המכלול:געשעענישן אויפן ציווילן קאלענדאר/יאנואר

יאנואר יאנואר 1 45 אא"ר – דער יוליאנישער קאלענדאר ווערט איינגעפירט אין רוים 1801 – דער קארליק-פלאנעט צערעס ווערט אנטדעקט דורך דער איטאליענישער אסטראנאמער דזשוסעפע פיאצי 1837 – צפת און טבריה ווערן רואינירט אין אן ערדציטערניש 1880 – די פאנאמא קאנאל הייבט אן ווערן געגראבן (אין בילד) 1892 – ווערט געעפנט די אימיגראציע סטאנציע אויף עליס איילענד אין ניו יארקער האפן, וואו עס וועלן דורכגיין נאנט צו צוועלף מיליאן אימיגראנטן 1995 – געגרינדעט די וועלט האנדל ארגאניזאציע 2002 – די יורא ווערט די איינציגסטע לעגאלע וואלוטע אין רוב לענדער פון אייראפעאישער פאראיין רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 2 1492 – די קריסטן ענדיגן דאס ווידער-אייננעמען דעם איבערישן האלבאינזל פון די מוסולמענער 1782 – עמאנציפאציע פראקלאמירט פאר די אידן פון עסטרייך 1920 – קאנאדע און די פאראייניגטע שטאטן שרייבן אונטער אן אפמאך צו היטן די ניאגארא פאלס (אין בילד) 1942 – צווייטע וועלט-מלחמה: מאנילא איינגענומען דורך יאפאן 1945 – צווייטע וועלט-מלחמה: העפטיגע באמבארדירונגען איבער נירנבערג דורך די אליאירטע מאכטן 1959 – דער סאוויעטן פארבאנד שיקט ארויף לונא 1, דער ערשטער סאטעליט צו ארומקרייזן די לבנה 1967 – געוועזענער אקטיאר (און שפעטערדיגער פרעזידענט) ראנאלד רעיגען הייבט אן זיין קאריערע אין פאליטיק, ווערנדיג איינגעשוואוירן אלס 33'סטער גאווערנער פון קאליפארניע רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 3 1911 – אלמאטיע ווערט חרוב אין אן ערדציטערניש 1959 – אלאסקע ווערט אנגענומען אלס 49'סטע שטאַט פון די פאראייניגטע שטאטן 2009 – די ביטקוין קריפטישע וואלוטע ווערט געשאפן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 4 1786 – געשטארבן משה מענדלסאן, פאטער פון די השכלה באוועגונג 1948 – בורמא ווערט זעלבסטשטענדיג פון די בריטישע אימפעריע 1951 – קארעא קריג: צפון קארעא און כינע נעמען איין סעאל 2006 – אריאל שרון ווערט האספיטאליזירט צוליב א סטראוק; אהוד אלמערט נעמט איבער זיינע פונקציעס 2010 – די בורדזש כאליפא (אין בילד), די וועלט'ס העכסטע געבוי, ווערט אפיציעל געעפנט אין דוביי רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 5 1895 – די ראנגען פון אלפרעד דרייפוס ווערן אראפגעריסן פון אים, אין אן עפנטליכן דערנידערונגס צערעמאניע, בעפארן פארטרייבן צום טייוול אינזל 1919 – די "דייטשע ארבייטער'ס פארטיי", דער פארגייער צום נאצי פארטיי, ווערט געגרינדעט דורך אנטאן דרעקסלער 1930 – די מפא"י פארטיי ווערט געגרינדעט 1933 – די גאלדן געיט בריק (אין בילד) הייבט אן ווערן געבויט אין סאן פראנציסקא 2005 – דער קארליק-פלאנעט עריס ווערט אנטדעקט דורך א גרופע פארשער רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 6 1412 – געבוירן זשאן ד'ארק, וועלכע האט געשפילט א הויפט ראלע אין באפרייען פראנקרייך פון די ענגלישע אקופאציע אין 15טער יארהונדערט 1912 – ניו מעקסיקא ווערט אריינגענומען אלס די 47'סטע שטאַט פון די פאראייניגטע שטאטן 1931 – בארימטער ערפינדער טאמעס עדיסאן נעמט ארויס זיין לעצטן פאטענט 2021 – שטיצער פון ארויסגייענדער פרעזידענט דאנאלד טראמפ באפאלן די קעפיטאל געביידע, שטערנדיג די סערטיפיקאציע פון די פרעזידענט-וואלן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 7 1610 – גאלילעא גאלילעי זעט די ערשטע פיר לבנות פונעם פלאנעט צדק (אין בילד) דורך א טעלעסקאפ 1782 – אויפגעשטעלט דער "באנק פון צפון אמעריקע", דע-פאקטא דער ערשטער צענטראלבאנק פון די פאראייניגטע שטאטן 1785 – דער ענגלישער קאנאל ווערט אריבערגעפלויגן מיט א לופטבאלאן צום ערשטן מאל 1894 – א פאטענט ארויסגענומען אויף א פילם פון בילדער וועלכע רוקן זיך 1927 – די ערשטע אינטערנאציאנאלע טעלעפאן געשפרעך ווערט אויסגעפירט, פון ניו יארק צו לאנדאן 1979 – קרעפטן פון וויעטנאם ווארפן אום דעם מערדערליכן רעזשים אין קאמבאדיע רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 8 1324 – געשטארבן מארקא פאלא, פון די ערשטע עקספלארירער 1815 – קריג פון 1812: די פאראייניגטע שטאטן באזיגט די בריטן אין שלאכט אויף ניו ארלינס 1918 – פרעזידענט וואודרא ווילסאן שטעלט פאר זיינע "פערצן פונקטן" פאר וועלט-ארדענונג נאך די ערשטע וועלט-מלחמה 1942 – געבוירן דער פיזיקער סטיווען האקינג רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 9 1349 – אידן פון באזעל, שווייץ, ווערן דערמארדעט, צוליב די דעם שווארצן מגיפה 1872 – שלום אפמאך אונטערגעשריבן צווישן בראזיל און פאראגוויי 1912 – די פאראייניגטע שטאטן אינוואדירט האנדוראס 1917 – ערשטע וועלט-מלחמה: טרופן פון די בריטישע אימפעריע באזיגן אטאמאנישע קרעפטן ביים שלאכט פון רפיח 1951 – ווערט באנייט דער הויפטקווארטיר פון די יו ען אין ניו יארק (אין בילד) 2005 – מאחמוד אבאס ווערט ערוועלט אלס פארזיצער פון די פאלעסטינער נאציאנאלער אויטאריטעט רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 10 49 אא"ר – יוליוס קייסער שפרייזט אריבער דעם רוביקאן טייך מיט זיינע זעלנער צו פארכאפן קאנטראל אויף רוים 1806 – ענגלאנד באזיגט האלאנד אין קאפשטאט 1863 – געעפנט די ערשטע ליניע פון די לאנדאנער אונטערגרונט, דער ערשטער אונטערגרונט באן אויף דער וועלט 1942 – צווייטע וועלט-מלחמה: יאפאן אינוואדירט די היינטיגע אינדאנעזיע רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 11 1693 – סיציליע ווערט באטראפן מיט דער שטערקסטער ערדציטערניש אין איטאליענישע היסטאריע, וואס ברענגט אום ארום 60,000 1787 – וויליאם הערשל אנטדעקט צוויי לבנות פון אוראנוס 1922 – ערשטע אינסולין איינשפריץ געגעבן פאר א צוקער קראנקן (אין בילד‏: סכעמאטישע אילוסטראציע פון אינסולין מאלעקיול) 1964 – א היסטארישע באריכט ווארנט אז רייכערן קען זיין שעדליך, פאראורזאכנדיג לונגען קענסער, בראנכן אנצינדונג, און אנדערע פראבלעמען רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 12 1918 – גלייכבארעכטיגונג געגעבן פאר אידן אין פינלאנד (אין בילד‏: שוהל אין העלסינקי) 1943 – צווייטע וועלט-מלחמה: די רויטע ארמיי הייבט אן די אקציע צו באפרייען פעטערבורג פון באלאגערונג 1976 – די PLO ווערט ערלויבט זיך צו באטייליגן אין דיסקוסיעס פון די יו ען זיכערהייטס ראט 1991 – גאלף מלחמה: דער קאנגרעס שטימט צו ערלויבן באנוץ פון מאכט צו פארטרייבן איראק פון קואוועיט רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 13 1898 – אמיל זולא פארעפנטליכט זיין ארטיקל "איך באשולדיג" (אין בילד), א ווענדפונקט אין די דרייפוס פרשה 1910 – ערשטע עפנטליכע ראדיא זענדונג 1935 – איינוואוינער פון זארלאנד געביט שטימען צו ווערן אנעקסירט דורך נאצי דייטשלאנד 1953 – הרוגי מלכות פונעם ראטנפארבאנד: אנהייב פונעם פראצעס קעגן אידישע אינטעלעקטואלן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 14 1942 – חורבן אייראפע: די נאציס הייבן אן קאנצענטרירן די אידן פון האלאנד אין אמסטערדאם 1943 – צווייטע וועלט-מלחמה: טשערטשיל, רוזעוועלט, און דע גאל טרעפן זיך אין קאסאבלאנקא, צו דיסקוטירן די קומענדיגע פאזע אין מלחמה (אין בילד) 1948 – מלחמת העצמאות: א פראבע פון אראבער איינצונעמען גוש עציון פאלט אדורך רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 15 1759 – דער בריטישער מוזעאום, היינט פון די גרעסטע און וויכטיגסטע מוזעאומען אויף דער וועלט, ווערט געעפנט צום פובליק 1943 – דער פענטאגאן (אין בילד) ווערט באנייט 2001 – וויקיפעדיע געגרינדעט 2009 – יו.עס. עירוועיס פלייט 1549 מאכט א נויטפאל לאנדונג אויפ'ן האדסאן טייך רעטנדיג אלע 156 מענטשן דערין רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 16 27 אא"ר – אויגוסטוס ווערט דער איינציגסטער הערשער פון רוים און ערשטער רוימישער עמפעראר (אין בילד‏: א גאלדענע דינר פון זיין צייט) 1920 – די פעלקער-ליגע, די ערשטע אלוועלטליכע אינטערנאציאנאלע ארגאניזאציע געשטעלט אויף שלום און זיכערהייט, האלט איר ערשטע קאונסיל זיצונג אין פאריז 1945 – צווייטע וועלט-מלחמה: אדאלף היטלער אין זיין שטאב ציען זיך אריין צום בונקער אין בערלין, וואו ער איז עווענטועל באגאנגען זעלבסטמארד רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 17 1945 – דער חסיד אומות העולם ראול וואלענבערג, וועלכער האט געראטעוועט טויזנטער אידן ביים חורבן אייראפע, ווערט גענומען אין סאוויעטישע געפענגעניש און ווערט מער נישט געזען 1946 – די זיכערהייטס ראט, די אפטיילונג פון די יו ען געשטעלט אויף אנהאלטן אינטערנאציאנאלע שלום און זיכערהייט, האלט אפ די ערשטע זיצונג 1991 – אויסגעבראכן "אפעראציע מדבר שטורעם", די גאלף מלחמה, מיט א מאסיווע כוואליע פון לופט-באמבארדירונגען (אין בילד) רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 18 1911 – ערשטע לאנדונג אויסגעפירט אויף א פליגער טרעגער, נעבן סאן פראנציסקא 1919 – ערשטע וועלט-מלחמה: פירער פון די אליאירטע לענדער הייבן אן דעם שלום-קאנפערענץ אין פאריז, צו באשטימען די באדינגונגען פאר שלום מיט די צענטראלע מאכטן 1943 – צווייטע וועלט-מלחמה: די רויטע ארמיי עטאבלירט א שמאלע לאנד-קארידאר צו פעטערבורג, טיילווייז אויפברעכנדיג די פארצויגענע באלאגערונג פון שטאט 1945 – חורבן אייראפע: אוישוויץ הייבט אן ווערן אויסגעליידיגט, מיט 58,000 געפאנגענע געשיקט אויפן טויט מארש 1976 – לבנון ברודער קריג: קריסטליכע מיליציעס באפאלן בעירוט און מארדן אירע איינוואוינער רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 19 1915 – ערשטע וועלט-מלחמה: דייטשלאנד באמבארדירט נארפאלק, אין די ערשטע ערנסטע אטאקע אויף בריטאניע 1945 – צווייטע וועלט-מלחמה: די רויטע ארמיי באפרייט לאדזש, קראקע און קאשוי 1986 – ווערט פארשפרייט Brain, דער ערשטער ווירוס פון פערזענליכע קאמפיוטערס 2006 – די "ניו האריזאנס" קאסמאסשיף ווערט ארויסגעשיקט אויפן וועג צו פלוטאן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 20 1942 – חורבן אייראפע: פארגעקומען דער וואנזע קאנפערענץ אין בערלין, וואו עס זענען באשטימט געווארן די דעטאלן פונעם ענדגילטיגן לעזונג צום "יודענפראגע" 1945 – צווייטע וועלט-מלחמה: נאצי דייטשלאנד הייבט אן עוואקואירן 1.8 מיליאן מענטשן פון מזרח פרייסן, צוליב פארשריט פון די רויטע ארמיי 1986 – פראנקרייך און די פאראייניגטע קעניגרייך מעלדן דעם קאנאל טונעל פלאן (אין בילד) 2009 – באראק אבאמא ווערט איינגעשוואוירן אלס ערשטער אפרא-אמעריקאנער פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 21 1793 – פראנצויזישע רעוואלוציע: לואי דער זעכצנטער ווערט הינריכטעט (אין בילד), פיר טעג נאכן ווערן פאראורטיילט אלס פאררעטער צו זיין פאלק 1924 – געשטארבן וולאדימיר לענין, גרינדער פונעם סאוויעטן פארבאנד 1968 – אויפגעשטעלט דער ארבעטס-פארטיי אין מדינת ישראל רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 22 1924 – ראמזיי מאקדאנאלד ווערט דער ערשטער פרעמיער מיניסטער פונעם פאראייניגטן קעניגרייך פון לעיבאר פארטיי 1943 – צווייטע וועלט-מלחמה: די אליאירטע קרעפטן נעמען איין ניי-גינע, נאך צוויי מאנאטן פון פארביסענע שלאכטן 1969 – לעאניד ברעזשנעוו לעבט איבער אן אטענטאט-פארזוך 1980 – דער פיזיקער אנדריי סאכאראוו, פאטער פון סאוויעטישן הידראזשען באמבע, ווערט ארעסטירט אין מאסקווע צוליב זיין פראטעסט קעגן די מלחמה אין אפגאניסטאן 1984 – עפל געבט ארויס דעם מעקינטאש, דער ערשטער סוקסעספולער פערזענליכער קאמפיוטער צו נוצן א גראפישע אינטערפעיס (אין בילד) 2012 – קראאטיע באשליסט אין א רעפערענדום צו ווערן א מיטגליד פון דער אייראפעאישער פאראיין רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 23 1719 – די ליכטנשטיין הערשאפט ווערט געגרינדעט 1862 – געבוירן דער דייטשער מאטעמאטיקער דויד הילבערט, פון די גרעסטע מאטעמאטיקער 1941 – חורבן אייראפע: בולגאריע פירט איין א נאכגעמאכטע ווערסיע פון די נירנבערג געזעצן 1943 – צווייטע וועלט-מלחמה: בריטישע קרעפטן באפרייען טריפאלי 2002 – אידישער-אמעריקאנער זשורנאליסט דניאל פערל ווערט פארכאפט און שפעטער אומגעברענגט דורך אל קיידא אגענטן אין קאראטשי, פאקיסטאן רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 24 1848 – גאלד ווערט געפונען אין צפון מזרח קאליפארניע, אנהייבנדיג א גאלד געלויף 1915 – ערשטע וועלט-מלחמה: בריטישע ים קרעפטן איבערראשן און באפאלן א סקוואדראן פון דייטשע שיפן אין צפון ים 1986 – די Voyager 2 קאסמאסשיף קומט אין נאנטע קאנטאקט מיטן פלאנעט אוראנוס (אין בילד) 1992 – מדינת ישראל און כינע הייבן אן דיפלאמאטישע באציאונגען רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 25 1554 – געגרינדעט דער שטאט סאו פאולא (אין בילד), אין בראזיל 1999 – טויזנט קומען אום אין אן ערדציטערניש אין קאלאמביע 2010 – א פליגער פון עטיאפיען עירליינס, אויפן וועג פון בעירוט צו אדיס אבאבא, פאלט אריין אין מיטלענדישער ים אומברענגנדיג די ניינציג רייזנדע דערויף 2011 – אנהייב פון די "עגיפטישע רעוואלוציע", וואס האט עווענטועל אומגעווארפן פרעזידענט חאסני מובאראק נאך נאנט צו דרייסיג יאר פון הערשאפט רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 26 1340 – עדווארד דער דריטער פון ענגלאנד דערקלערט זיך קעניג פון פראנקרייך 1545 – פראטעסטאנטיזם ווערט אפיציעל אפגעטיילט פון די קאטוילישע קירכע 1788 – ערשטע פערמענאנטע קאלאניע פון אייראפעער עטאבלירט אויפן באדן פון אויסטראליע 1841 – די פאראייניגטע קעניגרייך אנעקסירט אפיציעל האנג קאנג 1905 – די גרעסטע דיאמאנט פון איידלשטיין קוואליטעט (אין בילד) ווערט אויסגעגראבן אין דרום אפריקע 1950 – אינדיע ווערט א רעפובליק, נאכן אננעמען א נייע קאנסטיטוציע רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 27 98 – טריאנוס ווערט דער רוימישער עמפעראר; די רוימישע אימפעריע קומט צו איר פולסטן גרויס אין זיינע צייטן 1756 – געבוירן וואלפגאנג אמאדעוס מאצארט, פון די גרעסטע קלאסישע קאמפאזיטארן 1820 – א רוסישע עקספעדיציע איז די ערשטע צו זען דעם ברעג פון אנטארקטיקע 1902 – די שערי צדק שפיטאל ווערט געגרינדעט אין ירושלים 1945 – חורבן אייראפע: די רויטע ארמיי באפרייט ארום 7,000 געפאנגענע איבערגעלאזט דורך די נאציס אין אוישוויץ 1973 – וויעטנאם קריג: די פאראייניגטע שטאטן און צפון וויעטנאם שרייבן אונטער א וואפן שטילשטאנד, וואס האט פאקטיש געענדיגט די קריג רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 28 1547 – ניין-יעריגער עדווארד דער זעקסטער, דער ערשטער ענגלישער מאנארך צו ווערן אויפגעצויגן אלס פראטעסטאנט, ווערט געקרוינט 1915 – אויפגעשטעלט דער אמעריקאנער בארטן פאטראל 1958 – א פאטענט ארויסגענומען אין דענמארק אויף דער לעגא שפיל 1986 – די טשאלענדזשער קאסמאס שאטל טוט עקספלאדירן 73 סעקונדעס נאכן ווערן ארויסגעשיקט צו די צענטע מיסיע רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 29 1523 – פראטעסטאנטישע רעפארמאציע: די ציריך קאנטאן איז דער ערשטער שטאט זיך אפצוטיילן אפיציעל פון די קאטוילישע קירכע 1860 – געבוירן דער רוסישער שרייבער אנטאן טשעכאוו 1861 – קענזעס ווערט אריינגענומען אלס די 34'סטע שטאַט פון די פאראייניגטע שטאטן 1886 – פאטענט ארויסגענומען פארן אויטאמאביל רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 30 1835 – אטענטאט פארזוך אויף פרעזידענט ענדרו דזשעקסאן פאלט אדורך (אין בילד) 1882 – געבוירן פרענקלין דעלאנא רוזעוועלט 1939 – אדאלף היטלער דערקלערט אין א רעדע צום יארטאג פון זיין קומען צו דער מאכט, אז אויב וועט אויסברעכן א מלחמה וועט אפגעמעקט ווערן די אידישע ראסע אין אייראפע 1942 – צווייטע וועלט-מלחמה: די לעצטע ענגלישע זעלנער גייען ארויס פון מאלייזיע 1948 – מאהאטמא גאנדי, פירער פון זעלבסטשטענדיגקייט באוועגונג פאר אינדיע, ווערט דערשאסן צום טויט 1962 – געבוירן אבדאללא דער צווייטער, קעניג פון ירדן 2005 – ערשטע וואלן אויסגעפירט אין איראק נאכן אומווארפן סאדאם כוסעין רעדאגירן - מוסטער - שמועס יאנואר 31 1797 – געבוירן דער עסטרייכישער קאמפאזיטאר פראנץ שובערט 1915 – ערשטע וועלט-מלחמה: דייטשלאנד באנוצט זיך צום ערשטן מאל מיט כעמישע וואפן 1953 – א פארפלייצונג פון צפון ים ברענגט שאדנס אין ענגלאנד, האלאנד און בעלגיע (אין בילד) 1958 – די פאראייניגטע שטאטן שיקט ארויף איר ערשטן סאטעליט רעדאגירן - מוסטער - שמועס