פרשת וזאת הברכה

פון המכלול
ווערסיע פון 08:13, 8 יולי 2024 דורך צמא לדעת (שמועס | ביישטייערונגען) (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
(חילוק) → עלטערע ווערסיע | איצטיגע ווערסיע (חילוק) | נייערע ווערסיע ← (חילוק)
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
Arrow r.svg וזאת הברכה Arrow l.svg
פסוקים דברים לג, א - לד, יב
צאל פסוקים 41
צאל ווערטער 512
צאל אותיות 1969
אינהאלט ברכת משה, פטירת משה
עשה (0)  לא תעשה (0)
הפטורה
אשכנזים און איטאליענער יהושע א, א–יח
ספרדים יהושע א, א–ט
תימנים יהושע א, א–ט, און יהושע ו, כז
פרשת וזאת הברכה אין כתר ארם צובא.

פרשת וְזֹאת הַבְּרָכָה איז די עלפטע און לעצטע פרשה פון ספר דברים, און די לעצטע פרשה פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון ספר דברים, קאַפּיטל ל"ג, פסוק א', ביז סוף ספר, קאַפּיטל ל"ד, פסוק י"ב לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען. נאך וואס מען ענדיגט ליינען די פרשה ביי קריאת התורה זאגן די אשכנזים "חזק חזק ונתחזק" אויפן ענדיגן ספר דברים.

אין די פרשה בענטשט משה די אידן איידער זיין פטירה, ”וְזֹאת הַבְּרָכָה אֲשֶׁר בֵּרַךְ מֹשֶׁה אִישׁ הָאֱלֹקִים אֶת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל לִפְנֵי מוֹתוֹ”. דערנאך ווערט געשילדערט זיין פטירה. וזאת הברכה איז די קורצסטע פרשה, לויטן צאל פון ווערטער און פון אותיות (פרשת וילך פארמאגט ווייניגער פסוקים).

אנדערש ווי אלע פרשיות וואס ווערן געליינט שבת, ליינט מען וזאת הברכה אין שמחת תורה, ווען מען צייכנט אפ דאס ענדיגן ליינען די גאנצע תורה דורכ'ן יאר (לויט דער בבלישער מנהג צו ענדיגן יעדע יאר די גאנצע תורה). מען פירט זיך אז יעדער איז עולה צו די פרשה, און מען ליינט איבער די פרשה וויפיל מאל עס פעלט אויס אז יעדער זאל האבן א געלעגנהייט עולה צו זיין. דער וואס באקומט די לעצטע עליה אין די פרשה ווערט אנגערופן חתן תורה, און דאן רופט מען אויף דער חתן בראשית וואס באקומט די ערשטע עליה אין פרשת בראשית.

פרשה אינהאלט

אן אויסבליק פון הר נבו אין ריכטונג פון ים המלח און בקעת הירדן.

ברכת משה

די ערשטע טייל פון פרשה (פרק ל"ג) שילדערט ווי משה בענטשט די אידן איידער'ן שטארבן. נאך אן אריינפיר וואו ער בענטשט כלל ישראל, בענטשט ער יעדע שבט באזונדער, אויסער שבט שמעון. די ברכות לויפן אין אלגעמיין לויט'ן כאראקטער פון דעם שבט אדער זייער נחלה אין ארץ ישראל.

משה'ס פטירה

די צווייטע טייל פון פרשה (פרק ל"ד) שילדערט ווי משה גייט ארויף אויף הר נבו און גאט צייגט אים גאנץ ארץ ישראל, דערנאך ווי ער שטארבט און ווערט באגראבן. כלל ישראל טרויערט אויף זיין פטירה און נעמען אן יהושע בן נון אלס מנהיג. די תורה ענדיגט זיך מיט'ן ארויסברענגען די גרויסקייט פון משה, און זיין מעלה מער פון אנדערע נביאים.

תנאים קריגן איבער ווער עס האט געשריבן די לעצטע פסוקים וואס באציען זיך צו משה'ס פטירה: לויט רבי יהודה[1] האט יהושע בן נון געשריבן די פסוקים נאך משה'ס פטירה. לויט רבי שמעון האט דאס משה געשריבן פארטרערט אויפ'ן באפעל פונעם אויבערשטן, נאך בעפאר עס האט פאסירט[2]. לויט די ערשטע שיטה מעגן אויך קינדער פאר די בר מצווה באקומען אן עליה לתורה ביי די פסוקים[מקור פארלאנגט].

הפטורה

די גמרא זאגט אז שמחת תורה ליינט מען וזאת הברכה, און מען ליינט די הפטורה אין ספר מלכים א', קאַפּיטל ח', פסוק כ"ב וואס רעדט איבער די חנוכת המקדש וואס האט זיך געענדיגט שמיני עצרת[3]. אבער אין סדר רב עמרם גאון ברענגט ער אז טייל פירן זיך צו ליינען אנפאנג ספר יהושע, וואו עס ווערט געשילדערט די פאסירונגען נאך משה'ס פטירה[4]. אמאל זענען געווען קהילות וואס האבן געליינט ביידע[5], אבער היינט פירט מען זיך נאר צו ליינען אין יהושע. מען ליינט פון קאַפּיטל א', פסוק א', ביי די אשכנזים און איטאליענער ענדיגט מען ביי פסוק י"ח, די ספרדים און תימנים ביז פסוק ט', און די תימנים לייגן צו נאך א פסוק, קאַפּיטל ו', פסוק כ"ז.

דרויסנדיגע לינקס

טעקסט:

טייטש

  • מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת וזאת הברכה", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד

פארברייטערונג:

רעפערענצן

  1. אדער רבי נחמיה
  2. מנחות ל, א; בבא בתרא טו, א.
  3. מגילה לא, א, און רש"י ד"ה ויהי ככלות שלמה.
  4. סדר רב עמרם גאון - חלק א, דף נב ע"א. זעט: דניאל גאלדשמידט און יונה פרענקל, מחזור סוכות, ירושלים תשמ"א, עמ' כ"ה אין הקדמה, אז דער מנהג שטאמט מעגליך פון אסאך פריער ווי רב עמרם גאון.
  5. זעט: אברהם יערי, תולדות חג שמחת תורה, עמוד 62


טיילן פון דער ארטיקל זענען מעגליך איבערגעזעצט פון העברעאישער וויקיפעדיע
cc-by-sa 3.0 ערלויבענישאריגינעלער בלאטביישטייערער