מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
צולייגן לינק צו גורל
(←אריינפיר: קריאות המועדים) |
ק (צולייגן לינק צו גורל) |
||
| (2 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 24: | שורה 24: | ||
== פרשה אינהאלט == | == פרשה אינהאלט == | ||
די פרשה הייבט זיך אן מיט אן אנזאג - זיך באציענדיג צום טויט פון [[נדב און אביהוא]] דערציילט אין [[פרשת שמיני]], מען זאל נישט טון ווי זיי און אריינגיין אומזיסט אין בית המקדש, און אין קדשי קדשים זאל דער [[כהן גדול]] אריינגיין נאר אום יום כיפור, און עס ווערט אראפגעגעבן דער סדר פון דער [[עבודה פון יום כיפור]]; די ספעציעלע קרבנות, די ספעציעלע "בגדי לבן" פון כהן גדול, און דער גורל פון די צוויי ציגן - דעם שעיר לה' און [[שעיר לעזאזל]]{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|טז|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}. | די פרשה הייבט זיך אן מיט אן אנזאג - זיך באציענדיג צום טויט פון [[נדב און אביהוא]] דערציילט אין [[פרשת שמיני]], מען זאל נישט טון ווי זיי און אריינגיין אומזיסט אין בית המקדש, און אין קדשי קדשים זאל דער [[כהן גדול]] אריינגיין נאר אום יום כיפור, און עס ווערט אראפגעגעבן דער סדר פון דער [[עבודה פון יום כיפור]]; די ספעציעלע קרבנות, די ספעציעלע "בגדי לבן" פון כהן גדול, און דער [[גורל]] פון די צוויי ציגן - דעם שעיר לה' און [[שעיר לעזאזל]]{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|טז|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}. | ||
דאן ווערט אנגעזאגט דער איסור פון שחוטי חוץ - שחט'ן אינדרויסן פון בית המקדש, און די מצוה פון כיסוי הדם - צודעקן דעם בלוט נאכ'ן שחט'ן א חיה אדער פויגל{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|יז|אן=ספר}}.}}. אינעם קומענדיגן קאפיטל ווערן אויסגערעכנט 24 לאוין פון איסורי עריות{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|יח|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}. | דאן ווערט אנגעזאגט דער איסור פון שחוטי חוץ - שחט'ן אינדרויסן פון בית המקדש, און די מצוה פון כיסוי הדם - צודעקן דעם בלוט נאכ'ן שחט'ן א חיה אדער פויגל{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|יז|אן=ספר}}.}}. אינעם קומענדיגן קאפיטל ווערן אויסגערעכנט 24 לאוין פון איסורי עריות{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|יח|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}. | ||
| שורה 254: | שורה 254: | ||
די ספרדים, תימנים און איטאליענער ליינען די הפטורה פון פרשת אחרי אין {{תנ"ך|יחזקאל|כב|א|טז|לאנג=יא}}, "הֲתִשְׁפֹּט הֲתִשְׁפֹּט"{{הערה|[[משנה תורה]] לה[[רמב"ם]] {{שיתופתא|1=Mishneh_Torah,_The_Order_of_Prayer/5?selectedunittext=3|2=סדר התפילה ה׳, ד'}}; {{היברובוקס|2=[[ספר האשכול]]|3=31467|page=69|קעפל=הלכות סדר פרשיות והפטרות לכל שוי"ט והתעניות|מהדורה=אוירבך|עמ=67}}.}}, (און ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאטן]] ביז {{תנ"ך|יחזקאל|כב|א|טז|לאנג=יא|אן=פרק}}{{הערה|{{הספרייה הדיגיטלית|2=חומש איסטנבול|3=990020945010205171|4=עמ' 753-754}}.}}), וואו דער נביא [[יחזקאל]] מוסר'ט די אידן אויפ'ן נישט איינהאלטן די איסורי עריות. די אשכנזים ליינען אין {{תנ"ך|עמוס|ט|ז|טו|לאנג=יא}}, "הֲלוֹא כִבְנֵי כֻשִׁיִים"{{הערה|רוקח; [[אבודרהם]] {{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/30|סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות}}. דער אבודרהם שרייבט אבער אז מען זאל אנהייבן פון {{תנ"ך|עמוס|ח|יא|אן=ספר}} - "הנה ימים באים," און דערמאנט אויך דעם מנהג פון "התשפוט".}}{{ביאור|עס איז געווען אן אור-אלטע אשכנז'ישער מנהג מפטיר צו זיין פרשת אחרי "התשפט" אזוי ווי די ספרדים, און עס ווערט געברענגט אין פיל אשכנז'ישע כתבי יד. שפעטערע ראשונים האבן געשריבן אז עס א טעות, און די ריכטיגע הפטורה איז הלא כבני כושים, און אזוי איז איינגעפירט געווארן למעשה אין גאנץ אשכנז{{הערה|"מנהג הפטרות אחרי וקדושים", '''תורת הקורא''' 202, תשפ"ד.}}.}}. [[רבי יחיאל מיכל טוקטשינסקי]] ברענגט אז דער מנהג אין ירושלים איז געווען צו ליינען אום אחרי התשפט, און פאר קדושים הלא כבני כושיים{{הערה|{{HebrewBooks|ניסן אהרן טוקצינסקי|ע"ד הפטרות אחרי וקדושים|22883|page=140|תבונה 3, תש"ג, עמ' קל"ד}}.}}, אבער עס איז ווארשיינליך אנטוויקלט געווארן דורך א טעות{{הערה|זעט {{HebrewBooks|אהרן נייוירטה|על הפטרת אחרי/קדושים הנדירה|56117|אור ישראל ז', עמ' קנז|page=158}}; {{HebrewBooks|מאיר סטלביץ|ע"ד הפטרות אחרי וקדושים|22888|תבונה 4, תש"ד, עמ' ט'-י'|page=14}}.}}. | די ספרדים, תימנים און איטאליענער ליינען די הפטורה פון פרשת אחרי אין {{תנ"ך|יחזקאל|כב|א|טז|לאנג=יא}}, "הֲתִשְׁפֹּט הֲתִשְׁפֹּט"{{הערה|[[משנה תורה]] לה[[רמב"ם]] {{שיתופתא|1=Mishneh_Torah,_The_Order_of_Prayer/5?selectedunittext=3|2=סדר התפילה ה׳, ד'}}; {{היברובוקס|2=[[ספר האשכול]]|3=31467|page=69|קעפל=הלכות סדר פרשיות והפטרות לכל שוי"ט והתעניות|מהדורה=אוירבך|עמ=67}}.}}, (און ביי די [[ראמאניאטן|ראָמאַניאטן]] ביז {{תנ"ך|יחזקאל|כב|א|טז|לאנג=יא|אן=פרק}}{{הערה|{{הספרייה הדיגיטלית|2=חומש איסטנבול|3=990020945010205171|4=עמ' 753-754}}.}}), וואו דער נביא [[יחזקאל]] מוסר'ט די אידן אויפ'ן נישט איינהאלטן די איסורי עריות. די אשכנזים ליינען אין {{תנ"ך|עמוס|ט|ז|טו|לאנג=יא}}, "הֲלוֹא כִבְנֵי כֻשִׁיִים"{{הערה|רוקח; [[אבודרהם]] {{שיתופתא|Abudarham,_Hebrew_Calendar,_Order_of_Parashiot_and_Haftarot/30|סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות}}. דער אבודרהם שרייבט אבער אז מען זאל אנהייבן פון {{תנ"ך|עמוס|ח|יא|אן=ספר}} - "הנה ימים באים," און דערמאנט אויך דעם מנהג פון "התשפוט".}}{{ביאור|עס איז געווען אן אור-אלטע אשכנז'ישער מנהג מפטיר צו זיין פרשת אחרי "התשפט" אזוי ווי די ספרדים, און עס ווערט געברענגט אין פיל אשכנז'ישע כתבי יד. שפעטערע ראשונים האבן געשריבן אז עס א טעות, און די ריכטיגע הפטורה איז הלא כבני כושים, און אזוי איז איינגעפירט געווארן למעשה אין גאנץ אשכנז{{הערה|"מנהג הפטרות אחרי וקדושים", '''תורת הקורא''' 202, תשפ"ד.}}.}}. [[רבי יחיאל מיכל טוקטשינסקי]] ברענגט אז דער מנהג אין ירושלים איז געווען צו ליינען אום אחרי התשפט, און פאר קדושים הלא כבני כושיים{{הערה|{{HebrewBooks|ניסן אהרן טוקצינסקי|ע"ד הפטרות אחרי וקדושים|22883|page=140|תבונה 3, תש"ג, עמ' קל"ד}}.}}, אבער עס איז ווארשיינליך אנטוויקלט געווארן דורך א טעות{{הערה|זעט {{HebrewBooks|אהרן נייוירטה|על הפטרת אחרי/קדושים הנדירה|56117|אור ישראל ז', עמ' קנז|page=158}}; {{HebrewBooks|מאיר סטלביץ|ע"ד הפטרות אחרי וקדושים|22888|תבונה 4, תש"ד, עמ' ט'-י'|page=14}}.}}. | ||
אין פשוט'ע יארן ליינט מען די פרשה אינאיינעם מיט פרשת קדושים, און כאטש וואס מיר פסק'ען געווענליך ביי באהאפטענע פרשיות צו ליינען די הפטורה פונעם צווייטן{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|רפד|ז}}.}}, שרייבט דער מרדכי{{הערה|[[רבי מרדכי בן הלל|מרדכי]], מגילה כט. ד"ה ר"ח ר"ח טבת שחל להיות בשבת כו'.}}, אז ביי אחרי-קדושים זאל מען ליינען די הפטורה פון אחרי - הלא כבני כושיים, און דער [[רמ"א]] ברענגט אים אראפ און פסק'נט אזוי אויס{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תכח|ח|מפרש=רמ"א}}; אזוי אויך אין [[מהרי"ל]] און {{היברובוקס|[[רבי יצחק אייזיק טירנא]]|ספר המנהגים|8913|page=3|אין הקדמה}}.}}{{ביאור|דער טעם דערצו איז וויבאלד די הפטורה פון פרשת קדושים לויט מנהג אשכנז איז התשפט, וועלכע רעדט זיך איבער שטראף־רייד צו די אידן און אינעם גנות פון ירושלים, ענליך צו דער הפטורה פון "הודע את ירושלים", וועלכע [[רבי אליעזר]] אין דער משנה אסר'ט צו ליינען{{הערה|{{בבלי|מגילה|כה}}.}}, און כאטש וואס די הלכה איז נישט ווי רבי אליעזר{{הערה|{{רי"ף|מגילה|טז|ב}}, {{בבלי|מגילה|כה|א|מפרש=רא"ש}}.}} האט מען זיך | אין פשוט'ע יארן ליינט מען די פרשה אינאיינעם מיט פרשת קדושים, און כאטש וואס מיר פסק'ען געווענליך ביי באהאפטענע פרשיות צו ליינען די הפטורה פונעם צווייטן{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|רפד|ז}}.}}, שרייבט דער מרדכי{{הערה|[[רבי מרדכי בן הלל|מרדכי]], מגילה כט. ד"ה ר"ח ר"ח טבת שחל להיות בשבת כו'.}}, אז ביי אחרי-קדושים זאל מען ליינען די הפטורה פון אחרי - הלא כבני כושיים, און דער [[רמ"א]] ברענגט אים אראפ און פסק'נט אזוי אויס{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|תכח|ח|מפרש=רמ"א}}; אזוי אויך אין [[מהרי"ל]] און {{היברובוקס|[[רבי יצחק אייזיק טירנא]]|ספר המנהגים|8913|page=3|אין הקדמה}}.}}{{ביאור|דער טעם דערצו איז וויבאלד די הפטורה פון פרשת קדושים לויט מנהג אשכנז איז התשפט, וועלכע רעדט זיך איבער שטראף־רייד צו די אידן און אינעם גנות פון ירושלים, ענליך צו דער הפטורה פון "הודע את ירושלים", וועלכע [[רבי אליעזר]] אין דער משנה אסר'ט צו ליינען{{הערה|{{בבלי|מגילה|כה}}.}}, און כאטש וואס די הלכה איז נישט ווי רבי אליעזר{{הערה|{{רי"ף|מגילה|טז|ב}}, {{בבלי|מגילה|כה|א|מפרש=רא"ש}}.}} האט מען זיך פארט צוריקגעהאלטן פון דאס ליינען. דער לבוש קריגט דערויף, און וויל לערנען אינעם מרדכי אז מען ליינט דווקא יא התשפט{{הערה|{{היברובוקס|רבי מרדכי יפה|לבוש החור|9223|page=159|סימן תצ"ג, סעיף ד' אין הגהה}}; [[s:לבוש_אורח_חיים_תכח#סעיף_ח|סימן תכ"ח סעיף ח]]}}, אבער אויף למעשה האבן רוב פוסקים אנגענומען ווי דער רמ"א{{הערה|[[מגן אברהם]] בשם דער [[ב"ח]] און נאך. זעט אין {{היברובוקס|2=מטה משה|3=42401|page=117|לינק טעקסט=סימן תנ"ד}} וואו ער קריגט אויפ'ן לבוש.}}.}}. | ||
אין [[עיבור יאר]]ן וואס הייבן זיך אן אויף א דאנערשטאג ([[החא יאר|החא]] און [[השג יאר]]ן) געפאלט עס אום [[שבת הגדול]], ווען אסאך פירן זיך צו ליינען א ספעציעלע הפטורה (ספעציעל אין החא יארן, וואס עס געפאלט ערב פסח). אין [[בשז יאר|בשז]] און [[גכז יאר]]ן אין חוץ לארץ געפאלט [[ראש חודש]] [[אייר]] זונטאג, און מען ליינט די הפטורה פון "מחר חודש". | אין [[עיבור יאר]]ן וואס הייבן זיך אן אויף א דאנערשטאג ([[החא יאר|החא]] און [[השג יאר]]ן) געפאלט עס אום [[שבת הגדול]], ווען אסאך פירן זיך צו ליינען א ספעציעלע הפטורה (ספעציעל אין החא יארן, וואס עס געפאלט ערב פסח). אין [[בשז יאר|בשז]] און [[גכז יאר]]ן אין חוץ לארץ געפאלט [[ראש חודש]] [[אייר]] זונטאג, און מען ליינט די הפטורה פון "מחר חודש". | ||
== | == דרויסנדיגע לינקס == | ||
{{פרשה לינקס|בית חב"ד=662715|בינינו=7378|אתר פרשת השבוע=2011/04/achrey-moth}} | {{פרשה לינקס|בית חב"ד=662715|בינינו=7378|אתר פרשת השבוע=2011/04/achrey-moth}} | ||