אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת בחוקותי"

1 בייט אראפגענומען ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
הגהה
(החלפות (פ, יי, יי, וו, וי))
ק (הגהה)
שורה 22: שורה 22:
'''{{מנוקד|פרשת בְּחֻקֹתַי}}''' איז די צענטע און לעצטע [[סדרה]] פון [[ספר ויקרא]], און די 33'סטע פון דער תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|ויקרא|כו|ג|אן=ספר|לאנג=יא}}, ביז סוף ספר - {{תנ"ך|ויקרא|כז|לד|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 57 פסוקים און פינף פרשיות - דריי [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און צוויי [[פרשה סתומה|סתומות]].
'''{{מנוקד|פרשת בְּחֻקֹתַי}}''' איז די צענטע און לעצטע [[סדרה]] פון [[ספר ויקרא]], און די 33'סטע פון דער תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|ויקרא|כו|ג|אן=ספר|לאנג=יא}}, ביז סוף ספר - {{תנ"ך|ויקרא|כז|לד|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 57 פסוקים און פינף פרשיות - דריי [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און צוויי [[פרשה סתומה|סתומות]].


רוב פון די פרשה פארנעמט ברכות און קללות געוואָנדן אין היטן די תורה; דאן ווערן אויסגערעכנט עטליכע דינים פון [[ערכין]] - אריינגערעכנט ערכי אדם, בהמה, בתים און שדות, [[הקדש]], [[קדשים]]; דינים פון [[תמורה]], [[חרם]]'דיגע פארמעגן [[מתנות כהונה|וואס מען געבט פאר די כהנים]], און [[מעשר בהמה]].
רוב פון דער פרשה פארנעמט ברכות און קללות געוואָנדן אין היטן די תורה; דאן ווערן אויסגערעכנט עטליכע דינים פון [[ערכין]] - אריינגערעכנט ערכי אדם, בהמה, בתים און שדות, [[הקדש]], [[קדשים]]; דינים פון [[תמורה]], [[חרם]]'דיגע פארמעגן [[מתנות כהונה|וואס מען געבט פאר די כהנים]], און [[מעשר בהמה]].


פרשת בחוקותי ווערט געליינט צווישן די דאטומען [[י"ט אייר|י"ט]] און [[כ"ז אייר]]. אין פשוט'ע יארן ליינט מען געווענליך די פרשה צוזאמען מיט [[פרשת בהר]].
פרשת בחוקותי ווערט געליינט צווישן די דאטומען [[י"ט אייר|י"ט]] און [[כ"ז אייר]]. אין פשוט'ע יארן ליינט מען געווענליך די פרשה צוזאמען מיט [[פרשת בהר]].
שורה 33: שורה 33:
די פרשה הייבט אן ווי גאָט זאגט צו אַז אויב די אידן וועלן נאָכגיין זיינע געזעצן, וועט ער זיי בענטשן מיט רעגנס אין זייער צייט, שפע'דיגע שניטן, פרידן, זיג איבער פיינט, פרוכטיגקייט, און גאָט'ס אנוועזנהייט.
די פרשה הייבט אן ווי גאָט זאגט צו אַז אויב די אידן וועלן נאָכגיין זיינע געזעצן, וועט ער זיי בענטשן מיט רעגנס אין זייער צייט, שפע'דיגע שניטן, פרידן, זיג איבער פיינט, פרוכטיגקייט, און גאָט'ס אנוועזנהייט.


דאַן קומט א פרשה פון קללות אדער סטראַשונגען ("תוכחה"). אויב די אידן טוען נישט אָפּהיטן גאָט'ס מצוות, וועט גאָט אָנמאַכן אויף די אידן צרות, קדחת, היץ, גע'גנב'עטע שניט, באזיגט דורך פיינט, אָרעמע שניטן, אנפאלן פון ווילדע חיות, מגיפה, הונגער, וויסטעניש, און שרעק. די וואָס בלייבן וועלן ווערן אַוועקגענומען צו דעם לאַנד פון זייערע פיינט, וואו זיי וועלן ווערן האַרצ־קראַנק איבער זייערע זינד, מודה זיין אויף זייערע זינד און ווערן פאַרצייט. די תורה ענדיגט די קללות מיט עטליכע פסוקים אין אַן אָפּטימיסטישער טאָן: "אָבער אַפילו דאַן, ווען זיי וועלן זיין אין דעם לאַנד פון זייערע פיינט, וועל איך זיי נישט פאַראַכטן, און וועל זיי נישט פאַראומווערדיגן… און איך וועל זיך דערמאנען פאַר זייערטוועגן דעם בונד מיט" אברהם, יצחק און יעקב און מיט "די ערשטע, וואָס איך האָב זיי אַרויסגעצויגן פון לאַנד מִצרַיִם"{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|כו|ג|מו|אן=ספר}}.}}.
דאַן קומט א פרשה פון קללות אדער סטראַשונגען ("תוכחה"). אויב די אידן טוען נישט אָפּהיטן גאָט'ס מצוות, וועט גאָט אָנמאַכן אויף די אידן צרות, קדחת, היץ, גע'גנב'עטע שניט, באזיגט דורך פיינט, אָרעמע שניטן, אנפאלן פון ווילדע חיות, מגיפה, הונגער, וויסטעניש, און שרעק. די וואָס בלייבן וועלן ווערן אַוועקגענומען צום לאַנד פון זייערע פיינט, וואו זיי וועלן ווערן האַרצ־קראַנק איבער זייערע זינד, מודה זיין אויף זייערע זינד און ווערן פאַרצייט. די תורה ענדיגט די קללות מיט עטליכע פסוקים אין אַן אָפּטימיסטישער טאָן: "אָבער אַפילו דאַן, ווען זיי וועלן זיין אין דעם לאַנד פון זייערע פיינט, וועל איך זיי נישט פאַראַכטן, און וועל זיי נישט פאַראומווערדיגן… און איך וועל זיך דערמאנען פאַר זייערטוועגן דעם בונד מיט" אברהם, יצחק און יעקב און מיט "די ערשטע, וואָס איך האָב זיי אַרויסגעצויגן פון לאַנד מִצרַיִם"{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|כו|ג|מו|אן=ספר}}.}}.


===דינים פון ערכין===
===דינים פון ערכין===
דאן ווערן אויסגערעכנט דינים פון [[ערכין]]. גאָט האָט געזאָגט צו משה'ן צו אָנזאָגן די אידן אַז ווען איינער מאַכט א נדר צו ברענגען פאַר גאָט די ווערט פון אַ מענטש, וועט די פאלגענדע וואָג אָנגיין:
דאן ווערן אויסגערעכנט דינים פון [[ערכין]]. גאָט האָט געזאָגט צו משה'ן צו אָנזאָגן די אידן אַז ווען איינער מאַכט א נדר צו ברענגען פאַר גאָט די ווערד פון אַ מענטש, וועט די פאלגענדע וואָג אָנגיין:
*פאַר אַ מאַן פון 20 ביז 60 יאָר אַלט, 50 שקל זילבער;
*פאַר אַ מאַן פון 20 ביז 60 יאָר אַלט, 50 שקל זילבער;
*פאַר אַ פרוי פון 20 ביז 60 יאָר, 30 שקל;
*פאַר אַ פרוי פון 20 ביז 60 יאָר, 30 שקל;
שורה 45: שורה 45:
*פאַר אַ מאַן 60 יאָר אָדער העכער, 15 שקל;
*פאַר אַ מאַן 60 יאָר אָדער העכער, 15 שקל;
*פאַר אַ פרוי 60 יאָר אָדער העכער, 10 שקל.
*פאַר אַ פרוי 60 יאָר אָדער העכער, 10 שקל.
אבער אויב א נודר האט זיך נישט געקענט ערלויבן די באצאלונג, דארף דער נודר זיך שטעלן פארן כהן, און דער כהן וועט אָפּשאַצן דעם נודר לויט וואָס דער נודר רען זיך ערלויבן. אויב דער נדר איז וועגן אַ בהמה וואָס מען קען ברענגען אַלס קרבן, איז די בהמה הייליג, און מען קען נישט פאַרבייטן אויף איר אַן אַנדער בהמה, און אויב מען וועט פאַרבייטן איין בהמה פאַר אַן אַנדערן, וועט די נדר און איר בייט ביידע זיין הייליג. אויב דער נדר איז וועגן אַ טמא'נע בהמה וואָס קען נישט ווערן געבראכט אַלס א קרבן, זאָל דער נודר געבן די בהמה צום כהן, דער כהן זאָל עס אָפּשאַצן, און אויב דער נודר וויל עס אויסלייזן, זאָל דער נודר צוגעבן א פינפטל צו זיין שאַצונג. אויב מען מקדיש אַ הויז צו גאָט, זאָל דער כהן עס אָפּשאַצן, און אויב דער נדבן וויל עס אויסלייזן, דאַרף דער נדבן צוגעבן א פינפטל צו די שאַצונג.
אבער אויב א נודר האט זיך נישט געקענט ערלויבן די באצאלונג, דארף דער נודר זיך שטעלן פארן כהן, און דער כהן וועט אָפּשאַצן דעם נודר לויט וואָס דער נודר רען זיך ערלויבן. אויב דער נדר איז וועגן אַ בהמה וואָס מען קען ברענגען אַלס קרבן, איז די בהמה הייליג, און מען קען נישט פאַרבייטן אויף איר אַן אַנדער בהמה, און אויב מען וועט פאַרבייטן איין בהמה פאַר אַן אַנדערן, וועט דער נדר און איר בייט ביידע זיין הייליג. אויב דער נדר איז וועגן אַ טמא'נע בהמה וואָס קען נישט ווערן געבראכט אַלס א קרבן, זאָל דער נודר געבן די בהמה צום כהן, דער כהן זאָל עס אָפּשאַצן, און אויב דער נודר וויל עס אויסלייזן, זאָל דער נודר צוגעבן א פינפטל צו זיין שאַצונג. אויב מען מקדיש אַ הויז צו גאָט, זאָל דער כהן עס אָפּשאַצן, און אויב דער נדבן וויל עס אויסלייזן, דאַרף דער נדבן צוגעבן א פינפטל צו די שאַצונג.


אויב איינער איז מקדיש צו גאָט א פעלד פון זיינע עלטערן, זאָל דער כֹּהן עס אָפּשאַצן לויט זיין זאָמען ווידמונג. אויב דער נודר איז מקדיש די ערד נאָך דעם יובל יאָר, זאָל דער כהן רעכענען די פּרייז לויט די יאָרן וואָס זענען געבליבן ביז דעם קומענדיגן יובל יאָר, און רעדוצירן די שאַצונג לויט דעם. אויב דער נודר וויל אויסלייזן די פעלד, דארף דער נודר צוגעבן א פינפטל צו דער שאצונג און בלייבן מיט'ן פעלד, אבער אויב דער נודר וועט נישט אויסלייזן די פעלד און די פעלד ווערט פארקויפט, וועט עס מער נישט קענען אויגעלייזט ווערן, און ביי יובל זאָל דאָס פעלד ווערן דעם כֹּהן'ס אייגנטום.
אויב איינער איז מקדיש צו גאָט א פעלד פון זיינע עלטערן, זאָל דער כֹּהן עס אָפּשאַצן לויט זיין זאָמען ווידמונג. אויב דער נודר איז מקדיש די ערד נאָך דעם יובל יאָר, זאָל דער כהן רעכענען די פּרייז לויט די יאָרן וואָס זענען געבליבן ביז דעם קומענדיגן יובל יאָר, און רעדוצירן די שאַצונג לויט דעם. אויב דער נודר וויל אויסלייזן די פעלד, דארף דער נודר צוגעבן א פינפטל צו דער שאצונג און בלייבן מיט'ן פעלד, אבער אויב דער נודר וועט נישט אויסלייזן די פעלד און די פעלד ווערט פארקויפט, וועט עס מער נישט קענען אויגעלייזט ווערן, און ביי יובל זאָל דאָס פעלד ווערן דעם כֹּהן'ס אייגנטום.