]], און די צוואנציגסטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|שמות|כז|כ|אן=ספר|לאנג=יא}}, ביז {{תנ"ך|שמות|ל|י|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 101 פסוקים און צען פרשיות - צוויי [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און אכט [[פרשה סתומה|סתומות]].


==שם הפרשה==
די פרשה זעצט פאר מיט די אנווייזונגען פונעם אייבערשטן צו [[משה רבינו]] איבערן אויפשטעלן דעם [[משכן]].
הפרשה פותחת בפנייה ל[[משה]] "ואתה תצווה את בני ישראל" מבלי לציין את שמו, וזו הפרשה היחידה בחומשים שמות-ויקרא-במדבר שלא מוזכר בה שמו של משה. מקובל לקשר זאת לבקשתו של משה מה' לאחר [[חטא העגל]] המופיעה בפרשה הבאה, [[פרשת כי תשא]]: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ".{{הערה|1=[[אברהם אלקנה כהנא שפירא|הרב אברהם שפירא]], [http://www.yeshiva.org.il/midrash/shiur.asp?id=4484 גדלות משה רבנו ומסירותו למען ישראל], באתר ישיבה}}


==תוכן הפרשה==
פרשת תצוה ווערט געליינט צווישן די דאטומען [[ח' אדר]] און [[ט"ו אדר]] (אין אן [[עיבור יאר]], [[אדר א']]), און איז די אכטע - און לעצטע פון די [[שובבי"ם ת"ת]] וואכן אין אן עיבור יאר.
בתחילת הפרשה מובא ציווי ל[[משה]] לקחת [[שמן]] לצורך [[הדלקת הנרות במקדש|הדלקת המנורה]] בכל יום ויום.


החצי הראשון של הפרשה עוסק בציווי על הכנת [[בגדי כהונה|בגדי הכהונה]] של [[אהרן]] ובניו ה[[כהן|כהנים]]. בגדי [[כהן גדול|הכהן הגדול]] הם ה[[חושן]], ה[[אפוד]], ה[[ציץ]], [[מעיל (בגד כהונה)|מעיל]], [[כתונת (בגד כהונה)|כתונת]], [[מצנפת (בגד כהונה)|מצנפת]], [[אבנט (בגד כהונה)|אבנט]] ו[[מכנסיים (בגד כהונה)|מכנסיים]]. לכהנים הפשוטים ([[כהן הדיוט|הדיוטות]]) היו רק ארבעה בגדים: כתונת, אבנט, מגבעת ומכנסיים.
==פרשה אינהאלט==
אנהייב פרשה ווערט משה באפוילן פונעם באשעפער צו נעמען אויל פארן [[הדלקת הנרות אין בית המקדש|אנצינדן די מנורה]] יעדע נאכט.


החצי השני של הפרשה עוסק בציווי על [[קרבן המילואים]], שיוקרב לשם חנוכת [[המשכן]]. לאחר מכן באים ציוויים על [[קרבן התמיד]], ועל הכנת [[מזבח הזהב]] המיועד להקטרת [[קטורת הסמים]]. בפסוקים האחרונים של הפרשה אף מרומז על יום הכיפורים שיכלול חיוב מיוחד ויתבצע אחת לשנה.
די ערשטע האלב פרשה פארנעמט זיך מיט די באפעלן צו מאכן די [[בגדי כהונה]] פאר [[אהרן]] און זיינע קינדער, די [[כהן|כהנים]]. די בגדי [[כהן גדול]] זענען: דער [[חושן]], דער [[אפוד]], דער [[ציץ]], דער [[מעיל]], דער [[כתונת]], דער [[מצנפת]], דער [[אבנט]] און די [[מכנסים]]. פאר די אנדערע כהנים ([[כהן|כהן הדיוט]]) זענען פארהאן נאר פיר בגדי כהונה: כתונת, אבנט, מגבעת און מכנסים.


==תאריכי הקריאה==
די צווייטע האלב פרשה ענטהאלט דעם באפעל צו ברענגען ספעציעלע [[קרבן|קרבנות]] אין די [[שבעת ימי המילואים]] לכבוד'ן באנייען דעם משכן. אויך זענען פארהאן אין דער פרשה די באפעלן צו ברענגען דעם [[קרבן תמיד]] און צו בויען דעם [[מזבח הזהב]] צו מקטיר צו זיין דערויף די [[קטורת]]. אינעם לעצטן פסוק פון דער פרשה ווערט דערמאנט אז איינמאל אין יאר מעג מען נוצן דעם מזבח הזהב אויף אן אנדער צוועק, וואס דאס איז א רמז אויף [[יום כיפור]]{{הערה|טראץ וואס מען נוצט דעם מזבח הזהב אויך פארן [[פר כהן המשיח]] און [[פר העלם דבר של ציבור]], האט די תורה דאס נישט געהאלטן פאר נויטיג דא צו דערמאנען, וויבאלד זיי קומען נישט קביעות'דיג. {{תנ"ך|שמות|ל|י|מפרש=אבן עזרא}}}}.
השבת בה קוראים את פרשת תצוה יכולה לחול בעשרה תאריכים שונים:
*[[שנת השא]] - [[ח' באדר]]
*[[שנת הכז]] - [[ט' באדר]]
*[[שנת גכה]] ו[[שנת בשה]] - [[י"א באדר]]
*[[שנת בחג]] ו[[שנת זשג]] - [[י"ג באדר]]
*[[שנת זחא]] - [[ט"ו באדר]]
*[[שנת השג]] - [[ח' באדר א']]
*[[שנת החא]] - [[י' באדר א']]
*[[שנת גכז]] ו[[שנת בשז]] - [[י"א באדר א']]
*[[שנת בחה]] ו[[שנת זשה]] - [[י"ג באדר א']]
*[[שנת זחג]] - [[ט"ו באדר א']]


==מפטיר והפטרה==
===אפוועזנהייט פון משה'ס נאמען===
* ב[[שנה מעוברת|שנים מעוברות]] ובשנים פשוטות מסוג [[שנת זחא|זחא]] שלא ב[[עיר מוקפת חומה מימות יהושע בן נון|ערים מוקפות חומה מימות יהושע בן נון]], [[הפטרה|מפטירים]] ב[[ספר יחזקאל]], בנבואה של יחזקאל על הקמת [[בית המקדש]] העתידי, ב{{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז|ללא=ספר}}. וב[[נוסח רומניא]] הפטירו בשבת כזו {{תנ"ך|ירמיהו|יא|טז}} עד {{תנ"ך|ירמיהו|יב|טו|ללא=ספר}}.
די פרשה הייבט זיך אן מיטן אויבערשטנ'ס ווערטער צו משה רבינו: "ואתה תצוה את בני ישראל" (אין [[אידיש]]: דו זאלסט באפעלן די אידן), אן צו באצייכענען צו וועמען די ווערטער זענען געוואנדן - משה; גלייכצייטיג איז דאס די איינציגסטע פרשה צווישן די [[חומש]]ים [[ספר שמות|שמות]], [[ספר ויקרא|ויקרא]] און [[במדבר]], וואו ס'ווערט אינגאנצן נישט דערמאנט משה רבינו'ס נאמען. דאס איז פארבינדן מיט דעם וואס אין דער קומענדיגער פרשה, [[פרשת כי תשא|כי תשא]], נאכן [[חטא העגל]], האט משה געזאגט פארן אייבערשטן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|לב}}}}: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ" (טאמער פארגעבסטו די אידן אויפן חטא העגל, איז גוט, און טאמער נישט, מעק אויס מיין נאמען פון דער תורה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|לב|אן=ספר|מפרש=רש"י}}}}) - דערפאר איז זיין נאמען אויסגעמעקט פון דער פרשה{{הערה|{{זוהר|פינחס|רמו|א}}}}; און טראצדעם וואס ער האט דאס געזאגט מיט א "[[תנאי הלכה|תנאי]]", ד.ה. נאר טאמער דער אייבערשטער איז נישט מוחל דעם חטא העגל, לויטעט אבער דער כלל אז א "קללת חכם", אפילו מיט א תנאי, ווערט אויסגעפירט{{הערה|זוהר חדש אויף [[שיר השירים]], [[S:זהר_חדש_עד_ב|דף ע"ד, עמוד ב']]}}.
* בשאר [[שנה פשוטה|השנים הפשוטות]] (כ-58.8% מכלל השנים), קוראים את פרשת תצווה בשבת שלפני ל[[פורים]], ולפיכך קוראים בה גם את הפרשייה השנייה מ"[[ארבע פרשיות]]" - [[פרשת זכור]], ומפטירים בהפטרה המיוחדת של פרשת זכור.
* בשנים מסוג זחא קוראים את פרשת תצווה בשבת של [[שושן פורים]]. ב[[ערים מוקפות חומה]] קוראים למפטיר את קריאת התורה של פורים ([[מלחמת עמלק]]) ומפטירים בהפטרת שבת פורים, הזהה להפטרת [[שבת זכור]]. בשאר המקומות מפטירים בהפטרה הרגילה.


==קישורים חיצוניים==
אויך איז דאס פארבינדן מיט דעם וואס די פרשה געפאלט אין דער וואך פון [[ז' אדר]], די יארצייט פון משה רבינו{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל]]|מאור עינים|24871|פרשת תצוה|page=133}}: "כי הנה חל סדר תצוה בשבוע שחל בה ז' אדר, הוא בחינת הסתלקות משה, ולכן לא נזכר שמו בסדר פרשה זו, כי נסתלק משה."{{ש}}{{היברובוקס|[[רבי יצחק רייטבארד]]|קהלת יצחק|34762|[[ווילנא]] תר"ס|page=87|קעפל=פרשת תצוה}}, אינעם נאמען פונעם [[גר"א]]: "עשה נא אזנך כאפרכסת ושמע נא דבר נכבד ונעלה אשר שמעתי בשם אדמו"ר רשכבה"ג אור ישראל וקדושו הגר"א מווילנא זללה"ה, והוא משום דז' אדר נופל תמיד בפרשה תצוה [רק לפעמים רחוקות שפרשה תצוה נופל אחר ז' אדר], והשם יתברך ויתעלה שמו, הצופה ומביט עד סוף כל הדורות, ידע מראש כי בז' אדר יסתלק משה רבינו ע"ה, לזאת לא זכר שמו בפרשה הזאת לרמז על זה."}}.
{{מיזמים|ויקיטקסט=פרשת תצוה}}
{{קישורי פרשה|פרשה=תצוה|ממרא=0208|תורת אמת ספר=00761|תורת אמת פרשה=0007|נחמה=20|בית חב"ד=480806|ישיבה=33|בינינו=7397|אתר פרשת השבוע=2011/02/tezave|בר-אילן=tetzaveh}}


==הערות שוליים==
==מצוות אין דער פרשה==
{{הערות שוליים}}
לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]]{{הערה|{{ספר החינוך|צח|קד}}.}} זענען פארהאן זיבן מצוות אין דער פרשה:
{| class="wikitable"
|+
!די מצוות
!מקור
!די מצוה איז אקטועל היינטיגע צייטן
!די וואס זענען באפוילן
|-
|[[הדלקת הנרות אין בית המקדש|צינדן די מנורה אין בית המקדש]]
|יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו ({{תנ"ך|שמות|כז|כא|אן=ספר}})
|ניין
|כהנים
|-
|די כהנים זאלן אנטון [[בגדי כהונה]]
|וְעָשׂוּ בִגְדֵי קֹדֶשׁ לְאַהֲרֹן אָחִיךָ וּלְבָנָיו ({{תנ"ך|שמות|כח|ד|אן=ספר}})
|ניין
|כהנים-מענער
|-
|נישט אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]]
|וְלֹא יִזַּח הַחֹשֶׁן מֵעַל הָאֵפוֹד ({{תנ"ך|שמות|כח|כח|אן=ספר}})
|ניין
|יעדער
|-
|נישט צערייסן דעם עק פונעם [[מעיל]] פונעם [[כהן גדול]]
|לֹא יִקָּרֵעַ ({{תנ"ך|שמות|כח|לב|אן=ספר}})
|ניין
|יעדער
|-
|[[אכילת קדשי קדשים|עסן דאס פלייש]] פון [[קרבן חטאת]] און [[קרבן אשם|אשם]]
|וְאָכְלוּ אֹתָם אֲשֶׁר כֻּפַּר בָּהֶם ({{תנ"ך|שמות|כט|לג|אן=ספר}})
|ניין
|כהנים-מענער
|-
|מקטיר זיין [[קטורת]]
|וְהִקְטִיר עָלָיו אַהֲרֹן קְטֹרֶת סַמִּים בַּבֹּקֶר בַּבֹּקֶר בְּהֵיטִיבוֹ אֶת הַנֵּרֹת יַקְטִירֶנָּה ({{תנ"ך|שמות|ל|ז|אן=ספר}})
|ניין
|כהנים-מענער
|-
|נישט מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
|לֹא תַעֲלוּ עָלָיו קְטֹרֶת זָרָה וְעֹלָה וּמִנְחָה וְנֵסֶךְ לֹא תִסְּכוּ עָלָיו ({{תנ"ך|שמות|ל|ט|אן=ספר}})
|ניין
|כהנים
|}
 
==דאטומען==
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין צען אנדערע דאטומען, ווי פאלגנד:
*[[השא יאר]] - [[ח' אדר]]
*[[הכז יאר]] - [[ט' אדר]]
*[[גכה יאר]] און [[בשה יאר]] - [[י"א אדר]]
*[[בחג יאר]] און [[זשג יאר]] - [[י"ג אדר]]
*[[זחא יאר]] - [[ט"ו אדר]]
*[[השג יאר]] - [[ח' אדר א']]
*[[החא יאר]] - [[י' אדר א']]
*[[גכז יאר]] און [[בשז יאר]] - [[י"א אדר א']]
*[[בחה יאר]] און [[זשה יאר]] - [[י"ג אדר א']]
*[[זחג יאר]] - [[ט"ו אדר א']]
 
==מפטיר און הפטורה==
*אין [[עיבור יאר]]ן ליינט מען די [[הפטורה]] פון פרשת תצוה אין {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז|לאנג=יא}}, וועלכע רעדט איבער די פונקטליכע מאסן פונעם בנין [[בית המקדש]] און די קרבנות המילואים. ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאָטן]] ליינט מען אין {{תנ"ך|ירמיהו|יא|טז}}, ביז {{תנ"ך|ירמיהו|יב|טו|אן=ספר}}.
* רוב יארן ווערט פרשת תצוה געליינט א שבת בעפאר [[פורים]], ווען מ'ליינט פאר [[מפטיר]] [[פרשת זכור]] און מ'זאגט דאן די הפטורה פון [[ארבע פרשיות#שבת זכור|שבת זכור]].
* אין [[זחא יאר]]ן, ווען פרשת תצוה ווערט געליינט אום [[שושן פורים]], ווערט עס צעטיילט ווי פאלגנד: אין די שטעט וואס זענען [[עיר מוקפת חומה מימות יהושע בן נון|מוקפות חומה מימות יהושע בן נון]], ליינט מען אויף מפטיר די קריאה פון פורים ([[מלחמת עמלק]]) און די הפטורה איז פון שבת פורים (ד.ה. די הפטורה פון [[שבת זכור]]); אין אנדערע שטעט, ליינט מען די געווענליכע הפטורה פון פרשת תצוה.
 
==דרויסנדיגע לינקס==
{{פרשה לינקס|בית חב"ד=480806|בינינו=7397|אתר פרשת השבוע=2011/02/tezave}}
 
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}


{{פרשיות השבוע}}
{{פרשיות השבוע}}
[[קטגוריה:פרשות ספר שמות|תצווה]]
{{ספר שמות}}
[[קטגוריה:פרשת תצוה|*]]
[[קאטעגאריע:פרשיות ספר שמות|תצווה]]
{{וח}}
[[קאטעגאריע:פרשת תצוה|*]]
{{מיון ויקיפדיה|דף=פרשת תצוה|גרסה=33120715|פריט=Q1483406}}
[[קאַטעגאָריע:אדר]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[he:פרשת תצוה]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 08:21, 8 יולי 2024

Arrow r.svg תצוה Arrow l.svg
פסוקים שמות כז, כ - ל, י
צאל פסוקים 101 (35'סטע)
צאל ווערטער 1412 (35'סטע)
צאל אותיות 5430 (32'סטע)
אינהאלט די מצוות פון הדלקת הנרות אין בית המקדש, בגדי כהונה, שבעת ימי המילואים
מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך
עשה (4)  לא תעשה (3)
הדלקת הנרות אין בית המקדש, בגדי כהונה, אכילת קדשי קדשים, קטורת אראפנעמען דעם חושן פונעם אפוד, צערייסן דעם מעיל פונעם כהן גדול, מקריב זיין עפעס אויסער קטורת אויפן מזבח הזהב
הפטורה
יחזקאל מג, י–כז
בגדי כהן גדול

פרשת תְּצַוֶּה איז די אכטע פרשה אין ספר שמות, און די צוואנציגסטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל כ"ז, פסוק כ', ביז קאַפּיטל ל', פסוק י', לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 101 פסוקים און צען פרשיות - צוויי פתוחות און אכט סתומות.

די פרשה זעצט פאר מיט די אנווייזונגען פונעם אייבערשטן צו משה רבינו איבערן אויפשטעלן דעם משכן.

פרשת תצוה ווערט געליינט צווישן די דאטומען ח' אדר און ט"ו אדר (אין אן עיבור יאר, אדר א'), און איז די אכטע - און לעצטע פון די שובבי"ם ת"ת וואכן אין אן עיבור יאר.

פרשה אינהאלט

אנהייב פרשה ווערט משה באפוילן פונעם באשעפער צו נעמען אויל פארן אנצינדן די מנורה יעדע נאכט.

די ערשטע האלב פרשה פארנעמט זיך מיט די באפעלן צו מאכן די בגדי כהונה פאר אהרן און זיינע קינדער, די כהנים. די בגדי כהן גדול זענען: דער חושן, דער אפוד, דער ציץ, דער מעיל, דער כתונת, דער מצנפת, דער אבנט און די מכנסים. פאר די אנדערע כהנים (כהן הדיוט) זענען פארהאן נאר פיר בגדי כהונה: כתונת, אבנט, מגבעת און מכנסים.

די צווייטע האלב פרשה ענטהאלט דעם באפעל צו ברענגען ספעציעלע קרבנות אין די שבעת ימי המילואים לכבוד'ן באנייען דעם משכן. אויך זענען פארהאן אין דער פרשה די באפעלן צו ברענגען דעם קרבן תמיד און צו בויען דעם מזבח הזהב צו מקטיר צו זיין דערויף די קטורת. אינעם לעצטן פסוק פון דער פרשה ווערט דערמאנט אז איינמאל אין יאר מעג מען נוצן דעם מזבח הזהב אויף אן אנדער צוועק, וואס דאס איז א רמז אויף יום כיפור[1].

אפוועזנהייט פון משה'ס נאמען

די פרשה הייבט זיך אן מיטן אויבערשטנ'ס ווערטער צו משה רבינו: "ואתה תצוה את בני ישראל" (אין אידיש: דו זאלסט באפעלן די אידן), אן צו באצייכענען צו וועמען די ווערטער זענען געוואנדן - משה; גלייכצייטיג איז דאס די איינציגסטע פרשה צווישן די חומשים שמות, ויקרא און במדבר, וואו ס'ווערט אינגאנצן נישט דערמאנט משה רבינו'ס נאמען. דאס איז פארבינדן מיט דעם וואס אין דער קומענדיגער פרשה, כי תשא, נאכן חטא העגל, האט משה געזאגט פארן אייבערשטן[2]: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ" (טאמער פארגעבסטו די אידן אויפן חטא העגל, איז גוט, און טאמער נישט, מעק אויס מיין נאמען פון דער תורה[3]) - דערפאר איז זיין נאמען אויסגעמעקט פון דער פרשה[4]; און טראצדעם וואס ער האט דאס געזאגט מיט א "תנאי", ד.ה. נאר טאמער דער אייבערשטער איז נישט מוחל דעם חטא העגל, לויטעט אבער דער כלל אז א "קללת חכם", אפילו מיט א תנאי, ווערט אויסגעפירט[5].

אויך איז דאס פארבינדן מיט דעם וואס די פרשה געפאלט אין דער וואך פון ז' אדר, די יארצייט פון משה רבינו[6].

מצוות אין דער פרשה

לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך[7] זענען פארהאן זיבן מצוות אין דער פרשה:

די מצוות מקור די מצוה איז אקטועל היינטיגע צייטן די וואס זענען באפוילן
צינדן די מנורה אין בית המקדש יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו (כז, כא) ניין כהנים
די כהנים זאלן אנטון בגדי כהונה וְעָשׂוּ בִגְדֵי קֹדֶשׁ לְאַהֲרֹן אָחִיךָ וּלְבָנָיו (כח, ד) ניין כהנים-מענער
נישט אראפנעמען דעם חושן פונעם אפוד וְלֹא יִזַּח הַחֹשֶׁן מֵעַל הָאֵפוֹד (כח, כח) ניין יעדער
נישט צערייסן דעם עק פונעם מעיל פונעם כהן גדול לֹא יִקָּרֵעַ (כח, לב) ניין יעדער
עסן דאס פלייש פון קרבן חטאת און אשם וְאָכְלוּ אֹתָם אֲשֶׁר כֻּפַּר בָּהֶם (כט, לג) ניין כהנים-מענער
מקטיר זיין קטורת וְהִקְטִיר עָלָיו אַהֲרֹן קְטֹרֶת סַמִּים בַּבֹּקֶר בַּבֹּקֶר בְּהֵיטִיבוֹ אֶת הַנֵּרֹת יַקְטִירֶנָּה (ל, ז) ניין כהנים-מענער
נישט מקריב זיין עפעס אויסער קטורת אויפן מזבח הזהב לֹא תַעֲלוּ עָלָיו קְטֹרֶת זָרָה וְעֹלָה וּמִנְחָה וְנֵסֶךְ לֹא תִסְּכוּ עָלָיו (ל, ט) ניין כהנים

דאטומען

דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין צען אנדערע דאטומען, ווי פאלגנד:

מפטיר און הפטורה

דרויסנדיגע לינקס

טעקסט:

טייטש

  • מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת תצוה", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד

פארברייטערונג:

רעפערענצן

  1. טראץ וואס מען נוצט דעם מזבח הזהב אויך פארן פר כהן המשיח און פר העלם דבר של ציבור, האט די תורה דאס נישט געהאלטן פאר נויטיג דא צו דערמאנען, וויבאלד זיי קומען נישט קביעות'דיג. אבן עזרא, שמות ל, י
  2. שמות לב, לב
  3. רש"י, לב, לב
  4. ספר הזוהר, פרשת פינחס, דף רמ"ו, עמוד א'
  5. זוהר חדש אויף שיר השירים, דף ע"ד, עמוד ב'
  6. רבי מנחם נחום פון טשערנאביל, מאור עינים, פרשת תצוה: "כי הנה חל סדר תצוה בשבוע שחל בה ז' אדר, הוא בחינת הסתלקות משה, ולכן לא נזכר שמו בסדר פרשה זו, כי נסתלק משה."
    רבי יצחק רייטבארד, "פרשת תצוה", קהלת יצחק, ווילנא תר"ס, אינעם נאמען פונעם גר"א: "עשה נא אזנך כאפרכסת ושמע נא דבר נכבד ונעלה אשר שמעתי בשם אדמו"ר רשכבה"ג אור ישראל וקדושו הגר"א מווילנא זללה"ה, והוא משום דז' אדר נופל תמיד בפרשה תצוה [רק לפעמים רחוקות שפרשה תצוה נופל אחר ז' אדר], והשם יתברך ויתעלה שמו, הצופה ומביט עד סוף כל הדורות, ידע מראש כי בז' אדר יסתלק משה רבינו ע"ה, לזאת לא זכר שמו בפרשה הזאת לרמז על זה."
  7. ספר החינוך, מצוות צחקד.