מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "באַניצער:למאי נ"מ/לבן"
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
(←לבן מרמה את יעקב: רעדאגירונג) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט}} | |||
'''לָבָן הָאֲרַמִי''' איז א [[תנ"ך פערזענליכקייט]] וואס ערשיינט אין [[ספר בראשית]], זון פון [[בתואל]] בן [[נחור אחי אברהם|נחור]], ברידער פון [[רבקה]] און פאטער פון [[רחל אמנו|רחל]] און [[לאה]], די פרויען פון [[יעקב]]. | '''לָבָן הָאֲרַמִי''' ("לבן פון לאנד [[ארם]]") איז א [[תנ"ך פערזענליכקייט]] וואס ערשיינט אין [[ספר בראשית]], זון פון [[בתואל]] בן [[נחור אחי אברהם|נחור]], ברידער פון [[רבקה]] און פאטער פון [[רחל אמנו|רחל]] און [[לאה]], די פרויען פון [[יעקב]]. | ||
די באדייט פון זיין נאמען איז פאראלעל צו די באדייט פון קאליר [[ווייס]]{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|ז}}}}. עס איז דא ווער עס ערקלערט, אז זיין אויסזען איז געווען זייער ווייס{{הערה|ספר [[הערוך]], ערך פרדכסוס}}. | די באדייט פון זיין נאמען איז פאראלעל צו די באדייט פון קאליר [[ווייס]]{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|ס|ז}}}}. עס איז דא ווער עס ערקלערט, אז זיין אויסזען איז געווען זייער ווייס{{הערה|ספר [[הערוך]], ערך פרדכסוס}}. | ||
לויט ווי ער ווערט געשילדערט אין די תורה שיינט אז ער איז געווען פון די נכבדים פון פאמיליע, און די ראשונים שרייבן אז ער איז געווען גרעסער אין קלוגשאפט און אין כבוד מער ווי [[בתואל]] זיין פאטער{{הערה|ראב"ע אויף {{תנ"ך|בראשית|כד|נה}}; רמב"ן אויף {{תנ"ך|בראשית|כט|ה}}; חזקוני אויף {{תנ"ך|בראשית|כד|נג}}.}}. לבן איז דער ווארט זאגער איבער אלעס וואס איז נוגע צו די עניני המשפחה. לבן האט געהאט א גרויס פארמעגן און ער האט געוואוינט אין [[חרן]] וואס איז אין [[ארם נהריים]]. | לויט ווי ער ווערט געשילדערט אין די תורה שיינט אז ער איז געווען פון די נכבדים פון פאמיליע, און די ראשונים שרייבן אז ער איז געווען גרעסער אין קלוגשאפט און אין כבוד מער ווי [[בתואל]] זיין פאטער{{הערה|ראב"ע אויף {{תנ"ך|בראשית|כד|נה}}; רמב"ן אויף {{תנ"ך|בראשית|כט|ה}}; חזקוני אויף {{תנ"ך|בראשית|כד|נג}}.}}. לבן איז דער ווארט זאגער איבער אלעס וואס איז נוגע צו די עניני המשפחה. לבן האט געהאט א גרויס פארמעגן און ער האט געוואוינט אין [[חרן]] וואס איז אין [[ארם נהריים]]. | ||
==ביאגראפיע== | |||
דער מדרש{{מקור}} ברענגט אז די ווייב פון לבן האט געהייסן עדינה. לבן איז געווען דער פאטער פון די צוויי [[אמהות]] [[רחל]] אמנו און [[לאה]] אמנו. דער מדרש<ref>בראשית רבה עד,יג</ref> זאגט אז די אנדערע צוויי [[אמהות]], [[בלהה]] און [[זלפה]], זענען אויך געווען זיינע טעכטער, נאר זיי זענען געבוירן געווארן פון א פלגש.<ref>פרקי דרבי אליעזר לו</ref> | |||
וויבאלד לבן איז געווען דער ברודער פון רבקה, איז ער געווען א שוואגער פאר [[יצחק אבינו|יצחק]] און א פעטער פאר [[יעקב אבינו|יעקב]]. ווען יעקב האט חתונה געהאט מיט לאה און רחל, איז לבן געווארן זיין שווער. פון נאך א פלאץ איז ער געווען צו זיי א קרוב, וויבאלד בתואל, לבנ'ס טאטע, איז געווען דער זון פון נחור, וועלכער איז געווען א ברודער מיט אברהם. לויט חז"ל איז אויך מלכה, די מאמע פון בתואל, געווען א שוועסטער מיט שרה אמינו. | |||
אין די פסוקים זעט מען אז לבן איז געווען געלטגייציג, א פאָפער, און אן עובד עבודה זרה. נאכדעם וואס יעקב האט געארבעט ביי אים צוואנציג יאר און לבן האט אים גאר שטארק אויסגעניצט, האט יעקב מער נישט געקענט אויסהאלטן און ער האט געמאכט פליטה. לבן איז נאכגעלאפן יעקב און איז גרייט געווען צו הרג'ענען אים מיט אלע קינדער, נאר דער אויבערשטער האט זיך באוויזן צו אים און אנגעווארנט ער זאל נישט טשעפען יעקב. [[חז"ל]] פאררעכענען לבן אלס ערגער פון פרעה, וויבאלד פרעה האט געהייסן הרג'ענען נאר די זכרים אבער לבן האט געוואלט אומברענגען דעם גאנצן דעמאלטדיגן כלל ישראל. ווי עס שטייט אין דער [[הגדה של פסח]]: "צא ולמד מה ביקש לעשות לבן הארמי ליעקב אבינו, שפרעה לא גזר אלא על הזכרים, ולבן ביקש לעקור את הכל." | |||
לבן האט געלעבט ווייניגסטנס 132 יאר. ער איז געשטארבן אין יאר {{לינק צו א אידיש יאר|2207}}. | |||
==לבן און זיין אנטייל ביי די שידוך פון רבקה און יצחק== | ==לבן און זיין אנטייל ביי די שידוך פון רבקה און יצחק== | ||
| שורה 15: | שורה 24: | ||
==לבן שווינדלט יעקב== | ==לבן שווינדלט יעקב== | ||
ווען יעקב האט באקומען די ברכה פון [[יצחק]] וואס איז געווען געאייגנט פאר [[עשו]], האט עשו אים געוואלט ערמארדן, און זיין מאמע [[רבקה]] האט אים געראטן צו אנטלויפן קיין חרן צו איר ברודער לבן. לבן | ווען יעקב האט באקומען די ברכה פון [[יצחק]] וואס איז געווען געאייגנט פאר [[עשו]], האט עשו אים געוואלט ערמארדן, און זיין מאמע [[רבקה]] האט אים געראטן צו אנטלויפן קיין חרן צו איר ברודער לבן. לבן איז געלאפן ענטפאנגען יעקב נאך וואס רחל האט אים אינפארמירט וועגן דער גאסט וואס איז געקומען{{הערה|'''וַיְהִי כִשְׁמֹעַ לָבָן אֶת שֵׁמַע יַעֲקֹב בֶּן אֲחֹתוֹ''',{{תנ"ך|בראשית|כט|יג}}.}} לבן האט אים געפאפט ביים ארבעטן און ביים הייראטן זיינע טעכטער, אין ספר בראשית וערט לבן געשילדערט ווי א שווינדלער און געלטגייציגער וואס איז גרייט צו טון יעדע שווינדל. ער זאגט צו חתונה צו מאכן רחל זיין טאכטער מיט [[יעקב]] אין באדינג אז ער זאל פאשען זיינע שאף פאר זיבן יאר. יעקב, וואס איז באוואוסטזיניג צו די אומארנטליכקייט פון זיין פעטער און צו די מעגליכקייט אז ער וועט אים אויספאפן, באטאנט אים קלאר און דייטליך אז ער וועט ארבעטן נאר "[[ברחל בתך הקטנה|בְּרָחֵל בִּתְּךָ הַקְּטַנָּה]]",{{הערה|1=ב{{תנ"ך|בראשית|כט|יח}}.}} אבר טראץ דעם האט אים לבן אויסגעפאפט און אים געגעבן לאה אנשטאט רחל, טענהענדיג אז עס איז נישט איינגעפירט ביי זיי חתונה צו מאכן די קלענערע פאר די עלטערע {{הערה|לֹא יֵעָשֶׂה כֵן בִּמְקוֹמֵנוּ לָתֵת הַצְּעִירָה, לִפְנֵי הַבְּכִירָה,{{תנ"ך|בראשית|כט|כו}}.}} לבן האט געצווינגען יעקב צו ארבעטן נאך זיבן יאר צו באקומען רחל אלס ווייב. ובסוף נשא יעקב גם את רחל וגם את לאה. לאה הייתה שותפה למעשה הרמייה של אביה, ובתשובתה ליעקב יש רמז לרמיית יעקב את [[יצחק]] אביו ועשו. על כך דרשו [[חז"ל]]: | ||
{{ציטוט|תוכן=כל הלילה היתה עושה עצמה כרחל. כיוון שעמד בבוקר, וְהִנֵּה-הִוא לֵאָה, - אמר לה: בת הרמאי. למה רימית אותי?... אמרה לו: ואתה למה רימית אביך? ואמרת לו: אָנֹכִי עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ (בראשית כז, יט). ואתה אומר: וְלָמָּה רִמִּיתָנִי? (בראשית, כ"ט, כ"ו). ואביך לא אמר: בָּא אָחִיךָ בְּמִרְמָה (בראשית כז, לה) ומתוך הדברים האלו החל (יעקב) לשונאה.}} | {{ציטוט|תוכן=כל הלילה היתה עושה עצמה כרחל. כיוון שעמד בבוקר, וְהִנֵּה-הִוא לֵאָה, - אמר לה: בת הרמאי. למה רימית אותי?... אמרה לו: ואתה למה רימית אביך? ואמרת לו: אָנֹכִי עֵשָׂו בְּכֹרֶךָ (בראשית כז, יט). ואתה אומר: וְלָמָּה רִמִּיתָנִי? (בראשית, כ"ט, כ"ו). ואביך לא אמר: בָּא אָחִיךָ בְּמִרְמָה (בראשית כז, לה) ומתוך הדברים האלו החל (יעקב) לשונאה.}} | ||
| שורה 47: | שורה 56: | ||
ארמי אובד אבי" - לבן ביקש לעקור את הכל כשרדף אחר יעקב ובשביל שחשב לעשות חשב לו המקום כאילו עשה, שאומות העולם חושב להם הקב"ה מחשבה כמעשה. | ארמי אובד אבי" - לבן ביקש לעקור את הכל כשרדף אחר יעקב ובשביל שחשב לעשות חשב לו המקום כאילו עשה, שאומות העולם חושב להם הקב"ה מחשבה כמעשה. | ||
==זעט אויך== | ==זעט אויך== | ||
| שורה 57: | שורה 63: | ||
* עדיאל כהן, "האמנם לבן הוא 'ארמי אבד אבי'? – לתשתיתו המקראית של זיהוי מדרשי", '''[[בית מקרא]]''' ס, תשע"ה, עמ' 238–252. | * עדיאל כהן, "האמנם לבן הוא 'ארמי אבד אבי'? – לתשתיתו המקראית של זיהוי מדרשי", '''[[בית מקרא]]''' ס, תשע"ה, עמ' 238–252. | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
{{ויקישיתוף בשורה}} | {{ויקישיתוף בשורה}} | ||
* [http://www.biu.ac.il/jh/parasha/vayetze/ravi.html לעיצוב דמותו של לבן הארמי במדרש. מחברת ד"ר רבקה רביב]. אתר [[אוניברסיטת בר-אילן]]. | * [http://www.biu.ac.il/jh/parasha/vayetze/ravi.html לעיצוב דמותו של לבן הארמי במדרש. מחברת ד"ר רבקה רביב]. אתר [[אוניברסיטת בר-אילן]]. | ||
| שורה 71: | שורה 77: | ||
[[קטגוריה:אישים בפרשת חיי שרה]] | [[קטגוריה:אישים בפרשת חיי שרה]] | ||
[[קטגוריה:אישים בפרשת ויצא]] | [[קטגוריה:אישים בפרשת ויצא]] | ||
[[HE:לבן הארמי]] | |||