אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "בנימין"

3,849 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 11 חדשים
אין תקציר עריכה
שורה 61: שורה 61:


== שבט בנימין ==
== שבט בנימין ==
 
{{הויפט ארטיקל|שבט בנימין}}
{{הפניה לערך מורחב|שבט בנימין}}
דער [[בית המקדש]] איז געווען ביים גרעניץ צווישן די נחלות פון [[שבט יהודה]] און [[שבט בנימין|בנימין]] - דער מזבח אין חלק פון שבט יהודה, אבער דער [[היכל]] און [[קדש הקדשים]] ביי בנימין{{הערה|{{בבלי|יומא|יב|א}}; {{בבלי|זבחים|נד|א}}}}. דאס איז געווען צוליב וואס בנימין איז נישט געווען קיין שותף ביי [[מכירת יוסף]]{{ביאור|דער [[משך חכמה]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כח|ט|מפרש=משך חכמה}}}} ערקלערט, אז אויך יוסף וועלכער איז זעלבסט פארקויפט געווארן האט נישט אויסגעזאגט פאר זיין טאטע אז ער לעבט (צוליב דעם חרם), דעריבער איז בנימין געווען דער איינציגסטער וואס האט נישט מצער געווען זיין טאטע. דערפאר האט די געשיכטע פון [[דמא בן נתינה]] - ווען השי"ת האט געוויזן די גרויסקייט פון [[כיבוד אב ואם|כיבוד אב]], פאסירט מיט'ן פארלוירענעם שטיין פון בנימין{{הערה|ווי געברענגט אין {{ירושלמי|קידושין|א|ז}}.}}, די "ישפה".}} און וויבאלד ער איז דער איינציגסטער פון די שבטים וואס איז געבוירן אין ארץ ישראל{{הערה|{{מכילתא דרבי ישמעאל|יט|יח}}}}.
'''שבט בנימין''' איז איינס פון די צוועלף [[שבטי ישראל]] און איז פון די קינדער פון די פערטע [[אמהות|מאמע]] [[רחל]]. איינער וואס געהערט צו שבט בנימין ווערט אנגערופן אין לשון פון [[תנ"ך]] "יְמיני", און אפאר ווערן אנגערופן: "בני ימיני" אדער "בני בנימין".
 
שבט בנימין איז געווען דער קלענסטער שבט ביי [[יציאת מצרים]], באטרעפנדיג 35,400 ביים [[ציילונג פון אידן אין מדבר סיני]]{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|א|לז}}}}. דורכאויס די רייזע אין מדבר האט דער שבט געשפרייזט דער דריטער אונטער'ן "דגל מחנה אפרים"{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|י|כד}}|שם=במדבריכד}}, צו מערב זייט פון [[אוהל מועד]], נאך [[שבט אפרים]] און [[שבט מנשה]]. דער נשיא פון שבט איז אין אנהויב געווען [[אבידן בן גדעוני]]{{הערה|שם=במדבריכד}}, און ביים ענדע אלידד בן כסלון{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|לד|כא}}}}. לויט ווי דערציילט אין מדרש, איז דער [[פאן]] פון שבט געווען געפארבט מיט אלע צוועלף פארבן, און א [[וואלף]] געצייכנט דערויף{{הערה|{{מדרש רבה|במדבר|ב|ז}}}}.
 
ביים אריינגיין אין [[כנען]] האט שבט בנימין פארמאגט א מיליטער פון 45,600 קעמפער{{הערה|{{תנ"ך|במדבר|כו|מא}}}}. דער שבט האט באקומען א קליינע אבער צענטראלע נחלה אין [[ארץ ישראל]], צווישן [[שבט יוסף]] און [[שבט יהודה]]{{הערה|{{תנ"ך|יהושע|יח|יא|כ}}}}.
 
אין די [[היסטאריע]] פון די שבט איז אריינגערעכנט אויך א [[ברודער קריג]] מיט די אנדערע שבטים, צוליב די פרשה פון [[פילגש בגבעה]], וואס דעמאלט איז דער שבט שיעור פארניכטעט געווארן{{הערה|{{תנ"ך|שופטים|יט}}; {{תנ"ך|שופטים|כא|ללא=ספר}}.}}.
 
[[שאול המלך|שאול]], דער ערשטער אידישער קעניג, איז געווען פון שבט בנימין. אין די צייטן פון [[דוד המלך|דוד]] איז געשלאסן געווארן א בונד צווישן שבט בנימין און [[שבט יהודה]], וואס האט זיך געצויגן אויך נאך זיין טויט. נאך [[גלות בבל]] האבן די צוויי שבטים – צוזאמען מיט [[שבט לוי]] און רעשטלעך פון אנדערע שבטים וואס זענען געווארן אסימילירט אין [[מלכות יהודה]] – פארגעזעצט די היסטאריע פון אידישן פאלק, און די אנדערע [[עשרת השבטים]] זענען פארלוירן געגאנגען ביז היינט.
 
שער בנימין אין צפון זייט פון [[ירושלים]] האט באקומען דעם נאמען וויבאלד עס האט געפירט צו א געגנט וואס האט געהערט צו דעם שבט. [[ספר ירמיהו|ירמיהו]] דערמאנט "{{מנוקד|בְּשַׁעַר בִּנְיָמִן הָעֶלְיוֹן, אֲשֶׁר, בְּבֵית ה'}}"{{הערה|{{תנ"ך|ירמיהו|כ|ב}}}}.
 
לויט חז"ל, איז שבט בנימין פארטרעטן געווארן אין [[חושן]] מיט די שטיין [[ישפה]], וואס דער כהן גדול האט געטראגן צוזאמען מיט די אנדערע שטיינער פון חושן אויף זיין הארץ{{הערה|{{ירושלמי|פאה|א|א}}}}.
 
דער [[בית המקדש]] איז געווען ביים גרעניץ צווישן די נחלות פון שבט יהודה און בנימין - דער מזבח אין חלק פון שבט יהודה, אבער דער [[היכל]] און [[קדש הקדשים]] ביי בנימין{{הערה|{{בבלי|יומא|יב|א}}; {{בבלי|זבחים|נד|א}}}}. דאס איז געווען צוליב וואס בנימין איז נישט געווען קיין שותף ביי [[מכירת יוסף]]{{ביאור|דער [[משך חכמה]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|כח|ט|מפרש=משך חכמה}}}} ערקלערט, אז אויך יוסף וועלכער איז זעלבסט פארקויפט געווארן האט נישט אויסגעזאגט פאר זיין טאטע אז ער לעבט (צוליב דעם חרם), דעריבער איז בנימין געווען דער איינציגסטער וואס האט נישט מצער געווען זיין טאטע. דערפאר האט די געשיכטע פון [[דמא בן נתינה]] - ווען השי"ת האט געוויזן די גרויסקייט פון [[כיבוד אב ואם|כיבוד אב]], פאסירט מיט'ן פארלוירענעם שטיין פון בנימין{{הערה|ווי געברענגט אין {{ירושלמי|קידושין|א|ז}}.}}, די "ישפה".}} און אויך איז ער דער איינציגסטער פון די שבטים וואס איז געבוירן אין ארץ ישראל{{הערה|{{מכילתא דרבי ישמעאל|יט|יח}}}}.


דער של"ה שרייבט אז בנימין האט געהאט א קדושה מער ווי די אנדערע ברידער, וויבאלד ער האט זיך נישט געביקט צו עשו. דעריבער זענען ארויסגעקומען פון אים מלכים{{הערה|של"ה, [https://shitufta.org.il/Shenei_Luchot_HaBerit/,_Torah_Shebikhtav,_Vayeshev,_Miketz,_Vayigash,_Torah_Ohr?selectedunittext=68 וישב, מקץ, ויגש, תורה אור]}}.
דער של"ה שרייבט אז בנימין האט געהאט א קדושה מער ווי די אנדערע ברידער, וויבאלד ער האט זיך נישט געביקט צו עשו. דעריבער זענען ארויסגעקומען פון אים מלכים{{הערה|של"ה, [https://shitufta.org.il/Shenei_Luchot_HaBerit/,_Torah_Shebikhtav,_Vayeshev,_Miketz,_Vayigash,_Torah_Ohr?selectedunittext=68 וישב, מקץ, ויגש, תורה אור]}}.