בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,382
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(←ניגונים: רעדאגירונג, פארברייטערט) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
[[ | {{דעסקריפציע|תפילה פראזע}} | ||
[[ | [[טעקע:Hagada024-2.jpg|קליין|"לשנה הבאה בירושלם", בילדער אין הגדה של פסח פון [[יוסף בודקו]], 1917]] | ||
[[טעקע:סדרת דפי הגדת פסח על ניר סטנסיל שהודפסה בקרב חיילי הבריגאדה היהודית הל btm8205.jpeg|קליין|"לשנה הבאה בירושלים הבנויה", הגדה של פסח אויף [[סטענסיל]] פון די [[אידישע בריגאדע]], [[נאפאלי]], 1945]] | |||
'''לשנה הבאה בירושלים''' איז א באקאנטע פראזע וואס דרוקט אויס א בקשה צו דער גאולה. עס ווערט געזאגט ביי דער ענדע פון די סדר פסח ביינאכט, און ביי מזרח-אייראפעאישע קהילות אויך ביים ענדע פון [[נעילה]] אויף [[יום כיפור]]. | '''לשנה הבאה בירושלים''' איז א באקאנטע פראזע וואס דרוקט אויס א בקשה צו דער גאולה. עס ווערט געזאגט ביי דער ענדע פון די סדר פסח ביינאכט, און ביי מזרח-אייראפעאישע קהילות אויך ביים ענדע פון [[נעילה]] אויף [[יום כיפור]]. | ||
==מקור== | ==מקור== | ||
די בקשה "לשנה הבאה בירושלים" ווערט נישט דערמאנט אין תנ"ך, ש"ס, אדער סיי וועלכע פון די הגדות פון די פריע ראשונים. דער ערשטע וואס דערמאנט דעם מנהג פון עס זאגן ביים סדר איז רבי יצחק אייזיק טירנא אין "ספר המנהגים"{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יצחק אייזיק טירנא|ספר המנהגים|147985|ירושלים תש"ס, זייט נא}}}} | די בקשה "לשנה הבאה בירושלים" ווערט נישט דערמאנט אין תנ"ך, ש"ס, אדער סיי וועלכע פון די הגדות פון די פריע ראשונים. דער ערשטע וואס דערמאנט דעם מנהג פון עס זאגן ביים סדר איז רבי יצחק אייזיק טירנא אין "ספר המנהגים"{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יצחק אייזיק טירנא|ספר המנהגים|147985|ירושלים תש"ס, זייט נא}}}}. | ||
אן אויסגעדרייטער ווערסיע פונעם וואונטש, "בירושלים לשנה הבאה", ערשיינט אין א פיוט פון [[רבי יוסף אבן אביתור]] (ענדע [[10טער י"ה|10'טע יארהונדערט]]), "אאמיר מסתתר", וועלכע איז געפונען געווארן אין דער קאירא גניזה און ערשיינט אין פילע אשכנזישע מחזורים ביי די פיוטים פאר שבת הגדול{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/סידור/נוסח_אשכנז/שבת/שחרית_לשבת_הגדול_(מזרחי) שחרית לשבת הגדול], אויף וויקיטקסט}}. פון די קאנטעקסט אין די פיוטים איז קלאר אז רבי יוסף אבן אביתור האט נישט מחדש געווען דעם אויסדרוק, נאר ער האט זיך באנוצט מיט דעם ווי א ציטאט פון א באוואוסטע אידיאם. אין דעם פיוט "ידידך מאמש" פון רבי יצחק גיאת ערשיינט די פראזע אין די מער באקאנטע סדר, "לשנה הבאה בירושלים"{{הערה|{{אוצר החכמה|[[שולמית אליצור]]|"בין יוסף ליוסף: לזהות מחברו של יוצר קדום"|182819|'''[[תרביץ]]''' עא [א–ב] (תשרי–אדר תשס"ב), עמ' 85|page=20}}; הנ"ל, "[https://jstudies.huji.ac.il/sites/default/files/jstudies/files/tarbiz_-_8502_-_archive_from_irit_-_03_-_elizur_-_pp._293-307.pdf כהיום הזה בירושלים: למקורה, לתפוצתה ולגלגוליה של תפילה לסיום טקסים]", '''[[תרביץ]]''' פה [ב] (טבת תשע"ח), עמ' 305.}}. | אן אויסגעדרייטער ווערסיע פונעם וואונטש, "בירושלים לשנה הבאה", ערשיינט אין א פיוט פון [[רבי יוסף אבן אביתור]] (ענדע [[10טער י"ה|10'טע יארהונדערט]]), "אאמיר מסתתר", וועלכע איז געפונען געווארן אין דער קאירא גניזה און ערשיינט אין פילע אשכנזישע מחזורים ביי די פיוטים פאר שבת הגדול{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/סידור/נוסח_אשכנז/שבת/שחרית_לשבת_הגדול_(מזרחי) שחרית לשבת הגדול], אויף וויקיטקסט}}. פון די קאנטעקסט אין די פיוטים איז קלאר אז רבי יוסף אבן אביתור האט נישט מחדש געווען דעם אויסדרוק, נאר ער האט זיך באנוצט מיט דעם ווי א ציטאט פון א באוואוסטע אידיאם. אין דעם פיוט "ידידך מאמש" פון רבי יצחק גיאת ערשיינט די פראזע אין די מער באקאנטע סדר, "לשנה הבאה בירושלים"{{הערה|{{אוצר החכמה|[[שולמית אליצור]]|"בין יוסף ליוסף: לזהות מחברו של יוצר קדום"|182819|'''[[תרביץ]]''' עא [א–ב] (תשרי–אדר תשס"ב), עמ' 85|page=20}}; הנ"ל, "[https://jstudies.huji.ac.il/sites/default/files/jstudies/files/tarbiz_-_8502_-_archive_from_irit_-_03_-_elizur_-_pp._293-307.pdf כהיום הזה בירושלים: למקורה, לתפוצתה ולגלגוליה של תפילה לסיום טקסים]", '''[[תרביץ]]''' פה [ב] (טבת תשע"ח), עמ' 305.}}. | ||
== טייטש == | == טייטש == | ||
נאכ'ן חורבן בית שני איז די האפענונג ווידער צו זען דעם בית המקדש אויפגעבויט געווארן גאר צענטראל אין אידישקייט, און איז די אפטסטע וועג אויסצודריקן די האפענונג צם ביאת המשיח. בקשות פאר'ן אויפבוי פונעם בית המקדש און ירושלים ווערן אפט דערמאנט אין די תפילות. דער וואונטש "לשנה הבאה בירושלים" ווערט געזאגט ביי געלעגנהייטן וואס קומען איינמאל א יאר. עס ווערט געזען אלס אן אופן צו דערמאנען ירושלים ביי גרויסע געלעגנהייטן, ווי אויך איז עס אן אויסדרוק פון אונזער אמונה איבער אחרית הימים. היינטיגע צייטן ווערט עס געזען אלס אויסדרוק צו די האפענונג וואס האלטן אונטער די אידישע גייסט אין אלע זמנים{{הערה|[[#גוטהולד|גוטהולד]], עיון}} | נאכ'ן חורבן בית שני איז די האפענונג ווידער צו זען דעם בית המקדש אויפגעבויט געווארן גאר צענטראל אין אידישקייט, און איז די אפטסטע וועג אויסצודריקן די האפענונג צם ביאת המשיח. בקשות פאר'ן אויפבוי פונעם בית המקדש און ירושלים ווערן אפט דערמאנט אין די תפילות. דער וואונטש "לשנה הבאה בירושלים" ווערט געזאגט ביי געלעגנהייטן וואס קומען איינמאל א יאר. עס ווערט געזען אלס אן אופן צו דערמאנען ירושלים ביי גרויסע געלעגנהייטן, ווי אויך איז עס אן אויסדרוק פון אונזער אמונה איבער אחרית הימים. היינטיגע צייטן ווערט עס געזען אלס אויסדרוק צו די האפענונג וואס האלטן אונטער די אידישע גייסט אין אלע זמנים{{הערה|[[#גוטהולד|גוטהולד]], עיון}} | ||
| שורה 14: | שורה 15: | ||
==באנוץ== | ==באנוץ== | ||
דער סדר פון פסח ביינאכט פירט אויס מיט די ווערטער "לשנה הבאה בירושלים". | דער סדר פון פסח ביינאכט פירט אויס מיט די ווערטער "לשנה הבאה בירושלים". | ||
מנהג פולין איז געווען צו זאגן ביים ענדע פון [[נעילה]] "לשנה הבאה בירושלים"{{הערה|זע ידידיה טיאה ווייל, '''לבושי בדים''', ירושלים תשמ"ח, זייט קצו, 17031}}, און אזוי האט מען זיך געפירט אין קהילות פון [[מזרח אייראפע]]{{הערה|מטה אפרים סימן תרכ"ג סעיף ז'; {{משנה ברורה|תרכג|יג}}.}}. אין אנדערע אידישע קהילות איז דאס נישט איינגעפירט. | מנהג פולין איז געווען צו זאגן ביים ענדע פון [[נעילה]] "לשנה הבאה בירושלים"{{הערה|זע ידידיה טיאה ווייל, '''לבושי בדים''', ירושלים תשמ"ח, זייט קצו, 17031}}, און אזוי האט מען זיך געפירט אין קהילות פון [[מזרח אייראפע]]{{הערה|מטה אפרים סימן תרכ"ג סעיף ז'; {{משנה ברורה|תרכג|יג}}.}}. אין אנדערע אידישע קהילות איז דאס נישט איינגעפירט. | ||
| שורה 27: | שורה 28: | ||
נאך א באוואוסטע ניגון וואס ווערט געזונגען ביי אסאך חרדישע חתונות איז ערשינען אין די אלבום פון [[מרדכי בן דוד]], "אוהבי השם". א ברסלב'ער פיוט וואס מען זינגט פסח, לויפט אויף די א"ב "אדיר הוציאנו ממצרים, בחור יחזירנו לירושלים", און דערנאך די פזמון "לשנה הבאה בירושלים". אויף דעם זעלבן קאמפאזיציע, איז באקאנט פונעם [[ישוב הישן]] פון ירושלים, אויף די ווערטער "תמחה את זכר [[עמלק]] מתחת השמים, לשנה הבאה בירושלים". | נאך א באוואוסטע ניגון וואס ווערט געזונגען ביי אסאך חרדישע חתונות איז ערשינען אין די אלבום פון [[מרדכי בן דוד]], "אוהבי השם". א ברסלב'ער פיוט וואס מען זינגט פסח, לויפט אויף די א"ב "אדיר הוציאנו ממצרים, בחור יחזירנו לירושלים", און דערנאך די פזמון "לשנה הבאה בירושלים". אויף דעם זעלבן קאמפאזיציע, איז באקאנט פונעם [[ישוב הישן]] פון ירושלים, אויף די ווערטער "תמחה את זכר [[עמלק]] מתחת השמים, לשנה הבאה בירושלים". | ||
== | ==ביבליאגראפיע== | ||
*{{אנקער|גוטהולד|הרב זאב גוטהולד, "לשנה הבאה בירושלים: עיון בפיוטים ומנהגים", | *{{אנקער|גוטהולד|הרב זאב גוטהולד, "לשנה הבאה בירושלים: עיון בפיוטים ומנהגים", אין: יעקב שויקה והרב חיים סבתו (עורכים), '''מנחת אהרן: מאסף תורני לזכרו של הרב אהרן שויקה זצ"ל''', ירושלים תש"ם, עמ' 223–261{{הערה|איבערגעדרוקט געווארן אין: {{היברובוקס|זאב גוטהולד|'''תחכמון: אוסף מאמרים על ערכי היהדות'''|46143|ירושלים תש"ע, חלק ב', עמ' 60–106|page=59}}}}.}} | ||
*{{אנקער|המבשר|{{אוצר החכמה|יעקב שלמה שיינברגר|המבשר תורני|607400|קעפל=לשנה הבאה בירושלים|באנד=0437|חול המועד פסח תשע"ז, זייטן י-יא}}}} | *{{אנקער|המבשר|{{אוצר החכמה|יעקב שלמה שיינברגר|המבשר תורני|607400|קעפל=לשנה הבאה בירושלים|באנד=0437|חול המועד פסח תשע"ז, זייטן י-יא}}.}} | ||
==דרויסנדיגע לינקס== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
* [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/487986/jewish/-.htm לשנה הבאה בירושלים] | * [https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/487986/jewish/-.htm לשנה הבאה בירושלים], [[בית חב"ד וועבזייטל]]. | ||
* [http://www.yeshiva.org.il/midrash/11144 לשנה הבאה בירושלים הבנויה], ישיבה וועבזייטל . | * [http://www.yeshiva.org.il/midrash/11144 לשנה הבאה בירושלים הבנויה], ישיבה וועבזייטל . | ||
* {{מרחב}} | * {{מרחב}} | ||
| שורה 39: | שורה 41: | ||
{{סדר יום הכיפורים}} | {{סדר יום הכיפורים}} | ||
{{חג הפסח}} | {{חג הפסח}} | ||
[[קאַטעגאָריע:תפילות]] | [[קאַטעגאָריע:תפילות]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:הגדה של פסח]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:ירושלים]] | ||
[[קאַטעגאָריע:יום כיפור]] | [[קאַטעגאָריע:יום כיפור]] | ||
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | [[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | ||
[[he:לשנה הבאה בירושלים]] | [[he:לשנה הבאה בירושלים]] | ||