בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,363
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דייטשלאנד"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן "
ק (החלפת טקסט – " מיי " ב־" מאי ") |
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ") |
||
| שורה 276: | שורה 276: | ||
== | == אידן אין דייטשלאנד == | ||
דייטשלאנד זענען פון די איינציגסטע אייראפעאישע לענדער ווי אידן האבן שוין געוואוינט פון נאכ'ן חורבן בית המקדש. אין 930' האט מען געפינען א אידישע בית החיים אין די שטאט קאלאגן אויף וועלכע סייענטיסטן האבן עס געשאצט צו זיין פון די 400 יארן (למספרם) וואס מיינט באלד 2,000 יאר צוריק. אין יענע צייטן האבן די רוימען נאך געהערשט אין גאנץ אייראפע און זענען ווארשיינליך געווען די פירער אויך אויף די עווענטועלע דייטשלאנד. קיין סאך מער פון יענע צייטן ווייסט מען נישט. די ערשטע צייטן פון וועלכע מען ווייסט אפיציעל איז געווען 500 יאר שפעטער ווען די קריסטן האבן אנגעהויבן באזעצן אייראפע. לויט דאקומענטן פון יענע צייטן זעט מען אז די אידן האבן געוואוינט ארום דעם ראיהן טייך און האבן גענאסן פון אלע פריווילעגיעס, גארנישט אנדערש ווי די רוימישע. די אידן האבן געהאט זייער א גוטע תקופה אין דייטשלאנד פאר זייער א לאנגע צייט און זענען געווען געשעצט צווישן די גוים אויף אזוי ווייט אז הונדערטער גוים האבן זיך מגייר געווען און אנגענומען די אידישע גלויבן. | דייטשלאנד זענען פון די איינציגסטע אייראפעאישע לענדער ווי אידן האבן שוין געוואוינט פון נאכ'ן חורבן בית המקדש. אין 930' האט מען געפינען א אידישע בית החיים אין די שטאט קאלאגן אויף וועלכע סייענטיסטן האבן עס געשאצט צו זיין פון די 400 יארן (למספרם) וואס מיינט באלד 2,000 יאר צוריק. אין יענע צייטן האבן די רוימען נאך געהערשט אין גאנץ אייראפע און זענען ווארשיינליך געווען די פירער אויך אויף די עווענטועלע דייטשלאנד. קיין סאך מער פון יענע צייטן ווייסט מען נישט. די ערשטע צייטן פון וועלכע מען ווייסט אפיציעל איז געווען 500 יאר שפעטער ווען די קריסטן האבן אנגעהויבן באזעצן אייראפע. לויט דאקומענטן פון יענע צייטן זעט מען אז די אידן האבן געוואוינט ארום דעם ראיהן טייך און האבן גענאסן פון אלע פריווילעגיעס, גארנישט אנדערש ווי די רוימישע. די אידן האבן געהאט זייער א גוטע תקופה אין דייטשלאנד פאר זייער א לאנגע צייט און זענען געווען געשעצט צווישן די גוים אויף אזוי ווייט אז הונדערטער גוים האבן זיך מגייר געווען און אנגענומען די אידישע גלויבן. | ||
| שורה 309: | שורה 309: | ||
=== נאך דעם קריג === | === נאך דעם קריג === | ||
נאך דעם קריג זענען גאר אסאך | נאך דעם קריג זענען גאר אסאך אידן צוריק געקומען קיין דייטשלאנד. זיי זענען געווען איינגעטיילט אין דרײַ גרופעס: מענטשן וואס האבן געוואוינט אין דייטשלאנד בעפאר דער קריג און האבן זיך צוריקגעקערט צו זייערע שטעט און היימען, פארלוירענע מענטשן אן פאמיליעס פון גאנץ אייראפע וועלכע האבן געפונען רעזערוואט אין דייטשלאנד, און אן ערך פון 20,000 אידן וועלכע זענען געווען באהאלטן אין דייטשלאנד דורכאויס דער קריג. סך הכל איז די צאל אידן אין דייטשלאנד נאך דער קריג געווען נאר 5 פראצענט פון בעפאר דער קריג. דער נומער איז שטארק רעדוצירט געווארן וואס שפעטער נאך דער קריג ווען די דייטשע אידן האבן [[אימיגרירט]] קיין [[ארץ ישראל]] און [[אמעריקע]]. אידן האבן זיך באזעצט נאך דער קריג אין מערב [[בערלין]], [[מינכן]], [[פראנקפורט]], [[דוסלדארף]], [[האמבורג]], און [[קעלן]]. ווייניגער פון 1,000 אידן האבן געוואוינט אין מזרח דייטשלאנד און אלע פון זיי אין מזרח בערלין. | ||
רוב פארבליבענע יידישע געמיינדעס וואס זענען פארבליבן אין דייטשלאנד אפילו שפעטער זענען מיינסטנס געווען עלטערע מענטשן און דער אידישער צוקונפט אין דייטשלאנד איז געווען א פארפאלענער. די | רוב פארבליבענע יידישע געמיינדעס וואס זענען פארבליבן אין דייטשלאנד אפילו שפעטער זענען מיינסטנס געווען עלטערע מענטשן און דער אידישער צוקונפט אין דייטשלאנד איז געווען א פארפאלענער. די אידן האבן באקומען [[קאמפענסאציע]] פון די דייטשע רעגירונג און נאך פארשידענע הילף וועלכע האט זיי געמאכט די רייכסטע אידן אויף די וועלט אין יענע אומשטענדן. | ||
די ווידער-פאראייגונג פון דייטשלאנד און שפעטער די צוזאמענפאל פון דעם [[סאוועטן פארבאנד]] האט געברענגט נאך | די ווידער-פאראייגונג פון דייטשלאנד און שפעטער די צוזאמענפאל פון דעם [[סאוועטן פארבאנד]] האט געברענגט נאך אידן קיין דייטשלאנד וועלכע האט דעגרייכט 40,000 אין צאל. עס איז געווארן א גרעסערער פארלאנג פאר [[כשר]]ע עסן און און שולעס און נייע יידישע ארגאניזאציעס האבן זיך געגרינדעט. די צאל פון נישט יידישע אידן איז געשאצט געווארן צו דאפלט (80,000). היינט האלט די צאל אידן ביי 60,000 אבער רוב אידן זענען [[רעפארם יידנטום|רעפארמער]] אדער [[קאנסערוואטיוו יידנטום|קאנסערוואטיווער]] באוועגונגען וועלכע לאזט איבער זייער א קליינע צאל [[ארטאדאקסישע יידנטום|ארטאדאקסישע יידן]]. | ||
[[אנטי סעמיטיזם]] איז שוין היינט מער ווי אביסל צוריקגעקומען דורך עקסטרעם רעכטע גרופעס וועלכע באגייען פיינטליכע אקטן קעגן | [[אנטי סעמיטיזם]] איז שוין היינט מער ווי אביסל צוריקגעקומען דורך עקסטרעם רעכטע גרופעס וועלכע באגייען פיינטליכע אקטן קעגן אידן אינעם גאנצן לאנד. כאטש די דייטשע באפעלקערונג איז שטארק קעגן די גרופעס און זייערע מיינונגן שאדט עס אבער אסאך די יידישע באפעלקערונג. די דייטשע רעגירונג נעמט זייער ערנסט די אנטי-סעמיטישע אקטן און באשטראפט זייער הארב דערפאר. | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||