רוי:שלחן ערוך

ווערסיע פון 01:28, 8 דעצעמבער 2022 דורך תנא קמא (שמועס | ביישטייערונגען) (החלפת טקסט – "שולחן" ב־"שלחן")
אידן און אידישקייט
מנורה
עיקרי האמונה
אמונה · שלושה עשר עיקרים
עשרת הדיברות · תורה · מצוות · משיח
הייליגע ספרים
תנ"ך · תורה
משנה · גמרא
זוהר · מדרש
שולחן ערוך
אידישע שטרעמונגען
אידן · חרדים · חסידים · ארטאדאקסן
הויפט פערזענליכקייטן
אבות ואמהות · משה · דוד
נביאים · עזרא הסופר · הלל · תנאים · ריב"ז
ר' עקיבא · אמוראים · סבוראים · גאונים
ראשונים · רמב"ם · רבי יוסף קארו · אחרונים
עבודת ה' און ימים טובים
שחרית · מוסף · מנחה · ערבית
שמע ישראל · שמונה עשרה · קריאת התורה
קידוש · תפילות און ברכות
ראש השנה · יום כיפור · סוכות
פסח · שבועות · תשעה באב
אידיש קהילה לעבן
אויפגאבעס:
רב · דיין · חזן
גבאי · מוהל
שוחט · חברה קדישא
מוסדות:
שול · מקווה
חדר · ישיבה
כולל · בית מדרש
מקומות הקדושים
דער משכן · בית המקדש · הר הבית
כותל המערבי · מערת המכפלה
קבר רחל · קבר יוסף · קברי צדיקים
ירושלים · חברון · טבריה · צפת
מצוות און מנהגים
הלכה · תרי"ג מצוות · בית דין · תפילה
לימוד תורה · צדקה · גמילות חסדים
שמע ישראל · ברית מילה
פדיון הבן · בר מצווה · נישואין
טהרת המשפחה · לוויה · קבורה
שבעה · קדיש · חברה קדישא
אויסגעשלאסענע שטרעמונגען
שומרונים · קראים · מינים
קאנסערוואטיווער · רעפארמער
זעט אויך
גיור · אנטיסעמיטיזם
א בלאט פון שלחן ערוך

שלחן ערוך איז דער אידישער בלופרינט ווי אידן זאלן זיך פירן לויט די געבאטן פון דער תורה. דעם שלחן ערוך האט געשריבן רבי יוסף קארו (גערופן דער "מחבר") בערך אין יאר ה'ש, און מען האט אים געדרוקט צום ערשטן מאל אין ה'שכ"ה מיט הגהות פון רמ"א. אין מערסטען פעלער פירן זיך די אשכנזים לויט די פסקים פון דעם רמ"א, און די ספרדים לויט דעם מחבר.

עס איז דא פיר טייל אין שלחן ערוך, אזוי ווי אין טור:

אורח חיים - טעגליכע פירונגען, מיט 697 סימנים.

יורה דעה - איסור והיתר ד.ה. וואס איז אסור און וואס איז מותר. צ.ב. שחיטה, כשרות, שעטנז א.א.וו; מיט 404 (ת"ד) סימנים.

חושן משפט-געלט און האנדל, מיט 427 סימנים

אבן העזר - מאן און ווייב, מיט 178 סימנים

עס איז אויסגעשטעלט צו לערנען דעם יעדן טאג שלחן ערוך אין 30 חלקים.

רבי יוסף קארו שרייבט אין דער הקדמה פונעם שלחן ערוך אז ער האט דאס איינגעטיילט אויף חלקים, און ער וויל אז יעדער זאל לערנען דערין יעדן טאג א חלק, ביז סוף חודש זאל מען האבן געפארטיגט אלע פיהר חלקים פון שלחן ערוך. עס ווערט געברענגט אין ספר כתר שם טוב אז דער בעל שם טוב האט געזאגט מען זאל לערנען שלחן ערוך אפילו בלויז שלחן ערוך אליין אן די מפרשים, און אפילו מען קען דערפון נישט פסק'ענן שאלות, זאל מען כאטש וויסן א מקור אין די הלכה פון דער זאך.

דער שלחן ערוך איז דער וועג ווייזער פארן פרומער איד, דאס וואס עס ווערט דארט גע'פסק'נט דאס איז מחייב דעם איד, דער חיד"א ברענגט אז די גאונים אין די צייטן פונעם בית יוסף האבן געוואוסט ווער עס פירט זיך אזוי ווי עס שטייט אין שלחן ערוך דער פירט זיך ווי דריי הונדערט פוסקים, ווייל דער בית יוסף האט אנגענומען זיין פסק אזוי ווי דריי הונדערט פוסקים.

אין אונגארן ווען די נעאלאגן האבן געוואלט איבערמאכן די פרומע אידן, איז דער סלע המחלוקת געווען צו מען זאל אנעמען אלץ וואס שטייט אין שו"ע, צו דאס איז מחייב דער איד אדער נישט, ווען די נעאלאגן האבן אנגענומען מיט א מערהייט "אין לנו חלק ונחלה בבהקארו" דאס הייסט מיר פאלגן נישט דאס וואס ר' יוסף קארו זאגט, דאן האבן די תלמידי חת"ס אפגעמאכט אז מען טאר נישט זיצן צוזאמען מיט זיי, אויף דעם באזיס האט מען אויפגעשטעלט די ארטאדאקסישע קאנצעליי קעגן די נעאלאגישע קאנצאליי.

רעפערענצן

הקדמה פונעם בית יוסף אויפן שלחן ערוך, געדרוקט אנהויב חלק חושן משפט

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!