אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי מרדכי טווערסקי"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
(נאך גארנישט געטוהן דערמיט)
 
(אריינפיר)
 
(80 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דרעפט}}
{{דעסקריפציע|צווייטער טשערנאבילער רבי (ה'תק"ל–ה'תקצ"ז)}}
{{אישיות רבנית
| טיטל = טשערנאבילער מגיד
| בילד = [[טעקע:Chernobyl Maggid tzion Anatevka.jpg|250px]]
| כיתוב = דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
| כינוי = רבי מאטעלע טשערנאבילער
| געבורט דאטום = [[1770]]
| געבורט ארט = [[טשערנאביל]]
| פטירה דאטום = [[1837]]
| פטירה ארט = [[קיעוו]]
| מקום קבורה = [[אנאטיווקא]]
| וואוין ארט = [[טשערנאביל]]
| מדינה = [[אוקראינע]]
| תאריך לידה עברי = [[ה'תק"ל]]
| תאריך פטירה עברי = [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]
| טעטיגקייט ארט = [[טשערנאביל]] און ארום
| תחומי עיסוק = [[אדמו"ר]]
| תפקידים נוספים = [[מגיד מישרים]]
| רביס = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|דער מאור עינים]]
| תלמידיו = [[רבי ישראל דב פון ווילעדניק]], [[רבי אברהם דוב אויערבאך]], רבי ישראל יוסף גינזבורג.
| ספרים = ליקוטי תורה
| טאטע = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|דער מאור עינים]]
| מאמע = שרה
| ווייב = *זוו"ר: חיה שרה (פערלאוו)
*זוו"ש: פייגא (לייקעס)
| צאל קינדער = 11
| חותנים = * [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]]
*[[רבי דוד לייקעס]]
| דינאסטיע = [[טשערנאבילער גזע|טשערנאביל]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג | שם התפקיד = [[טשערנאבילער גזע|טשערנאבילער]] רבי | למניין = צווייטער | התחלת כהונה = [[י"א חשון]] [[ה'תקנ"ח]] | סיום כהונה = [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]] | הקודם בתפקיד = [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל|רבי מנחם נחום]] | הבא בתפקיד = [[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל|רבי אהרן]] ([[טשערנאביל]])}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי משה טווערסקי|רבי משה]] (קאריסטשאוו)}}}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יעקב ישראל טווערסקי|רבי יעקב ישראל]] (טשערקאס)}}}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)|רבי מנחם נחום]] ([[מאקארוב (חסידות)|מאקארוב]])}}}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)|רבי אברהם]] ([[טריסק (חסידות)|טריסק]])}}}}
| תפקיד6 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)|רבי דוד]] ([[טאלנא]])}}}}
| תפקיד7 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יצחק טווערסקי|רבי יצחק]] ([[סקווירא (חסידות)|סקווירא]])}}}}
| תפקיד8 = {{תפקיד מנהיג|הבא בתפקיד={{קליין|[[רבי יוחנן טווערסקי|רבי יוחנן]] ([[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]])}}}}
}}'''רבי מרדכי טווערסקי''' (גערופן: '''רבי מאטעלע טשערנאבילער''' אדער '''טשערנאבילער מגיד'''; [[טשערנאביל]], [[ה'תק"ל]] – [[קיעוו]], [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]), איז געווען דער צווייטער [[טשערנאבילער גזע|טשערנאביל]]ער [[אדמו"ר|רבי]]. זיינע אלע זון זענען אויך געווען רבי'ס, טייל נאך ווען ער האט געלעבט, שטייענדיג אין שפיץ פון די גרויסע חסיד'ישע הויפן טשערנאביל, [[טריסק (חסידות)|טריסק]], [[טאלנא]], [[סקווירא (חסידות)|סקווירא]] און [[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]], צווישן אנדערע.


{{פירוש נוסף|נוכחי=אדמו"ר השני מצ'רנוביל|ראו=[[רבי מרדכי טברסקי (פירושונים)]]}}
==ביאגראפיע==
{{אדמו"ר
רבי מאטעלע איז געבוירן אין [[טשערנאביל]] צו שרה און [[רבי מנחם נחום פון טשערנאביל]], א תלמיד פון [[בעל שם טוב]] און [[רבי דוב בער פון מעזריטש]] און מחבר פון [[מאור עינים]].
| תמונה = [[קובץ:Chernobyl Maggid tzion Anatevka.jpg|250px|]]
| כיתוב = ציון קברו של רבי מרדכי
| תאריך לידה = [[1770]]
| תאריך פטירה = [[1837]]
| תאריך לידה עברי = [[תק"ל]]
| תאריך פטירה עברי = [[כ' באייר]] [[תקצ"ז]]
| אב = [[רבי מנחם נחום מצ'רנוביל]]
}}


'''רבי מרדכי טברסקי''', (מכונה '''המגיד מצ'רנוביל'''; [[תק"ל]] -  [[כ' באייר]] [[תקצ]]) היה ה[[אדמו"ר]] השני מ[[חסידות צ'רנוביל|צ'רנוביל]]. כל בניו כיהנו כאדמו"רים ומהם יצאו כמה ענפי חסידות המונים כיום אלפי חסידים, בהם [[חסידות סקווירא|סקווירא]], [[חסידות טשרנוביל|טשרנוביל]] ו[[חסידות רחמסטריווקא|רחמסטריבקא]].
אין זומער תקל"ב, ווען ער איז געווען ארום דריי יאר, איז ער א חתן געווארן מיט חיה שרה, א טאכטער פון [[רבי אהרן הגדול פון קארלין]], וועלכער איז נפטר געווארן עטליכע חדשים פריער אין י"ט ניסן{{הערה|שם=מאורי|'''ילקוט מאורי אור''', שיכון סקווירא תשנ"ז, עמוד רנ"א}}. די חתונה איז פארגעקומען אין יאר תקמ"ג-תקמ"ד{{הערה|שם=מאורי|'''ילקוט מאורי אור''', שיכון סקווירא תשנ, עמוד רנ"א}}. מיט זיין ערשטע רעבעצין האט ער געהאט דריי זון און איין טאכטער. נאך וואס זי איז אוועק האט ער חתונה געהאט צו פייגא, א טאכטער פון [[רבי דוד לייקעס]] וועלכער איז געווען א תלמיד פון בעל שם טוב, און געהאט מיט איר נאך פינף זון און צוויי טעכטער.


==קורות חייו==
ווען די [[רוסישע אימפעריע|רוסישע רעגירונג]] האָט פארלאנגט פון אירע איינוואוינער אז זיי זאָלן זיך רופן אויך מיט א [[פאמיליע-נאמען]], האָט ער אויסגעקליבן דעם נאָמען "טווערסקי" נאך דער שטאָט [[טבריה]], וואו עס האבן זיך באזעצט די [[חסיד]]ים וואס זענען ארויף קיין [[ארץ ישראל]]{{הערה|{{אקדמיה|2=די משפחה נאמען טווערסקי|3=101989488|4=אורות|5=אייר תשפ"ג}}}}.
נולד ב[[צ'רנוביל]] לשרה ול[[רבי מנחם נחום מטשרנוביל]], מתלמידי [[הבעל שם טוב]] ו[[המגיד ממזריטש]] ובעל ספר "[[מאור עיניים (צ'רנוביל)|מאור עיניים]]".


אשתו הראשונה חיה שרה הייתה בתו של [[רבי אהרן הגדול מקרלין]]. לאחר פטירתה נישא לפייגא, בתו של [[רבי דוד לייקעס]] תלמידו של הבעל שם טוב. שמונת בניו כיהנו אחרי פטירתו כאדמו"רים ברחבי [[אוקראינה]], והיו מהבולטים בהפצת [[תורת החסידות]] באותה תקופה.
נאך די פטירה פון זיין פאטער אין תקנ"ח, האט רבי מאטעלע איבערגענומען זיין ארט, אלס [[מגיד מישרים]] און רבי אין טשערנאביל. רבי מרדכי האט געהאט אסאך חסידים דורכאויס גאנץ [[אוקראינע]] און [[וואהלין]], און פילע שטעט האבן אים באשטימט פאר זייער מגיד מישרים. [[רבי שלום רוקח]] פון [[בעלזא]] האט אמאל געזאגט ביים שבת טיש, אז ווען זיי וואוינען ווען אין זעלבן לאנד וואלט ער געפארן פילע פרסאות צו זיין ביי רבי מרדכי{{הערה|{{אוצר החכמה|2=ליקוטי תורה|3=172600|4=אין הסכמה פון רבי יוסף שאול נאטאנזאהן|page=14}}}}.


כשחייבה הממשלה הרוסית את נתיניה לכנות את עצמם ב[[שם משפחה]], בחר רבי מרדכי בשם טברסקי, על שם העיר [[טבריה]], בה [[עליית החסידים|התיישבו תלמידי המגיד ממעזריטש]].
אנדערש ווי זיין פאטער וואס האט געלעבט אין פשטות און ארעמקייט, האט רבי מרדכי זיך געפירט מיט א ברייטן פארנעם. דאס האט פאראורזאכט א געוויסע רייבעניש צווישן זיינע חסידים און די חסידים פון [[רבי ישראל פון רוזשין]], וואס איז געווען זיין מחותן און פלומעניק (אייניקל פון זיין שוואגער [[רבי אברהם פון קארסטשאוו]]), וואס אויך ער האט זיך געפירט מיט ברייטקייט. רבי מאטעלע פלעגט מאנען פון זיינע חסידים גרויסע סכומים פון געלט. ביי חסידים פלעגט מען זאגן אז דאס געלט האט ער גענוצט אויסצוהאלטן די [[לצדיקים]], אן אויפגאבע וואס ער האט איבערגענומען פון [[רבי לייב שרה'ס]]{{הערה|{{אוצר החכמה|יוסף ליפשיץ|החכמה מאי"ן|198614|page=83}}}}.
 
לרבי מרדכי היו חסידים רבים ועיירות רבות מינו אותו כ"[[דרשן|מגיד מישרים]]" שלהם. בין תלמידיו רבי [[ישראל דב מווילדניק]] ורבי [[אברהם דב מאבריטש]]. דברי תורתו התפרסמו בספר ליקוטי תורה אשר זכה ל[[הסכמה|הסכמות]] ממנהיגי החסידות. ב[[תשס"א]] הודפס הספר מחדש במהדורה מתוקנת ובתוספת מפתחות בשם "ליקוטי תורה השלם".
 
אחיינו (נכד גיסו רבי אברהם מקוריסצ'וב) רבי [[ישראל מרוז'ין]] קרא לאחד מבניו (רבי [[מרדכי שרגא פרידמן|מרדכי פייבוש מהוסיאטין]]) בשם מרדכי, עוד בחייו של רבי מרדכי מצ'רנוביל, בניגוד למנהג יהודי אשכנז, שלא קוראים שם לילדים אחרי אנשים חיים. כשנשאל על כך, ענה: "הדוד שלנו מצ'רנוביל הוא כבר כמה שנים מעל העולם הזה, כאילו אינו בעולם הזה".
 
רבי מרדכי נפטר ב[[קייב]] ב[[כ' באייר]] [[תקצ"ז]]. בעודו בחיים הכין את מקום קבורתו בפאתי הכפר [[אנטבקה|אנטיווקה]] ליד קייב, באמרו ששם אין [[כנסייה|כנסיות]], וכך קול הפעמונים לא יפריע למנוחתו. קברו נמצא באמצע שדה משקיף על גבעות ונהר.
 
==ילדיו==
*[[רבי אהרן טברסקי|רבי אהרן מצ'רנוביל]], נולד בשנת [[תקמ"ז]], ונפטר ב[[ח' בכסלו]] [[תרל"ב]].
*[[רבי משה טברסקי|רבי משה]] מ[[חסידות קוריסטשוב|קורסצ'וב]], נולד בשנת [[תקמ"ט]], ונפטר ב[[י"ח בטבת]] [[תרכ"ו]].
*[[רבי יעקב ישראל מצ'רקס]], נולד בשנת [[תקנ"ד]], ונפטר ב[[י"ג באלול]] [[תרל"ו]].
*מלכה, אשתו של רבי יחיאל מיכל מ[[דרוהוביץ']], בנו של רבי יצחק מ[[חסידות יאמפולה|יאמפולה]]{{הערה|בן [[רבי יוסף מיאמפולה]] בן [[רבי יחיאל מיכל מזלוטשוב]].}} וחתנו של [[רבי ברוך ממז'יבוז']].
*[[רבי מנחם נחום טברסקי (מקארוב)|רבי מנחם נחום]] מ[[חסידות מקארוב|מקארוב]], נולד בערך בשנת [[תקס"א]] ונפטר ב[[ז' בתשרי]] [[תרי"א]].
*[[רבי אברהם טברסקי (טוריסק)|רבי אברהם מטריסק]], נולד בשנת [[תקס"ו]], ונפטר ב[[ב' בתמוז]] [[תרמ"ט]].
*[[רבי דוד טברסקי מטולנה|רבי דוד]] מ[[חסידות טולנא|טולנא]], נולד בשנת [[תקס"ח]], ונפטר ב[[י' באייר]] [[תרמ"ב]].
*[[רבי יצחק טברסקי (סקווירא)|רבי יצחק]] מ[[חסידות סקווירא|סקוירא]], נולד בשנת [[תקע"ב]], ונפטר ב[[י"ז בניסן]] [[תרמ"ה]].  
*[[רבי יוחנן טברסקי (רחמסטריווקה)|רבי יוחנן]] מ[[חסידות רחמסטריווקא|רחמסטריווקא]]. נולד בשנת [[תקע"ו]], ונפטר ב[[ד' בניסן]] [[תרנ"ה]].
*הרבנית חנה חיה, אשתו של רבי דוד הורודצקי, נכדו של [[רבי דוד לייקס]] תלמיד [[הבעל שם טוב]]. נולדה בשנת [[ה'תק"ע]] ונפטרה בשנת [[תרנ"ג]].
*הרבנית שיינדל, נישאה ל[[דב בער פרידמן|רבי דוב בער מליווא]] בן [[רבי ישראל מרוז'ין]], נולדה בשנת [[תקפ"א]] ונפטרה בשנת [[תרס"א]] בעיר טולנא.
 
שלושת הבנים הראשונים והבת הרבנית מלכה היו בני אשתו שהייתה בתו של [[חסידות קרלין#רבי אהרן הגדול|רבי אהרן הגדול]] מ[[חסידות קרלין|קרלין]], ואילו חמשת הבנים האחרים והבנות האחרונות היו בני אשתו הרבנית פיגא בת רבי דוד לייקס תלמיד הבעל שם טוב.
 
==מתלמידיו==
* [[רבי ישראל דב בער מווילעדניק]].
* [[רבי אברהם דב אוירבך מאבריטש]], ה"[[בת עין (ספר)|בת עין]]".
* רבי ישראל יוסף גינזבורג מ[[חסידות קאשיווקא - דויד הורודוק|דויד הורודוק]].
 
==קישורים חיצוניים==
{{מיזמים|ויקיטקסט=מחבר:רבי מרדכי מטשרנוביל|שם ויקיטקסט=רבי מרדכי מצ'רנוביל}}
* {{אוצר ישראל|ו|301|מרדכי מן טְשֶׁערְנָאבִּיל|עמודים=291–292}}
* {{אנצ דעת|131}}
*[[הרב מנשה ישראל רייזמן]],[https://www.kolhalashon.com/new/Media/PlayShiur.aspx?FileName=7354329&Video=True הילולת רבי מרדכי בן הרה“ק רבי מנחם נחום מטשרנובל זי“עא], שיעור לצפייה באתר [[קול הלשון]]
*[https://www.pnimi.org.il/kabbalah-chassidut/stories/1059-moordechai-chernovil רבי מרדכי מטשרנוביל – צדקת הצדיק], באתר [[גל עיני]]
*[https://www.hidabroot.org/article/76036 תולדות הרה"ק רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל], באתר [[הידברות (ארגון)|הידברות]]
*[http://www.yiddishworld.com/forum/viewtopic.php?t=4521&start=0&postdays=0&postorder=asc&highlight= רבי מרדכי מטשערנאבל זצ"ל - כ' אייר תקצ"ז], באתר [[אידישע וועלט פארומס]]
*[https://tablet.otzar.org/book/book.php?book=195915&width=-17&scroll=0&udid=16080244566206192&pagenum=1 נפלאות הרה"ק מטשערנאביל], באתר [[אוצר החכמה]]
*[https://www.nli.org.il/he/books/NNL_ALEPH002121550/NLI ספר בית מרדכי], באתר [[הספריה הלאומית]]
*[https://he.wikisource.org/wiki/%D7%9C%D7%A7%D7%95%D7%98%D7%99_%D7%AA%D7%95%D7%A8%D7%94_(%D7%98%D7%A9%D7%A8%D7%A0%D7%95%D7%91%D7%99%D7%9C) ליקוטי תורה], באתר [[ויקיטקסט]]
* {{היברובוקס||ליקוטי תורה|43324}}
*[https://tablet.otzar.org/book/book.php?book=172600&width=-17&scroll=0&udid=16080244566206192 ליקוטי תורה מהדורה חדשה], באתר [[אוצר החכמה]]
 
==הערות שוליים==
{{הערות שוליים|יישור=ימין}}
{{מיון רגיל:טברסקי, מרדכי}}
[[קטגוריה:אדמו"רי בית צ'רנוביל]]
[[קטגוריה:רבנים אוקראינים]]
[[קטגוריה:מחברי ספרי חסידות]]
[[קטגוריה:משפחת טברסקי]]
[[קטגוריה:אדמו"רים אוקראינים]]
{{ו}}


די דברי תורה וואס ער האט געזאגט זענען פארעפנטליכט געווארן אינעם ספר "ליקוטי תורה", וואס די מנהיגי החסידות האבן געשריבן [[הסכמה|הסכמות]] דערויף. אין תשס"א איז עס איבערגעדרוקט געוואָרן אין אַ איבערגעארבעטע אויסגאַבע.


צווישן חסידים ווערט פארציילט אז ווען רבי מרדכי האט נאך געלעבט, האט שוין רבי ישראל פון רוזשין א נאמען געגעבן פאר זיין זון [[רבי מרדכי שרגא פרידמאן]] פון [[הוסיאטין]] נאך זיין פעטער רבי מרדכי, זאגנדיג אז שוין אפאר יאר וואס דער פעטער איז נישט אויף דער וועלט, נאר גאר העכער דערפון.


ער איז אוועק אין [[אנאטיווקא]], נעבן [[קיעוו]], אום [[כ' אייר]] [[ה'תקצ"ז]]. ער האט זיך שוין פון פריער באשטימט זיין מקום קבורה ביים עק פון דעם דארף, צוליב וואס דארט איז נישט פארהאן קיין איין [[קלויסטער]] וואס זאל צעשטערן זיין רו מיט גלעקער. זיין ציון געפונט זיך אינמיטן א פוסטן פעלד, נעבן [[בארג|בערג]] און א [[טייך]].


==פאמיליע==
פון זיין ערשטע פרוי חיה שרה האט ער געהאט:
*[[רבי אהרן טווערסקי פון טשערנאביל|רבי אהרן]], ממלא מקום פון טאטן אין טשערנאביל
*[[רבי משה טווערסקי|רבי משה]] פון קאריסטשאוו
*[[רבי יעקב ישראל טווערסקי|רבי יעקב ישראל]] פון טשערקאס
*מלכה, ווייב פון הרב יחיאל מיכל פון [[דראהאביטש]], אן אייניקל פון [[רבי יוסף פון יאמפאלא]], זון פון [[רבי יחיאל מיכל פון זלאטשוב]]
פון זיין צווייטע פרוי פייגא האט ער געהאט:
*[[רבי מנחם נחום טווערסקי (מאקאראוו)|רבי מנחם נחום]] פון [[מאקארוב (חסידות)|מאקארוב]]
*[[רבי אברהם טווערסקי (טוריסק)|רבי אברהם]], [[טריסק (חסידות)|טריסקער]] מגיד און מחבר פון מגן אברהם
*[[רבי דוד טווערסקי (טאלנא)|רבי דוד]] פון [[טאלנא]], מחבר פון מגן דוד און ברכת דוד
*[[רבי יצחק טווערסקי|רבי יצחק]] פון [[סקווירא]]
*[[רבי יוחנן טווערסקי|רבי יוחנן]] פון [[רחמיסטריווקא (חסידות)|רחמיסטריווקא]]
*חנה חיה ([[ה'תק"ע]]–[[ה'תרנ"ג]]), ווייב פון רבי דוד האראדעצקי, אייניקל פון רבי דוד לייקעס
*שיינדיל ([[ה'תקפ"א]]–[[ה'תרס"א]]), ווייב פון [[רבי דוב בער פרידמאן]] פון [[ליעווא]], זון פון [[רבי ישראל פון רוזשין]]
זייערע קינדער און אייניקלעך פון די "טווערסקי" פאמיליע זענען געווען רבי'ס אין רוסלאנד און [[פוילן]], און צווישן זיי זענען אויך געווען סוחרים און געלערנטע.


==תלמידים==
צווישן זיינע תלמידים האבן זיך געציילט [[רבי ישראל דב פון ווילעדניק]]; [[רבי אברהם דוב אויערבאך]], דער "בת עין"; און רבי ישראל יוסף גינזבורג פון דאוויד-האראדאק {{העב|חסידות קאשיווקא - דויד הורודוק}}.


==ליינט מער==
*{{אנצ דעת|131}}
*{{אוצר החכמה|נפלאות הצדיקים|נפלאות הרב הקדוש מטשערנאביל|195915|סופיקס=יא}}
*{{אוצר החכמה|אהרן דוד טווערסקי|היחס מטשרנוביל ורוזין|100583|פרק ג'|page=24|סופיקס=יא}}


==דרויסנדיגע לינקס==
ספר ליקוטי תורה:
*'''[https://viewer.rsl.ru/rsl01006547360?page=5 ליקוטי תורה]''', לעמבערג תרל"ד, פונעם ליובאוויטש קאלעקציע אינעם רוסישער שטאַט ביבליאָטעק
*{{היברובוקס|2=ליקוטי תורה|3=43324|4=פיעטרקוב תרמ"ט|סופיקס=יא}}
*{{אוצר החכמה|2=ליקוטי תורה|3=172600|4=ירושלים תשס"א}}
*{{כתיב|2=הדרכות פון רבי מרדכי פון טשערנאביל|3=990027206610205171}}
תולדות און עובדות:
*{{אייוועלט|4521|רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל - כ' אייר תקצ"ז}}
*{{הספרייה הדיגיטלית|ליבעסקינד|נפלאות הרה"ק מטשערנאביל: דער טשערנאבלער מגיד|990003818290205171|ווארשא תרצ"ו}}
*{{קול הלשון|מנשה ישראל רייזמאן|יארצייט פון רבי מרדכי פון טשערנאביל זי"ע|7354329|בהר בחוקתי תש"פ|וידאו=יא}}
*{{היברובוקס|ישעיה וואלף ציקערניק|ספורים ומאמרים יקרים|3804|ווארשא תרסג|סופיקס=יא}}
*[https://pnimi.org.il/holidays/רבי-מרדכי-מטשרנוביל-צדקת-הצדיק/ צדקת הצדיק], אויף גל עיני זייטל
*[https://www.hidabroot.org/article/76036 תולדות הרה"ק רבי מרדכי מטשערנאביל זצ"ל], אויף הידברות זייטל
*{{מרחב|מרדכי בן מנחם נחום, מצ'רנובל, 1770-1837}}


==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}


{{מיון רגיל:טווערסקי, מרדכי}}


 
[[קאַטעגאָריע:טשערנאביל|מרדכי]]
 
[[קאַטעגאָריע:רוסישע אדמורי"ם]]
 
[[קאַטעגאָריע:מחברי ספרי חסידות]]
 
[[קאַטעגאָריע:טווערסקי פאמיליע|מרדכי]]
 
[[קאַטעגאָריע:אוקראינער אידן]]
 
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]
==רעפערענצן==
[[HE:רבי מרדכי טברסקי מצ'רנוביל]]
{{רעפערענצן}}

יעצטיגע רעוויזיע זינט 16:45, 30 יולי 2024

טשערנאבילער מגיד
רבי מרדכי טווערסקי
דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
דער אוהל אויפן ציון אין אנאטיווקא
געבורט 1770
ה'תק"ל
טשערנאביל
פטירה כ' אייר ה'תקצ"ז (אלט: 67 בערך)
קיעוו
כינוי רבי מאטעלע טשערנאבילער
מקום קבורה אנאטיווקא
מדינה אוקראינע
וואוין אָרט טשערנאביל
טעטיגקייט אָרט טשערנאביל און ארום
תחומי עיסוק אדמו"ר
תפקידים נוספים מגיד מישרים
רבי'ס דער מאור עינים
תלמידים רבי ישראל דב פון ווילעדניק, רבי אברהם דוב אויערבאך, רבי ישראל יוסף גינזבורג.
ספרים ליקוטי תורה
ווייב
  • זוו"ר: חיה שרה (פערלאוו)
  • זוו"ש: פייגא (לייקעס)
דינאסטיע טשערנאביל
טאטע דער מאור עינים
מאמע שרה
צאל קינדער 11
חותנים
צווייטער טשערנאבילער רבי
י"א חשון ה'תקנ"חכ' אייר ה'תקצ"ז
רבי משה (קאריסטשאוו)
רבי יעקב ישראל (טשערקאס)

רבי מרדכי טווערסקי (גערופן: רבי מאטעלע טשערנאבילער אדער טשערנאבילער מגיד; טשערנאביל, ה'תק"לקיעוו, כ' אייר ה'תקצ"ז), איז געווען דער צווייטער טשערנאבילער רבי. זיינע אלע זון זענען אויך געווען רבי'ס, טייל נאך ווען ער האט געלעבט, שטייענדיג אין שפיץ פון די גרויסע חסיד'ישע הויפן טשערנאביל, טריסק, טאלנא, סקווירא און רחמיסטריווקא, צווישן אנדערע.

ביאגראפיע

רבי מאטעלע איז געבוירן אין טשערנאביל צו שרה און רבי מנחם נחום פון טשערנאביל, א תלמיד פון בעל שם טוב און רבי דוב בער פון מעזריטש און מחבר פון מאור עינים.

אין זומער תקל"ב, ווען ער איז געווען ארום דריי יאר, איז ער א חתן געווארן מיט חיה שרה, א טאכטער פון רבי אהרן הגדול פון קארלין, וועלכער איז נפטר געווארן עטליכע חדשים פריער אין י"ט ניסן[1]. די חתונה איז פארגעקומען אין יאר תקמ"ג-תקמ"ד[1]. מיט זיין ערשטע רעבעצין האט ער געהאט דריי זון און איין טאכטער. נאך וואס זי איז אוועק האט ער חתונה געהאט צו פייגא, א טאכטער פון רבי דוד לייקעס וועלכער איז געווען א תלמיד פון בעל שם טוב, און געהאט מיט איר נאך פינף זון און צוויי טעכטער.

ווען די רוסישע רעגירונג האָט פארלאנגט פון אירע איינוואוינער אז זיי זאָלן זיך רופן אויך מיט א פאמיליע-נאמען, האָט ער אויסגעקליבן דעם נאָמען "טווערסקי" נאך דער שטאָט טבריה, וואו עס האבן זיך באזעצט די חסידים וואס זענען ארויף קיין ארץ ישראל[2].

נאך די פטירה פון זיין פאטער אין תקנ"ח, האט רבי מאטעלע איבערגענומען זיין ארט, אלס מגיד מישרים און רבי אין טשערנאביל. רבי מרדכי האט געהאט אסאך חסידים דורכאויס גאנץ אוקראינע און וואהלין, און פילע שטעט האבן אים באשטימט פאר זייער מגיד מישרים. רבי שלום רוקח פון בעלזא האט אמאל געזאגט ביים שבת טיש, אז ווען זיי וואוינען ווען אין זעלבן לאנד וואלט ער געפארן פילע פרסאות צו זיין ביי רבי מרדכי[3].

אנדערש ווי זיין פאטער וואס האט געלעבט אין פשטות און ארעמקייט, האט רבי מרדכי זיך געפירט מיט א ברייטן פארנעם. דאס האט פאראורזאכט א געוויסע רייבעניש צווישן זיינע חסידים און די חסידים פון רבי ישראל פון רוזשין, וואס איז געווען זיין מחותן און פלומעניק (אייניקל פון זיין שוואגער רבי אברהם פון קארסטשאוו), וואס אויך ער האט זיך געפירט מיט ברייטקייט. רבי מאטעלע פלעגט מאנען פון זיינע חסידים גרויסע סכומים פון געלט. ביי חסידים פלעגט מען זאגן אז דאס געלט האט ער גענוצט אויסצוהאלטן די ל"ו צדיקים, אן אויפגאבע וואס ער האט איבערגענומען פון רבי לייב שרה'ס[4].

די דברי תורה וואס ער האט געזאגט זענען פארעפנטליכט געווארן אינעם ספר "ליקוטי תורה", וואס די מנהיגי החסידות האבן געשריבן הסכמות דערויף. אין תשס"א איז עס איבערגעדרוקט געוואָרן אין אַ איבערגעארבעטע אויסגאַבע.

צווישן חסידים ווערט פארציילט אז ווען רבי מרדכי האט נאך געלעבט, האט שוין רבי ישראל פון רוזשין א נאמען געגעבן פאר זיין זון רבי מרדכי שרגא פרידמאן פון הוסיאטין נאך זיין פעטער רבי מרדכי, זאגנדיג אז שוין אפאר יאר וואס דער פעטער איז נישט אויף דער וועלט, נאר גאר העכער דערפון.

ער איז אוועק אין אנאטיווקא, נעבן קיעוו, אום כ' אייר ה'תקצ"ז. ער האט זיך שוין פון פריער באשטימט זיין מקום קבורה ביים עק פון דעם דארף, צוליב וואס דארט איז נישט פארהאן קיין איין קלויסטער וואס זאל צעשטערן זיין רו מיט גלעקער. זיין ציון געפונט זיך אינמיטן א פוסטן פעלד, נעבן בערג און א טייך.

פאמיליע

פון זיין ערשטע פרוי חיה שרה האט ער געהאט:

פון זיין צווייטע פרוי פייגא האט ער געהאט:

זייערע קינדער און אייניקלעך פון די "טווערסקי" פאמיליע זענען געווען רבי'ס אין רוסלאנד און פוילן, און צווישן זיי זענען אויך געווען סוחרים און געלערנטע.

תלמידים

צווישן זיינע תלמידים האבן זיך געציילט רבי ישראל דב פון ווילעדניק; רבי אברהם דוב אויערבאך, דער "בת עין"; און רבי ישראל יוסף גינזבורג פון דאוויד-האראדאק (העב').

ליינט מער

דרויסנדיגע לינקס

ספר ליקוטי תורה:

תולדות און עובדות:

רעפערענצן

  1. 1.0 1.1 ילקוט מאורי אור, שיכון סקווירא תשנ"ז, עמוד רנ"א
  2. די משפחה נאמען טווערסקי, אורות, אייר תשפ"ג, אויף Academia.edu
  3. ליקוטי תורה, אין הסכמה פון רבי יוסף שאול נאטאנזאהן
  4. יוסף ליפשיץ, החכמה מאי"ן (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)