אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "ראצפערט (חסידות)"

'''ראצפערט''' איז א [[צאנז (חסידות)|צאנזער חסידות]], געגרינדעט געווארן אין שטאט [[ראצפערט, אונגארן]], דורך [[רבי שלום אליעזר האלבערשטאם]], דער זעקסטער זון פון [[רבי חיים האלבערשטאם]], דער [[צאנז]]ער רב.

דער גרינדער פונעם ראצפערטער הויף איז געווען רבי שלום אליעזר האלבערשטאם (גערופן: "רבי שלום אליעזר'ל", אדער: "דער ראצפערטער [[אדמו"ר|רב]]"; [[ניסן]] [[תרכ"ב]] – [[סיון]] [[תש"ד]]), זון פונעם צאנזער רב און פון רעכיל דבורה, טאכטער פון רבי יחיאל צבי הירש אונגער פון [[טארנא]]{{הערה|זון פון [[רבי מרדכי דוד אונגער (דאמבראווא)|רבי מרדכי דוד אונגער]] פון [[דאמבראווא]]}}. רבי שלום אליעזר'ל האט חתונה געהאט אום [[ד' אלול]] [[תרל"ו]] מיט שרה מרים, טאכטער פון זיין שוואגער{{הערה|איידעם פון זיין פאטער}} [[רבי מרדכי דוב טווערסקי]] פון [[הארנאסטייפל]]. נאך דער חתונה איז ער געבליבן וואוינען אין הארנאסטייפל פאר צען יאר, און נישט פארמאגנדיג קיין [[רוסלאנד|רוסישע]] [[בירגערשאפט]], האט אים די ארטיגע רעגירונג פארטריבן פון לאנד. אין יאר [[תרמ"ו]] איז ער צוריקגעפארן קיין [[גאליציע]], וואו ער האט געוואוינט פאר א קורצע וויילע אין [[שינאווא]] און דערנאך זיך באזעצט אין טארנא{{הערה|{{היברובוקס|רבי יואל בעער|ספר זכרונות המאור|36015|חלק ב', זייט ת"ה, מאיר אמסעל (רעדאקטאר), ברוקלין, תשל"ד|page=405}}; {{אוצר החכמה|[[רבי יעקב לייזער]]|י"ג אורות|640760|מערכת מרן הגה"ק מצאנז|page=109}}}}.

אין [[ראצפערט]] ("אויפאהערטאו", אין [[אונגאריש]]), [[אונגארן]], איז פריער געווען א חסידישער הויף, געפירט דורך [[רבי נפתלי הירצקא הלוי זילבערמאן]] ("רבי הירצקא'לע ראצפערטער"; נפטר געווארן [[ט' תשרי]] [[תרנ"ח]]), א תלמיד פונעם צאנזער רב. נאך זיין פטירה, אום [[ערב יום כיפור]] תרנ"ח, האט רבי שלום אליעזר'ל, אויף דער איינלאדענונג פון פילע אונגארישער צאנזער חסידים, זיך אריבערגעצויגן קיין אונגארן. צוערשט האט ער זיך באזעצט אין [[טעגלאש]], א שטעטל נעבן ראצפערט, פאר א קורצע וויילע, און אום ענדע זומער פון תרנ"ח, האט ער זיך ענדגילטיג אריבערגעצויגן קיין ראצפערט{{הערה|{{היברובוקס|יצחק בן ימיני|דאס אידישע ווארט|50126|אייר-סיון תשנ"ד|page=32|קעפל=ראצפערטער רבי הרה"ק רבי שלום אליעזר'ל זצוק"ל הי"ד}}; {{היברובוקס|י' יוסף כהן|המעין|29658|יונה עמנואל (רעדאקטאר), תשרי תשל"ז|page=53}}}} - די שטאט אויף וועמענ'ס נאמען זיין חסידישער הויף איז באקאנט.

אין ראצפערט, האט ער צוערשט געפירט אין א קליינעם [[בית המדרש]], ביז די חסידים האבן אים געבויט נעבן זיין הויז א גרויסע שול, צו וואו טויזנטער אידן פלעגן קומען אויף [[שבת]]ים און [[יום טוב|ימים טובים]]{{הערה|שם=ראטמאן|{{היברובוקס|ד.ש. ראטמאן|קובץ המאור|28043|מאיר אמסעל (רעדאקטאר), סיון-תמוז תשמ"ט|page=36}}}}, איבערהויפט אויפן יום טוב [[שבועות]]. שפעטער האבן די חסידים אויך געבויט דארט אין הויף א גרויסע [[סוכה]], אזוי אויך א גרויסן שאטער צו קענען אקאמאדירן די פילע געסט אויף די [[ימים נוראים]] און [[שמחת תורה]]{{הערה|{{אוצר החכמה|צבי ברינער|רבינו הקדוש מראצפערט|171136|פרק א', זייט נ"ו-נ"ז|page=54}}}}.

רבי שלום אליעזר'ס צווייטער זון, רבי משולם זושא יצחק הלברשטאם ([[תרנ"ד]] - [[כ"ג אייר]] [[תש"ד]]), וועלכער האט געוואוינט נעבן זיין פאטער אין שטאט ראצפערט, איז אויך גע'הרג'עט געווארן אין אושוויץ ביים [[האלאקאוסט|צווייטן וועלט קריג]]. זיין דריטע טאכטער, רייצא, האט נאכן קריג חתונה געהאט אין [[ניו יארק]] מיט רבי יואל בעער{{הערה|אן אפשטאמיגער פון [[בעל שם טוב]], [[רבי משה חיים אפרים פון סאדילקאוו]], [[רבי לוי יצחק פון בארדיטשוב]] און פון [[רבי חיים טשערנאוויצער]]}}, וועלכער האט פאר א תקופה פון צוויי יאר געדינט אלס רב פון "שומרי הדת" אין [[ברוקלין]]. רבי יואל בעער האט אויפגעשטעלט אין [[וויליאמסבורג]] דעם בית-המדרש קהל עדת שלום אויפן נאמען פון זיין עלטער-שווער רבי שלום אליעזר'ל, און נאך עטליכע יאר האט ער אריבערגעפירט דעם בית-המדרש צו בעדפארד הייטס, ברוקלין. אין יאר [[תשי"ח]] האט ער זיך געצויגן קיין [[סאן פאולא]], [[בראזיל]], וואו ער האט ווידער אויפגעשטעלט א בית המדרש און קהילה אויפן נאמען ראצפערט. אין סאן פאולא איז ער געווען באקאנט אלס גרויסער בעל חסד, ער האט אנגעפירט דעם [[הכנסת אורחים]] אין שטאט און אסאך געטון אין [[קירוב]]{{הערה|{{היברובוקס|מאיר אמסעל|ספר זכרונות המאור|36015|חלק ב', זייט ת"ו, ברוקלין, תשל"ד|page=406}}}}.

רבי יואל איז נפטר געווארן [[כ"ט אדר]] [[תשנ"ג]] און פון זיינע שריפטן זענען אין יאר [[תשע"ו]] ערשינען צוויי בענדער "שיורי מנחת עני" מיט [[חידושי תורה]] און [[סיפורי צדיקים]]. נאך זיין פטירה, האט זיין עלטסטער איידעם, [[רבי מנחם אליעזר זאב ראזנבוים]], דער [[קרעטשניף (חסידות)|קרעטשניפער]] [[אדמו"ר|רבי]] אין [[רחובות]], מכתיר געווען זיין בן יחיד, רבי משולם זושא בעער, אלס ראצפערטער רבי, און זיין יונגסטן איידעם, רבי יצחק דוד הורוויץ, אלס רב פון קהילת ראצפערט סאן-פאולא.

דער ראצפערטער רבי, רבי משולם זושא בעער, האט אין [[כסלו]] [[תשפ"ב]] זיך אריבערגעצויגן קיין עירמאנט, ניו יארק, וואו ער האט געעפנט א בית המדרש ראצפערט{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://issuu.com/themonseyview/docs/issue_323_low_res|קעפל=חנוכת הבית פאר נייעם בית המדרש ראצפערט אין עירמאנט|זייטל=אין "The Monsey View"}}}}.