אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי מרדכי טווערסקי"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
וויזועלוויקיטעקסט
(←‏ביאגראפיע: רעדאגירונג)
(אריינפיר)
 
(52 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דעסקריפציע|צווייטער טשערנאבילער רבי (ה'תק"ל–ה'תקצ"ז)}}
{{אישיות רבנית
| טיטל = טשערנאבילער מגיד
| בילד = [[טעקע:Chernobyl Maggid tzion Anatevka.jpg|250px]]
| כיתוב = דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
| כינוי = רבי מאטעלע טשערנאבילער
| געבורט דאטום = [[1770]]
| געבורט ארט = [[טשערנאביל]]
| פטירה דאטום = [[1837]]
| פטירה ארט = [[קיעוו]]
| מקום קבורה = [[אנאטיווקא]]
| וואוין ארט = [[טשערנאביל]]
| מדינה = [[אוקראינע]]
| תאריך לידה עברי = [[ה'תק"ל]]
| תאריך פטירה עברי = [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]
| טעטיגקייט ארט = [[טשערנאביל]] און ארום
| תחומי עיסוק = [[אדמו"ר]]
| תפקידים נוספים = [[מגיד מישרים]]
| רביס = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|דער מאור עינים]]
| תלמידיו = [[רבי ישראל דב פון ווילעדניק]], [[רבי אברהם דוב אויערבאך]], רבי ישראל יוסף גינזבורג.
| ספרים = ליקוטי תורה
| טאטע = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|דער מאור עינים]]
| מאמע = שרה
| ווייב = *זוו"ר: חיה שרה (פערלאוו)
*זוו"ש: פייגא (לייקעס)
| צאל קינדער = 11
| חותנים = * [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]]
*[[רבי דוד לייקעס]]
| דינאסטיע = [[טשערנאבילער גזע|טשערנאביל]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג | שם התפקיד = [[טשערנאבילער גזע|טשערנאבילער]] רבי | למניין = צווייטער | התחלת כהונה = [[י"א חשון]] [[ה'תקנ"ח]] | סיום כהונה = [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]] | הקודם בתפקיד = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|רבי מנחם נחום]] | הבא בתפקיד = [[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל|רבי אהרן]] ([[טשערנאביל]])}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי משה טווערסקי|רבי משה]] (קאריסטשאוו)}}}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יעקב ישראל טווערסקי|רבי יעקב ישראל]] (טשערקאס)}}}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)|רבי מנחם נחום]] ([[מאקארוב (חסידות)|מאקארוב]])}}}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)|רבי אברהם]] ([[טריסק (חסידות)|טריסק]])}}}}
| תפקיד6 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)|רבי דוד]] ([[טאלנא]])}}}}
| תפקיד7 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יצחק טווערסקי|רבי יצחק]] ([[סקווירא (חסידות)|סקווירא]])}}}}
| תפקיד8 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יוחנן טווערסקי|רבי יוחנן]] ([[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]])}}}}
}}'''רבי מרדכי טווערסקי''' (גערופן: '''רבי מאטעלע טשערנאבילער''' אדער '''טשערנאבילער מגיד'''; [[טשערנאביל]], [[ה'תק"ל]] – [[קיעוו]], [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]), איז געווען דער צווייטער [[טשערנאבילער גזע|טשערנאביל]]ער [[אדמו"ר|רבי]]. זיינע אלע זון זענען אויך געווען רבי'ס, טייל נאך ווען ער האט געלעבט, שטייענדיג אין שפיץ פון די גרויסע חסיד'ישע הויפן טשערנאביל, [[טריסק (חסידות)|טריסק]], [[טאלנא]], [[סקווירא (חסידות)|סקווירא]] און [[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]], צווישן אנדערע.


{{פירוש נוסף|נוכחי=טשערנאביל'ער מגיד|ראו=[[רבי מרדכי טווערסקי (פירושונים)]]}}
==ביאגראפיע==
{{אדמו"ר
רבי מאטעלע איז געבוירן אין [[טשערנאביל]] צו שרה און [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל]], א תלמיד פון [[בעל שם טוב]] און [[רבי דוב בער פון מעזריטש]] און מחבר פון [[מאור עינים]].
|נאמען= רבי מרדכי טווערסקי
|טיטל= טשערנאביל'ער מגיד
|בילד= [[קובץ:Chernobyl Maggid tzion Anatevka.jpg|250px|די אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא]]
|עיקר חיבור= ליקוטי תורה
|געבורט דאטום= [[ה'תק"ל]]
|געבורט ארט= [[טשערנאביל]]
|פטירה דאטום= [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]
|פטירה ארט= [[אנאטיווקא]]
|קבורה ארט= [[אנאטיווקא]]
|חסידות= [[טשערנאביל]]
|הויף ארט= [[אוקראינע]]
|נומער אין דינאסטיע= צווייטער
|פאריגער= [[רבי מנחם נחום טווערסקי|דער מאור עינים]]
|נאכפאלגער= [[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל]]
|פירערשאפט= [[י"א חשוון]] [[ה'תקנ"ח]]
|זיינע רביס= [[רבי מנחם נחום טווערסקי|דער מאור עינים]]
|ספרים= ליקוטי תורה
|פאטער= [[רבי מנחם נחום טווערסקי|דער מאור עינים]]
|מוטער= מרת שרה
|ווייב1= חיה שרה טאכטער פון [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]]
|קינדער1= [[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל]], [[רבי משה טווערסקי]] פון קאריסטשאוו,  [[רבי יעקב ישראל טווערסקי]] פון טשערקאס, מלכה.
|ווייב2= פייגא טאכטער פון [[רבי דוד לייקעס]]
|קינדער2= [[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)]], [[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)]], [[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)]], [[רבי יצחק טווערסקי]], [[רבי יוחנן טווערסקי]], חנה חיה, שיינדיל.
}}'''רבי מרדכי טווערסקי''', (ווערט אנגערופן: '''[[טשערנאביל]]'ער מגיד'''; [[ה'תק"ל]] - [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]) איז געווען דער צווייטער [[טשערנאביל]]'ער [[אדמו"ר|רבי]]. זיינע אלע זון זענען אויך געווען רבי'ס, טייל נאך ווען זייער טאטע האט געלעבט.


== ביאגראפיע ==
אין זומער תקל"ב, ווען ער איז געווען ארום דריי יאר, איז ער א חתן געווארן מיט חיה שרה, א טאכטער פון [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]], וועלכער איז נפטר געווארן עטליכע חדשים פריער אין י"ט ניסן{{הערה|שם=מאורי|'''ילקוט מאורי אור''', שיכון סקווירא תשנ"ז, עמוד רנ"א}}. די חתונה איז פארגעקומען אין יאר תקמ"ג-תקמ"ד{{הערה|שם=מאורי|'''ילקוט מאורי אור''', שיכון סקווירא תשנ"ז, עמוד רנ"א}}. מיט זיין ערשטע רעבעצין האט ער געהאט דריי זון און איין טאכטער. נאך וואס זי איז אוועק האט ער חתונה געהאט צו פייגא, א טאכטער פון [[רבי דוד לייקעס]] וועלכער איז געווען א תלמיד פון בעל שם טוב, און געהאט מיט איר נאך פינף זון און צוויי טעכטער.
געבורן געווארן [[ה'תק"ל]] אין [[טשערנאביל]] צו זיין מאמע שרה און זיין טאטע [[רבי מנחם נחום טווערסקי]] תלמיד פון [[בעש"ט]] און פון [[רבי דוב בער פון מעזריטש]] און שרריבער פון ספר "מאור עינים".


האט חתונה געהאט צו חיה שרה טאכטער פון [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]], און האט געהאט מיט איר דריי זון און איין טאכטער. נאך וואס זי איז אוועק האט ער חתונה געהאט צו פייגא טאכטער פון [[רבי דוד לייקעס]] [[תלמיד]] פון [[בעל שם טוב]], און געהאט מיט איר נאך פינף זון און צוויי טעכטער.
ווען די [[רוסישע אימפעריע|רוסישע רעגירונג]] האָט פארלאנגט פון אירע איינוואוינער אז זיי זאָלן זיך רופן אויך מיט א [[פאמיליע-נאמען]], האָט ער אויסגעקליבן דעם נאָמען "טווערסקי" נאך דער שטאָט [[טבריה]], וואו עס האבן זיך באזעצט די [[חסיד]]ים וואס זענען ארויף קיין [[ארץ ישראל]]{{הערה|{{אקדמיה|2=די משפחה נאמען טווערסקי|3=101989488|4=אורות|5=אייר תשפ"ג}}}}.


ווען די רוסישע רעגירונג האָט פארלאנגט אירע איינוואוינער זיי זאָלן זיך רופן אויך מיט א פאַמיליע נאמען, האָט רבי מרדכי אויסגעקליבן דעם נאָמען טווערסקי באווייזנדיג אויף דער שטאָט [[טבריה]], וואו ס'האבן זיך באזעצט די [[חסיד]]ים וואס זענען ארויף קיין [[ארץ ישראל]].
נאך די פטירה פון זיין פאטער אין תקנ"ח, האט רבי מאטעלע איבערגענומען זיין ארט, אלס [[מגיד מישרים]] און רבי אין טשערנאביל. רבי מרדכי האט געהאט אסאך חסידים דורכאויס גאנץ [[אוקראינע]] און [[וואהלין]], און פילע שטעט האבן אים באשטימט פאר זייער מגיד מישרים. [[רבי שלום רוקח]] פון [[בעלזא]] האט אמאל געזאגט ביים שבת טיש, אז ווען זיי וואוינען ווען אין זעלבן לאנד וואלט ער געפארן פילע פרסאות צו זיין ביי רבי מרדכי{{הערה|{{אוצר החכמה|2=ליקוטי תורה|3=172600|4=אין הסכמה פון רבי יוסף שאול נאטאנזאהן|page=14}}}}.


ר' מרדכי האט געהאט גאר אסאך חסידים, און אסאך שטעט האבן אים באשטימט פאר זייער [[מגיד מישרים]]. צווישן זיינע תלמידים זענען באקאנט רבי [[ישראל דוב פון ווילדניק]] און רבי [[אברהם דוב פון אבריטיש]]. די ווערטער פון זיין תורה זענען פארעפנטלעכט געווארן אינעם ספר ליקוטי תורה, וואס איז באשטעטיגט געווארן דורך די מנהיגי החסידות. אין [[תשנ"א]] איז דאָס בוך איבערגעדרוקט געוואָרן אין אַ רעוויזירטער אויסגאַבע און מיט צוגאב פון שליסלען אונטערן נאָמען "די אוסף התורה המלא".לרבי מרדכי היו חסידים רבים ועיירות רבות מינו אותו כ"[[דרשן|מגיד מישרים]]" שלהם. בין תלמידיו רבי [[ישראל דב מווילדניק]] ורבי [[אברהם דב מאבריטש]]. דברי תורתו התפרסמו בספר ליקוטי תורה אשר זכה ל[[הסכמה|הסכמות]] ממנהיגי החסידות. ב[[תשס"א]] הודפס הספר מחדש במהדורה מתוקנת ובתוספת מפתחות בשם "ליקוטי תורה השלם".
אנדערש ווי זיין פאטער וואס האט געלעבט אין פשטות און ארעמקייט, האט רבי מרדכי זיך געפירט מיט א ברייטן פארנעם. דאס האט פאראורזאכט א געוויסע רייבעניש צווישן זיינע חסידים און די חסידים פון [[רבי ישראל פון רוזשין]], וואס איז געווען זיין מחותן און פלומעניק (אייניקל פון זיין שוואגער [[רבי אברהם פון קארסטשאוו]]), וואס אויך ער האט זיך געפירט מיט ברייטקייט. רבי מאטעלע פלעגט מאנען פון זיינע חסידים גרויסע סכומים פון געלט. ביי חסידים פלעגט מען זאגן אז דאס געלט האט ער גענוצט אויסצוהאלטן די [[ל"ו צדיקים]], אן אויפגאבע וואס ער האט איבערגענומען פון [[רבי לייב שרה'ס]]{{הערה|{{אוצר החכמה|יוסף ליפשיץ|החכמה מאי"ן|198614|page=83}}}}.


אחיינו (נכד גיסו רבי אברהם מקוריסצ'וב) רבי [[ישראל מרוז'ין]] קרא לאחד מבניו (רבי [[מרדכי שרגא פרידמן|מרדכי פייבוש מהוסיאטין]]) בשם מרדכי, עוד בחייו של רבי מרדכי מצ'רנוביל, בניגוד למנהג יהודי אשכנז, שלא קוראים שם לילדים אחרי אנשים חיים. כשנשאל על כך, ענה: "הדוד שלנו מצ'רנוביל הוא כבר כמה שנים מעל העולם הזה, כאילו אינו בעולם הזה".  
די דברי תורה וואס ער האט געזאגט זענען פארעפנטליכט געווארן אינעם ספר "ליקוטי תורה", וואס די מנהיגי החסידות האבן געשריבן [[הסכמה|הסכמות]] דערויף. אין תשס"א איז עס איבערגעדרוקט געוואָרן אין אַ איבערגעארבעטע אויסגאַבע.


רבי מרדכי נפטר ב[[קייב]] ב[[כ' באייר]] [[תקצ"ז]]. בעודו בחיים הכין את מקום קבורתו בפאתי הכפר [[אנטבקה|אנטיווקה]] ליד קייב, באמרו ששם אין [[כנסייה|כנסיות]], וכך קול הפעמונים לא יפריע למנוחתו. קברו נמצא באמצע שדה משקיף על גבעות ונהר.
צווישן חסידים ווערט פארציילט אז ווען רבי מרדכי האט נאך געלעבט, האט שוין רבי ישראל פון רוזשין א נאמען געגעבן פאר זיין זון [[רבי מרדכי שרגא פרידמאן]] פון [[הוסיאטין]] נאך זיין פעטער רבי מרדכי, זאגנדיג אז שוין אפאר יאר וואס דער פעטער איז נישט אויף דער וועלט, נאר גאר העכער דערפון.


== פאמיליע ==
ער איז אוועק אין [[אנאטיווקא]], נעבן [[קיעוו]], אום [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]. ער האט זיך שוין פון פריער באשטימט זיין מקום קבורה ביים עק פון דעם דארף, צוליב וואס דארט איז נישט פארהאן קיין איין [[קלויסטער]] וואס זאל צעשטערן זיין רו מיט גלעקער. זיין ציון געפונט זיך אינמיטן א פוסטן פעלד, נעבן [[בארג|בערג]] און א [[טייך]].
פון זיין ערשטע פרוי מרת חיה שרה האט ער געהאט:
* [[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל]].
* [[רבי משה טווערסקי]] פון קאריסטשאוו.
* [[רבי יעקב ישראל טווערסקי]] פון טשערקאס.
* מרת מלכה, די ווייב פון הרב יחיאל מיכל פון [[דראהאביטש]], אן אייניקל פון [[רבי יוסף פון יאמפאלא]], זון פון [[רבי יחיאל מיכל פון זלאטשאוו]].
און פון זיין צווייטע פרוי מרת פייגא האט ער געהאט:
* [[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)|רבי מנחם נחום]] פון [[מאקארוב (חסידות)|מאקארוב]].
* [[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)|רבי אברהם]] פון [[טריסק (חסידות)|טריסק]].
* [[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)|רבי דוד]] פון [[טאלנא]].
* [[רבי יצחק טווערסקי|רבי יצחק]] פון [[סקווירא]].
* [[רבי יוחנן טווערסקי|רבי יוחנן]] פון [[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]].
* מרת חנה חיה, די ווייב פון הרב דוד האראדעצקי, אייניקל פון [[רבי דוד לייקעס]]. געבורן אום [[ה'תק"ע]] און אוועק אום [[ה'תרנ"ג]].
* מרת שיינדיל, די ווייב פון [[הרב דוב בער פרידמאן]] פון [[ליעווא]], זון פון [[רבי ישראל פון רוזשין]]. געבורן אום [[ה'תקפ"א]] און אוועק אום [[ה'תרס"א]].


== תלמידים ==
==פאמיליע==
* [[רבי ישראל דב פון ווילעדניק]].
פון זיין ערשטע פרוי חיה שרה האט ער געהאט:
* [[רבי אברהם דוב אויערבאך]], דער "[[בת עין]]".
*[[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל|רבי אהרן]], ממלא מקום פון טאטן אין טשערנאביל
* רבי ישראל יוסף גינזבארג פון [[חסידות קאשיווקא - דויד הורודוק|דויד הורודוק]].
*[[רבי משה טווערסקי|רבי משה]] פון קאריסטשאוו
*[[רבי יעקב ישראל טווערסקי|רבי יעקב ישראל]] פון טשערקאס
*מלכה, ווייב פון הרב יחיאל מיכל פון [[דראהאביטש]], אן אייניקל פון [[רבי יוסף פון יאמפאלא]], זון פון [[רבי יחיאל מיכל פון זלאטשוב]]
פון זיין צווייטע פרוי פייגא האט ער געהאט:
*[[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)|רבי מנחם נחום]] פון [[מאקארוב (חסידות)|מאקארוב]]
*[[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)|רבי אברהם]], [[טריסק (חסידות)|טריסקער]] מגיד און מחבר פון מגן אברהם
*[[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)|רבי דוד]] פון [[טאלנא]], מחבר פון מגן דוד און ברכת דוד
*[[רבי יצחק טווערסקי|רבי יצחק]] פון [[סקווירא]]
*[[רבי יוחנן טווערסקי|רבי יוחנן]] פון [[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]]
*חנה חיה ([[ה'תק"ע]]–[[ה'תרנ"ג]]), ווייב פון רבי דוד האראדעצקי, אייניקל פון רבי דוד לייקעס
*שיינדיל ([[ה'תקפ"א]]–[[ה'תרס"א]]), ווייב פון [[רבי דוב בער פרידמאן]] פון [[ליעווא]], זון פון [[רבי ישראל פון רוזשין]]
זייערע קינדער און אייניקלעך פון די "טווערסקי" פאמיליע זענען געווען רבי'ס אין רוסלאנד און [[פוילן]], און צווישן זיי זענען אויך געווען סוחרים און געלערנטע.


== דרויסנדע לינקס ==
==תלמידים==
צווישן זיינע תלמידים האבן זיך געציילט [[רבי ישראל דב פון ווילעדניק]]; [[רבי אברהם דוב אויערבאך]], דער "בת עין"; און רבי ישראל יוסף גינזבורג פון דאוויד-האראדאק {{העב|חסידות קאשיווקא - דויד הורודוק}}.
 
==ליינט מער==
*{{אנצ דעת|131}}
*{{אוצר החכמה|נפלאות הצדיקים|נפלאות הרב הקדוש מטשערנאביל|195915|סופיקס=יא}}
*{{אוצר החכמה|אהרן דוד טווערסקי|היחס מטשרנוביל ורוזין|100583|פרק ג'|page=24|סופיקס=יא}}
 
==דרויסנדיגע לינקס==
ספר ליקוטי תורה:
ספר ליקוטי תורה:
*[https://he.wikisource.org/wiki/%D7%9C%D7%A7%D7%95%D7%98%D7%99_%D7%AA%D7%95%D7%A8%D7%94_(%D7%98%D7%A9%D7%A8%D7%A0%D7%95%D7%91%D7%99%D7%9C) ספר '''ליקוטי תורה'''], אויף [[ויקיטקסט]] זייטל.
*'''[https://viewer.rsl.ru/rsl01006547360?page=5 ליקוטי תורה]''', לעמבערג תרל"ד, פונעם ליובאוויטש קאלעקציע אינעם רוסישער שטאַט ביבליאָטעק
* {{היברובוקס||ליקוטי תורה|43324}}
*{{היברובוקס|2=ליקוטי תורה|3=43324|4=פיעטרקוב תרמ"ט|סופיקס=יא}}
*[https://tablet.otzar.org/book/book.php?book=172600&width=-17&scroll=0&udid=16080244566206192 ליקוטי תורה נייע מהדורה, תשס"א], אויף [[אוצר החכמה]] זייטל.
*{{אוצר החכמה|2=ליקוטי תורה|3=172600|4=ירושלים תשס"א}}
*{{כתיב|2=הדרכות פון רבי מרדכי פון טשערנאביל|3=990027206610205171}}
תולדות און עובדות:
תולדות און עובדות:
*[[הרב מנשה ישראל רייזמן]],[https://www.kolhalashon.com/new/Media/PlayShiur.aspx?FileName=7354329&Video=True יארצייט פון רבי מרדכי בן הרה“ק רבי מנחם נחום פון טשערנאביל זי“ע], זען דעם שיעור אויף [[קול הלשון]] זייטל.
*{{אייוועלט|4521|רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל - כ' אייר תקצ"ז}}
*[https://tablet.otzar.org/book/book.php?book=195915&width=-17&scroll=0&udid=16080244566206192&pagenum=1 נפלאות הרה"ק מטשערנאביל], אויף [[אוצר החכמה]] זייטל.
*{{הספרייה הדיגיטלית|ליבעסקינד|נפלאות הרה"ק מטשערנאביל: דער טשערנאבלער מגיד|990003818290205171|ווארשא תרצ"ו}}
*[https://www.nli.org.il/he/books/NNL_ALEPH002121550/NLI ספר בית מרדכי], אויף [[הספריה הלאומית]] זייטל.
*{{קול הלשון|מנשה ישראל רייזמאן|יארצייט פון רבי מרדכי פון טשערנאביל זי"ע|7354329|בהר בחוקתי תש"פ|וידאו=יא}}
*{{היברובוקס|ישעיה וואלף ציקערניק|ספורים ומאמרים יקרים|3804|ווארשא תרסג|סופיקס=יא}}
*[https://pnimi.org.il/holidays/רבי-מרדכי-מטשרנוביל-צדקת-הצדיק/ צדקת הצדיק], אויף גל עיני זייטל
*[https://www.hidabroot.org/article/76036 תולדות הרה"ק רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל], אויף הידברות זייטל
*{{מרחב|מרדכי בן מנחם נחום, מצ'רנובל, 1770-1837}}


== ליינט מער ==
==רעפערענצן==
{{מיזמים|ויקיטקסט=מחבר:רבי מרדכי מטשרנוביל|שם ויקיטקסט=רבי מרדכי מצ'רנוביל}}
{{רעפערענצן}}
* {{אוצר ישראל|ו|301|מרדכי מן טְשֶׁערְנָאבִּיל|עמודים=291–292}}
* {{אנצ דעת|131}}
*[https://pnimi.org.il/holidays/%d7%a8%d7%91%d7%99-%d7%9e%d7%a8%d7%93%d7%9b%d7%99-%d7%9e%d7%98%d7%a9%d7%a8%d7%a0%d7%95%d7%91%d7%99%d7%9c-%d7%a6%d7%93%d7%a7%d7%aa-%d7%94%d7%a6%d7%93%d7%99%d7%a7/ צדקת הצדיק], אויף גל עיני זייטל.
*[https://www.hidabroot.org/article/76036 תולדות הרה"ק רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל], אויף הידברות זייטל.
*[http://www.yiddishworld.com/forum/viewtopic.php?t=4521&start=0&postdays=0&postorder=asc&highlight= רבי מרדכי מטשערנאבל זצ"ל - כ' אייר תקצ"ז], אויף [[אידישע וועלט פארומס]] זייטל.


== רעפערענצן ==
{{רעפערענצן}}
{{מיון רגיל:טווערסקי, מרדכי}}
{{מיון רגיל:טווערסקי, מרדכי}}
[[קטגוריה:אדמו"רי בית טשערנאביל]]
[[קטגוריה:רבנים אוקראינים]]
[[קטגוריה:מחברי ספרי חסידות]]
[[קטגוריה:משפחת טווערסקי]]
[[קטגוריה:אדמו"רים אוקראינים]]
{{ו}}


==רעפערענצן==
[[קאַטעגאָריע:טשערנאביל|מרדכי]]
{{רעפערענצן}}
[[קאַטעגאָריע:רוסישע אדמורי"ם]]
[[קאַטעגאָריע:מחברי ספרי חסידות]]
[[קאַטעגאָריע:טווערסקי פאמיליע|מרדכי]]
[[קאַטעגאָריע:אוקראינער אידן]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
[[HE:רבי מרדכי טברסקי מצ'רנוביל]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 16:45, 30 יולי 2024

טשערנאבילער מגיד
רבי מרדכי טווערסקי
דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
געבורט 1770
ה'תק"ל
טשערנאביל
פטירה כ' אייר ה'תקצ"ז (אלט: 67 בערך)
קיעוו
כינוי רבי מאטעלע טשערנאבילער
מקום קבורה אנאטיווקא
מדינה אוקראינע
וואוין אָרט טשערנאביל
טעטיגקייט אָרט טשערנאביל און ארום
תחומי עיסוק אדמו"ר
תפקידים נוספים מגיד מישרים
רבי'ס דער מאור עינים
תלמידים רבי ישראל דב פון ווילעדניק, רבי אברהם דוב אויערבאך, רבי ישראל יוסף גינזבורג.
ספרים ליקוטי תורה
ווייב
  • זוו"ר: חיה שרה (פערלאוו)
  • זוו"ש: פייגא (לייקעס)
דינאסטיע טשערנאביל
טאטע דער מאור עינים
מאמע שרה
צאל קינדער 11
חותנים
צווייטער טשערנאבילער רבי
י"א חשון ה'תקנ"ח – כ' אייר ה'תקצ"ז
רבי משה (קאריסטשאוו) ←
רבי יעקב ישראל (טשערקאס) ←

רבי מרדכי טווערסקי (גערופן: רבי מאטעלע טשערנאבילער אדער טשערנאבילער מגיד; טשערנאביל, ה'תק"ל – קיעוו, כ' אייר ה'תקצ"ז), איז געווען דער צווייטער טשערנאבילער רבי. זיינע אלע זון זענען אויך געווען רבי'ס, טייל נאך ווען ער האט געלעבט, שטייענדיג אין שפיץ פון די גרויסע חסיד'ישע הויפן טשערנאביל, טריסק, טאלנא, סקווירא און רחמיסטריווקא, צווישן אנדערע.

ביאגראפיע

רבי מאטעלע איז געבוירן אין טשערנאביל צו שרה און רבי מנחם נחום פון טשערנאביל, א תלמיד פון בעל שם טוב און רבי דוב בער פון מעזריטש און מחבר פון מאור עינים.

אין זומער תקל"ב, ווען ער איז געווען ארום דריי יאר, איז ער א חתן געווארן מיט חיה שרה, א טאכטער פון רבי אהרן הגדול פון קארלין, וועלכער איז נפטר געווארן עטליכע חדשים פריער אין י"ט ניסן[1]. די חתונה איז פארגעקומען אין יאר תקמ"ג-תקמ"ד[1]. מיט זיין ערשטע רעבעצין האט ער געהאט דריי זון און איין טאכטער. נאך וואס זי איז אוועק האט ער חתונה געהאט צו פייגא, א טאכטער פון רבי דוד לייקעס וועלכער איז געווען א תלמיד פון בעל שם טוב, און געהאט מיט איר נאך פינף זון און צוויי טעכטער.

ווען די רוסישע רעגירונג האָט פארלאנגט פון אירע איינוואוינער אז זיי זאָלן זיך רופן אויך מיט א פאמיליע-נאמען, האָט ער אויסגעקליבן דעם נאָמען "טווערסקי" נאך דער שטאָט טבריה, וואו עס האבן זיך באזעצט די חסידים וואס זענען ארויף קיין ארץ ישראל[2].

נאך די פטירה פון זיין פאטער אין תקנ"ח, האט רבי מאטעלע איבערגענומען זיין ארט, אלס מגיד מישרים און רבי אין טשערנאביל. רבי מרדכי האט געהאט אסאך חסידים דורכאויס גאנץ אוקראינע און וואהלין, און פילע שטעט האבן אים באשטימט פאר זייער מגיד מישרים. רבי שלום רוקח פון בעלזא האט אמאל געזאגט ביים שבת טיש, אז ווען זיי וואוינען ווען אין זעלבן לאנד וואלט ער געפארן פילע פרסאות צו זיין ביי רבי מרדכי[3].

אנדערש ווי זיין פאטער וואס האט געלעבט אין פשטות און ארעמקייט, האט רבי מרדכי זיך געפירט מיט א ברייטן פארנעם. דאס האט פאראורזאכט א געוויסע רייבעניש צווישן זיינע חסידים און די חסידים פון רבי ישראל פון רוזשין, וואס איז געווען זיין מחותן און פלומעניק (אייניקל פון זיין שוואגער רבי אברהם פון קארסטשאוו), וואס אויך ער האט זיך געפירט מיט ברייטקייט. רבי מאטעלע פלעגט מאנען פון זיינע חסידים גרויסע סכומים פון געלט. ביי חסידים פלעגט מען זאגן אז דאס געלט האט ער גענוצט אויסצוהאלטן די ל"ו צדיקים, אן אויפגאבע וואס ער האט איבערגענומען פון רבי לייב שרה'ס[4].

די דברי תורה וואס ער האט געזאגט זענען פארעפנטליכט געווארן אינעם ספר "ליקוטי תורה", וואס די מנהיגי החסידות האבן געשריבן הסכמות דערויף. אין תשס"א איז עס איבערגעדרוקט געוואָרן אין אַ איבערגעארבעטע אויסגאַבע.

צווישן חסידים ווערט פארציילט אז ווען רבי מרדכי האט נאך געלעבט, האט שוין רבי ישראל פון רוזשין א נאמען געגעבן פאר זיין זון רבי מרדכי שרגא פרידמאן פון הוסיאטין נאך זיין פעטער רבי מרדכי, זאגנדיג אז שוין אפאר יאר וואס דער פעטער איז נישט אויף דער וועלט, נאר גאר העכער דערפון.

ער איז אוועק אין אנאטיווקא, נעבן קיעוו, אום כ' אייר ה'תקצ"ז. ער האט זיך שוין פון פריער באשטימט זיין מקום קבורה ביים עק פון דעם דארף, צוליב וואס דארט איז נישט פארהאן קיין איין קלויסטער וואס זאל צעשטערן זיין רו מיט גלעקער. זיין ציון געפונט זיך אינמיטן א פוסטן פעלד, נעבן בערג און א טייך.

פאמיליע

פון זיין ערשטע פרוי חיה שרה האט ער געהאט:

פון זיין צווייטע פרוי פייגא האט ער געהאט:

זייערע קינדער און אייניקלעך פון די "טווערסקי" פאמיליע זענען געווען רבי'ס אין רוסלאנד און פוילן, און צווישן זיי זענען אויך געווען סוחרים און געלערנטע.

תלמידים

צווישן זיינע תלמידים האבן זיך געציילט רבי ישראל דב פון ווילעדניק; רבי אברהם דוב אויערבאך, דער "בת עין"; און רבי ישראל יוסף גינזבורג פון דאוויד-האראדאק (העב').

ליינט מער

דרויסנדיגע לינקס

ספר ליקוטי תורה:

תולדות און עובדות:

רעפערענצן

  1. ↑ 1.0 1.1 ילקוט מאורי אור, שיכון סקווירא תשנ"ז, עמוד רנ"א
  2. ↑ די משפחה נאמען טווערסקי, אורות, אייר תשפ"ג, אויף Academia.edu
  3. ↑ ליקוטי תורה, אין הסכמה פון רבי יוסף שאול נאטאנזאהן
  4. ↑ יוסף ליפשיץ, החכמה מאי"ן (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)
גענומען פון "https://yi.hamichlol.org.il/w/index.php?title=רבי_מרדכי_טווערסקי&oldid=330334"