אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת בא"

161 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 1 יאָר
ק
ק (←‏אינהאלט: הגהה)
שורה 31: שורה 31:


== אינהאלט ==
== אינהאלט ==
[[טעקע:CSIRO ScienceImage 7007 Plague locusts on the move.jpg|קליין|לינקס|מכת ארבה. א היישעריק פארשוועמונג.]]
[[טעקע:CSIRO ScienceImage 7007 Plague locusts on the move.jpg|קליין|לינקס|מכת ארבה. אן אנשיקעניש פון היישעריק.]]
=== ארבה און חושך ===
=== ארבה און חושך ===
אין די פריערדיגע סדרה, [[פרשת וארא|וארא]], ווערט געשילדערט די ערשטע זיבן פון די [[צען מכות]] וואס דער אויבערשטער האט געברענגט אויף די מצריים, און אין די אנהויב פון דעם פרשה ווערט דערציילט איבער די קומענדיגע צוויי מכות: [[צען מכות#ארבה|ארבה]] – [[היישעריק]] וואס האבן אויפגעגעסן דאס גאנצע לאנדווירטשאפטליכע גערעטעניש פון מצרים, און דאן איז געקומען [[צען מכות#חושך|חושך]], ווען א טונקלקייט האט זיך אראפגעלאזט איבער מצרים, וואס האט נאכגעפאלגט מיט א טאפנדע פינסטערניש, אבער פאר די אידן איז געווען ליכטיג - {{ציטוטון|וּלְכָל בְּנֵי יִשְׂרָאֵל הָיָה אוֹר בְּמוֹשְׁבֹתָם}}. פרעה איז דאן איינגעגאנגען ארויסצולאזן די אידן פון מצרים, אויפ'ן באדינג אז די בהמות נעמען זיי נישט מיט, אבער משה'ס אנטווארט איז געווען אז פרעה זעלבסט וועט זיי נאך צוטיילן קרבנות צו שחט'ן פאר'ן אויבערשטן, פון וואס פרעה איז געווארן אויפגעברויזט און פארשיקט משה מיט א ווארענונג נישט צו קומען צו אים נאכאמאל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|י|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.
אין די פריערדיגע סדרה, [[פרשת וארא|וארא]], ווערט געשילדערט די ערשטע זיבן פון די [[צען מכות]] וואס דער אויבערשטער האט געברענגט אויף די מצריים, און אין די אנהויב פון דעם פרשה ווערט דערציילט איבער די קומענדיגע צוויי מכות: [[צען מכות#ארבה|ארבה]] – [[היישעריק]] וואס האבן אויפגעגעסן דאס גאנצע לאנדווירטשאפטליכע גערעטעניש פון מצרים, און דאן איז געקומען [[צען מכות#חושך|חושך]], ווען א טונקלקייט האט זיך אראפגעלאזט איבער מצרים, וואס האט נאכגעפאלגט מיט א טאפנדע פינסטערניש, אבער פאר די אידן איז געווען ליכטיג - {{ציטוטון|וּלְכָל בְּנֵי יִשְׂרָאֵל הָיָה אוֹר בְּמוֹשְׁבֹתָם}}. פרעה איז דאן איינגעגאנגען ארויסצולאזן די אידן פון מצרים, אויפ'ן באדינג אז די בהמות נעמען זיי נישט מיט, אבער משה'ס אנטווארט איז געווען אז פרעה זעלבסט וועט זיי נאך צוטיילן קרבנות צו שחט'ן פאר'ן אויבערשטן, פון וואס פרעה איז געווארן אויפגעברויזט און פארשיקט משה מיט א ווארענונג נישט צו קומען צו אים נאכאמאל{{הערה|{{תנ"ך|שמות|י|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.
שורה 38: שורה 38:
גאט האט געזאגט צו משה אז ער גייט ברענגען נאך איין מכה אויף מצרים, וואס וועט נאכפאלגן מיט יציאת מצרים, און ער זאל באפעלן די אידן צו  בעטן פון זייערע מצרי'שע פריינט טייערע כלים. משה האט געווארנט פרעה איבער די בעפארשטייענדע מכה, ווען אלע [[בכור]]ים אין מצרים וועלן שטארבן ביי האלבע נאכט, אבער פרעה האט זיך נישט דערשראקן, און ווייטער נישט ארויסגעשיקט די אידן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יא|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.
גאט האט געזאגט צו משה אז ער גייט ברענגען נאך איין מכה אויף מצרים, וואס וועט נאכפאלגן מיט יציאת מצרים, און ער זאל באפעלן די אידן צו  בעטן פון זייערע מצרי'שע פריינט טייערע כלים. משה האט געווארנט פרעה איבער די בעפארשטייענדע מכה, ווען אלע [[בכור]]ים אין מצרים וועלן שטארבן ביי האלבע נאכט, אבער פרעה האט זיך נישט דערשראקן, און ווייטער נישט ארויסגעשיקט די אידן{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יא|לאנג=יא|אן=ספר}}.}}.


דאן האט דער אויבערשטער אנגעזאגט משה און אהרן איבער די מצוה פון קידוש החודש: {{ציטוטון|הַחֹדֶשׁ הַזֶּה לָכֶם רֹאשׁ חֳדָשִׁים}}, און פארגעזעצט אז זיי זאלן באפעלן די אידן איבער די דינים פון [[קרבן פסח]]; זיי זאלן עס שחט'ן "[[בין הערביים]]", און זיי זאלן שמירן די בלוט דערפון אויף די דריי זייטן פון די דרויסנדיגע שוועל פון הויז אין וועלכע זיי גייען עס עסן אלס צייכן צו ווערן אפגעהיטן און איבערגעהיפט ביי מכת בכורות, עס בראטן און עסן געאיילט און גרייט ארויסצוגיין. די דינים פונעם קרבן פסח און פונעם יום טוב [[פסח]], דער איסור פון [[חמץ]] און חיוב פון [[אכילת מצה]], איז געווארן אנגעזאגט אויך פאר אלע דורות. משה האט טאקע אנגזאגט די אידן די אלע באפעלן, און זיי האבן אזוי געטון{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|א|כח|אן=ספר}}.}}.
דאן האט דער אויבערשטער אנגעזאגט משה און אהרן איבער די מצוה פון קידוש החודש: {{ציטוטון|הַחֹדֶשׁ הַזֶּה לָכֶם רֹאשׁ חֳדָשִׁים}}, דערביי באשטימנדיג [[ניסן|דעם חודש]] אלס ערשטער [[חודש]] אין [[אידישער לוח]], און פארגעזעצט אז זיי זאלן באפעלן די אידן איבער די דינים פון [[קרבן פסח]]; זיי זאלן עס שחט'ן "[[בין הערביים]]", און זיי זאלן שמירן די בלוט דערפון אויף די דריי זייטן פון די דרויסנדיגע שוועל פון הויז אין וועלכע זיי גייען עס עסן אלס צייכן צו ווערן אפגעהיטן און איבערגעהיפט ביי מכת בכורות, עס בראטן און עסן געאיילט און גרייט ארויסצוגיין. די דינים פונעם קרבן פסח און פונעם יום טוב [[פסח]], דער איסור פון [[חמץ]] און חיוב פון [[אכילת מצה]], זענען געווארן אנגעזאגט אויך פאר אלע דורות. משה האט טאקע אנגעזאגט די אידן די אלע באפעלן, און זיי האבן אזוי געטון{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|א|כח|אן=ספר}}.}}.


===מכת בכורות און יציאת מצרים===
===מכת בכורות און יציאת מצרים===
{{הויפט ארטיקל|ערכים=<!--[[מכת בכורות]], -->[[יציאת מצרים]]}}
{{הויפט ארטיקל|ערכים=<!--[[מכת בכורות]], -->[[יציאת מצרים]]}}
ביי [[חצות הלילה]] האט גאט גע'הרג'עט אלע בכורים אין מצרים, און פרעה איז געלאפן רופן משה און אהרן און זיי געזאגט באלד ארויסצוגיין פון מצרים. די מצריים האבן ארויסגעיאגט די אידן, ווען די אידן האבן - ווי דער באפעל פון משה, גענומען פון די מצריים זילבערנע און גאלדענע כלים און קליידער, און די אידן וועלכע האבן זיך געציילט צו 600,000 מענער, זענען ארויס פון מצרים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|כח|מב|אן=ספר}}.}}.
ביי [[חצות|חצות הלילה]] האט גאט גע'הרג'עט אלע בכורים אין מצרים, און פרעה איז געלאפן רופן משה און אהרן און זיי געזאגט באלד ארויסצוגיין פון מצרים. די מצריים האבן ארויסגעיאגט די אידן, ווען די אידן האבן - ווי דער באפעל פון משה - גענומען פון די מצריים זילבערנע און גאלדענע כלים און קליידער, און דאן זענען די אידן - וועלכע האבן זיך געציילט צו 600,000 מענער - ארויס פון מצרים{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|כח|מב|אן=ספר}}.}}.


ביז סוף פרשה ווערט ארויסגעשריבן די הלכות פארבינדן מיט פסח און געדענקן יציאת מצרים: די דינים פון קרבן פסח, די מצוות פון [[קידוש בכורות]], [[סיפור יציאת מצרים]] און [[תפילין]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מב|אן=ספר}} - {{תנ"ך|שמות|יג|כב|אן=ספר}}.}}.
ביז סוף פרשה ווערט ארויסגעשריבן די הלכות פארבינדן מיט פסח און געדענקן יציאת מצרים: די דינים פון קרבן פסח, די מצוות פון [[קידוש בכורות]], [[סיפור יציאת מצרים]] און [[תפילין]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|מב|אן=ספר}} - {{תנ"ך|שמות|יג|כב|אן=ספר}}.}}.