אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:טאלעס"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק (החלפת טקסט – "ייַ" ב־"יי")
ק (דעסקריפציע: פילאסאף און מאטעמאטיקער אין אוראלט גריכנלאנד)
 
(5 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
'''טאַלעס פון מילעטוס''', בערך 624 פד"צ - 546 פד"צ,<ref>גענויע דאטעס אומבאוואוסט</ref> איז געווען א פאר-סאקראטישער [[אוראלט גריכנלאנד|גריכישער]] [[פילאזאף]] . ער איז געווען פון מילעטוס אין [[קליין-אזיע|קליינאזיע]] . פיל, דער הויפּט [[אריסטא|אַריסטאָ]], באַטראַכטן אים ווי דער ערשטער פילאָסאָף אין דער גריכישער מסורה.<ref>[[אריסטא]] ''מעטאפיזיק''. Alpha, 983b18.</ref>  
{{דעסקריפציע|פילאסאף און מאטעמאטיקער אין אוראלט גריכנלאנד}}
'''טאַלעס פון מילעטוס''', בערך 624 פד"צ - 546 פד"צ,<ref>גענויע דאטומען אומבאוואוסט</ref> איז געווען א פאר-סאקראטישער [[אוראלט גריכנלאנד|גריכישער]] [[פילאזאף]] . ער איז געווען פון מילעטוס אין [[קליין-אזיע|קליינאזיע]] . פיל, דער הויפּט [[אריסטא|אַריסטאָ]], באַטראַכטן אים ווי דער ערשטער פילאָסאָף אין דער גריכישער מסורה.<ref>[[אריסטא]] ''מעטאפיזיק''. Alpha, 983b18.</ref>  


לויט בערטראַנד ראסל, "מערב פילאָסאָפיע הייבט אָן מיט טאַלעס".<ref>{{צייגט בוך|last=Russell|first=Bertrand|year=1945|title=The history of western philosophy|location=New York|publisher=Simon and Schuster|isbn=}}</ref> טאלעס האט געפרואווט צו דערקלערן נאַטירלעכע פענאָמענען אָן דערמאָנען  [[מיטאלאגיע]] און איז געווען שטארק באאיינפלוסבאר אין דעם ענין. כּמעט אַלע אנדערע פאַר-סאָקראַטישע פילאזאפן פאָלגן אים נאך פּרואוונדיג צו צושטעלן אַ דערקלערונג פון מאַטעריע, ענדערונג און די עקזיסטענץ פון דער וועלט—אָן דערמאָנען מיטאלאגיע. יענע פילאָסאָפן זענען אויך באאיינפלוסבאר, און ענדלעך איז טאלעס'נס פסל'ן פון מיטאלאגישע דערקלערונגען געווארן אַן עיקערדיקער געדאַנק פאַר [[וויסנשאפט|וויסנשאַפט]]. ער איז אויך געווען דער ערשטער צו דעפינירן אלגעמיינע  פּרינציפן און שטעלן היפּאָטעזן. דערפאר ווערט ער גערופן דער "פאטער פון וויסנשאַפט", כאָטש אפשר קומט דעמאָקריטוס דער טיטל.<ref>{{צייגט בוך|last=Singer|first=C.|title=A short history of science to the 19th century|location=|publisher=Streeter Press|year=2008|isbn=}}</ref> <ref>{{צייגט בוך|last=Needham|first=C. W.|title=Cerebral logic: solving the problem of mind and brain|location=|publisher=Loose Leaf|year=1978|isbn=039803754X}}</ref>  
לויט בערטראַנד ראסל, "מערב פילאָסאָפיע הייבט אָן מיט טאַלעס".<ref>{{צייגט בוך|last=Russell|first=Bertrand|year=1945|title=The history of western philosophy|location=New York|publisher=Simon and Schuster|isbn=}}</ref> טאלעס האט געפרואווט צו דערקלערן נאַטירליכע פענאָמענען אָן דערמאָנען  [[מיטאלאגיע]] און איז געווען שטארק באאיינפלוסבאר אין דעם ענין. כּמעט אַלע אנדערע פאַר-סאָקראַטישע פילאזאפן פאָלגן אים נאך פּרואוונדיג צו צושטעלן אַ דערקלערונג פון מאַטעריע, ענדערונג און די עקזיסטענץ פון דער וועלט—אָן דערמאָנען מיטאלאגיע. יענע פילאָסאָפן זענען אויך באאיינפלוסבאר, און ענדלעך איז טאלעס'נס פסל'ן פון מיטאלאגישע דערקלערונגען געווארן אַן עיקערדיקער געדאַנק פאַר [[וויסנשאפט|וויסנשאַפט]]. ער איז אויך געווען דער ערשטער צו דעפינירן אלגעמיינע  פּרינציפן און שטעלן היפּאָטעזן. דערפאר ווערט ער גערופן דער "פאטער פון וויסנשאַפט", כאָטש אפשר קומט דעמאָקריטוס דער טיטל.<ref>{{צייגט בוך|last=Singer|first=C.|title=A short history of science to the 19th century|location=|publisher=Streeter Press|year=2008|isbn=}}</ref> <ref>{{צייגט בוך|last=Needham|first=C. W.|title=Cerebral logic: solving the problem of mind and brain|location=|publisher=Loose Leaf|year=1978|isbn=039803754X}}</ref>  


אין מאַטעמאַטיק, האט טהאַלעס געניצט [[געאמעטריע]] צו לייזן פּראָבלעמען ווי רעכענען די הייך פון [[פיראמיד|פּיראַמידן]] און די [[ווייטקייט|ווייטקייט]] פון שיפן פון דעם ברעג. ער איז דער ערשטער באַקאַנטער יחיד צו וועמען מען טוט צושרייבן אַ מאַטאַמאַטישע אויפדעקונג. טאלעס איז געווען דער ערשטער מענטש וואָס ס'איז באַוואוסט אז ער האט שטודירט עלעקטרע.  
אין מאַטעמאַטיק, האט טהאַלעס געניצט [[געאמעטריע]] צו לייזן פּראָבלעמען ווי רעכענען די הייך פון [[פיראמיד|פּיראַמידן]] און די [[ווייטקייט|ווייטקייט]] פון שיפן פון דעם ברעג. ער איז דער ערשטער באַקאַנטער יחיד צו וועמען מען טוט צושרייבן אַ מאַטאַמאַטישע אויפדעקונג. טאלעס איז געווען דער ערשטער מענטש וואָס ס'איז באַוואוסט אז ער האט שטודירט עלעקטרע.  
שורה 12: שורה 13:
[[קאַטעגאָריע:פילאזאפן]]
[[קאַטעגאָריע:פילאזאפן]]
[[קאַטעגאָריע:אלט גריכנלאנד]]
[[קאַטעגאָריע:אלט גריכנלאנד]]
[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:תאלס]]
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 02:38, 20 אקטאבער 2023

טאַלעס פון מילעטוס, בערך 624 פד"צ - 546 פד"צ,[1] איז געווען א פאר-סאקראטישער גריכישער פילאזאף . ער איז געווען פון מילעטוס אין קליינאזיע . פיל, דער הויפּט אַריסטאָ, באַטראַכטן אים ווי דער ערשטער פילאָסאָף אין דער גריכישער מסורה.[2]

לויט בערטראַנד ראסל, "מערב פילאָסאָפיע הייבט אָן מיט טאַלעס".[3] טאלעס האט געפרואווט צו דערקלערן נאַטירליכע פענאָמענען אָן דערמאָנען מיטאלאגיע און איז געווען שטארק באאיינפלוסבאר אין דעם ענין. כּמעט אַלע אנדערע פאַר-סאָקראַטישע פילאזאפן פאָלגן אים נאך פּרואוונדיג צו צושטעלן אַ דערקלערונג פון מאַטעריע, ענדערונג און די עקזיסטענץ פון דער וועלט—אָן דערמאָנען מיטאלאגיע. יענע פילאָסאָפן זענען אויך באאיינפלוסבאר, און ענדלעך איז טאלעס'נס פסל'ן פון מיטאלאגישע דערקלערונגען געווארן אַן עיקערדיקער געדאַנק פאַר וויסנשאַפט. ער איז אויך געווען דער ערשטער צו דעפינירן אלגעמיינע פּרינציפן און שטעלן היפּאָטעזן. דערפאר ווערט ער גערופן דער "פאטער פון וויסנשאַפט", כאָטש אפשר קומט דעמאָקריטוס דער טיטל.[4] [5]

אין מאַטעמאַטיק, האט טהאַלעס געניצט געאמעטריע צו לייזן פּראָבלעמען ווי רעכענען די הייך פון פּיראַמידן און די ווייטקייט פון שיפן פון דעם ברעג. ער איז דער ערשטער באַקאַנטער יחיד צו וועמען מען טוט צושרייבן אַ מאַטאַמאַטישע אויפדעקונג. טאלעס איז געווען דער ערשטער מענטש וואָס ס'איז באַוואוסט אז ער האט שטודירט עלעקטרע.

רעפערענצן

  1. גענויע דאטומען אומבאוואוסט
  2. אריסטא מעטאפיזיק. Alpha, 983b18.
  3. Russell, Bertrand (1945). The history of western philosophy. New York: Simon and Schuster.
  4. Singer, C. (2008). A short history of science to the 19th century. Streeter Press.
  5. Needham, C. W. (1978). Cerebral logic: solving the problem of mind and brain. Loose Leaf. ISBN 039803754X.


פילאזאפיע
P philosophy1.png
פראמינענטע מענטשן
פילאזאפן פון דער אוראלטער תקופה לאא ציקאנפוציוסטאלעספיטאגאראסהעראקליטוסמו דזהבודהאפארמענידעספראטאגאראסדעמאקריטוססאקראטעספלאטאןאריסטאזענאן פון קיטיוןטימאן פון פליוספירון מאליספלוטינוסשון דזהקונדה-קונדה
פילאזאפן פונעם מיטל אלטער אויגוסטינוסדזשאן דנס סקוטוסאוויצענאג'ו שירמב"םטאמאס פון אקווינאוויליאם פון אקאםניקאלא מאקיאוועליטאמאס האבספראנסיס בייקאן
מאדערנע פילאזאפן רענע דעקארטברוך שפינאזאגאטפריד לייבניץדזשאן לאקדזשארדזש בארקלידעיוויד היוםזשאן-זשאק רוסאאימאנועל קאנטדזשערעמי בענטאםגעארג העגלדזשאן סטיוארט מילארטור שאפנהאוערסרן קירקגורקארל מארקספרידריך ניצשע
היינטיקע פילאזאפן גאטלאב פרעגעדזשאן דיואיעדמונד הוסרלמארטין היידעגערבערטראנד ראסלרודאלף קרנפלודוויג וויטגנשטייןקארל המפלזשאן-פאל סארטרעווילארד וואן אורמאן קווייןדזשאן רולסיורגן האברמאסמישל פוקו
פילאזאפיע פארטאל

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!