אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:זידיטשוב"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע) |
ק (החלפת טקסט – "קאסאוו" ב־"קאסוב") |
||
| (17 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{ | {{Coord|49.36666667|24.11666667|display=title}}{{דעסקריפציע||ענגליש = city in Ukraine|העב=עיר במחוז לבוב שבמערב אוקראינה, בה התקיימה עד השואה קהילה יהודית|דייטש=Stadt in der Ukraine|}} | ||
{{פאראייניגן|זידיטשוב (חסידות)}} | |||
[[בילד:Ziditsuv.jpg|קליין|250px|אהלי העטרת צבי, והמהרי"א זי"ע]] | [[בילד:Ziditsuv.jpg|קליין|250px|אהלי העטרת צבי, והמהרי"א זי"ע]] | ||
'''זידיטשויב''' איז א שטאט אין [[גאליציע]], הונדערט יאהר צוריק איז עס געווען א וועלטס [[חסידות]]. | '''זידיטשויב''' איז א שטאט אין [[גאליציע]], הונדערט יאהר צוריק איז עס געווען א וועלטס [[חסידות]]. | ||
| שורה 14: | שורה 15: | ||
פערדער: הגה"ק ר' '''יודא צבי מראזלא''' זי"ע חתן העטרת צבי, נלב"ע תר"ט | פערדער: הגה"ק ר' '''יודא צבי מראזלא''' זי"ע חתן העטרת צבי, נלב"ע תר"ט | ||
פיפטער: הגה"ק ר' '''[[יצחק אייזיק אייכנשטיין|יצחק אייזיק מזידיטשוב]]''' זי"ע בעהמח"ס ליקוטי '''מהרי"א''' (זייט הסתלקות העטרת צבי י"א תמוז שנת תקצ"א, ביז כ"ז אלול תרט"ו האט זיך קיינער נישט געזעצט אויפן בענקל | פיפטער: הגה"ק ר' '''[[יצחק אייזיק אייכנשטיין|יצחק אייזיק מזידיטשוב]]''' זי"ע בעהמח"ס ליקוטי '''מהרי"א''' (זייט הסתלקות העטרת צבי י"א תמוז שנת תקצ"א, ביז כ"ז אלול תרט"ו האט זיך קיינער נישט געזעצט אויפן בענקל פון דעם עטרת צבי, יענעם טאג האט זיך דער מהרי"א געזעצט אופן בענקל, זאגנדיג אז מן השמים האט מען אים געזאגט מיט א סימן, יענעם טאג איז נסתלק געווארן אין צווייטן עק גאליציע דער שר שלום פון בעלזא. | ||
פון יענעם טאג האט זיך אנגעהויבן א | פון יענעם טאג האט זיך אנגעהויבן א געפארעכץ קיין זידיטשוב, פון אלע מדינות, גאליציע, רומעניע, אונגארן. | ||
דער הייליגער דברי חיים פון צאנז האט דעמאלט געזאגט: עס וועלן נאך | דער הייליגער דברי חיים פון צאנז האט דעמאלט געזאגט: עס וועלן נאך פארן וועלגלעך קיין זידיטשוב, אזוי ווי עס פלעגן פארן וועגנער צום רבי'ן קיין לובלין. | ||
דער ייטב לב, אויך דער קדושת יו"ט זענען | דער ייטב לב, אויך דער קדושת יו"ט זענען געפארן צום מהרי"א | ||
ט' סיון תרל"ג איז נסתלק געווארן דער מהרי"א | ט' סיון תרל"ג איז נסתלק געווארן דער מהרי"א | ||
זיינע | זיינע פינף קינדער זענען אלע געווען צדיקים קדושים | ||
א) הגה"ק ר' סענדער ליפא אבד"ק זידיטשוב, - ב) הגה"ק ר' אלי' מזידיטשוב, - ג) הגה"ק ר' בעריש מדאלינא, - ד) , ה) הגה"ק ר' מענדל מזידיטשוב. | א) הגה"ק ר' סענדער ליפא אבד"ק זידיטשוב, - ב) הגה"ק ר' אלי' מזידיטשוב, - ג) הגה"ק ר' בעריש מדאלינא, - ד), ה) הגה"ק ר' מענדל מזידיטשוב. | ||
זכותם יגן עלינו | זכותם יגן עלינו | ||
== | == עטליכע סיפורי צדיקים == | ||
עס איז מקובל אן אלטער [[נגינה|ניגון]] ביי חסידים: | עס איז מקובל אן אלטער [[נגינה|ניגון]] ביי חסידים: | ||
''אין זידיטשוב ברענט א פייער, קיינער קען עס נישט | ''אין זידיטשוב ברענט א פייער, קיינער קען עס נישט פארלעשן, יענקל יענקל טו דיר אן דעם גארטל, און לאמיר גיין צום רבי'ן קיין זידיטשוב, און לאמיר הערן דעם רבי'ן זאגן, הכל יודוך והכל ישבחוך.'' | ||
''לית אתר פנוי מיני', ער נעמט ארום אלע וועלטן, וכו' וכו' '' | ''לית אתר פנוי מיני', ער נעמט ארום אלע וועלטן, וכו' וכו' '' | ||
אין זידיטשוב, זענען געזיצן ביים הייליגן טיש, 70 | אין זידיטשוב, זענען געזיצן ביים הייליגן טיש, 70 ווייסע בעקישעס. | ||
א | א קאסובער חסיד איז פארוואגלט געווארן קיין זידיטשוב, ער איז פארוואונדערט געווארן, זעענדיג די גדולי התלמידים מיט ווייסע בעקישעס, וויסנדיג אז אין קאסוב, טוט נאר דער רבי אן א ווייסע בעקישע, דער עטרת צבי האט מרגיש געווען זיין מחשבה, און גלייך געזאגט (מיטן זידיטשובער נוסח הידוע), קאסוב איז בבחינת מלכות, און ביי מלכות שטייט ובלעדו לא ירים איש את ידו ואת רגלו, ביי אונז איז בבחינת נבואה, און ביי דעם שטייט, ומי יתן כל עם ה' נביאים. | ||
מ'פלעגט זאגן, דריי אלטע זאכן טויגן נישט, אן אלטער פערד, (ער דינט מער נישט), אן אלטער בעזעם (עס דינט מער נישט), אן אלטער זידיטשויבער חסיד (ווייל אלע גדולי התלמידים זענען געווארן רבי'ס, עס איז נישט געבליבן קיין לייטישע חסידים) | |||
דער הייליגער דברי חיים, האט גערופן דעם עטרת צבי : דער רבי, און זיין רבי'ן דעם ראפשיצער האט ער גערופן : דער רב. | |||
דער [[מלבי"ם]] (געב' תקס"ט) שרייבט אין זיין ספר ארצות החיים, אז ער איז א תלמיד פון עטרת צבי מזידיטשוב. | |||
דער [[מלבי"ם]] (געב' תקס"ט) שרייבט אין זיין ספר ארצות החיים, אז ער איז א תלמיד | |||
== י"א תמוז == | == י"א תמוז == | ||
י"א תמוז, איז די יארצייט | י"א תמוז, איז די יארצייט פון הייליגן עטרת צבי, דער הייליגער שינאווער רב בעל דברי יחזקאל זי"ע האט געזאגט, ווער עס קען נישט פארן קיין מירון ל"ג בעומר, זאל פארן י"א תמוז קיין זידיטשוב, והרמז ע"ז, '''ג'''דלו '''ל'''ה' את"י, '''ג'''דלו '''ל'''ה' איז ר"ת ל"ג (בעומר), את"י איז ר"ת י"א תמוז. | ||
== לאנגע פיאות == | == לאנגע פיאות == | ||
אין הקדמה פון ספר .. מהגה"ק ר' ישראל יעקב ישורון רובין פון סוליצע, שטייט, ער איז געווען בן אחר בן, פון | אין הקדמה פון ספר .. מהגה"ק ר' ישראל יעקב ישורון רובין פון סוליצע, שטייט, ער איז געווען בן אחר בן, פון [[רבי אשר ישעיה רובין|רבי אשר פון ראפשיץ]], זיין מאמע איז געווען א טאכטער פון רבי מענדעלע מזידיטשוב, דער יונגסטער זון פון מהרי"א - זיין מאמע האט מקבל געווען ביי איר טאטע אין שטוב, דעם זידיטשובער מנהג, נישט צו שערן די פיאות קיינמאל, - איינמאל אלס קינד פון פינף יאר, איז ער געווען מיט זיין זיידן ביים הייליגן שינאווער רב זי"ע, האט דער שינאווער רב געפרעגט פארוואס ער האט אזוינע לאנגע פיאות, האט ער נישט געענטפערט. - אינדערהיים האט אים געכאפט א שינאווער חסיד אינמיטן גאס, און אפגעשניטן איין פיאה ביז אונטערן מויל, ער האט זיך ארויס געריסן און אנטלאפן, - ער איז כל ימיו געגאנגען מיט איין לאנגע פיאה, און איין קורצע פיאה, - וויבאלד ער האט עס נישט געשניטן, איז עס מער נישט געוואקסען, - אויף די בילדער זעהט מען, איין לאנגע פיאה, און איין קורצע פיאה. | ||
== השתלשלות זידיטשוב אין היינטיגע צייטן == | == השתלשלות זידיטשוב אין היינטיגע צייטן == | ||
היינט איז נאך דא כמה קהילות וואס | היינט איז נאך דא כמה קהילות וואס פירן זיך מנהגי זידיטשוב, אויך משפחות וואס שטאמען פון די קהילות חסידי זידיטשוב, איך האב באגעגנט פארשידענע משפחות אין פארשידענע קהילות, וואס האבן בירושה מנהגים פון זידיטשוב. | ||
:ובפרט '''[[טאהש]], [[ספינקא ( | :ובפרט '''[[טאהש]], [[ספינקא (חסידות)|ספינקא]], [[קאסאן]], [[בורשטין]], [[קאמארנא]], [[קאלוב (חסידות)|קאלוב]]''' זענען נשתלשל פון נכדי ותלמידי זידיטשוב, און מ'דאווענט מיט זידטשובער נוסח. | ||
== | == ווידעראויפבלו פון זידיטשויווער הויף == | ||
נאך דער גרויזאמער מלחמה, איז זידיטשוב חסידות איבערגעפלאנצט געווארן אויף די אמעריקאנער באדן דורכ'ן אייניקל פונעם עטרת צבי, אדמו"ר | נאך דער גרויזאמער מלחמה, איז זידיטשוב חסידות איבערגעפלאנצט געווארן אויף די אמעריקאנער באדן דורכ'ן אייניקל פונעם עטרת צבי, אדמו"ר [[רבי נפתלי צבי לאבין]] וואס האט אויפגעשטעלט מוסדות התורה אין אמעריקע. דער צענטער פון זידיטשוב'ער חסידות געפינט זיך היינט צוטאגס אין [[וויליאמסבורג]], [[ברוקלין]]. אין ארץ ישראל, האט רבי אלטער כהנא פון זידיטשוב-ספינקא (נסתלק ח"י שבט תשס"ט) אויפגעבויט א זידיטשוב'ער בית המדרש. | ||
כהיום איז מכהן ברבנות אין ירושלים הרב יעקב שלמה כהנא, אין בית שמש איז געווען א זידיטשוב'ער רבי, רבי יצחק אייזיק כהנא (רב קהל חסידים-אנשי ירושלים, זון פון רבי אלטער, נפטר ל' אדר א' תשעט ). אויך אין שטאט ביתר דינט אלס זידיטשוב'ער רבי זיין זין, רבי ברוך וואס האט שוין געהאט א ביהמ"ד בחיי אביו. | כהיום איז מכהן ברבנות אין ירושלים הרב יעקב שלמה כהנא, אין בית שמש איז געווען א זידיטשוב'ער רבי, רבי יצחק אייזיק כהנא (רב קהל חסידים-אנשי ירושלים, זון פון רבי אלטער, נפטר ל' אדר א' תשעט ). אויך אין שטאט ביתר דינט אלס זידיטשוב'ער רבי זיין זין, רבי ברוך וואס האט שוין געהאט א ביהמ"ד בחיי אביו. | ||
| שורה 76: | שורה 71: | ||
[[קאַטעגאָריע:גאליציאנער אדמורי"ם]] | [[קאַטעגאָריע:גאליציאנער אדמורי"ם]] | ||
{{חסידישע הויפן|}} | {{חסידישע הויפן|}} | ||
[[קאַטעגאָריע:חסידישע הויפן|װ]] | |||
[[en:Tzvi Hirsh of Zidichov]] | [[en:Tzvi Hirsh of Zidichov]] | ||
[[HE:ז'ידאצ'וב]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 22:11, 27 יוני 2024
דער ארטיקל איז פארגעשלאגן צו פאראייניגן מיט זידיטשוב (חסידות).
איר ווערט געבעטן אים פאַררעכטן.
זידיטשויב איז א שטאט אין גאליציע, הונדערט יאהר צוריק איז עס געווען א וועלטס חסידות.
אדמור"י זידיטשויב
דער ערשטער רבי איז געווען הגה"ק ר' צבי זי"ע בעהמח"ס עטרת צבי, נלב"ע י"א תמוז תקצ"א
דער הייליגער דברי חיים פון צאנז, איז געווען א תלמיד פון דעם עטרת צבי
צווייטער: דער ברודער הגה"ק ר' בעריש זי"ע (אבי המהרי"א), נלב"ע סיון תקצ"ב
דרוטער: דער ברודער הגה"ק ר' משה מסאמבור זי"ע (אבי ר' יודא צבי) בעהמח"ס תפלה למשה, נלב"ע תר"א
פערדער: הגה"ק ר' יודא צבי מראזלא זי"ע חתן העטרת צבי, נלב"ע תר"ט
פיפטער: הגה"ק ר' יצחק אייזיק מזידיטשוב זי"ע בעהמח"ס ליקוטי מהרי"א (זייט הסתלקות העטרת צבי י"א תמוז שנת תקצ"א, ביז כ"ז אלול תרט"ו האט זיך קיינער נישט געזעצט אויפן בענקל פון דעם עטרת צבי, יענעם טאג האט זיך דער מהרי"א געזעצט אופן בענקל, זאגנדיג אז מן השמים האט מען אים געזאגט מיט א סימן, יענעם טאג איז נסתלק געווארן אין צווייטן עק גאליציע דער שר שלום פון בעלזא.
פון יענעם טאג האט זיך אנגעהויבן א געפארעכץ קיין זידיטשוב, פון אלע מדינות, גאליציע, רומעניע, אונגארן.
דער הייליגער דברי חיים פון צאנז האט דעמאלט געזאגט: עס וועלן נאך פארן וועלגלעך קיין זידיטשוב, אזוי ווי עס פלעגן פארן וועגנער צום רבי'ן קיין לובלין.
דער ייטב לב, אויך דער קדושת יו"ט זענען געפארן צום מהרי"א
ט' סיון תרל"ג איז נסתלק געווארן דער מהרי"א
זיינע פינף קינדער זענען אלע געווען צדיקים קדושים א) הגה"ק ר' סענדער ליפא אבד"ק זידיטשוב, - ב) הגה"ק ר' אלי' מזידיטשוב, - ג) הגה"ק ר' בעריש מדאלינא, - ד), ה) הגה"ק ר' מענדל מזידיטשוב.
זכותם יגן עלינו
עטליכע סיפורי צדיקים
עס איז מקובל אן אלטער ניגון ביי חסידים:
אין זידיטשוב ברענט א פייער, קיינער קען עס נישט פארלעשן, יענקל יענקל טו דיר אן דעם גארטל, און לאמיר גיין צום רבי'ן קיין זידיטשוב, און לאמיר הערן דעם רבי'ן זאגן, הכל יודוך והכל ישבחוך.
לית אתר פנוי מיני', ער נעמט ארום אלע וועלטן, וכו' וכו'
אין זידיטשוב, זענען געזיצן ביים הייליגן טיש, 70 ווייסע בעקישעס.
א קאסובער חסיד איז פארוואגלט געווארן קיין זידיטשוב, ער איז פארוואונדערט געווארן, זעענדיג די גדולי התלמידים מיט ווייסע בעקישעס, וויסנדיג אז אין קאסוב, טוט נאר דער רבי אן א ווייסע בעקישע, דער עטרת צבי האט מרגיש געווען זיין מחשבה, און גלייך געזאגט (מיטן זידיטשובער נוסח הידוע), קאסוב איז בבחינת מלכות, און ביי מלכות שטייט ובלעדו לא ירים איש את ידו ואת רגלו, ביי אונז איז בבחינת נבואה, און ביי דעם שטייט, ומי יתן כל עם ה' נביאים.
מ'פלעגט זאגן, דריי אלטע זאכן טויגן נישט, אן אלטער פערד, (ער דינט מער נישט), אן אלטער בעזעם (עס דינט מער נישט), אן אלטער זידיטשויבער חסיד (ווייל אלע גדולי התלמידים זענען געווארן רבי'ס, עס איז נישט געבליבן קיין לייטישע חסידים)
דער הייליגער דברי חיים, האט גערופן דעם עטרת צבי : דער רבי, און זיין רבי'ן דעם ראפשיצער האט ער גערופן : דער רב.
דער מלבי"ם (געב' תקס"ט) שרייבט אין זיין ספר ארצות החיים, אז ער איז א תלמיד פון עטרת צבי מזידיטשוב.
י"א תמוז
י"א תמוז, איז די יארצייט פון הייליגן עטרת צבי, דער הייליגער שינאווער רב בעל דברי יחזקאל זי"ע האט געזאגט, ווער עס קען נישט פארן קיין מירון ל"ג בעומר, זאל פארן י"א תמוז קיין זידיטשוב, והרמז ע"ז, גדלו לה' את"י, גדלו לה' איז ר"ת ל"ג (בעומר), את"י איז ר"ת י"א תמוז.
לאנגע פיאות
אין הקדמה פון ספר .. מהגה"ק ר' ישראל יעקב ישורון רובין פון סוליצע, שטייט, ער איז געווען בן אחר בן, פון רבי אשר פון ראפשיץ, זיין מאמע איז געווען א טאכטער פון רבי מענדעלע מזידיטשוב, דער יונגסטער זון פון מהרי"א - זיין מאמע האט מקבל געווען ביי איר טאטע אין שטוב, דעם זידיטשובער מנהג, נישט צו שערן די פיאות קיינמאל, - איינמאל אלס קינד פון פינף יאר, איז ער געווען מיט זיין זיידן ביים הייליגן שינאווער רב זי"ע, האט דער שינאווער רב געפרעגט פארוואס ער האט אזוינע לאנגע פיאות, האט ער נישט געענטפערט. - אינדערהיים האט אים געכאפט א שינאווער חסיד אינמיטן גאס, און אפגעשניטן איין פיאה ביז אונטערן מויל, ער האט זיך ארויס געריסן און אנטלאפן, - ער איז כל ימיו געגאנגען מיט איין לאנגע פיאה, און איין קורצע פיאה, - וויבאלד ער האט עס נישט געשניטן, איז עס מער נישט געוואקסען, - אויף די בילדער זעהט מען, איין לאנגע פיאה, און איין קורצע פיאה.
השתלשלות זידיטשוב אין היינטיגע צייטן
היינט איז נאך דא כמה קהילות וואס פירן זיך מנהגי זידיטשוב, אויך משפחות וואס שטאמען פון די קהילות חסידי זידיטשוב, איך האב באגעגנט פארשידענע משפחות אין פארשידענע קהילות, וואס האבן בירושה מנהגים פון זידיטשוב.
- ובפרט טאהש, ספינקא, קאסאן, בורשטין, קאמארנא, קאלוב זענען נשתלשל פון נכדי ותלמידי זידיטשוב, און מ'דאווענט מיט זידטשובער נוסח.
ווידעראויפבלו פון זידיטשויווער הויף
נאך דער גרויזאמער מלחמה, איז זידיטשוב חסידות איבערגעפלאנצט געווארן אויף די אמעריקאנער באדן דורכ'ן אייניקל פונעם עטרת צבי, אדמו"ר רבי נפתלי צבי לאבין וואס האט אויפגעשטעלט מוסדות התורה אין אמעריקע. דער צענטער פון זידיטשוב'ער חסידות געפינט זיך היינט צוטאגס אין וויליאמסבורג, ברוקלין. אין ארץ ישראל, האט רבי אלטער כהנא פון זידיטשוב-ספינקא (נסתלק ח"י שבט תשס"ט) אויפגעבויט א זידיטשוב'ער בית המדרש.
כהיום איז מכהן ברבנות אין ירושלים הרב יעקב שלמה כהנא, אין בית שמש איז געווען א זידיטשוב'ער רבי, רבי יצחק אייזיק כהנא (רב קהל חסידים-אנשי ירושלים, זון פון רבי אלטער, נפטר ל' אדר א' תשעט ). אויך אין שטאט ביתר דינט אלס זידיטשוב'ער רבי זיין זין, רבי ברוך וואס האט שוין געהאט א ביהמ"ד בחיי אביו.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!