רוי:זשאן-זשאק רוסא

זשאן־זשאק רוסא

זשאַן-זשאַק רוסא (פראַנצויזיש: Jean-Jacques Rousseau;‏ 28סטן יוני 1712 – 2טן יולי 1778) איז געווען א גענפער פילאזאף, שרייבער און קאמפאזיטאר אין דעם 18טן יארהונדערט. זיין פאליטישע פילאזאפיע האט באאיינפלוסט די פראנצויזישע רעוואלוציע.

רוסא האט געהאלטן אז מוסר און מידות לערנט מען פון רעליגיע. דערפאר קען אן אטעיסט נישט זיין קיין גוטער בירגער.

לעבנסגעשיכטע

רוסא איז געבוירן געווארן אין גענף, דעמאלסט אן אומאפהענגיג רעפובליק, אין 1712, צו זיין פאטער אייזיק, א זייגער־מאכער, און זיין מוטער, סוזאן בערנאר, די טאכטער פון א קאלוויניסטישן פריידיקער. זי איז געשטארבן ניין טעג נאך זיין געבורט.

אין 1742 האט זיך רוסא געצויגן קיין פאריז. פון 1743 ביז 1744 איז ער געווען דער סעקרעטאר פונעם פראנצויזישן אמבאסאדאר אין ווענעציע. ווען ער צוריקגעקומען אין פאריז האט רוסא זיך באפריינדעט מיט דעני דידערא, און ער האט אנגעהויבן שרייבן ארטיקלען פאר דידעראס גרויסע ענציקלאפעדיע.

מיין וידוי פון רוסא (יידיש).

זען • שמועס • ענדערן

פילאזאפיע

געביטן

אנטאלאגיע • טעאלאגיע • לאגיק • מעטא-עטיק • מעטאפיזיק • מעטאפילאזאפיע • עסטעטיק • עטיק • עפיסטעמאלאגיע • פאליטישע פילאזאפיע • פילאזאפיע פון היסטאריע • פילאזאפיע פון בילדונג • פילאזאפיע פון וויסנשאפט • פילאזאפיע פון מאטעמאטיק • פילאזאפיע פון שפראך

שטרעמונגען/שולעס

טאאיזם • האסכולה הפיתגוראית • האסכולה האלאטית • אטאמיסטישע שולע • מוהיזם • לעגאליזם • נאטוראליזם • האסכולה הפריפטטית • האסכולה הסטואית • האסכולה הצינית • נעאפלאטוניזם• האסכולה האפיקוראית • קאנפוציאניזם • סכולסטיקה • ראציאנאליזם • עמפיריציזם • עקזיסטענציאליזם • נעא-קאנפוציאניזם • פענאמענאלאגיע • אנאליטישע פילאזאפיע • פראגמאטיזם • פאסטמאדערניזם • בודהיסטישע פילאזאפיע • הינדואיסטישע פילאזאפיע • דזשייניזם • פילאזאפיע יהודית

פראמינענטע מענטשן
פילאזאפן פון דער אוראלטער תקופה	לאא צי • קאנפוציוס • טאלעס • פיטאגאראס • העראקליטוס • מו דזה • בודהא • פארמענידעס • פראטאגאראס • דעמאקריטוס • סאקראטעס • פלאטאן • אריסטא • זענאן פון קיטיון • טימאן פון פליוס • פירון מאליס • פלוטינוס • שון דזה • קונדה-קונדה
פילאזאפן פונעם מיטל אלטער	אויגוסטינוס • דזשאן דנס סקוטוס • אוויצענא • ג'ו שי • רמב"ם • טאמאס פון אקווינא • וויליאם פון אקאם • ניקאלא מאקיאוועלי • טאמאס האבס • פראנסיס בייקאן
מאדערנע פילאזאפן	רענע דעקארט • ברוך שפינאזא • גאטפריד לייבניץ • דזשאן לאק • דזשארדזש בארקלי • דעיוויד היום • זשאן-זשאק רוסא • אימאנועל קאנט • דזשערעמי בענטאם • געארג העגל • דזשאן סטיוארט מיל • ארטור שאפנהאוער • סרן קירקגור • קארל מארקס • פרידריך ניצשע
היינטיקע פילאזאפן	גאטלאב פרעגע • דזשאן דיואי • עדמונד הוסרל • מארטין היידעגער • בערטראנד ראסל • רודאלף קרנפ • לודוויג וויטגנשטיין • קארל המפל • זשאן-פאל סארטרע • ווילארד וואן אורמאן קוויין • דזשאן רולס • יורגן האברמאס • מישל פוקו