פרשת צו
| |||||
| פסוקים | ויקרא ו, א - ח, לו | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| צאל פסוקים | 97 (36'סטע - אייניג מיט פרשת שופטים) | ||||
| צאל ווערטער | 1523 (38'סטע) | ||||
| צאל אותיות | 5590 (38'סטע) | ||||
| אינהאלט | דינים פון קרבנות, שבעת ימי המילואים | ||||
| מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך | |||||
| |||||
| הפטורה | |||||
| אשכנזים און ספרדים | ירמיהו ז, כא - ירמיהו ח, ג, און מ'לייגט צו ירמיהו ט, כב–כג | ||||
| תימנים און חב"ד | ירמיהו ז, כא–כח, און מ'לייגט צו ירמיהו ט, כב–כג | ||||
| איטאליענער | ירמיהו ז, כא–כח, און מ'לייגט צו ירמיהו י, ו–ז | ||||
פרשת צַו איז די צווייטע סדרה פון ספר ויקרא, און די 25'סטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל ו', פסוק א', ביז קאַפּיטל ח', פסוק ל"ו, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 97 פסוקים[א] און אכט פרשיות - זיבן פתוחות[ב] און איין סתומה.
די פרשה זעצט פאר פון פריערדיגן פרשה מיט די דינים פון די קרבנות און מנחות וואס מען האט מקריב געווען אין משכן און אין בית המקדש. דאן ווערט געשילדערט די שבעת ימי המילואים פייערונגען ביים באנייען די משכן.
פרשת צו ווערט געליינט צווישן די דאטומען י"ג אדר ב' (אין עיבור יארן) און י"ד ניסן. אין פשוט'ע יארן געפאלט די סדרה אין דער שבת בעפאר פסח - שבת הגדול[ג]; אין עיבור יארן געפאלט עס דער שבת בעפאר אדער נאך פורים; אין השג יארן דער שבת בעפאר - שבת זכור, אין בשה, זשה און זחג יארן קומט עס אויס שבת פרה, וואס אין די פעלער ליינט מען דעם דעזיגנירטן מפטיר און הפטורה. און די איבריגע עיבור יארן געפאלט עס אן איינע פון די ארבע פרשיות - שבת הפסקה. אין החא יארן געפאלט די פרשה אום שושן פורים - פורים משולש פאר שטעט וואס זענען מוקפות חומה.
פרשה אינהאלט
די פרשה זעצט פאר פון פריערדיגן פרשה - ויקרא, און שטעלט ווייטער אראפ די דינים פון די קרבנות וואס מען האט מקריב געווען אין משכן און בית המקדש, דאסמאל מער פון די כהנים'ס קוק־ווינקל. עס ווערן אויסגערעכנט די דינים פון תרומת הדשן, קרבן מנחה, חטאת, אשם און שלמים. דאן שטייט די איסור פון עסן חֵלֶב און בלוט פון א מענטש[20].
די צווייטע טייל פרשה שילדערט די פייערונגען פון די שבעת ימי המילואים ביים חנוכת המשכן, איבער וועלכע משה איז באפוילן געווארן אין פרשת תצוה. משה האט געוואשן אהרן און זיינע זין אין וואסער, זיי אנגעטון די בגדי כהונה, און זיי געזאלבט מיט'ן שמן המשחה. משה האט מקריב געווען א פר פאר א חטאת און אן איל פאר אן עולה, און א קרבן מנחה. דערנאך האט ער גענומען פונעם שמן המנחה און פון די בלוט און געשפריצט אויף די כהנים[21]. דער שפיץ פון חנוכת המשכן - דער אכטער טאג, ווערט געשילדערט אין קומענדיגן פרשה, שמיני.
מצוות אין דער פרשה
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך[22] זענען פארהאן אכצן מצוות אין דער פרשה:
| מצוה | מקור | אקטועל היינט | באפוילענע | עשה / לאו | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | תרומת הדשן | וְלָבַשׁ הַכֹּהֵן מִדּוֹ בַד ... וְהֵרִים אֶת הַדֶּשֶׁן (ו, ג) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 2 | אנצינדן א פייער אויפ'ן מזבח | אֵשׁ תָּמִיד תּוּקַד עַל הַמִּזְבֵּחַ (ו, ו) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 3 | נישט אויסלעשן דעם פייער פונעם מזבח | לֹא תִכְבֶּה (ו, ו) | ניין | יעדער | לאו |
| 4 | עסן שיירי מנחה | וְהַנּוֹתֶרֶת מִמֶּנָּה יֹאכְלוּ אַהֲרֹן וּבָנָיו וגו' (ו, ט) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 5 | נישט מאכן שיירי מנחה חמץ | לֹא תֵאָפֶה חָמֵץ וגו' (ו, י) | ניין | יעדער | לאו |
| 6 | מנחת חביתין (מנחה פון כהן גדול) | זֶה קָרְבַּן אַהֲרֹן וּבָנָיו ... סֹלֶת מִנְחָה תָּמִיד (ו, יג) | ניין | כהן גדול | עשה |
| 7 | נישט עסן פון מנחת כהן | וְכָל מִנְחַת כֹּהֵן כָּלִיל תִּהְיֶה לֹא תֵאָכֵל (ו, טז) | ניין | יעדער | לאו |
| 8 | קרבן חטאת | זֹאת תּוֹרַת הַחַטָּאת וגו' (ו, יז–כב) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 9 | נישט עסן פון חטאת פנימי | וְכָל חַטָּאת אֲשֶׁר יוּבָא מִדָּמָהּ אֶל אֹהֶל מוֹעֵד לְכַפֵּר בַּקֹּדֶשׁ לֹא תֵאָכֵל בָּאֵשׁ תִּשָּׂרֵף (ו, כג) | יעדער | לאו | |
| 10 | קרבן אשם | וְזֹאת תּוֹרַת הָאָשָׁם וגו' (ז, א–י) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 11 | קרבן שלמים | וְזֹאת תּוֹרַת זֶבַח הַשְּׁלָמִים וגו' (ז, יא–יד) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 12 | נישט איבערלאזן פלייש פון קרבנות נאכ'ן זמן האכילה | לֹא יַנִּיחַ מִמֶּנּוּ עַד בֹּקֶר (ז, טו) | לאו | ||
| 13 | פארברענען נותר | וְהַנּוֹתָר מִבְּשַׂר הַזָּבַח בַּיּוֹם הַשְּׁלִישִׁי בָּאֵשׁ יִשָּׂרֵף (ז, יז) | ניין | כהנים-מענער | עשה |
| 14 | נישט עסן פיגול | וְאִם הֵאָכֹל יֵאָכֵל ... פִּגּוּל יִהְיֶה וְהַנֶּפֶשׁ הָאֹכֶלֶת מִמֶּנּוּ עֲוֹנָהּ תִּשָּׂא (ז, יח) | ניין | יעדער | לאו |
| 15 | נישט עסן קדשים וואס איז טמא געווארן | וְהַבָּשָׂר אֲשֶׁר יִגַּע בְּכָל טָמֵא לֹא יֵאָכֵל (ז, יט) | ניין | יעדער | לאו |
| 16 | פארברענען קדשים וואס איז טמא געווארן | ...בָּאֵשׁ יִשָּׂרֵף (ז, יט) | ניין | יעדער | עשה |
| 17 | נישט עסן חֵלֶב | כָּל חֵלֶב שׁוֹר וְכֶשֶׂב וָעֵז לֹא תֹאכֵלוּ (ז, כג) | יא | יעדער | לאו |
| 18 | נישט עסן בלוט | וְכָל דָּם לֹא תֹאכְלוּ (ז, כו) | יא | יעדער | לאו |
דאטומען
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין ניין אנדערע דאטומען:
- השג יאר - י"ג אדר ב'
- החא יאר - ט"ו אדר ב'
- גכז יאר און בשז יאר - ט"ז אדר ב'
- בחה יאר און זשה יאר - י"ח אדר ב'
- זחג יאר - כ' אדר ב'
- הכז יאר - ח' ניסן
- גכה יאר און בשה יאר - י' ניסן
- בחג יאר און זשג יאר - י"ב ניסן
- זחא יאר און השא יאר - י"ד ניסן
הפטורה
די הפטורה פון פרשת צו איז אין ספר ירמיהו, וואו דער נביא מוסר'ט די אידן אז זיי פארדעקן זייערע זינד מיט'ן ברענגען קרבנות. מען הייבט אן ביי קאַפּיטל ז', פסוק כ"א; די ספרדים און אשכנזים ליינען ביז קאַפּיטל ח', פסוק ג', און די תימנים, איטאליענער און חב"ד ביז קאַפּיטל ז', פסוק כ"ח[23]; דאן לייגט מען צו קאַפּיטל ט', פסוקים כ"ב–כ"ג. די איטאליענער לייגן צו אנשטאט קאַפּיטל י', פסוקים ו'–ז'. ביי די ראָמאַניאטן ליינט מען ספר מלאכי, קאַפּיטל ג', פסוקים ד'–כ"ד, און ליינען דערנאך איבער פסוק כ"ג (די הפטורה פון שבת הגדול).
אין פשוט'ע יארן ווערט די פרשה געליינט אום שבת הגדול, ווען אסאך פירן זיך צו ליינען א ספעציעלע הפטורה. אין טייל עיבור יארן ווערט עס געליינט אום שבת פרה (אין די קביעות בשה, זשה און זחג), און אין השג יארן אום שבת זכור; אין די פעלער ליינט מען דעם דעזיגנירטן הפטורה פון די ארבע פרשיות. אין די איבריגע עיבור יארן קומט עס אויס שבת הפסקה. אין החא יארן געפאלט עס אום שבת פון פורים משולש און די איינוואוינער פון שטעט וואס זענען מוקפות חומה ליינען די הפטורה פון פורים.
דרויסנדיגע לינקס
טעקסט:
פרשת צו, אויף שיתופתא
פרשת צו, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל - פרשת צו - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
- פרשת צו, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל
טייטש
- מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת צו", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד
פארברייטערונג:
- שיעורים אויף פרשת צו אויף קול הלשון
- פרשת צו, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
- פרשת צו, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
- זעט שיעורים אויף פרשת צו, אויפן "בינינו" זייטל
- פרשת צו, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
- דער ארטיקל "פרשת צו", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
- נושאים אויף פרשת צו אויפ'ן "על התורה" זייטל
נאטיצן
- ↑ דאס איז היינט די פאקטישע צאל פסוקים, און אזוי שרייבן די מקורות פון די תקופות הגאונים און ראשונים וואס האבן דאקומענטירט די צאל פסוקים און סימנים, וועלכע געבן אן אלס סימן - עבדיה"ו, באטרעפנדיג 97[1], און אין טייל כתבי ידות איז געשטאנען "חלב והאליה" (אויך 97)[2].
אין די חומשים איז אריינגעדרוקט אז דער צאל איז 96, און אזוי געבט אויך אן דער סימן פונעם פרשה - צ"ו[3]. טייל קלערן אז דאס איז גרייזיג[4]. טייל נעמען אן אז דאס איז מעגליך צוליב וואס די פסוקים ז, כא–כב[5] דארפן צו גיין אינאיינעם, וויבאלד דאס איז די איינציגסטע פסוק "וידבר" וואס הייבט נישט אן א באזונדערע פרשה (פתוחה אדער סתומה)[6]. אנדערע שפעקולירן[7], אז דער סימן איז געווען צ"ו מיט'ן כולל[8]. - ↑ לויט ווי דער רמב"ם רעכנט אויס אין הלכות ספר תורה[9]: "...כולן פתוחות והן שש" (און מיט'ן אנהייב פרשה - זיבן). דער הגהות מיימוניות מערקט אן אז דער רמב"ם שרייבט "וידבר דדבר אל בני ישראל", און ס'איז פארהאן צוויי אזעלכע פסוקים: ויקרא ז, כב, וידבר... דבר אל בנ"י כל חלב, און ויקרא ז, כח, וידבר ... המקריב. דער הגה"מ און דער מאירי[10] ברענגען אז אלע מדיוק'דיגע ספרים און תיקוני סופרים האבן א פתוחה ביי ביידע וידבר'ס, און אלע אנדערע 71 מאל וואו עס שטייט אין די תורה וידבר ד' אל משה לאמר, הייבט עס אן א פרישע פרשה. דער הגה"מ שרייבט אז עס איז ווארשיינליך א טעות סופר, אבער דער כסף משנה שרייבט אז דער רמב"ם האט יא אזוי געשריבן, און אזוי האט ער געזען אין א ספר מוגה[11].
לויט די אנגענומענע מיינונג האט דער רמב"ם געשריבן זיין סדר לויט'ן כתר ארם צובה, און דאס איז דער "ספר הידוע במצרים ... שהגיהו בן אשר". לויט עטליכע עדות איז אין כתר פארהאן פתוחות ביי ביידע וידבר'ס, ווי אין די איבריגע פריע כתבי ידות פון תנ"ך[12]. משה דוד קאסוטו האט פון דעם (און נאך א צאל אומאיינהייטליכקייטן) געוואלט ציען א מסקנא אז דער כתר איז נישט געווען דער מקור פאר'ן רמב"ם; שרגא דוד פענקאווער[13] צווייפלט אין די עדות איבער'ן כתר, אז ס'געווען דארט עטוואס ליידיג פלאץ[14] אין וועלכע זיי האבן זיך טועה געווען, אין צייט וואס יוסף עופר וויל ענדערש אנלייגן אז דער טעות איז אין משנה תורה[15] .
היינט פירן זיך די ספרדים און אשכנזים צו לייגן א פתוחה ביי ויקרא ז, כח - המקריב[16], און די תימנים פירן זיך צו לייגן ויקרא ז, כב - כל חלב. - ↑ לויט'ן כלל פון "פקדו ופסחו" - אז פרשת "צו" (פקדו אויף אראמיש) ווערט געליינט דער שבת בעפאר "פסח". דער כלל ווערט געברענגט אין טור און אין שלחן ערוך[17], אלס גילטיג אין פשוט'ע יארן. אין ספר המנהיג[18] ווערט געברענגט דער טעם דערצו, וויבאלד אין די פרשה ווערט דערמאנט הגעלת כלים[19] וואס איז נויטיג צו וויסן אין בעפארברייטונג צו פסח.
רעפערענצן
- ↑ אדער עובדי"ה. אזוי אין ספר החילופים פון מישאל בן עוזיאל; דער מאירי אין קרית ספר - חלק ב, ס"ג ע"ב.
- ↑ זעט אין מרדכי ליב קצנלנבוגן, "רישומי המסורה בסופי פרשות התורה וספרי התנ"ך", סיני - קכו קכז, מוסד הרב קוק.
- ↑ ווי אין ערשטן געדרוקטן חומש מיט די סימנים, מקראות גדולות, ווענעציע, רפ"ה.
- ↑ זעט: אהרן ארנד, הסימנים של מנייני הפסוקים שבפרשות התורה;
- ↑ אדער כח–כט. זע ווייטער אין שמועס איבער פרשיות.
- ↑ הרב שמואל דוד הכהן מונק, "הגהות על המסרה שבסוף הפרשיות", ירחון אור תורה קיג, ישראל כהן (עורך), תשלז, עמ' סג, תשל"ז (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע).
- ↑ ברוך גלאטצער, "קונטרס יד הסימנים", עמ' נה; משה גלביין, פני החמה - סימני מניין הפסוקים, עמ' קכב (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)
- ↑ זעט א רשימה פון נאך אזעלכע חילוקים דורכאויס די תורה.
- ↑ פרק ח' הלכה ד'.
- ↑ "סדר צו את אהרן, פרשה ז'", קרית ספר - חלק ב.
- ↑ אויך די פארשער זאגן אז די פריסטע מאנוסקריפטן פונעם משנה תורה שטייט אזוי (זעט עופר און פענקאווער). דער כס"מ האט געהאט א גירסא אז ביידע זענען פתוחות, "והן שבע", און ווארפט דאס אפ. היינט שטייט ארויסגעשריבן וידבר דדבר אל בנ"י המקריב.
- ↑ ווי רבי יהודה עטיה, אין אנטווארט צו קאסוטו, געברענגט דורך עופר און פענקאווער.
- ↑ יצחק שרגא פענקאווער, נוסח התורה בכתר ארם-צובה – עדות חדשה, בר-אילן אוניווערסיטעט, 1992,מסת"ב 965-226-129-7; Maimonides and the Aleppo Codex ב. 87.
- ↑ ווי דער מאירי שלאגט אויך פאר, צו לייגן א "פרשה סדורה" פאר וידבר.
- ↑ יוסף עופר, "כתר ארם צובה לאור רשימותיו של מ"ד קאסוטו", ספונות ספר רביעי (יט), ירושלים: מכון בן־צבי, תשמ"ט.
- ↑ זעט: שפתי כהן, יורה דעה, סימן ער"ה, סעיף קטן ו'; רבי שלמה גאנצפריד, קסת הסופר - חלק ב, פרשת צו פרק ז.
- ↑ טור, אורח חיים, סימן תכ"ח; שולחן ערוך, אורח חיים, סימן תכ"ח, סעיף ד'.
- ↑ ספר המנהיג, הלכות פסח, סעיף ד'. אויך געברענגט אין אליה רבה, אורח חיים, סימן תכ"ח, סעיף קטן ה' פונעם אבודרהם סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות ע"ב.
- ↑ ו, כא.
- ↑ קאַפּיטל ו' - ז.
- ↑ קאַפּיטל ח'.
- ↑ ספר החינוך, מצוות קלא–קמח.
- ↑ אבודרהם סדר העיבור, סדר הפרשיות וההפטרות כ"ו.
| פרשיות | ||
|---|---|---|
| ספר בראשית | בראשית • נח • לך לך • וירא • חיי שרה • תולדות • ויצא • וישלח • וישב • מקץ • ויגש • ויחי |  |
| ספר שמות | שמות • וארא • בא • בשלח • יתרו • משפטים • תרומה • תצוה • כי תשא • ויקהל • פקודי | |
| ספר ויקרא | ויקרא • צו • שמיני • תזריע • מצורע • אחרי • קדושים • אמור • בהר • בחוקותי | |
| ספר במדבר | במדבר • נשא • בהעלותך • שלח • קרח • חקת • בלק • פינחס • מטות • מסעי | |
| ספר דברים | דברים • ואתחנן • עקב • ראה • שופטים • כי תצא • כי תבוא • נצבים • וילך • האזינו • וזאת הברכה | |
cc-by-sa 3.0 ערלויבעניש • אריגינעלער בלאט • ביישטייערער