אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פיטאגאראס"

רעוויזיע פון 22:36, 8 יאנואר 2023

פיטאַגאָראַס

פיטאַגאָראַס פון סאמאס, 496-582, איז געווען אַ גריכישער מאַטעמאַטיקער און פילאָזאָף, און האט געפירט א מיסטעריעזע רעליגיעזע כת. ער ווערט גערופען "דער פאטער פון נומערן", און איז באקאנט פאר דער מאטעמאטישער באגריף "דער פיטאגאראס פרינציפ".

עס זענען נישט דא פון אים קיין דירעקטע פארפאסטע ווערק. פון פיטאַגאָראַס לעבן און שאפן ווערט גאר ווייניג דערמאנט און ערשט עטוואס 900 יאר שפעטער געשריבן. דאס איינציגסטע זיכערע דאטום אין זיין לעבן איז דאס יאר 531 אדער 532, אין דעם זאַמאָס (Samos) גריכנלאַנדער אינזעל.

זיין שולע איז געווען א מיסטעריעזע, מיט פילע מאדנע געפירעכצער און גלויבונגען. פיטאגאראס און זיינע תלמידים האבן געהאלטן אז אלעס אין די וועלט איז פארבינדן מיט מאטעמאטיק.

זען • שמועס • ענדערן

פילאזאפיע

געביטן

אנטאלאגיע • טעאלאגיע • לאגיק • מעטא-עטיק • מעטאפיזיק • מעטאפילאזאפיע • עסטעטיק • עטיק • עפיסטעמאלאגיע • פאליטישע פילאזאפיע • פילאזאפיע פון היסטאריע • פילאזאפיע פון בילדונג • פילאזאפיע פון וויסנשאפט • פילאזאפיע פון מאטעמאטיק • פילאזאפיע פון שפראך

שטרעמונגען/שולעס

טאאיזם • האסכולה הפיתגוראית • האסכולה האלאטית • אטאמיסטישע שולע • מוהיזם • לעגאליזם • נאטוראליזם • האסכולה הפריפטטית • האסכולה הסטואית • האסכולה הצינית • נעאפלאטוניזם• האסכולה האפיקוראית • קאנפוציאניזם • סכולסטיקה • ראציאנאליזם • עמפיריציזם • עקזיסטענציאליזם • נעא-קאנפוציאניזם • פענאמענאלאגיע • אנאליטישע פילאזאפיע • פראגמאטיזם • פאסטמאדערניזם • בודהיסטישע פילאזאפיע • הינדואיסטישע פילאזאפיע • דזשייניזם • פילאזאפיע יהודית

פראמינענטע מענטשן
פילאזאפן פון דער אוראלטער תקופה	לאא צי • קאנפוציוס • טאלעס • פיטאגאראס • העראקליטוס • מו דזה • בודהא • פארמענידעס • פראטאגאראס • דעמאקריטוס • סאקראטעס • פלאטאן • אריסטא • זענאן פון קיטיון • טימאן פון פליוס • פירון מאליס • פלוטינוס • שון דזה • קונדה-קונדה
פילאזאפן פונעם מיטל אלטער	אויגוסטינוס • דזשאן דנס סקוטוס • אוויצענא • ג'ו שי • רמב"ם • טאמאס פון אקווינא • וויליאם פון אקאם • ניקאלא מאקיאוועלי • טאמאס האבס • פראנסיס בייקאן
מאדערנע פילאזאפן	רענע דעקארט • ברוך שפינאזא • גאטפריד לייבניץ • דזשאן לאק • דזשארדזש בארקלי • דעיוויד היום • זשאן-זשאק רוסא • אימאנועל קאנט • דזשערעמי בענטאם • געארג העגל • דזשאן סטיוארט מיל • ארטור שאפנהאוער • סרן קירקגור • קארל מארקס • פרידריך ניצשע
היינטיקע פילאזאפן	גאטלאב פרעגע • דזשאן דיואי • עדמונד הוסרל • מארטין היידעגער • בערטראנד ראסל • רודאלף קרנפ • לודוויג וויטגנשטיין • קארל המפל • זשאן-פאל סארטרע • ווילארד וואן אורמאן קוויין • דזשאן רולס • יורגן האברמאס • מישל פוקו