אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת תצוה"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק (החלפת טקסט – "הפטרה" ב־"הפטורה")
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(15 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{פרשת שבוע
{{דעסקריפציע|אכטע פרשה פון ספר שמות}}{{פרשת שבוע
| פריערדיגע = פרשת תרומה
| פריערדיגע = פרשת תרומה
| קומענדיגע = פרשת כי תשא
| קומענדיגע = פרשת כי תשא
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כז|כ}} - {{תנ"ך|שמות|ל|י|ללא=ספר}}
| פסוקים = {{תנ"ך|שמות|כז|כ}} - {{תנ"ך|שמות|ל|י|אן=ספר}}
| צאל פסוקים = 101
| צאל פסוקים = 101 (35'סטע)
| אינהאלט = די מצוות פון [[הדלקת הנרות במקדש]], [[בגדי כהונה]], [[שבעת ימי המילואים]]
| צאל ווערטער = 1412 (35'סטע)
| צאל אותיות = 5430 (32'סטע)
| אינהאלט = די מצוות פון [[הדלקת הנרות אין בית המקדש]], [[בגדי כהונה]], [[שבעת ימי המילואים]]
| עשה חינוך = [[הדלקת הנרות אין בית המקדש]], [[בגדי כהונה]], [[אכילת קדשי קדשים]], [[קטורת]]
| לא תעשה חינוך = אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]], צערייסן דעם [[מעיל]] פונעם [[כהן גדול]], מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
| מספר עשה חינוך = 4
| מספר עשה חינוך = 4
| מספר לא תעשה חינוך = 3
| מספר לא תעשה חינוך = 3
| עשה חינוך = [[הדלקת הנרות במקדש]], [[בגדי כהונה]], [[קדשי קדשים#מצוות אכילה בקדשי קדשים|אכילת קדשי קדשים לכהנים]], [[קטורת]]
| לא תעשה חינוך = אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]], צערייסן דעם [[מעיל (בגד כהונה)|מעיל]] פונעם [[כהן גדול]], מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
| הפטורה1 = {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז}}
| הפטורה1 = {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז}}
| צאל ווערטער = 1412
}}
}}
[[טעקע:Ballymote Church of the Immaculate Conception South Aisle The Presentation of the Blessed Virgin Right Window Detail Kohen Gadol 2010 09 23.jpg|200px|ממוזער|בגדי כהן גדול]]
[[טעקע:Ballymote Church of the Immaculate Conception South Aisle The Presentation of the Blessed Virgin Right Window Detail Kohen Gadol 2010 09 23.jpg|200px|ממוזער|בגדי כהן גדול]]
פרשת '''תְּצַוֶּה ''' איז די אכטע [[פרשת השבוע|פרשה]] אין [[ספר שמות]]. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|שמות|כז|כ|ללא=ספר}}, ביז {{תנ"ך|שמות|ל|י|ללא=ספר}}, לויטן אנגענומענעם וועג פון רעכענען די [[פרקי התנ"ך|קאפיטלען]].
'''{{מנוקד|פרשת תְּצַוֶּה}}''' איז די אכטע [[פרשת השבוע|פרשה]] אין [[ספר שמות]], און די צוואנציגסטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון {{תנ"ך|שמות|כז|כ|אן=ספר|לאנג=יא}}, ביז {{תנ"ך|שמות|ל|י|אן=ספר|לאנג=יא}}, לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון [[קאפיטלען פון תנ"ך|קאפיטלען]], פארמאגנדיג אינאיינעם 101 פסוקים און צען פרשיות - צוויי [[פרשה פתוחה|פתוחות]] און אכט [[פרשה סתומה|סתומות]].


די פרשה זעצט פאר מיט די אנווייזונגען פונעם אייבערשטן צו [[משה רבינו]] איבערן אויפשטעלן דעם [[משכן]].
די פרשה זעצט פאר מיט די אנווייזונגען פונעם אייבערשטן צו [[משה רבינו]] איבערן אויפשטעלן דעם [[משכן]].


פרשת תצוה ווערט געליינט צווישן די דאטומען [[ח' אדר]] און [[ט"ו אדר]] (אין אן [[עיבור יאר]], [[אדר א']]).
פרשת תצוה ווערט געליינט צווישן די דאטומען [[ח' אדר]] און [[ט"ו אדר]] (אין אן [[עיבור יאר]], [[אדר א']]), און איז די אכטע - און לעצטע פון די [[שובבי"ם ת"ת]] וואכן אין אן עיבור יאר.


==פרשה אינהאלט==
==פרשה אינהאלט==
אנהייב פרשה ווערט משה באפוילן פונעם באשעפער צו נעמען אויל פארן [[הדלקת הנרות במקדש|אנצינדן די מנורה]] יעדע נאכט.
אנהייב פרשה ווערט משה באפוילן פונעם באשעפער צו נעמען אויל פארן [[הדלקת הנרות אין בית המקדש|אנצינדן די מנורה]] יעדע נאכט.


די ערשטע האלב פרשה פארנעמט זיך מיט די באפעלן צו מאכן די [[בגדי כהונה]] פאר [[אהרן]] און זיינע קינדער, די [[כהן|כהנים]]. די בגדי [[כהן גדול]] זענען: דער [[חושן]], דער [[אפוד]], דער [[ציץ]], דער [[מעיל (בגד כהונה)|מעיל]], דער [[כתונת (בגד כהונה)|כתונת]], דער [[מצנפת (בגד כהונה)|מצנפת]], דער [[אבנט (בגד כהונה)|אבנט]] און די [[מכנסיים (בגד כהונה)|מכנסיים]]. פאר די אנדערע כהנים ([[כהן|כהן הדיוט]]) זענען פארהאן נאר פיר בגדי כהונה: כתונת, אבנט, מגבעת און מכנסיים.
די ערשטע האלב פרשה פארנעמט זיך מיט די באפעלן צו מאכן די [[בגדי כהונה]] פאר [[אהרן]] און זיינע קינדער, די [[כהן|כהנים]]. די בגדי [[כהן גדול]] זענען: דער [[חושן]], דער [[אפוד]], דער [[ציץ]], דער [[מעיל]], דער [[כתונת]], דער [[מצנפת]], דער [[אבנט]] און די [[מכנסים]]. פאר די אנדערע כהנים ([[כהן|כהן הדיוט]]) זענען פארהאן נאר פיר בגדי כהונה: כתונת, אבנט, מגבעת און מכנסים.


די צווייטע האלב פרשה ענטהאלט דעם באפעל צו ברענגען ספעציעלע [[קרבן|קרבנות]] אין די [[שבעת ימי המילואים]] לכבוד'ן באנייען דעם משכן. אויך זענען פארהאן אין דער פרשה די באפעלן צו ברענגען דעם [[קרבן תמיד]] און צו בויען דעם [[מזבח הזהב]] צו מקטיר צו זיין דערויף די [[קטורת]]. אינעם לעצטן פסוק פון דער פרשה ווערט דערמאנט אז איינמאל אין יאר מעג מען נוצן דעם מזבח הזהב אויף אן אנדער צוועק, וואס דאס איז א רמז אויף [[יום כיפור]]{{הערה|טראץ וואס מען נוצט דעם מזבח הזהב אויך פארן [[פר כהן המשיח]] און [[פר העלם דבר של ציבור]], האט די תורה דאס נישט געהאלטן פאר נויטיג דא צו דערמאנען, וויבאלד זיי קומען נישט קביעות'דיג. {{תנ"ך|שמות|ל|י|מפרש=אבן עזרא}}}}.
די צווייטע האלב פרשה ענטהאלט דעם באפעל צו ברענגען ספעציעלע [[קרבן|קרבנות]] אין די [[שבעת ימי המילואים]] לכבוד'ן באנייען דעם משכן. אויך זענען פארהאן אין דער פרשה די באפעלן צו ברענגען דעם [[קרבן תמיד]] און צו בויען דעם [[מזבח הזהב]] צו מקטיר צו זיין דערויף די [[קטורת]]. אינעם לעצטן פסוק פון דער פרשה ווערט דערמאנט אז איינמאל אין יאר מעג מען נוצן דעם מזבח הזהב אויף אן אנדער צוועק, וואס דאס איז א רמז אויף [[יום כיפור]]{{הערה|טראץ וואס מען נוצט דעם מזבח הזהב אויך פארן [[פר כהן המשיח]] און [[פר העלם דבר של ציבור]], האט די תורה דאס נישט געהאלטן פאר נויטיג דא צו דערמאנען, וויבאלד זיי קומען נישט קביעות'דיג. {{תנ"ך|שמות|ל|י|מפרש=אבן עזרא}}}}.


===אפוועזנהייט פון משה'ס נאמען===
===אפוועזנהייט פון משה'ס נאמען===
די פרשה הייבט זיך אן מיטן אויבערשטנ'ס ווערטער צו משה רבינו: "ואתה תצוה את בני ישראל" (אין [[אידיש]]: דו זאלסט באפעלן די אידן), אן צו באצייכענען צו וועמען די ווערטער זענען געוואנדן - משה; גלייכצייטיג איז דאס די איינציגסטע פרשה צווישן די [[חומש]]ים [[ספר שמות|שמות]], [[ספר ויקרא|ויקרא]] און [[במדבר]], וואו ס'ווערט אינגאנצן נישט דערמאנט משה רבינו'ס נאמען. דאס איז פארבינדן מיט דעם וואס אין דער קומענדיגער פרשה, [[פרשת כי תשא|כי תשא]], נאכן [[חטא העגל]], האט משה געזאגט פארן אייבערשטן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|לב}}}}: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ" (טאמער פארגעבסטו די אידן אויפן חטא העגל, איז גוט, און טאמער נישט, מעק אויס מיין נאמען פון דער תורה{{הערה|[[פירוש רש"י לתורה|רש"י]] אויף {{תנ"ך|שמות|לב|לב|ללא=ספר}}}}) - דערפאר איז זיין נאמען אויסגעמעקט פון דער פרשה{{הערה|[[זוהר]], [[פרשת פינחס]], [[S:זהר_חלק_ג_רמו_א|דף רמ"ו, עמוד א']]}}; און טראצדעם וואס ער האט דאס געזאגט מיט א "[[תנאי הלכה|תנאי]]", ד.ה. נאר טאמער דער אייבערשטער איז נישט מוחל דעם חטא העגל, לויטעט אבער דער כלל אז א "קללת חכם", אפילו מיט א תנאי, ווערט אויסגעפירט{{הערה|זוהר חדש אויף [[שיר השירים]], [[S:זהר_חדש_עד_ב|דף ע"ד, עמוד ב']]}}.
די פרשה הייבט זיך אן מיטן אויבערשטנ'ס ווערטער צו משה רבינו: "ואתה תצוה את בני ישראל" (אין [[אידיש]]: דו זאלסט באפעלן די אידן), אן צו באצייכענען צו וועמען די ווערטער זענען געוואנדן - משה; גלייכצייטיג איז דאס די איינציגסטע פרשה צווישן די [[חומש]]ים [[ספר שמות|שמות]], [[ספר ויקרא|ויקרא]] און [[במדבר]], וואו ס'ווערט אינגאנצן נישט דערמאנט משה רבינו'ס נאמען. דאס איז פארבינדן מיט דעם וואס אין דער קומענדיגער פרשה, [[פרשת כי תשא|כי תשא]], נאכן [[חטא העגל]], האט משה געזאגט פארן אייבערשטן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|לב}}}}: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ" (טאמער פארגעבסטו די אידן אויפן חטא העגל, איז גוט, און טאמער נישט, מעק אויס מיין נאמען פון דער תורה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|לב|לב|אן=ספר|מפרש=רש"י}}}}) - דערפאר איז זיין נאמען אויסגעמעקט פון דער פרשה{{הערה|{{זוהר|פינחס|רמו|א}}}}; און טראצדעם וואס ער האט דאס געזאגט מיט א "[[תנאי הלכה|תנאי]]", ד.ה. נאר טאמער דער אייבערשטער איז נישט מוחל דעם חטא העגל, לויטעט אבער דער כלל אז א "קללת חכם", אפילו מיט א תנאי, ווערט אויסגעפירט{{הערה|זוהר חדש אויף [[שיר השירים]], [[S:זהר_חדש_עד_ב|דף ע"ד, עמוד ב']]}}.


אויך איז דאס פארבינדן מיט דעם וואס די פרשה געפאלט אין דער וואך פון [[ז' אדר]], די יארצייט פון משה רבינו{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל]]|מאור עינים|24871|פרשת תצוה|עמוד=133}}: "כי הנה חל סדר תצוה בשבוע שחל בה ז' אדר, הוא בחינת הסתלקות משה, ולכן לא נזכר שמו בסדר פרשה זו, כי נסתלק משה."{{ש}}{{היברובוקס|[[רבי יצחק רייטבארד]]|קהלת יצחק|34762|[[ווילנא]] תר"ס|עמוד=87|קעפל=פרשת תצוה}}, אינעם נאמען פונעם [[גר"א]]: "עשה נא אזנך כאפרכסת ושמע נא דבר נכבד ונעלה אשר שמעתי בשם אדמו"ר רשכבה"ג אור ישראל וקדושו הגר"א מווילנא זללה"ה, והוא משום דז' אדר נופל תמיד בפרשה תצוה [רק לפעמים רחוקות שפרשה תצוה נופל אחר ז' אדר], והשם יתברך ויתעלה שמו, הצופה ומביט עד סוף כל הדורות, ידע מראש כי בז' אדר יסתלק משה רבינו ע"ה, לזאת לא זכר שמו בפרשה הזאת לרמז על זה."}}.
אויך איז דאס פארבינדן מיט דעם וואס די פרשה געפאלט אין דער וואך פון [[ז' אדר]], די יארצייט פון משה רבינו{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל]]|מאור עינים|24871|פרשת תצוה|page=133}}: "כי הנה חל סדר תצוה בשבוע שחל בה ז' אדר, הוא בחינת הסתלקות משה, ולכן לא נזכר שמו בסדר פרשה זו, כי נסתלק משה."{{ש}}{{היברובוקס|[[רבי יצחק רייטבארד]]|קהלת יצחק|34762|[[ווילנא]] תר"ס|page=87|קעפל=פרשת תצוה}}, אינעם נאמען פונעם [[גר"א]]: "עשה נא אזנך כאפרכסת ושמע נא דבר נכבד ונעלה אשר שמעתי בשם אדמו"ר רשכבה"ג אור ישראל וקדושו הגר"א מווילנא זללה"ה, והוא משום דז' אדר נופל תמיד בפרשה תצוה [רק לפעמים רחוקות שפרשה תצוה נופל אחר ז' אדר], והשם יתברך ויתעלה שמו, הצופה ומביט עד סוף כל הדורות, ידע מראש כי בז' אדר יסתלק משה רבינו ע"ה, לזאת לא זכר שמו בפרשה הזאת לרמז על זה."}}.


==מצוות אין דער פרשה==
==מצוות אין דער פרשה==
לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]] זענען פארהאן זיבן מצוות אין דער פרשה:
לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]]{{הערה|{{ספר החינוך|צח|קד}}.}} זענען פארהאן זיבן מצוות אין דער פרשה:
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|+
|+
שורה 40: שורה 41:
!די וואס זענען באפוילן
!די וואס זענען באפוילן
|-
|-
|[[הדלקת הנרות במקדש|צינדן די מנורה אין בית המקדש]]
|[[הדלקת הנרות אין בית המקדש|צינדן די מנורה אין בית המקדש]]
|יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כז|כא}}}}
|יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו ({{תנ"ך|שמות|כז|כא|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|כהנים
|כהנים
|-
|-
|די כהנים זאלן אנטון [[בגדי כהונה]]
|די כהנים זאלן אנטון [[בגדי כהונה]]
|וְעָשׂוּ בִגְדֵי קֹדֶשׁ לְאַהֲרֹן אָחִיךָ וּלְבָנָיו{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כח|ד}}}}
|וְעָשׂוּ בִגְדֵי קֹדֶשׁ לְאַהֲרֹן אָחִיךָ וּלְבָנָיו ({{תנ"ך|שמות|כח|ד|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|כהנים-מענער
|כהנים-מענער
|-
|-
|נישט אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]]
|נישט אראפנעמען דעם [[חושן]] פונעם [[אפוד]]
|וְלֹא יִזַּח הַחֹשֶׁן מֵעַל הָאֵפוֹד{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כח|כח}}}}
|וְלֹא יִזַּח הַחֹשֶׁן מֵעַל הָאֵפוֹד ({{תנ"ך|שמות|כח|כח|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|יעדער
|יעדער
|-
|-
|נישט צערייסן דעם עק פונעם [[מעיל (בגד כהונה)|מעיל]] פונעם [[כהן גדול]]
|נישט צערייסן דעם עק פונעם [[מעיל]] פונעם [[כהן גדול]]
|לֹא יִקָּרֵעַ{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כח|לב}}}}
|לֹא יִקָּרֵעַ ({{תנ"ך|שמות|כח|לב|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|יעדער
|יעדער
|-
|-
|[[קדשי קדשים#מצוות אכילה בקדשי קדשים|עסן דאס פלייש]] פון [[קרבן חטאת]] און [[קרבן אשם|אשם]]
|[[אכילת קדשי קדשים|עסן דאס פלייש]] פון [[קרבן חטאת]] און [[קרבן אשם|אשם]]
|וְאָכְלוּ אֹתָם אֲשֶׁר כֻּפַּר בָּהֶם{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כט|לג}}}}
|וְאָכְלוּ אֹתָם אֲשֶׁר כֻּפַּר בָּהֶם ({{תנ"ך|שמות|כט|לג|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|כהנים-מענער
|כהנים-מענער
|-
|-
|מקטיר זיין [[קטורת]]
|מקטיר זיין [[קטורת]]
|וְהִקְטִיר עָלָיו אַהֲרֹן קְטֹרֶת סַמִּים בַּבֹּקֶר בַּבֹּקֶר בְּהֵיטִיבוֹ אֶת הַנֵּרֹת יַקְטִירֶנָּה{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ל|ז}}}}
|וְהִקְטִיר עָלָיו אַהֲרֹן קְטֹרֶת סַמִּים בַּבֹּקֶר בַּבֹּקֶר בְּהֵיטִיבוֹ אֶת הַנֵּרֹת יַקְטִירֶנָּה ({{תנ"ך|שמות|ל|ז|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|כהנים-מענער
|כהנים-מענער
|-
|-
|נישט מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
|נישט מקריב זיין עפעס אויסער [[קטורת]] אויפן [[מזבח הזהב]]
|לֹא תַעֲלוּ עָלָיו קְטֹרֶת זָרָה וְעֹלָה וּמִנְחָה וְנֵסֶךְ לֹא תִסְּכוּ עָלָיו{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ל|ט}}}}
|לֹא תַעֲלוּ עָלָיו קְטֹרֶת זָרָה וְעֹלָה וּמִנְחָה וְנֵסֶךְ לֹא תִסְּכוּ עָלָיו ({{תנ"ך|שמות|ל|ט|אן=ספר}})
|ניין
|ניין
|כהנים
|כהנים
שורה 90: שורה 91:


==מפטיר און הפטורה==
==מפטיר און הפטורה==
*אין [[עיבור יאר]]ן ליינט מען די [[הפטורה]] פון פרשת תצוה אין {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז|לאנג=יא}}, וועלכע רעדט איבער די פונקטליכע מאסן פונעם בנין [[בית המקדש]] און די קרבנות המילואים. ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאָטן]] ליינט מען אין {{תנ"ך|ירמיהו|יא|טז}}, ביז {{תנ"ך|ירמיהו|יב|טו|אן=ספר}}.
* רוב יארן ווערט פרשת תצוה געליינט א שבת בעפאר [[פורים]], ווען מ'ליינט פאר [[מפטיר]] [[פרשת זכור]] און מ'זאגט דאן די הפטורה פון [[ארבע פרשיות#שבת זכור|שבת זכור]].
* רוב יארן ווערט פרשת תצוה געליינט א שבת בעפאר [[פורים]], ווען מ'ליינט פאר [[מפטיר]] [[פרשת זכור]] און מ'זאגט דאן די הפטורה פון [[ארבע פרשיות#שבת זכור|שבת זכור]].
*אין אן עיבור-יאר, ליינט מען די הפטורה פון פרשת תצוה, וואס דאס איז אין {{תנ"ך|יחזקאל|מג|י|כז}}, וועלכע רעדט איבער די פונקטליכע מאסן פונעם בנין [[בית המקדש]] און די קרבנות המילואים. אויסער ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאָטן]] וואס די הפטורה איז פון {{תנ"ך|ירמיהו|יא|טז}}, ביז {{תנ"ך|ירמיהו|יב|טו|ללא=ספר}}.
* אין [[זחא יאר]]ן, ווען פרשת תצוה ווערט געליינט אום [[שושן פורים]], ווערט עס צעטיילט ווי פאלגנד: אין די שטעט וואס זענען [[עיר מוקפת חומה מימות יהושע בן נון|מוקפות חומה מימות יהושע בן נון]], ליינט מען אויף מפטיר די קריאה פון פורים ([[מלחמת עמלק]]) און די הפטורה איז פון שבת פורים (ד.ה. די הפטורה פון [[שבת זכור]]); אין אנדערע שטעט, ליינט מען די געווענליכע הפטורה פון פרשת תצוה.
* אין זחא יארן, ווען פרשת תצוה ווערט געליינט אום [[שושן פורים]], ווערט עס צעטיילט ווי פאלגנד: אין די שטעט וואס זענען [[עיר מוקפת חומה מימות יהושע בן נון|מוקפות חומה מימות יהושע בן נון]], ליינט מען אויף מפטיר די קריאה פון פורים ([[מלחמת עמלק]]) און די הפטורה איז פון שבת פורים (ד.ה. די הפטורה פון [[שבת זכור]]); אין אנדערע שטעט, ליינט מען די געווענליכע הפטורה פון פרשת תצוה.


==דרויסנדע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
{{פרשה לינקס|פרשה=תצוה|שיתופתא=Exodus/27.20|ממרא=0208|אידיש=262|קול הלשון=1/20|בית חב"ד=480806|ישיבה=33|בינינו=7397|אתר פרשת השבוע=2011/02/tezave}}
{{פרשה לינקס|בית חב"ד=480806|בינינו=7397|אתר פרשת השבוע=2011/02/tezave}}


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
שורה 101: שורה 102:


{{פרשיות השבוע}}
{{פרשיות השבוע}}
[[קאטעגאריע:פרשות ספר שמות|תצווה]]
{{ספר שמות}}
[[קאטעגאריע:פרשיות ספר שמות|תצווה]]
[[קאטעגאריע:פרשת תצוה|*]]
[[קאטעגאריע:פרשת תצוה|*]]
[[קאַטעגאָריע:אדר]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[he:פרשת תצוה]]
[[he:פרשת תצוה]]
{{וח}}

יעצטיגע רעוויזיע זינט 08:21, 8 יולי 2024

Arrow r.svg תצוה Arrow l.svg
פסוקים שמות כז, כ - ל, י
צאל פסוקים 101 (35'סטע)
צאל ווערטער 1412 (35'סטע)
צאל אותיות 5430 (32'סטע)
אינהאלט די מצוות פון הדלקת הנרות אין בית המקדש, בגדי כהונה, שבעת ימי המילואים
מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך
עשה (4)  לא תעשה (3)
הדלקת הנרות אין בית המקדש, בגדי כהונה, אכילת קדשי קדשים, קטורת אראפנעמען דעם חושן פונעם אפוד, צערייסן דעם מעיל פונעם כהן גדול, מקריב זיין עפעס אויסער קטורת אויפן מזבח הזהב
הפטורה
יחזקאל מג, י–כז
בגדי כהן גדול

פרשת תְּצַוֶּה איז די אכטע פרשה אין ספר שמות, און די צוואנציגסטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל כ"ז, פסוק כ', ביז קאַפּיטל ל', פסוק י', לויט'ן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 101 פסוקים און צען פרשיות - צוויי פתוחות און אכט סתומות.

די פרשה זעצט פאר מיט די אנווייזונגען פונעם אייבערשטן צו משה רבינו איבערן אויפשטעלן דעם משכן.

פרשת תצוה ווערט געליינט צווישן די דאטומען ח' אדר און ט"ו אדר (אין אן עיבור יאר, אדר א'), און איז די אכטע - און לעצטע פון די שובבי"ם ת"ת וואכן אין אן עיבור יאר.

פרשה אינהאלט

אנהייב פרשה ווערט משה באפוילן פונעם באשעפער צו נעמען אויל פארן אנצינדן די מנורה יעדע נאכט.

די ערשטע האלב פרשה פארנעמט זיך מיט די באפעלן צו מאכן די בגדי כהונה פאר אהרן און זיינע קינדער, די כהנים. די בגדי כהן גדול זענען: דער חושן, דער אפוד, דער ציץ, דער מעיל, דער כתונת, דער מצנפת, דער אבנט און די מכנסים. פאר די אנדערע כהנים (כהן הדיוט) זענען פארהאן נאר פיר בגדי כהונה: כתונת, אבנט, מגבעת און מכנסים.

די צווייטע האלב פרשה ענטהאלט דעם באפעל צו ברענגען ספעציעלע קרבנות אין די שבעת ימי המילואים לכבוד'ן באנייען דעם משכן. אויך זענען פארהאן אין דער פרשה די באפעלן צו ברענגען דעם קרבן תמיד און צו בויען דעם מזבח הזהב צו מקטיר צו זיין דערויף די קטורת. אינעם לעצטן פסוק פון דער פרשה ווערט דערמאנט אז איינמאל אין יאר מעג מען נוצן דעם מזבח הזהב אויף אן אנדער צוועק, וואס דאס איז א רמז אויף יום כיפור[1].

אפוועזנהייט פון משה'ס נאמען

די פרשה הייבט זיך אן מיטן אויבערשטנ'ס ווערטער צו משה רבינו: "ואתה תצוה את בני ישראל" (אין אידיש: דו זאלסט באפעלן די אידן), אן צו באצייכענען צו וועמען די ווערטער זענען געוואנדן - משה; גלייכצייטיג איז דאס די איינציגסטע פרשה צווישן די חומשים שמות, ויקרא און במדבר, וואו ס'ווערט אינגאנצן נישט דערמאנט משה רבינו'ס נאמען. דאס איז פארבינדן מיט דעם וואס אין דער קומענדיגער פרשה, כי תשא, נאכן חטא העגל, האט משה געזאגט פארן אייבערשטן[2]: "וְעַתָּה אִם תִּשָּׂא חַטָּאתָם, וְאִם אַיִן - מְחֵנִי נָא מִסִּפְרְךָ אֲשֶׁר כָּתָבְתָּ" (טאמער פארגעבסטו די אידן אויפן חטא העגל, איז גוט, און טאמער נישט, מעק אויס מיין נאמען פון דער תורה[3]) - דערפאר איז זיין נאמען אויסגעמעקט פון דער פרשה[4]; און טראצדעם וואס ער האט דאס געזאגט מיט א "תנאי", ד.ה. נאר טאמער דער אייבערשטער איז נישט מוחל דעם חטא העגל, לויטעט אבער דער כלל אז א "קללת חכם", אפילו מיט א תנאי, ווערט אויסגעפירט[5].

אויך איז דאס פארבינדן מיט דעם וואס די פרשה געפאלט אין דער וואך פון ז' אדר, די יארצייט פון משה רבינו[6].

מצוות אין דער פרשה

לויט ווי ס'איז אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך[7] זענען פארהאן זיבן מצוות אין דער פרשה:

די מצוות מקור די מצוה איז אקטועל היינטיגע צייטן די וואס זענען באפוילן
צינדן די מנורה אין בית המקדש יַעֲרֹךְ אֹתוֹ אַהֲרֹן וּבָנָיו (כז, כא) ניין כהנים
די כהנים זאלן אנטון בגדי כהונה וְעָשׂוּ בִגְדֵי קֹדֶשׁ לְאַהֲרֹן אָחִיךָ וּלְבָנָיו (כח, ד) ניין כהנים-מענער
נישט אראפנעמען דעם חושן פונעם אפוד וְלֹא יִזַּח הַחֹשֶׁן מֵעַל הָאֵפוֹד (כח, כח) ניין יעדער
נישט צערייסן דעם עק פונעם מעיל פונעם כהן גדול לֹא יִקָּרֵעַ (כח, לב) ניין יעדער
עסן דאס פלייש פון קרבן חטאת און אשם וְאָכְלוּ אֹתָם אֲשֶׁר כֻּפַּר בָּהֶם (כט, לג) ניין כהנים-מענער
מקטיר זיין קטורת וְהִקְטִיר עָלָיו אַהֲרֹן קְטֹרֶת סַמִּים בַּבֹּקֶר בַּבֹּקֶר בְּהֵיטִיבוֹ אֶת הַנֵּרֹת יַקְטִירֶנָּה (ל, ז) ניין כהנים-מענער
נישט מקריב זיין עפעס אויסער קטורת אויפן מזבח הזהב לֹא תַעֲלוּ עָלָיו קְטֹרֶת זָרָה וְעֹלָה וּמִנְחָה וְנֵסֶךְ לֹא תִסְּכוּ עָלָיו (ל, ט) ניין כהנים

דאטומען

דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין צען אנדערע דאטומען, ווי פאלגנד:

מפטיר און הפטורה

דרויסנדיגע לינקס

טעקסט:

טייטש

  • מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת תצוה", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד

פארברייטערונג:

רעפערענצן

  1. טראץ וואס מען נוצט דעם מזבח הזהב אויך פארן פר כהן המשיח און פר העלם דבר של ציבור, האט די תורה דאס נישט געהאלטן פאר נויטיג דא צו דערמאנען, וויבאלד זיי קומען נישט קביעות'דיג. אבן עזרא, שמות ל, י
  2. שמות לב, לב
  3. רש"י, לב, לב
  4. ספר הזוהר, פרשת פינחס, דף רמ"ו, עמוד א'
  5. זוהר חדש אויף שיר השירים, דף ע"ד, עמוד ב'
  6. רבי מנחם נחום פון טשערנאביל, מאור עינים, פרשת תצוה: "כי הנה חל סדר תצוה בשבוע שחל בה ז' אדר, הוא בחינת הסתלקות משה, ולכן לא נזכר שמו בסדר פרשה זו, כי נסתלק משה."
    רבי יצחק רייטבארד, "פרשת תצוה", קהלת יצחק, ווילנא תר"ס, אינעם נאמען פונעם גר"א: "עשה נא אזנך כאפרכסת ושמע נא דבר נכבד ונעלה אשר שמעתי בשם אדמו"ר רשכבה"ג אור ישראל וקדושו הגר"א מווילנא זללה"ה, והוא משום דז' אדר נופל תמיד בפרשה תצוה [רק לפעמים רחוקות שפרשה תצוה נופל אחר ז' אדר], והשם יתברך ויתעלה שמו, הצופה ומביט עד סוף כל הדורות, ידע מראש כי בז' אדר יסתלק משה רבינו ע"ה, לזאת לא זכר שמו בפרשה הזאת לרמז על זה."
  7. ספר החינוך, מצוות צחקד.