אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת ויחי"

50 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
פארבעסערט
(פארברייטערט)
(פארבעסערט)
שורה 18: שורה 18:
די פרשה הייסט "ויחי" נאך די ערשטע ווארט אין די פרשה: {{מנוקד|וַיְחִי יַעֲקֹב בְּאֶרֶץ...}} אין די פרשה ווערט געשילדערט די לעצטע טעג פון [[יעקב אבינו|יעקב]] אין [[אוראלט מצרים|מצרים]]; די שבועה פון יוסף אים צו באערדיגן אין ארץ ישראל; זיינע ברכות פאר [[מנשה]] און [[אפרים]], און די ברכות פאר די שבטים איידער זיין פטירה; די ברידער קערן זיך אום קיין מצרים; און יוסף'ס פטירה.
די פרשה הייסט "ויחי" נאך די ערשטע ווארט אין די פרשה: {{מנוקד|וַיְחִי יַעֲקֹב בְּאֶרֶץ...}} אין די פרשה ווערט געשילדערט די לעצטע טעג פון [[יעקב אבינו|יעקב]] אין [[אוראלט מצרים|מצרים]]; די שבועה פון יוסף אים צו באערדיגן אין ארץ ישראל; זיינע ברכות פאר [[מנשה]] און [[אפרים]], און די ברכות פאר די שבטים איידער זיין פטירה; די ברידער קערן זיך אום קיין מצרים; און יוסף'ס פטירה.


פרשת וישב ווערט געליינט צווישן [[י"א טבת|י"א]] און [[י"ח טבת]].
פרשת ויחי ווערט געליינט צווישן [[י"א טבת|י"א]] און [[י"ח טבת]].


== פרשה אינהאלט ==
== פרשה אינהאלט ==
שורה 26: שורה 26:
יוסף האט זיך דערוואוסט אז זיין טאטע איז שטארק קראנק, און האט גענומען זיינע זין, מנשה און אפרים - צו יעקב ער זאל זיי בענטשן. יעקב האט זיך אויפגעזעצט אויפ'ן בעט, און אוועקגעשטעלט אז מנשה און אפרים זאלן גערעכנט ווערן אלס טייל פון די [[שבטי ישראל|שבטים]]. דאן - ווי עס ווערט געשילדערט אין [[רש"י]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|ז}}, לויט {{מדרש רבה|בראשית|פב|י}}.}}, האט זיך יעקב פארענטפערט פאר יוסף אויף דעם וואס ער איז אים מטריח מיט זיין קבורה, אבער זיין מאמע [[רחל]] האט ער באערדיגט אונטערוועגנס, אז ער האט דאס געטון אויפ'ן באפעל פונעם אויבערשטן, אז זי זאל קומען צוהילף פאר אירע קינדער ביים פארטריבן ווערן דורך [[נבוזראדן]] אין גלות, ווי עס שטייט {{ציטוטון|קוֹל בָּרָמָה נִשְׁמָע רָחֵל מְבַכָּה עַל בָּנֶיהָ|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|יד}}}}, און דער אויבערשטער וועט זיך צוהערן צו אירע תפילות און זאגן {{ציטוטון|יֵשׁ שָׂכָר לִפְעֻלָּתֵךְ נְאֻם ה' ... וְשָׁבוּ בָנִים לִגְבוּלָם|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|טו|טז}}}}.
יוסף האט זיך דערוואוסט אז זיין טאטע איז שטארק קראנק, און האט גענומען זיינע זין, מנשה און אפרים - צו יעקב ער זאל זיי בענטשן. יעקב האט זיך אויפגעזעצט אויפ'ן בעט, און אוועקגעשטעלט אז מנשה און אפרים זאלן גערעכנט ווערן אלס טייל פון די [[שבטי ישראל|שבטים]]. דאן - ווי עס ווערט געשילדערט אין [[רש"י]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|ז}}, לויט {{מדרש רבה|בראשית|פב|י}}.}}, האט זיך יעקב פארענטפערט פאר יוסף אויף דעם וואס ער איז אים מטריח מיט זיין קבורה, אבער זיין מאמע [[רחל]] האט ער באערדיגט אונטערוועגנס, אז ער האט דאס געטון אויפ'ן באפעל פונעם אויבערשטן, אז זי זאל קומען צוהילף פאר אירע קינדער ביים פארטריבן ווערן דורך [[נבוזראדן]] אין גלות, ווי עס שטייט {{ציטוטון|קוֹל בָּרָמָה נִשְׁמָע רָחֵל מְבַכָּה עַל בָּנֶיהָ|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|יד}}}}, און דער אויבערשטער וועט זיך צוהערן צו אירע תפילות און זאגן {{ציטוטון|יֵשׁ שָׂכָר לִפְעֻלָּתֵךְ נְאֻם ה' ... וְשָׁבוּ בָנִים לִגְבוּלָם|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|טו|טז}}}}.


יוסף האט פארגעשטעלט זיינע זין פאר יעקב, און יעקב האט זיי ארומגעהאלזט און געקישט, און יוסף האט געשטעלט מנשה צו יעקב'ס רעכטע האנט און אפרים ביים לינקע, אבער יעקב האט טראץ יוסף'ס פרואוו צוריקצודרייען - געלייגט זיין רעכטע האנט אויף די קאפ פונעם אינגערן אפרים און די לינקע אויף מנשה, זאגנדיג אז אפרים וועט זיין גרעסער פון זיין ברודער, און האט זיי געבענטשט: {{מנוקד|הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ}}, און אז מ'וועט זיך וואונטשן מיט זיי: {{מנוקד|יְשִׂמְךָ אֱלֹקִים כְּאֶפְרַיִם וְכִמְנַשֶּׁה}}. דאן האט יעקב געזאגט אז ער גרייט זיך צו שטארבן, און ער האט צוגעגעבן פאר יוסף א באזונדערע ארבטייל אין די ירושה פון ארץ ישראל{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|אן=ספר|לאנג=יא}}.}}.
יוסף האט פארגעשטעלט זיינע זין פאר יעקב, און יעקב האט זיי ארומגעהאלזט און געקישט, און יוסף האט געשטעלט מנשה צו יעקב'ס רעכטע האנט און אפרים ביים לינקע, אבער יעקב האט טראץ יוסף'ס פרואוו צוריקצודרייען - געלייגט זיין רעכטע האנט אויף די קאפ פונעם יונגערן אפרים און די לינקע אויף מנשה, זאגנדיג אז אפרים וועט זיין גרעסער פון זיין ברודער, און האט זיי געבענטשט: {{מנוקד|הַמַּלְאָךְ הַגֹּאֵל אֹתִי מִכָּל רָע יְבָרֵךְ אֶת הַנְּעָרִים וְיִקָּרֵא בָהֶם שְׁמִי וְשֵׁם אֲבֹתַי אַבְרָהָם וְיִצְחָק וְיִדְגּוּ לָרֹב בְּקֶרֶב הָאָרֶץ}}, און אז מ'וועט זיך וואונטשן מיט זיי: {{מנוקד|יְשִׂמְךָ אֱלֹקִים כְּאֶפְרַיִם וְכִמְנַשֶּׁה}}. דאן האט יעקב געזאגט אז ער גרייט זיך צו שטארבן, און ער האט צוגעגעבן פאר יוסף א באזונדערע ארבטייל אין די ירושה פון ארץ ישראל{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מח|אן=ספר|לאנג=יא}}.}}.


===ברכת יעקב===
===ברכת יעקב===
{{הויפט ארטיקל|ברכת יעקב}}
{{הויפט ארטיקל|ברכת יעקב}}
יעקב האט איינגעזאמעלט זיינע זין, און זיי דערציילט איבער וואס וועט פאסירן מיט זיי אין די צוקונפט{{הערה|חז"ל זאגן ({{מדרש רבה|בראשית|צח|ב}}, {{בבלי|פסחים|נו|א}}) אז יעקב האט געוואלט אנטפלעקן די צייט פון די גאולה, אבער עס איז פארהוילן געווארן פון אים.}} און זיי געבענטשט. יעקב האט מוסר געזאגט פאר ראובן אויף די [[געשיכטע פון ראובן און בלהה|געשיכטע מיט בלהה]], און [[שמעון]] מיט [[לוי]] אויף וואס זיי האבן [[געשיכטע פון שכם און דינה|געטון אין שכם]] נאך די געשיכטע פון דינה, און אויף דאס [[מכירת יוסף|פארקויפן יוסף]]. דאן האט ער געבענטשט און דערציילט איבער די ברכות, נחלות און פאסירונגען פון [[יהודה]] און זיין [[מלכות יהודה|קעניגרייך]], און די ירושה פון [[זבולון]], [[יששכר]], [[דן]], [[גד]], [[אשר]] און [[נפתלי]]. יעקב האט דאן דערציילט איבער די שוועריגקייטן וואס יוסף איז אריבער, און אים געבענטשט מיט {{מנוקד|בִּרְכֹת שָׁמַיִם מֵעָל בִּרְכֹת תְּהוֹם רֹבֶצֶת תָּחַת בִּרְכֹת שָׁדַיִם וָרָחַם}}, און דאן פארגעזעצט צו וואונטשן [[בנימין]].
יעקב האט איינגעזאמעלט זיינע זין, און האט געזאגט אז ער וועט זיי דערציילן איבער וואס וועט פאסירן מיט זיי אין די צוקונפט{{הערה|חז"ל זאגן ({{מדרש רבה|בראשית|צח|ב}}, {{בבלי|פסחים|נו|א}}) אז יעקב האט געוואלט אנטפלעקן די צייט פון די גאולה, אבער די שכינה איז פארהוילן געווארן פון אים.}} און זיי געבענטשט. יעקב האט מוסר געזאגט פאר ראובן אויף די [[געשיכטע פון ראובן און בלהה|געשיכטע מיט בלהה]], און [[שמעון]] מיט [[לוי]] אויף וואס זיי האבן [[געשיכטע פון שכם און דינה|געטון אין שכם]] נאך די געשיכטע פון דינה, און אויף דאס [[מכירת יוסף|פארקויפן יוסף]]. דאן האט ער געבענטשט און דערציילט איבער די ברכות, נחלות און פאסירונגען פון [[יהודה]] און זיין [[מלכות יהודה|קעניגרייך]], און די ירושה פון [[זבולון]], [[יששכר]], [[דן]], [[גד]], [[אשר]] און [[נפתלי]]. יעקב האט דאן דערציילט איבער די שוועריגקייטן וואס יוסף איז אריבער, און אים געבענטשט מיט {{מנוקד|בִּרְכֹת שָׁמַיִם מֵעָל בִּרְכֹת תְּהוֹם רֹבֶצֶת תָּחַת בִּרְכֹת שָׁדַיִם וָרָחַם}}, און דאן פארגעזעצט צו וואונטשן [[בנימין]].


יעקב האט געבעטן זיינע זין אים צו באערדיגן אין [[מערת המכפלה]] און איז דאן אוועק אין עלטער פון 147 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מז|כח|אן=ספר}}.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מט|אן=ספר|לאנג=יא}}.}}.
יעקב האט געבעטן זיינע זין אים צו באערדיגן אין [[מערת המכפלה]] און איז דאן אוועק אין עלטער פון 147 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מז|כח|אן=ספר}}.}}{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מט|אן=ספר|לאנג=יא}}.}}.