אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת משפטים"

1,065 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
←‏פרשה אינהאלט: הגהה, אויסשטעל, פארברייטערט
ק (הגהה אנהייב)
(←‏פרשה אינהאלט: הגהה, אויסשטעל, פארברייטערט)
צייכן: רויע רעדאגירונג
שורה 28: שורה 28:
==פרשה אינהאלט==
==פרשה אינהאלט==
[[טעקע:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלן דורך דזשאן סטיפל דעיוויס]]
[[טעקע:Davis The Covenant Confirmed.jpg|שמאל|ממוזער|300px|די בונד פון די אידן מיטן באשעפער, געמאלן דורך דזשאן סטיפל דעיוויס]]
נאך די [[מעמד הר סיני]], וואו ס'זענען געגעבן געווארן פאר כלל ישראל די [[עשרת הדברות]], געבט דער באשעפער פאר כלל ישראל דורך משה רבינו נאך א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים{{הערה|אזוי קומט אויס פון די סדר הפרשיות, אבער אין {{מכילתא דרבי ישמעאל|כא|א}} איז פארהאן א מחלוקת דערוועגן, און רבי יהודה לערנט אז די פרשה איז שוין געזאגט געווארן אין [[מרה]]. אזוי אויך זענען דא{{הבהרה|ווער?}} וואס לערנען אז זיי זענען א זאמלונג פון מצוות און דינים וואס זענען געזאגט געווארן אין פארשידענע אומשטענדן און פלעצער, און זענען נאר געשריבן געווארן צוזאמען דא.}}. דאס מערהייט פון די מצוות זענען איבער די געזעצן וואס זענען נוגע צווישן א מענטש און זיין פריינד, צווישן זיי ווי פאלגנד:
===געזעצן===
נאך דער [[מעמד הר סיני]], ווען ס'זענען געגעבן געווארן פאר כלל ישראל די [[עשרת הדברות]], געבט דער באשעפער פאר כלל ישראל דורך משה רבינו נאך א לאנגע ליסטע פון מצוות און דינים{{הערה|אזוי קומט אויס פון די סדר הפרשיות, אבער אין {{מכילתא דרבי ישמעאל|כא|א}} איז פארהאן א מחלוקת דערוועגן, און רבי יהודה לערנט אז די פרשה איז שוין געזאגט געווארן אין [[מרה]]. אזוי אויך זענען דא{{הבהרה|ווער?}} וואס לערנען אז זיי זענען א זאמלונג פון מצוות און דינים וואס זענען געזאגט געווארן אין פארשידענע אומשטענדן און פלעצער, און זענען נאר געשריבן געווארן צוזאמען דא.}}. דאס מערהייט פון די מצוות זענען איבער די געזעצן וואס זענען נוגע צווישן איין מענטש און אנדערן, צווישן זיי ווי פאלגנד:
* דיני [[עבד עברי]] און [[אמה עבריה]].
* דיני [[עבד עברי]] און [[אמה עבריה]].
* הארגענען אדער שעדיגן א צווייטן.
* שטראף אדער פארגיטיגונג פאר הרג'ענען אדער שעדיגן א צווייטן.
* זיין פארמעגן וואס האט געשעדיגט ([[ארבעה אבות נזיקין]]): זיין אקס אדער גרוב אדער פייער וואס האט געשעדיגט.
* דינים איבער זיין פארמעגן וואס האט געשעדיגט ([[ארבעה אבות נזיקין]]): זיין אקס וואס האט [[קרן (אב נזיקין)|געשטויסן]] אדער [[שן ורגל|געגעסן]], זיין [[בור (אב נזיקין)|גרוב]] אדער [[אש (אב נזיקין)|פייער]] וואס האט געשעדיגט.
* דיני [[גנב]], [[גזל]]ן, און דער דין פון [[הבא במחתרת]].
* דיני [[גנב]], [[גזל]]ן, און דער דין פון [[הבא במחתרת]].
* [[ארבעה שומרים|דיני שומרים]].
* [[ארבעה שומרים|דיני שומרים]].
שורה 38: שורה 39:
* דיני [[הלוואה]] - איסור [[ריבית]] און די מצוה צוריקצוגעבן א [[משכון]].
* דיני [[הלוואה]] - איסור [[ריבית]] און די מצוה צוריקצוגעבן א [[משכון]].
* איסור צו פארדרייען א משפט, [[עדות שקר]] און נעמען [[שוחד]].
* איסור צו פארדרייען א משפט, [[עדות שקר]] און נעמען [[שוחד]].
* מצווה פון [[השבת אבדה]] און [[פריקה וטעינה]].
* מצוה פון [[השבת אבידה]] און [[פריקה וטעינה]].


אזוי אויך אפאר אנדערע מצוות:
ביי די ענדע פון די רשימה ווערן אויסגערעכנט אויך אנדערע מצוות, וועלכע גייען אן בין אדם למקום:
* [[בכור]] פון א טהור'ע בהמה, איסור [[טריפה]] און איסור [[בשר בחלב]].
* מקריב זיין דער [[בכור]] פון א טהור'ע בהמה, איסור פון [[טריפה]] און פון [[בשר בחלב]].
* מצוות [[שבת]], [[שמיטה]] און די [[שלוש רגלים]].
* די מצוות פון [[שבת]], [[שמיטה]] און די [[שלש רגלים]].
* אנווייזונגען פאר די אריינגאנג אין [[ארץ ישראל]] - א צוזאג פון הימלישע הילף, און אַ ווארענונג נישט צו נאָכפאָלגן די [[עבודה זרה]] פון די פעלקער וואס וואוינען יעצט אין דעם לאַנד.
* אנווייזונגען פאר די אריינגאנג אין [[ארץ ישראל]] - א צוזאג פון הימלישע הילף, און אַ ווארענונג נישט צו נאָכפאָלגן די [[עבודה זרה]] פון די פעלקער וואס וואוינען יעצט אין דעם לאַנד.


נאך וואס משה רבינו האט איבער געגעבן פאר די אידן די אלע מצוות{{הערה|אזוי לויט די סדר הפסוקים, און לויט טייל מפרשים, ווי דער [[אבן עזרא]] און [[רמב"ן]] {{תנ"ך|שמות|כד|א|אן=ספר}}; אבער אין [[רש"י]] (דארט, און {{תנ"ך|שמות|יט|יא|אן=ספר|מפרש=רש"י}}) שטייט אז ס'איז געווען נאך פאר מתן תורה.}}, ווערט געבינדן א בונד צווישן די אידן מיט דער באשעפער, דערנאך בויט משה א מזבח צופיסנס פון בארג סיני, און איז מקריב [[קרבנות]] צוזאמען מיט אהרן און די זקנים, דערנאך גייט ער ארויף צום בארג סיני באקומען די [[לוחות הברית]], און האלט זיך אויף דארט פערציג טעג און פערציג נעכט.
===דער בונד===
נאך וואס משה רבינו האט איבער געגעבן פאר די אידן די אלע מצוות{{הערה|אזוי לויט די סדר הפסוקים, און לויט טייל מפרשים, ווי דער [[אבן עזרא]] און [[רמב"ן]] {{תנ"ך|שמות|כד|א|אן=ספר}}; אבער אין [[רש"י]] (דארט, און {{תנ"ך|שמות|יט|יא|אן=ספר|מפרש=רש"י}}) שטייט אז ס'איז געווען נאך פאר מתן תורה.}}, איז געווארן געשניטן א בונד צווישן די אידן מיט דער באשעפער. דערנאך האט משה געבויט א מזבח צופוסנס פון בארג סיני, וואו ער האט מקריב געווען [[קרבנות]] צוזאמען מיט אהרן און די זקנים, און אויפגעשטעלט צוועלף מציבות.
 
משה רבינו האט דאן געשריבן און פארגעליינט פאר די אידן דעם 'ספר הברית' - [[ספר בראשית]] און האלב פון ספר שמות{{הערה|רש"י}}, אדער פרשת משפטים{{הערה|רמב"ן}}, אדער די פרשיות [[פרשת בהר|בהר]] און [[פרשת בחוקותי|בחוקותי]]{{הערה|חזקוני}} - אויף וואס די אידן האבן געענטפערט "[[נעשה ונשמע]]"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כד|ז}}}}.
 
דערנאך איז משה רבינו ארויף דעם בארג סיני באקומען די [[לוחות הברית]], און האלט זיך אויף דארט פערציג טעג און פערציג נעכט.


==מצוות אין דער פרשה==
==מצוות אין דער פרשה==