אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דצ"ך עד"ש באח"ב"

537 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 7 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 30: שורה 30:
א טייל מפרשים האבן פרובירט צו געבן א באדייט אדער גימטריא צו די אותיות:
א טייל מפרשים האבן פרובירט צו געבן א באדייט אדער גימטריא צו די אותיות:
*[[רבי ישעיה די טראני]] שרייבט אז די [[גימטריא]] צאל פון די סימנים באטרעפט 501, די זעלבע צאל ווי די סך הכל פון אלע שיטות אין דער הגדה איבער וויפיל מכות די מצריים זענען געשלאגן געווארן ביים [[קריעת ים סוף|ים סוף]] ([[רבי יוסי הגלילי]]: 50 + [[רבי אליעזר]]: 200 + [[רבי עקיבא]]: 250), מיט'ן כולל, אדער מיט נאך איינס פאר "אצבע אלוקים" ({{תנ"ך|שמות|ח|טו}}){{הערה|שם=ריד|געברענגט אין {{ספריא|2=שבלי הלקט - הגדה של פסח|3=Shibolei_HaLeket_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17}}}}.
*[[רבי ישעיה די טראני]] שרייבט אז די [[גימטריא]] צאל פון די סימנים באטרעפט 501, די זעלבע צאל ווי די סך הכל פון אלע שיטות אין דער הגדה איבער וויפיל מכות די מצריים זענען געשלאגן געווארן ביים [[קריעת ים סוף|ים סוף]] ([[רבי יוסי הגלילי]]: 50 + [[רבי אליעזר]]: 200 + [[רבי עקיבא]]: 250), מיט'ן כולל, אדער מיט נאך איינס פאר "אצבע אלוקים" ({{תנ"ך|שמות|ח|טו}}){{הערה|שם=ריד|געברענגט אין {{ספריא|2=שבלי הלקט - הגדה של פסח|3=Shibolei_HaLeket_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17}}}}.
*דער תוספות יום טוב זאגט אז מען זאל ליינען די אותיות ווי {{מנוקד|דִצָךְ עָדַשׁ בְאַחַב}}, וואס מיינט ווי דער אויבערשטער זאגט, "דיין פרייד וועט זיין ווען איך וועל טרעטן מיט די שרעק פון שווערד"{{הערה|{{משנה|אבות|ה|ד|מפרש=תוספות יום טוב|ד"ה=עשר מכות}}}}. אנדערע פארבינדן עד"ש מיט לינזן און באח"ב מיט בכורה{{הערה|{{ספריא|רבי ידידיה טיאה ווייל|הגדה מרבה לספר|Marbeh_Lesaper_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17}}}}. דער [[יעב"ץ]] שטעלט עס פאָר אלס דצ"ך, שניידן; עד"ש, לינזן; באח"ב, א לשון פון חבה - ליבשאפט; מען זאל אננעמען דעם גלות מיט ליבשאפט און קלאגן דערויף ביז'ן אויסלייזונג{{הערה|{{אוצר החכמה|2=הגדה של פסח רשב"ץ, יעב"ץ, כוס ישועות|3=161380|page=103|מקום הוצאה=ניו יארק|שנת הוצאה=תשנ"ב|מו"ל=ישראל חיים שטעסיל}}}}. דער בעלזער רב רבי אהרן האט עס געטייטשט: "פריי דיך עשו, עס וועט קומען דיין שווארצער סוף"{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אליעזר דוד פרידמאן|אבני אפד|613866|page=63|באנד=ב|עמ=ס}}}}.
*דער תוספות יום טוב זאגט אז מען זאל ליינען די אותיות ווי {{מנוקד|דִצָךְ עָדַשׁ בְאַחַב}}, וואס מיינט ווי דער אויבערשטער זאגט, "דיין פרייד וועט זיין ווען איך וועל טרעטן מיט די אחבת החרב"{{הערה|{{משנה|אבות|ה|ד|מפרש=תוספות יום טוב|ד"ה=עשר מכות}}}}. אנדערע פארבינדן עד"ש מיט לינזן און באח"ב מיט בכורה{{הערה|{{ספריא|רבי ידידיה טיאה ווייל|הגדה מרבה לספר|Marbeh_Lesaper_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17}}}}. דער בעלזער רב רבי אהרן האט עס געטייטשט: "פריי דיך עשו, עס וועט קומען דיין שווארצער סוף"{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אליעזר דוד פרידמאן|אבני אפד|613866|page=63|באנד=ב|עמ=ס}}; ענליך אין {{אוצר החכמה|יצחק אונטערמאן|לכבוד יום טוב|615278|page=19|מקום הוצאה=ניו יארק|שנת הוצאה=תש"ו|עמ=24}}}}. דער [[יעב"ץ]] שטעלט עס פאָר אלס דצ"ך, שניידן; עד"ש, לינזן; באח"ב, א לשון פון חבה - ליבשאפט; מען זאל אננעמען דעם גלות מיט ליבשאפט און קלאגן דערויף ביז'ן אויסלייזונג{{הערה|{{אוצר החכמה|2=הגדה של פסח רשב"ץ, יעב"ץ, כוס ישועות|3=161380|page=103|מקום הוצאה=ניו יארק|שנת הוצאה=תשנ"ב|מו"ל=ישראל חיים שטעסיל}}}}.
*דער [[חתם סופר]] ערקלערט אז די [[ראשי תיבות]] פון די סימנים איז "עבד", און די סופי תיבות - "כבש", וויבאלד די מצריים האבן געדינט דעם [[מזל טלה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=חתם סופר - דרשות - חלק ב|3=21254|page=103|עמ=רנח ע"ב}}}}.
*דער [[חתם סופר]] ערקלערט אז די [[ראשי תיבות]] פון די סימנים איז "עבד", און די סופי תיבות - "כבש", וויבאלד די מצריים האבן געדינט דעם [[מזל טלה]]{{הערה|{{היברובוקס|2=חתם סופר - דרשות - חלק ב|3=21254|page=103|עמ=רנח ע"ב}}}}.
*דער [[רבי ישעיה הלוי הורוויץ|של"ה הקדוש]] שרייבט אז דצ"ך עד"ש באח"ב איז בגימטריא רא"ש, ווייל דער שר פון מצרים ווערט אנגערופן "ראש", און "כל המיצר לישראל נעשה ראש"{{הערה|של"ה, פרשת בשלח, תורה אור}}. ענליך שרייבט דער [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי|חיד"א]] אז ר' יהודה האט מרמז געווען אז די צען מכות זענען געקומען ווייל פרעה האט זיך גרויס געהאלטן אז ער איז דער "ראש"{{הערה|חיד"א אין זיין ספר {{היברובוקס||גאולת עולם|11202|page=43}}}}.
*דער [[רבי ישעיה הלוי הורוויץ|של"ה הקדוש]] שרייבט אז דצ"ך עד"ש באח"ב איז בגימטריא רא"ש, ווייל דער שר פון מצרים ווערט אנגערופן "ראש", און "כל המיצר לישראל נעשה ראש"{{הערה|של"ה, פרשת בשלח, תורה אור}}. ענליך שרייבט דער [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי|חיד"א]] אז ר' יהודה האט מרמז געווען אז די צען מכות זענען געקומען ווייל פרעה האט זיך גרויס געהאלטן אז ער איז דער "ראש"{{הערה|חיד"א אין זיין ספר {{היברובוקס||גאולת עולם|11202|page=43}}}}.
שורה 47: שורה 47:
ענליך ווערט דערציילט אויף א ויכוח וואס א גלח האט געהאט מיט [[רבי אביגדור קרא]], ווי דער גלח האט אויפגעברענגט אז די סימנים באדייטן "'''ד'''ם '''צ'''ריכים '''כ'''ולנו, '''ע'''ל '''ד'''רך '''ש'''הרגנו '''ב'''ן '''א'''להים '''ח'''יים '''ב'''ירושלים"; אויף וואס ר' אביגדור האט געענטפערט "'''ד'''ברי '''צ'''וררינו '''כ'''זבים, '''ע'''לילת '''ד'''ם '''ש'''קר, און בנוגע צו אותו האיש וואס מיר האבן גע'הרג'עט, דאס איז געווען '''ב'''ן '''א'''שה '''ח'''שודה '''ב'''זנות"{{הערה|{{אוצר החכמה|יהודה לייב מימון|שרי המאה|155156|page=25|באנד=ה|שנת הוצאה=תש"ז|עמ=13}}; אין פארשידענע מקורות איז דאס דערציילט אויף [[רבי איצעלע פון וואלאזשין]].}}.
ענליך ווערט דערציילט אויף א ויכוח וואס א גלח האט געהאט מיט [[רבי אביגדור קרא]], ווי דער גלח האט אויפגעברענגט אז די סימנים באדייטן "'''ד'''ם '''צ'''ריכים '''כ'''ולנו, '''ע'''ל '''ד'''רך '''ש'''הרגנו '''ב'''ן '''א'''להים '''ח'''יים '''ב'''ירושלים"; אויף וואס ר' אביגדור האט געענטפערט "'''ד'''ברי '''צ'''וררינו '''כ'''זבים, '''ע'''לילת '''ד'''ם '''ש'''קר, און בנוגע צו אותו האיש וואס מיר האבן גע'הרג'עט, דאס איז געווען '''ב'''ן '''א'''שה '''ח'''שודה '''ב'''זנות"{{הערה|{{אוצר החכמה|יהודה לייב מימון|שרי המאה|155156|page=25|באנד=ה|שנת הוצאה=תש"ז|עמ=13}}; אין פארשידענע מקורות איז דאס דערציילט אויף [[רבי איצעלע פון וואלאזשין]].}}.


==מליצה==
==אין הומאר==
אלס א ווערטל זאגט מען אז די טעם פון רבי יהודה איז, וויבאלד מכות אן קיין סימנים, איז קיין מכות נישט.
אלס א ווערטל זאגט מען אז די טעם פון רבי יהודה איז, וויבאלד מכות אן קיין סימנים, איז קיין מכות נישט.
אדער אז ס'זאל בלייבן כאטש עפעס וויין אינעם בעכער ביים גיסן די מכות.
אדער אז ס'זאל בלייבן כאטש עפעס וויין אינעם בעכער ביים גיסן די מכות{{הערה|ענליך אין {{אוצר החכמה|ישעיה זלאטניק|ימים טובים פאלקלאר|143027|page=84|מקום הוצאה=ווארשע|שנת הוצאה=תר"צ|עמ=78}}; {{אוצר החכמה|יצחק אונטערמאן|לכבוד יום טוב|615278|page=19|מקום הוצאה=ניו יארק|שנת הוצאה=תש"ו|עמ=24}}}}.


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==