אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "נמרוד"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
2,116 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 4 חדשים
אין תקציר עריכה
צייכן: רויע רעדאגירונג
צייכן: רויע רעדאגירונג
שורה 59: שורה 59:
דער קריסטלעכער בישאף אייסעביוס פון קייסאריע (4'טער יארהונדערט למספרם), האט באמערקט אז דער בבלישער היסטאריקער בעראָסוס (3'טן יארהונדערט פצ"ר) האט געזאגט אז דער ערשטער קעניג נאכן מבול איז געווען אייעכאָיאָס פון כאַלדאַ (כאַלדאַ איז א קליין שטאַט אין דרום-מזרח מעסאָפּאָטאַמיע וואס איז געגרינדעט געווארן שפעט אין 9'טן יארהונדערט פצ"ר), און האט אים אידענטיפיצירט מיט נמרוד. די זעלבע האט געהאלטן דזשארדזש סינקעלוס ארום 800 למספרם.  
דער קריסטלעכער בישאף אייסעביוס פון קייסאריע (4'טער יארהונדערט למספרם), האט באמערקט אז דער בבלישער היסטאריקער בעראָסוס (3'טן יארהונדערט פצ"ר) האט געזאגט אז דער ערשטער קעניג נאכן מבול איז געווען אייעכאָיאָס פון כאַלדאַ (כאַלדאַ איז א קליין שטאַט אין דרום-מזרח מעסאָפּאָטאַמיע וואס איז געגרינדעט געווארן שפעט אין 9'טן יארהונדערט פצ"ר), און האט אים אידענטיפיצירט מיט נמרוד. די זעלבע האט געהאלטן דזשארדזש סינקעלוס ארום 800 למספרם.  


אבער פוננקט ווי נמרוד, געפינט זיך קיין קעניג מיטן נאמען "אייעכאיאס" נישט אין קיין מעסאפּאטאמישע רעקארדס. שפעטערע סומעראָלאָגן האבן פארגעשלאגן צו פארבינדן סיי דעם אייעכאיאס, ווי אויך אן "אייעכאָראָס" וואס ערשיינט אין די עלטסטע קאפּיעס פון אייליאַן (ארום 200 למספרם) אלס דער קעניג פון בבל און זיידע פון גילגאַמעש, מיט'ן גרינדער פון אורוק וואס איז באקאנט פון קיילנשריפט דאקומענטן אלס "ענמערקאַר"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite book |last=Henkelman |first=Wouter F. M. |chapter=The Birth of Gilgamesh |title=Altertum und Mittelmeerraum: die antike Welt diesseits und jenseits der Levante |page=819}}}}. דעיוויד ראָל האט פארגעשלאגן אז נמרוד אז טאקע דער ענמערקאַר; די געשיכטע פון "ענמערקאַר און דער האר פון אַראַטאַ"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite web |url=http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/section1/tr1823.htm |title=Enmerkar and the lord of Aratta: translation |publisher=Etcsl.orinst.ox.ac.uk |access-date=12 November 2009}}}} טראגט עטליכע ענליכקייטן צו דער מעשה פון נמרוד און מגדל בבל, און  דער "-קאַר" סופיקס אין ענמערקאַר מיינט א "פאנגער", א פאך מיט וואס די תורה באצייכנט נמרוד. ער האלט אויך אז דאס שטאט ערידו נעבן אור איז דער אריגינעלער בבל, און אז דער אומגעפארטיגטער זיגוראט דארט אין מגדל בבל{{הערה|כיוון=שמאל|egends: The Genesis of Civilization (1998) and The Lost Testament (2002) by David Rohl}}.
אבער פונקט ווי נמרוד, געפינט זיך קיין קעניג מיטן נאמען "אייעכאיאס" נישט אין קיין מעסאפּאטאמישע רעקארדס. שפעטערע סומעראָלאָגן האבן פארגעשלאגן צו פארבינדן סיי דעם אייעכאיאס, ווי אויך אן "אייעכאָראָס" וואס ערשיינט אין די עלטסטע קאפּיעס פון אייליאַן (ארום 200 למספרם) אלס דער קעניג פון בבל און זיידע פון גילגאַמעש, מיט'ן גרינדער פון אורוק וואס איז באקאנט פון קיילנשריפט דאקומענטן אלס "ענמערקאַר"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite book |last=Henkelman |first=Wouter F. M. |chapter=The Birth of Gilgamesh |title=Altertum und Mittelmeerraum: die antike Welt diesseits und jenseits der Levante |page=819}}}}. דעיוויד ראָל האט פארגעשלאגן אז נמרוד אז טאקע דער ענמערקאַר; די געשיכטע פון "ענמערקאַר און דער האר פון אַראַטאַ"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite web |url=http://etcsl.orinst.ox.ac.uk/section1/tr1823.htm |title=Enmerkar and the lord of Aratta: translation |publisher=Etcsl.orinst.ox.ac.uk |access-date=12 November 2009}}}} טראגט עטליכע ענליכקייטן צו דער מעשה פון נמרוד און מגדל בבל, און  דער "-קאַר" סופיקס אין ענמערקאַר מיינט א "פאנגער", א פאך מיט וואס די תורה באצייכנט נמרוד. ער האלט אויך אז דאס שטאט ערידו נעבן אור איז דער אריגינעלער בבל, און אז דער אומגעפארטיגטער זיגוראט דארט אין מגדל בבל{{הערה|כיוון=שמאל|egends: The Genesis of Civilization (1998) and The Lost Testament (2002) by David Rohl}}.


טייל האבן פארגעשלאגן א מעגליכער פאַרבינדונג צווישן דעם האר פון מאַראַד און נמרוד, אין די ארטיגע שפראך איז א האר "ני" און "נמרוד" איז אלזא "ני מאַראַד"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite magazine |last=Prince |first=J.D. |year=1920 |title=A Possible Sumerian Original of the Name Nimrod |journal=Journal of the American Oriental Society}}}}. טייל האבן געזען אין אים דער בבלישער העלד איזדובאַר, היינט באקאנט אלס גילגאמעש, וועלכע איז באצייכנט אלס א גרויסע פאנגער, אלץ באגלייט מיט פיר הונט. טייל פארשער האלטן איז די ריכטיגע וועג פון ליינען זיין נאמען איז מעגליך "נאַרמַ אודו". היינט איז אבער קלאר אז זיין נאמען ליינט מען "גילגאמעש". אנדערע האלטן אז ער שפיגלט זיך אפ אין דער בבלישער אפגאט מרודך, וועלכע וועט אויך באצייכנט ווי א פאנגער, און מ'קען אויך ליינען זיין נאמען ווי "נאַמר אוד"{{הערה|{{יודאיקה|2=Nimrod|לינק=https://www.jewishencyclopedia.com/articles/11548-nimrod}}|כיוון=שמאל}}. טייל שטעלן צו דער אשורישער אפגאט נינורטאַ, וועלכע ווערט באצייכנט ווי א שטארקער קעמפער{{הערה|עולם התנ"ך, זייט 79}}. אנדערע גלייבן אז נמרוד איז "בילוס", א בבלישער קעניג און אפגראט באקאנט פון גריכישע מיטאלאגע, באזירט אויף דעם פאקט אז בבלישע און אשורישע אויפשריפטן טראגן די נעמען "ביל-ניברו"{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite book |title=The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World|volume=1|pages=347–350}} }}. יגאל לעווין האט צוגעשטעלט צו נמרוד סרגון פון אכד אדער זיין אייניקל נאראם-סין{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite magazine |first=Yigal |last=Levin |title=Nimrod the Mighty, King of Kish, King of Sumer and Akkad |magazine=Vetus Testamentum |volume=52 |year=2002 |issue=3 |pages=350–356 |doi=10.1163/156853302760197494}}}}.
אין יאר 1920, האט דזש. די. פּרינס פארגעשלאגן אז נימרוד קען מעגליך זיין פארבונדן מיט לוגאַל-באַנדאַ, א לעגענדארער סומערישער קעניג וואס האט געקעניגט אין שטאט מאַראַד. ער האט באמערקט, אז די שטאט מאראד איז אויך געווען פארבונדן מיט א געשטאלט וואס מ'האט גערופן "האר ני", און "ני (פון) מאראד" קען מעגליך האבן אפגעהיטן אן אלטן זכרון פון נימרוד אין דער מעסאָפּאָטאַמישער טרדיציע.{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite magazine |last=Prince |first=J.D. |year=1920 |title=A Possible Sumerian Original of the Name Nimrod |journal=Journal of the American Oriental Society}}}}.  
 
טייל האבן באמערקט, אז עס זענען דא ענליכקייטן צווישן דעם תורה'דיגן נימרוד און א מעסאָפּאָטאַמישן אפגאט מיטן נאמען נינורטאַ, וועלכע ווערט באצייכנט ווי א שטארקער קעמפער. זיי שפעקולירן אז עס קען מעגליך זיין א שייכות צווישן זיי אין נאמען אדער אין זכרון{{הערה|עולם התנ"ך, זייט 79}}{{הערה|1={{cite book |title=Oxford Guide to the Bible |page=557 |publisher=Oxford University Press |year=1993 |isbn=978-0-19-534095-2}}|כיוון=שמאל}}.  
 
געוויסע געלערנטע, ווי דזשאָרדזש ראַולינסאָן, האבן גע'טענה'ט אז נימרוד קען זיין דער זעלבער ווי א לעגענדארער בבלישער געשטאלט וואס ווערט דערמאנט ביי גריכישע און רוימישע היסטאריקער אלס "בילוס" (גריכיש: Βῆλος; לאטיין: Belus). זיי האבן געפונען פארבינדונגען צו נעמען וואס זענען געפונען געווארן אין אויפשריפטן, ווי צום ביישפיל "בעל-ניברו", וואס זיי האבן געזען ווי א באווייז צו זייער טענה. ענליכע געדאנקען געפינען זיך אין מיטל-עלטער קריסטליכע און ארמענישע היסטארישע ווערק וואס מישן צוזאמען די תורה מיט אלטע לעגענדעס{{הערה|כיוון=שמאל|George Rawlinson, The Seven Great Monarchies of the Ancient Eastern World, or History, Geography, & Antiquities of Chaldaea, Assyria, Babylon, Media, Persia, Parthia and Sassanian or New‑Persian Empire, Volume I (London: John Murray, 1862).}}.
 
אן אלטע טעאריע האט פארבונדן נימרוד מיט גילגאַמעש, א יעגער און בויער פון שטעט אין בבלישע לעגענדעס. די פריע פארשער האבן אומריכטיג געליינט גילגאַמעש'ס נאמען אלס "איזדובאר", וואס קלינגט עטוואס ענליך צו נימרוד. אבער שפעטערדיגע אויפדעקונגען האבן געוויזן אז "איזדובאר" איז געווען א גרייזיגע ליינונג פון גילגאַמעש'ס נאמען. אן אנדער טעאריע פארבינדט נימרוד מיט מאַרדוק, דער הויפט אפגא-ט פון בבל, וואס איז אויך באטראכט געווארן אלס א יעגער און קעניג. טייל אלטע שריפטן האבן געוויזן מארדוק'ס נאמען אין א פארעם וואס האט געקלונגען ענליך צו נימרוד{{הערה|{{יודאיקה|2=Nimrod|לינק=https://www.jewishencyclopedia.com/articles/11548-nimrod}}|כיוון=שמאל}}.  
 
יגאל לווין האלט אז נימרוד רעפרעזענטירט א גרויסן קעניג ווי למשל סרגון דער ערשטער אדער זיין אייניקל נאַראַם-סין. מען געדענקט אים אלס א שטארקן פירער וואס האט געקעניגט אין די צייטן קורץ נאכן מבול{{הערה|כיוון=שמאל|{{cite magazine |first=Yigal |last=Levin |title=Nimrod the Mighty, King of Kish, King of Sumer and Akkad |magazine=Vetus Testamentum |volume=52 |year=2002 |issue=3 |pages=350–356 |doi=10.1163/156853302760197494}}; [https://www.thetorah.com/article/nimrod-mighty-hunter-and-king-who-was-he Nimrod, Mighty Hunter and King - Who Was He? - TheTorah.com]}}.


==די נאמען "נמרוד"==
==די נאמען "נמרוד"==

נאוויגאציע מעניו