אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "שלשלת הקבלה"
ק (החלפת טקסט – "|ללא}" ב־"}") |
(אנולירט) צייכן: אַנולירונג |
||
| (29 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{אנדערע באדייט|דאס=די כראנאלאגיע פון פערזאנען דורך וועלכע די תורה שבעל פה איז איבערגעגעבן געווארן|אנדער= | {{דעסקריפציע|חכמים וואס האבן מקבל געווען און איבערגעגעבן די תורה שבעל פה}} | ||
{{אנדערע באדייט|דאס=די כראנאלאגיע פון פערזאנען דורך וועלכע די תורה שבעל פה איז איבערגעגעבן געווארן|אנדער=דעם ספר פון רבי גדליה אבן יחיא|זעט=שלשלת הקבלה (ספר)}} | |||
'''שלשלת הקבלה''' איז א תורה'דיגע טערמין וואס באציט זיך צו די [[חכמים]] וועלכע האבן מקבל געווען און איבערגעגעבן די [[תורה שבעל פה]] פון דור צו דור. | '''שלשלת הקבלה''' איז א תורה'דיגע טערמין וואס באציט זיך צו די [[חכמים]] וועלכע האבן מקבל געווען און איבערגעגעבן די [[תורה שבעל פה]] פון דור צו דור. | ||
דער טערמין באציט זיך געווענליך צו די דורות צווישן [[משה רבינו]] און דער [[אמוראים|אמורא]] [[רב אשי]], דער חותם פון [[תלמוד בבלי]]. נאך דעם דור, ווען עס איז שוין נישט געווען איין צענטראלע אויטאריטעט איבער כלל ישראל, האט זיך עטוואס געטוישט דער סדר פון איבערגעבן די מסורות פון דור צו דור. | דער טערמין באציט זיך געווענליך צו די דורות צווישן [[משה רבינו]] און דער [[אמוראים|אמורא]] [[רב אשי]], דער חותם פון [[תלמוד בבלי]]. נאך דעם דור, ווען עס איז שוין נישט געווען איין צענטראלע אויטאריטעט איבער כלל ישראל, האט זיך עטוואס געטוישט דער סדר פון איבערגעבן די מסורות פון דור צו דור. | ||
== | == הינטערגרונט == | ||
=== די תורה שבעל פה === | === די תורה שבעל פה === | ||
{{הויפט ארטיקל|תורה שבעל פה}} | {{הויפט ארטיקל|תורה שבעל פה}} | ||
| שורה 10: | שורה 11: | ||
=== די ראשי הקבלה === | === די ראשי הקבלה === | ||
אין די [[משנה]] ווערט געשילדערט אין קורצן דער סדר וויאזוי די תורה שבעל פה איז אריבערגעגאנגען פון דור צו דור: {{ציטוטון|משה קיבל תורה מסיני, ומסרה ל[[יהושע בן נון|יהושע]], ויהושע ל[[זקנים]], וזקנים ל[[נביאים]], ונביאים מסרוה ל[[אנשי כנסת הגדולה]] | אין די [[משנה]] ({{משנה|אבות|א|א|אן=שם}}) ווערט געשילדערט אין קורצן דער סדר וויאזוי די תורה שבעל פה איז אריבערגעגאנגען פון דור צו דור: {{ציטוטון|משה קיבל תורה מסיני, ומסרה ל[[יהושע בן נון|יהושע]], ויהושע ל[[זקנים]], וזקנים ל[[נביאים]], ונביאים מסרוה ל[[אנשי כנסת הגדולה]]}}. לויט ווי ערקלערט און פארברייטערט דורך די [[ראשונים]], אין שפיץ פון דער [[רמב"ם]], איז אין יעדן דור איבערגעגעבן געווארן די מסורות פון די תורה שבעל פה פאר איין אדער געציילטע מענטשן, פון די "ראשי חכמי ישראל" אין דור. יעדער אזא פירער, גערופן דער "ראש הקבלה", האט געהאט מיט זיך אנדערע חכמים אין זיין [[בית דין]], ווי אויך נאך "אלפים ורבבות" [[תלמיד]]ים וועלכע האבן פון אים געלערנט. דער ראש הקבלה האט געהאט די אויפגאבע איבערצוגעבן די גאנצע תורה ווייטער צום קומענדיגן דור. | ||
אין די ערשטע דורות זענען די ראשי הקבלה בעיקר געווען נביאים און [[שופט]]ים, און שפעטער [[נשיא]]ים און [[אב בית דין|אבות בית דין]], די גרעסטע [[תנאים]] און די [[אמוראים]] וועלכע האבן געדינט אלס [[ראש ישיבה|ראשי ישיבות]] אין די בארימטע [[ישיבה|ישיבות]] אין זייער צייט, ווי [[ישיבת סורא|סורא]] און [[ישיבת פומבדיתא|פומבדיתא]]. | אין די ערשטע דורות זענען די ראשי הקבלה בעיקר געווען נביאים און [[שופט]]ים, און שפעטער [[נשיא]]ים און [[אב בית דין|אבות בית דין]], די גרעסטע [[תנאים]] און די [[אמוראים]] וועלכע האבן געדינט אלס [[ראש ישיבה|ראשי ישיבות]] אין די בארימטע [[ישיבה|ישיבות]] אין זייער צייט, ווי [[ישיבת סורא|סורא]] און [[ישיבת פומבדיתא|פומבדיתא]]. | ||
| שורה 27: | שורה 28: | ||
==ליסטע פון די ראשי הקבלה== | ==ליסטע פון די ראשי הקבלה== | ||
=== פון [[מעמד הר סיני|קבלת התורה]] ביז [[שיבת ציון]] === | ===פון [[מעמד הר סיני|קבלת התורה]] ביז [[שיבת ציון]]=== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable mw-collapsible" | ||
|+ | |+ | ||
!ראש הקבלה | !ראש הקבלה | ||
!לויט די ליסטע פון [[רמב"ם]]{{הערה|שם=רמבם| | !לויט די ליסטע פון [[רמב"ם]]{{הערה|שם=רמבם|[https://rambam.alhatorah.org/Main/Preface/1.1 הקדמת משנה תורה להרמב"ם], און אזוי נעמט אן דער [[S:ספר יוחסין מאמר ראשון/האלף השלישי|ספר יוחסין מאמר ראשון]]}} | ||
!לויט די ליסטע פון [[רבי מנחם המאירי]]{{הערה|שם=מאירי| | !לויט די ליסטע פון [[רבי מנחם המאירי]]{{הערה|שם=מאירי|[https://mishna.alhatorah.org/Parshan/Meiri/Avot/0 בית הבחירה, פתיחה למסכת אבות]}} | ||
!לויט די ליסטע פון [[רבי יצחק אברבנאל]]{{הערה|שם=אברבנאל| | !לויט די ליסטע פון [[רבי יצחק אברבנאל]]{{הערה|שם=אברבנאל|[https://shitufta.org.il/Nachalat_Avot_on_Avot/,_Introduction?selectedunittext=14 נחלת אבות, הקדמה]}} | ||
!לויט די ליסטע פון [[סדר תנאים ואמוראים]]{{הערה|שם=סדר|{{ | !לויט די ליסטע פון [[סדר תנאים ואמוראים]]{{הערה|שם=סדר|{{היברובוקס||סדר תנאים ואמוראים|39229||page=2}}, {{היברובוקס|רבי שמחה מויטרי|מחזור ויטרי|33694|סוף סימן תכ"ד|page=546}}}} | ||
!לויט די ליסטע פון [[רבי יעקב בן שמשון]]{{הערה|אין זיין פירוש אויף {{משנה|אבות|א|א|| | !לויט די ליסטע פון [[רבי יעקב בן שמשון]]{{הערה|אין זיין פירוש אויף {{משנה|אבות|א|א|אן=שם}}{{משנה|אבות|א|א|אן=שם}}, אויך געברענגט אין {{היברובוקס||מחזור ויטרי|33694|אנהייב סימן תכ"ד|page=528}}}} | ||
|- | |- | ||
|[[משה רבינו]] | |[[משה רבינו]] | ||
| שורה 52: | שורה 53: | ||
|- | |- | ||
|[[זקנים]] | |[[זקנים]] | ||
|3 | |3 <small>(מיט פינחס){{הערה|לויט ספר יוחסין, איז [[כלב בן יפונה]] געווען דער עיקר צווישן די זקנים}} | ||
|3 | |3 <small>(רעכנט אריין פון עתניאל בן קנז ביז עלי{{הערה|לויט'ן מאירי, איז אונז אומבאקאנט דער צאל פון די זקנים און ווער זיי זענען געווען, מען ווייסט נאר אז עתניאל בן קנז איז געווען פון די ערשטע און עלי הכהן פון די לעצטע זקנים}})</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{הערה|לויט רבי יצחק אברבנאל, זענען די "זקנים" די צוועלף שופטים פון עתניאל בן קנז ביז עלי הכהן, וואס זיי זענען געווען די ראשי הקבלה יעדער אין זיין דור}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{הערה|לויט רבי יצחק אברבנאל, זענען די "זקנים" די צוועלף שופטים פון עתניאל בן קנז ביז עלי הכהן, וואס זיי זענען געווען די ראשי הקבלה יעדער אין זיין דור}}</small> | ||
|3 | |3 | ||
|3 | |3 | ||
|- | |- | ||
|[[פינחס]] | |[[פינחס]] | ||
|3 | |3 <small>(מיט די זקנים){{הערה|פינחס האט געלערנט די תורה אויך דירעקט פון משה רבינו, אבער ער איז געווען דער ראש הקבלה נאר נאך די פטירה פון יהושע בן נון, און ער איז געווען דער [[ראש בית דין]] דורכאויס די [[תקופת השופטים]] ({{היברובוקס|[[רבי מנחם קראקאווסקי]]|עבודת המלך|6085|הקדמת הרמב"ם|page=6}})</small>}} | ||
|– | |– | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|13 | |13 | ||
|12 | |12 | ||
|- | |- | ||
|[[עתניאל בן קנז]] | |[[עתניאל בן קנז]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{הערה|לויט ספר יוחסין, איז עתניאל בן קנז געווען אין כלל פון די זקנים}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{הערה|לויט ספר יוחסין, איז עתניאל בן קנז געווען אין כלל פון די זקנים}}</small> | ||
|3 | |3 <small>(אין כלל פון די זקנים)</small> | ||
|3 | |3 | ||
|4 | |4 | ||
| שורה 73: | שורה 74: | ||
|- | |- | ||
|[[אהוד בן גרא]] | |[[אהוד בן גרא]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|4 | |4 | ||
| שורה 80: | שורה 81: | ||
|- | |- | ||
|[[שמגר בן ענת]] | |[[שמגר בן ענת]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|6 | |6 | ||
|6 | |6 | ||
|- | |- | ||
|[[דבורה הנביאה]] | |[[דבורה הנביאה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|5 | |5 <small>(מיט ברק בן אבינועם)</small> | ||
|7 | |7 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[ברק בן אבינעם]] | |[[ברק בן אבינעם]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|5 | |5 <small>(מיט דבורה)</small> | ||
|8 | |8 | ||
|7 | |7 | ||
|- | |- | ||
|[[גדעון בן יואש]] | |[[גדעון בן יואש]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|6 | |6 | ||
| שורה 108: | שורה 109: | ||
|- | |- | ||
|[[אבימלך בן גדעון]] | |[[אבימלך בן גדעון]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|10 | |10 | ||
|9 | |9 | ||
|- | |- | ||
|[[תולע בן פואה]] | |[[תולע בן פואה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|7 | |7 | ||
| שורה 122: | שורה 123: | ||
|- | |- | ||
|[[יאיר הגלעדי]] | |[[יאיר הגלעדי]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|8 | |8 | ||
| שורה 129: | שורה 130: | ||
|- | |- | ||
|[[יפתח הגלעדי]] | |[[יפתח הגלעדי]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|9 | |9 | ||
| שורה 136: | שורה 137: | ||
|- | |- | ||
|[[אבצן]] | |[[אבצן]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|10 | |10 | ||
| שורה 143: | שורה 144: | ||
|- | |- | ||
|[[אילון הזבולוני]] | |[[אילון הזבולוני]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|11 | |11 | ||
| שורה 150: | שורה 151: | ||
|- | |- | ||
|[[עבדון בן הלל]] | |[[עבדון בן הלל]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|12 | |12 | ||
| שורה 157: | שורה 158: | ||
|- | |- | ||
|[[מנוח]] | |[[מנוח]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|18 | |18 | ||
|17 | |17 | ||
|- | |- | ||
|[[שמשון]] | |[[שמשון]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|13 | |13 | ||
| שורה 171: | שורה 172: | ||
|- | |- | ||
|[[אלקנה]] | |[[אלקנה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|– | |– | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|20 | |20 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[עלי הכהן]] | |[[עלי הכהן]] | ||
|4 | |4 | ||
|3 | |3 <small>(אין כלל פון די זקנים)</small> | ||
|14 | |14 | ||
|21 | |21 | ||
| שורה 192: | שורה 193: | ||
|- | |- | ||
|[[נתן הנביא]] | |[[נתן הנביא]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|16 | |16 <small>(מיט גד החוזה און דוד המלך)</small> | ||
|23 | |23 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[גד החוזה]] | |[[גד החוזה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|16 | | 16 <small>(מיט נתן הנביא און דוד המלך)</small> | ||
|24 | |24 | ||
|21 | |21 | ||
| שורה 208: | שורה 209: | ||
|6 | |6 | ||
|5 | |5 | ||
|16 | |16 <small>(מיט גד החוזה און נתן הנביא)</small> | ||
|<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | |||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[שלמה המלך]] | |[[שלמה המלך]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|נאר די נביאים ווערן גערעכנט צווישן די ראשי הקבלה אין די תקופה, און שלמה המלך איז נישט געווען קיין נביא. אדער, לויט די שיטה אז ער איז געווען א נביא, וויבאלד ער איז געווען 12 יאר ווען דוד איז נפטר געווארן האט ער נישט פארנומען זיין ארט אלס ראש הקבלה{{הערה|שם=עבודת-המלך|{{היברובוקס|[[רבי מנחם קראקאווסקי]]|עבודת המלך|6085|הקדמת הרמב"ם|page=7}}}}.}} | ||
|6 | |6 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[שמעיה (נביא)|שמעיה]] | |[[שמעיה (נביא)|שמעיה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
| | |<small>(פון בית דין פון אחיה השילוני)</small> | ||
|25 | |25 | ||
|22 | |22 | ||
|- | |- | ||
|[[עדו הנביא]] | |[[עדו הנביא]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
| | |<small>(פון בית דין פון אחיה השילוני)</small> | ||
|26 | |26 | ||
|23 | |23 | ||
|- | |- | ||
|[[אחיה השילוני]] | |[[אחיה השילוני]] | ||
|7{{ | |7{{ביאור|לויט'ן רמב"ם איז אחיה השילוני געווען פון די [[יציאת מצרים|יוצאי מצרים]], זייענדיג קליין אין די צייטן פון משה, און פארט ווערט ער גערעכנט ווי א "תלמיד" פון דוד המלך. [[רבי אברהם בן דוד פון פושקיירא|דער ראב"ד]] קריגט דערויף, מיט די טענה אז וויבאלד אחיה השילוני איז געווען מיט הונדערטער יארן עלטער ווי דוד איז נישט שייך צו זאגן אז ער האט פון אים מקבל געווען. דער כסף משנה ענטפערט אז דער עלטער מאכט נישט אויס, און וויבאלד דוד איז געווען דער "ראש הקבלה" אין זיין דור, און אחיה השילוני איז געזעסן אין בית דין פון דוד, קען מען אים באצייכענען אלס דער "ראש המקבלים" פון דוד, און דער "ראש הקבלה" וועלכער האט איבערגעגעבן די תורה שבעל-פה פאר'ן קומענדיגן דור. אין עבודת המלך שטייט נאך א הסבר, אז לויט'ן רמב"ם איז די קבלה איבערגעגעבן געווארן פון דור צו דור נאר דורך א בית דין. דערפאר, כאטש אחיה השילוני איז געווען גרעסער פון דוד און נאך מקבל געווען די תורה פון די נביאים און זקנים בעפאר דוד, איז ער נישט געווען פאררעכנט אין די שלשלת הקבלה ביז ווען ער האט מקבל געווען פון דוד און זיין בית דין.}} | ||
|7 | |7 | ||
|17 | |17 | ||
| שורה 241: | שורה 242: | ||
|- | |- | ||
|[[יהוא בן חנני]] | |[[יהוא בן חנני]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|8 | |8 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[אליהו הנביא]] | |[[אליהו הנביא]] | ||
|8 | |8 | ||
|9 | |9 <small>(מיט מיכיהו און עובדיה)</small> | ||
|18 | |18 | ||
|28 | | 28 | ||
|25 | |25 | ||
|- | |- | ||
|[[מיכיהו בן ימלה]] | |[[מיכיהו בן ימלה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד|דער רמב"ם האט זיי נישט גערעכנט, ווייל זיי האבן נישט געהאט קיין בית דין{{הערה|שם=עבודת-המלך}}.}} | ||
|9 | |9 <small>(מיט אליהו און עובדיה)</small> | ||
| | |<small>(פון דור פון אליהו)</small> | ||
|30 | | 30 | ||
|27 | |27 | ||
|- | |- | ||
|[[עובדיה]] | |[[עובדיה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד}} | ||
|9 | |9 <small>(מיט אליהו און מיכיהו)</small> | ||
| | |<small>(פון דור פון אליהו)</small> | ||
|31 | |31 | ||
|28 | | 28 | ||
|- | |- | ||
|[[אלישע]] | |[[אלישע]] | ||
| שורה 275: | שורה 276: | ||
|26 | |26 | ||
|- | |- | ||
|[[יונה | |[[יונה הנביא]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד}} | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
| | |<small>(פון בית דין פון אלישע)</small> | ||
|32 | |32 | ||
|29 | |29 | ||
|- | |- | ||
|[[אליעזר בן דודוהו]] | |[[אליעזר בן דודוהו]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד}} | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|33 | |33 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[יהוידע הכהן]] | |[[יהוידע הכהן]] | ||
|10 | |10 | ||
|11 | |11 | ||
| | |<small>(פון דור פון אליהו)</small> | ||
|34 | |34 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[זכריה בן יהוידע]] | |[[זכריה בן יהוידע]] | ||
|11 | |11 | ||
|12 | |12 | ||
| | |<small>(פון בית דין פון אלישע)</small> | ||
|35 | |35 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[הושע בן בארי]] | |[[הושע בן בארי]] | ||
|12 | |12 | ||
|13 | |13 | ||
|20 | | 20 | ||
|36 | |36 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[עמוס]] | |[[עמוס]] | ||
| שורה 315: | שורה 316: | ||
|21 | |21 | ||
|37 | |37 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[ישעיהו]] | |[[ישעיהו]] | ||
| שורה 322: | שורה 323: | ||
|22 | |22 | ||
|38 | |38 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[מיכה]] | |[[מיכה]] | ||
| שורה 341: | שורה 342: | ||
|17 | |17 | ||
|18 | |18 | ||
| | |<small>(פון בית דין פון יואל)</small> | ||
|41 | |41 | ||
|32 | |32 | ||
| שורה 348: | שורה 349: | ||
|18 | |18 | ||
|19 | |19 | ||
| | |<small>(פון בית דין פון יואל)</small> | ||
|42 | |42 | ||
|33 | |33 | ||
|- | |- | ||
|[[צפניה | |[[צפניה הנביא]] | ||
|19 | | 19 | ||
|20 | |20 | ||
| | |<small>(פון בית דין פון ירמיהו)</small> | ||
|43 | |43 | ||
|34 | |34 | ||
| שורה 367: | שורה 368: | ||
|- | |- | ||
|[[יחזקאל]] | |[[יחזקאל]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד}} | ||
|23 | |23 | ||
|26 | |26 | ||
| שורה 374: | שורה 375: | ||
|- | |- | ||
|[[חולדה הנביאה]] | |[[חולדה הנביאה]] | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}{{ | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small>{{ביאור|שם=בלי-ביד}} | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|46 | |46 | ||
|37 | |37 | ||
| שורה 383: | שורה 384: | ||
|21 | |21 | ||
|22 | |22 | ||
| | |<small>(פון בית דין פון יחזקאל)</small> | ||
|<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | |||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|} | |} | ||
=== | ===פון [[שיבת ציון]] ביז נאך די [[משנה]]=== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable mw-collapsible" | ||
|+ | |+ | ||
!ראש הקבלה | !ראש הקבלה | ||
! | !לויט די ליסטע פון [[רמב"ם]]{{הערה|שם=רמבם}} | ||
! | !לויט די ליסטע פון [[רבי מנחם המאירי]]{{הערה|שם=מאירי}} | ||
! | !לויט די ליסטע פון [[רבי יצחק אברבנאל]]{{הערה|שם=אברבנאל}} | ||
! | !לויט די ליסטע פון [[סדר תנאים ואמוראים]]{{הערה|שם=סדר}} | ||
|- | |- | ||
|[[חגי]] | |[[חגי]] | ||
| | |<small>(פון בית דין פון עזרא){{הערה|שם=כנסת-רמבם|לויט'ן רמב"ם, איז צווישן די אנשי כנסת הגדולה געווען חגי, זכריה, [[מלאכי]], [[דניאל]], [[חנניה מישאל ועזריה]], [[נחמיה]], [[מרדכי]] און [[זרובבל בן שאלתיאל]], און זיי אלע ווערן פאררעכנט פון בית דין פון עזרא הסופר.}} | ||
| | |<small>(פון די חברים פון עזרא)</small> | ||
|27 | |27 <small>(פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה){{הערה|שם=כנסת-אברבנאל|לויט רבי יצחק אברבנאל, זענען די גרויסע פון די כנסת הגדולה געווען חגי, זכריה, מלאכי, זרובבל בן שאלתיאל, מרדכי, עזרא הסופר, [[ישוע בן יהוצדק]], שריה, רעליה, רחום בענה און נחמיה. אלע אנשי כנסת הגדולה ווערן גערעכנט אינאיינעם, אריינגערעכנט שמעון הצדיק וואס איז געווען דער לעצטער פון זיי.}} | ||
|47 | | 47 | ||
|- | |- | ||
|[[זכריה הנביא]] | |[[זכריה הנביא]] | ||
| | |<small>(פון בית דין פון עזרא){{הערה|שם=כנסת-רמבם}} | ||
| | |<small>(פון די חברים פון עזרא)</small> | ||
|27 | |27 <small>(פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה){{הערה|שם=כנסת-אברבנאל}} | ||
|48 | |48 | ||
|- | |- | ||
| שורה 412: | שורה 413: | ||
|22 | |22 | ||
|24 | |24 | ||
|27 | |27 <small>(פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה){{הערה|שם=כנסת-אברבנאל}} | ||
|49 | | 49 | ||
|- | |- | ||
|[[ | |[[אנשי כנסת הגדולה]] | ||
| | |<small>(זיי זענען דער בית דין פון עזרא){{הערה|שם=כנסת-רמבם}} | ||
| | |<small>(אין די צייטן פון עזרא און שמעון הצדיק)</small> | ||
|27{{הערה|שם=כנסת-אברבנאל}} | |27{{הערה|שם=כנסת-אברבנאל}} | ||
|50 | |50 | ||
| שורה 424: | שורה 425: | ||
|23 | |23 | ||
|25 | |25 | ||
|27 | |27 <small>(משיירי כנסת הגדולה){{הערה|שם=כנסת-אברבנאל}} | ||
|51 | | 51 | ||
|- | |- | ||
|[[אנטיגנוס איש סוכו]] | |[[אנטיגנוס איש סוכו]] | ||
|24 | | 24 | ||
|26 | |26 | ||
|28 | |28 | ||
|52 | |52 | ||
|- | |- | ||
|[[יוסי בן יועזר]] | |[[יוסי בן יועזר]] און [[יוסי בן יוחנן]] | ||
|25 | |25 | ||
|27 | |27 | ||
| שורה 439: | שורה 440: | ||
|53 | |53 | ||
|- | |- | ||
|[[יהושע בן פרחיה]] | |[[יהושע בן פרחיה]] און [[נתאי הארבלי]] | ||
|26 | |26 | ||
|28 | |28 | ||
| שורה 445: | שורה 446: | ||
|54 | |54 | ||
|- | |- | ||
|[[יהודה בן טבאי]] | |[[יהודה בן טבאי]] און [[שמעון בן שטח]] | ||
|27 | |27 | ||
|29 | |29 | ||
| שורה 451: | שורה 452: | ||
|55 | |55 | ||
|- | |- | ||
|[[שמעיה]] | |[[שמעיה]] און [[אבטליון]] | ||
|28 | |28 | ||
|30 | |30 | ||
|32 | | 32 | ||
|56 | |56 | ||
|- | |- | ||
|[[הלל הזקן|הלל]] | |[[הלל הזקן|הלל]] און [[שמאי הזקן|שמאי]] | ||
|29 | |29 | ||
|31 | |31 | ||
| שורה 465: | שורה 466: | ||
|[[רבן שמעון בן הלל]] | |[[רבן שמעון בן הלל]] | ||
|30 | |30 | ||
|32 | | 32 | ||
|34 | |34 | ||
|58 | |58 | ||
|- | |- | ||
|[[רבן גמליאל הזקן]] | |[[רבן גמליאל הזקן]]{{הערה|א זון פון רבן שמעון בן הלל}} | ||
|31 | |31 | ||
|33 | |33 | ||
| שורה 475: | שורה 476: | ||
|59 | |59 | ||
|- | |- | ||
|[[רבן שמעון בן גמליאל הזקן]] | |[[רבן שמעון בן גמליאל הזקן]]{{הערה|ווערט צומאל אויך אנגערופן "רבן שמעון בן גמליאל הנהרג", זייענדיג פון די [[עשרה הרוגי מלכות]]}} | ||
|32 | |32 | ||
|34 | |34 | ||
| שורה 482: | שורה 483: | ||
|- | |- | ||
|[[רבן יוחנן בן זכאי]] | |[[רבן יוחנן בן זכאי]] | ||
|30 | |30 <small>(מיט רבן שמעון בן הלל)</small> | ||
|34 | |34 <small>(מיט רבן שמעון בן גמליאל הזקן)</small> | ||
|37 | |37 | ||
|{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}} | |<small>{{צבע גופן|אפור|נישט גערעכנט}}</small> | ||
|- | |- | ||
|[[רבן גמליאל | |[[רבן גמליאל פון יבנה]]{{הערה|א זון פון רשב"ג הזקן}} | ||
|33 | | 33 | ||
|35 | |35 | ||
|38 | |38 | ||
|61 | |61 | ||
|- | |- | ||
|[[רבן שמעון בן גמליאל]] | |[[רבן שמעון בן גמליאל]]{{הערה|א זון פון רבן גמליאל פון יבנה}} | ||
|34 | |34 | ||
|36 | |36 | ||
| שורה 499: | שורה 500: | ||
|62 | |62 | ||
|- | |- | ||
|[[רבי יהודה הנשיא]] | |[[רבי יהודה הנשיא]]{{הערה|א זון פון רבן שמעון בן גמליאל}} | ||
|35{{הערה| | |35{{הערה|דער רמב"ם באצייכנט, אז רבי יהודה הנשיא האט מקבל געווען תורה אויך פון [[רבי אלעזר בן שמוע]] און פון [[רבי שמעון בר יוחאי|רבי שמעון]], וואס זיי זענען געווען תלמידים פון [[רבי עקיבא]] און [[רבי ישמעאל]], און רבי עקיבא האט מקבל געווען פון [[רבי אליעזר בן הורקנוס|רבי אליעזר הגדול]], וועלכער האט מקבל געווען פון רבן יוחנן בן זכאי, אויבן.}} | ||
|37 | |37 | ||
|40 | |40 | ||
| שורה 506: | שורה 507: | ||
|} | |} | ||
===תקופת | ===תקופת ה[[אמוראים]]=== | ||
*36. [[רב (אמורא)|רב]], [[שמואל (אמורא)|שמואל]] | *36. [[רב (אמורא)|רב]], [[שמואל (אמורא)|שמואל]] און [[רבי יוחנן]] | ||
*37. [[רב הונא]] | *37. [[רב הונא]] און [[רב יהודה]] | ||
*38. [[רבה]] | *38. [[רבה]] און [[רב יוסף]] | ||
*39. [[אביי]] | *39. [[אביי]] און [[רבא]] | ||
*40. [[רב אשי]] ו[[ | *40. [[רב אשי]] און [[רבינא]] | ||
== אנדערע קבלה קייטן == | |||
אין טייל מקורות ווערט אויסגערעכנט דער שלשלת הקבלה אויך אין די דורות נאך חתימת התלמוד, אין די תקופה פון די [[גאונים]], און וויאזוי די תורה האט זיך דערנאך פארשפרייט אין [[אייראפע]] דורכאויס די צייטן פון די [[ראשונים]]{{הערה|[[רבי מנחם המאירי]], [https://mishna.alhatorah.org/Parshan/Meiri/Avot/0 בית הבחירה, פתיחה למסכת אבות]; רבי גדליה אבן יחיא, ספר שלשלת הקבלה}}. | |||
דער באגריף פון א שלשלת הקבלה ווערט אויך דערמאנט בנוגע צו א קייט פון יחידים אין יעדן דור וועלכע האבן איבערגעגעבן [[רמז]]ים און [[קבלה|סתרי תורה]], צומאל אין פאראלעל צום שלשלת וועלכע האט איבערגעגעבן דעם תורה שבעל פה אין [[הלכה]]. אין אריינפיר צו {{קישור שפה|עברית|ספר תאגי|ספר תאגי}}, איבער [[אותיות]] וועלכע דארפן געשריבן ווערן אין [[ספר תורה]] אנדערש ווי געווענליך, שטייט אז דאס האט [[עלי הכהן]] נאכגעשריבן פון די שטיינער וועלכע [[יהושע בן נון]] האט אויפגעשטעלט אין [[גלגל]], און עלי האט עס איבערגעגעבן פאר [[שמואל]], וועלכער האט עס איבערגעגעבן צו [[פלטי בן ליש]], צו [[אחיתופל]], צו [[אחיה השילוני]], צו [[אליהו הנביא]], צו [[אלישע]], צו [[יהוידע הכהן]], צו די [[נביאים]], ביז עס איז אנגעקומען צו [[יחזקאל]] וועלכער האט עס געברענגט צו [[בבל]], פון וואו [[עזרא]] האט עס ארויפגעברענגט קיין [[ירושלים]], פון דארט איז עס אנגעקומען צו [[מנחם (זוגות)|מנחם]], צו [[רבי נחוניא בן הקנה]], צו [[רבי אלעזר בן ערך]], צו [[רבי יהושע]], צו [[רבי עקיבא]], צו [[רבי יהודה]], צו [[רבי מיאשא]], צו [[נחום הלבלר]], צו [[רבי יהודה הנשיא]]. אין [[ספר רזיאל המלאך]] הייבט זיך דער שלשלת אן נאך פריער: פון [[אדם הראשון]], צו [[שת]], צו [[חנוך]], צו [[נח]], צו [[שם]], צו [[אברהם אבינו]], צו [[יצחק אבינו]], צו [[יעקב אבינו]], צו [[לוי]], צו [[משה רבינו]], צו [[אהרן הכהן]], צו [[פינחס]]. | |||
אין די שפעטערע דורות, שילדערט [[רבי אלעזר רוקח]] ווי ער האט געצויגן זיינע קבלות פון די [[חסידי אשכנז]], דור נאך דור, ביז צו [[רבי אבו אהרן בן שמואל הנשיא]] וועלכער איז געקומען פון בבל אין די צייטן פון די גאונים{{הערה|געברענגט דורך: {{היברובוקס|[[רבי יוסף שלמה דלמדיגו]]|מצרף לחכמה|7171|בסיליאה שפ"ט, עמוד י"ד|page=51}}}}. אויף א צווייטן ארט דערמאנט ער אז די "טעמי תפלות" האבן זיי מקבל געווען דור פון דור ביז צו [[שמעון הפקולי]]{{הערה|געברענגט דורך: {{היברובוקס|[[רבי יוסף שלמה דלמדיגו]]|מצרף לחכמה|7171|בסיליאה שפ"ט, עמוד ט"ו|page=52}}}}. | |||
==צו ליינען מער== | |||
* {{היברובוקס|[[רבי חיים קאניעווסקי]]|בשער המלך|40560|תל אביב תש"כ|סופיקס=יא}} | |||
* {{אוצר החכמה|אלקנה אליאסי|דור דור ודורשיו - א|625423}} און {{אוצר החכמה|2=ב|3=625424|4=תל אביב תשס"ח|סופיקס=יא}} | |||
* {{אוצר החכמה|אריה גליבערסאן|ספר המסורה|631218|קרית ספר תש"פ|סופיקס=יא}} | |||
* {{אוצר החכמה|[[הרב נחום אליעזר ראבינאוויטש]]|פירוש יד פשוטה על הקדמת הרמב"ם|169813|ירושלים תשנ"ז|סופיקס=יא}} | |||
==נאטיצן== | |||
{{ביאורים}} | |||
==רעפערענצן== | |||
{{רעפערענצן}} | |||
[[קאַטעגאָריע:תורה שבעל פה]] | |||
[[קאַטעגאָריע:אידישע היסטאריע]] | |||
[[קאטעגאריע:המכלול ארטיקלען]] | |||
[[HE:שלשלת הקבלה]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 18:22, 27 נאוועמבער 2025
שלשלת הקבלה איז א תורה'דיגע טערמין וואס באציט זיך צו די חכמים וועלכע האבן מקבל געווען און איבערגעגעבן די תורה שבעל פה פון דור צו דור.
דער טערמין באציט זיך געווענליך צו די דורות צווישן משה רבינו און דער אמורא רב אשי, דער חותם פון תלמוד בבלי. נאך דעם דור, ווען עס איז שוין נישט געווען איין צענטראלע אויטאריטעט איבער כלל ישראל, האט זיך עטוואס געטוישט דער סדר פון איבערגעבן די מסורות פון דור צו דור.
הינטערגרונט
די תורה שבעל פה
לויט די מסורה, טיילט זיך די תורה אין צוויי חלקים: די תורה שבכתב און די תורה שבעל פה. חוץ פון די "תורה שבכתב", דער טעקסט פון די חמשה חומשי תורה וואס איז געגעבן געווארן אפגעשריבן, זענען אויך איבערגעגעבן געווארן ערקלערונגען אויף די פסוקים וועלכע זענען נישט אינגאנצן פארשטענדליך, הלכות און אנדערע דעטאלן וועלכע שטייען נישט ארויס אין די פסוקים אבער פעלן אויס זיי ריכטיג צו אפלערנען און אויספירן, און אפילו הלכות וועלכע זענען נישט געבינדן צו די פסוקים נאר זיי שטייען פאר זיך אלס הלכה למשה מסיני. השי"ת האט דאס אלעס אויסגעלערנט פאר משה רבינו ביים מעמד הר סיני, און ער האט זיי ווייטער איבערגעגעבן מונדליך פאר די קומענדיגע דורות אלס "תורה שבעל פה".
די ראשי הקבלה
אין די משנה (אבות א, א) ווערט געשילדערט אין קורצן דער סדר וויאזוי די תורה שבעל פה איז אריבערגעגאנגען פון דור צו דור: ”משה קיבל תורה מסיני, ומסרה ליהושע, ויהושע לזקנים, וזקנים לנביאים, ונביאים מסרוה לאנשי כנסת הגדולה”. לויט ווי ערקלערט און פארברייטערט דורך די ראשונים, אין שפיץ פון דער רמב"ם, איז אין יעדן דור איבערגעגעבן געווארן די מסורות פון די תורה שבעל פה פאר איין אדער געציילטע מענטשן, פון די "ראשי חכמי ישראל" אין דור. יעדער אזא פירער, גערופן דער "ראש הקבלה", האט געהאט מיט זיך אנדערע חכמים אין זיין בית דין, ווי אויך נאך "אלפים ורבבות" תלמידים וועלכע האבן פון אים געלערנט. דער ראש הקבלה האט געהאט די אויפגאבע איבערצוגעבן די גאנצע תורה ווייטער צום קומענדיגן דור.
אין די ערשטע דורות זענען די ראשי הקבלה בעיקר געווען נביאים און שופטים, און שפעטער נשיאים און אבות בית דין, די גרעסטע תנאים און די אמוראים וועלכע האבן געדינט אלס ראשי ישיבות אין די בארימטע ישיבות אין זייער צייט, ווי סורא און פומבדיתא.
ליסטעס פון די ראשי הקבלה
די גאונים און ראשונים האבן פארפאסט ליסטעס פון די נעמען פון די חכמים פון דור נאך דור, וועלכע זענען געווען אין שטאנד פון "ראש הקבלה" אין זייער צייט. באקאנט איז די ליסטע פון דער רמב"ם אין די הקדמה צו זיין חיבור משנה תורה, וואו ער רעכנט אויס פערציג מקבלים פון משה רבינו ביז רב אשי. אין טייל אנדערע ליסטעס ווערן אויסגערעכנט נאך נעמען וועלכע ווערן נישט דערמאנט דורכ'ן רמב"ם, און פארקערט. דער טערמין "שלשלת הקבלה" באציט זיך צו דער גאנצער קייט פון ראשי הקבלה, לויט יעדע שיטה, וועלכע האבן אנגעהאלטן די מונדליכע מסורות ביז ווען זיי זענען געווארן אראפגעשריבן.
די פארשידענע תקופות אינעם קייט
דורכאויס די דורות האבן די חכמים זיך אפגעשריבן פריוואט מסורות וואס זיי האבן מקבל געווען און הלכות וואס זיי האבן מחדש געווען, אבער זיי האבן עס נישט אפגעשריבן און פארעפנטליכט אלס ספרים, וויבאלד עס איז געווען אן איסור אפצושרייבן די תורה שבעל פה.
רבי יהודה הנשיא האט מסדר די משניות, דער ערשטער חיבור אויף די יסודות פון גאנץ תורה שבעל פה. במשך פון תקופת התנאים זענען אויך פארפאסט געווארן חיבורים דורך רבי עקיבא (מכילתא דרשב"י) און דורך רבי ישמעאל (מכילתא). די תלמידים פון רבי יהודה הנשיא האבן אויך צוזאמענגענומען די הלכות און מסורות פון תורה שבעל פה, ווי רבי חייא און רבי אושעיא (תוספתא) און בר קפרא (ברייתא).
די פלפולים און דיסקוסיעס באזירט אויף די משניות, און די פרישע ספיקות און הלכות וועלכע זענען צוגעקומען, זענען געווארן אפגעשריבן אין די מאנומענטאלע ווערק פארפאסט דורך די אמוראים, תלמוד ירושלמי און דערנאך תלמוד בבלי.
ווען עס האט זיך געענדיגט די ארבעט אויפ'ן תלמוד בבלי, האט זיך מיט דעם געשלאסן די תקופה ווען אלע אידן זענען געווען אונטערגעווארפן אונטער איין צענטראלע תורה-אויטאריטעט, ווייל נאך חתימת התלמוד זענען אידן געווארן אויסגעשפרייט איבער דער וועלט און עס איז שוין נישט געווען קיין "ראש הקבלה" אין שפיץ פון אלע וואס לערנען תורה. די מנהגים און תקנות וועלכע ווערן באנייט אין שפעטערע דורות האבן אלזא שוין נישט דעם זעלבן שטאנד ווי די וועלכע זענען אויפגעקומען דורכאויס די צייטן פונעם שלשלת הקבלה; איין בית דין קען נישט צווינגען א צווייטן בית דין אנצונעמען זייערע רייד, נאר אויף יעדן ארט פירט מען זיך לויט ווי עס לערנט דער בית דין אויף זייער ארט.
ליסטע פון די ראשי הקבלה
פון קבלת התורה ביז שיבת ציון
| ראש הקבלה | לויט די ליסטע פון רמב"ם[1] | לויט די ליסטע פון רבי מנחם המאירי[2] | לויט די ליסטע פון רבי יצחק אברבנאל[3] | לויט די ליסטע פון סדר תנאים ואמוראים[4] | לויט די ליסטע פון רבי יעקב בן שמשון[5] |
|---|---|---|---|---|---|
| משה רבינו | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| יהושע בן נון | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 |
| זקנים | 3 (מיט פינחס)[6] | 3 (רעכנט אריין פון עתניאל בן קנז ביז עלי[7]) | נישט גערעכנט[8] | 3 | 3 |
| פינחס | 3 (מיט די זקנים)[9] | – | נישט גערעכנט | 13 | 12 |
| עתניאל בן קנז | נישט גערעכנט[10] | 3 (אין כלל פון די זקנים) | 3 | 4 | 4 |
| אהוד בן גרא | נישט גערעכנט | – | 4 | 5 | 5 |
| שמגר בן ענת | נישט גערעכנט | – | נישט גערעכנט | 6 | 6 |
| דבורה הנביאה | נישט גערעכנט | – | 5 (מיט ברק בן אבינועם) | 7 | נישט גערעכנט |
| ברק בן אבינעם | נישט גערעכנט | – | 5 (מיט דבורה) | 8 | 7 |
| גדעון בן יואש | נישט גערעכנט | – | 6 | 9 | 8 |
| אבימלך בן גדעון | נישט גערעכנט | – | נישט גערעכנט | 10 | 9 |
| תולע בן פואה | נישט גערעכנט | – | 7 | 11 | 10 |
| יאיר הגלעדי | נישט גערעכנט | – | 8 | 12 | 11 |
| יפתח הגלעדי | נישט גערעכנט | – | 9 | 14 | 13 |
| אבצן | נישט גערעכנט | – | 10 | 15 | 14 |
| אילון הזבולוני | נישט גערעכנט | – | 11 | 16 | 15 |
| עבדון בן הלל | נישט גערעכנט | – | 12 | 17 | 16 |
| מנוח | נישט גערעכנט | – | נישט גערעכנט | 18 | 17 |
| שמשון | נישט גערעכנט | – | 13 | 19 | 18 |
| אלקנה | נישט גערעכנט | – | נישט גערעכנט | 20 | נישט גערעכנט |
| עלי הכהן | 4 | 3 (אין כלל פון די זקנים) | 14 | 21 | 19 |
| שמואל | 5 | 4 | 15 | 22 | 20 |
| נתן הנביא | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | 16 (מיט גד החוזה און דוד המלך) | 23 | נישט גערעכנט |
| גד החוזה | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | 16 (מיט נתן הנביא און דוד המלך) | 24 | 21 |
| דוד המלך | 6 | 5 | 16 (מיט גד החוזה און נתן הנביא) | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט |
| שלמה המלך | נישט גערעכנט[א] | 6 | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט |
| שמעיה | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | (פון בית דין פון אחיה השילוני) | 25 | 22 |
| עדו הנביא | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | (פון בית דין פון אחיה השילוני) | 26 | 23 |
| אחיה השילוני | 7[ב] | 7 | 17 | 27 | 24 |
| יהוא בן חנני | נישט גערעכנט | 8 | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט |
| אליהו הנביא | 8 | 9 (מיט מיכיהו און עובדיה) | 18 | 28 | 25 |
| מיכיהו בן ימלה | נישט גערעכנט[ג] | 9 (מיט אליהו און עובדיה) | (פון דור פון אליהו) | 30 | 27 |
| עובדיה | נישט גערעכנט[ג] | 9 (מיט אליהו און מיכיהו) | (פון דור פון אליהו) | 31 | 28 |
| אלישע | 9 | 10 | 19 | 29 | 26 |
| יונה הנביא | נישט גערעכנט[ג] | נישט גערעכנט | (פון בית דין פון אלישע) | 32 | 29 |
| אליעזר בן דודוהו | נישט גערעכנט[ג] | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | 33 | נישט גערעכנט |
| יהוידע הכהן | 10 | 11 | (פון דור פון אליהו) | 34 | נישט גערעכנט |
| זכריה בן יהוידע | 11 | 12 | (פון בית דין פון אלישע) | 35 | נישט גערעכנט |
| הושע בן בארי | 12 | 13 | 20 | 36 | נישט גערעכנט |
| עמוס | 13 | 14 | 21 | 37 | נישט גערעכנט |
| ישעיהו | 14 | 15 | 22 | 38 | נישט גערעכנט |
| מיכה | 15 | 16 | 23 | 39 | 30 |
| יואל הנביא | 16 | 17 | 24 | 40 | 31 |
| נחום | 17 | 18 | (פון בית דין פון יואל) | 41 | 32 |
| חבקוק | 18 | 19 | (פון בית דין פון יואל) | 42 | 33 |
| צפניה הנביא | 19 | 20 | (פון בית דין פון ירמיהו) | 43 | 34 |
| ירמיהו | 20 | 21 | 25 | 44 | 35 |
| יחזקאל | נישט גערעכנט[ג] | 23 | 26 | 45 | 36 |
| חולדה הנביאה | נישט גערעכנט[ג] | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט | 46 | 37 |
| ברוך בן נריה | 21 | 22 | (פון בית דין פון יחזקאל) | נישט גערעכנט | נישט גערעכנט |
פון שיבת ציון ביז נאך די משנה
| ראש הקבלה | לויט די ליסטע פון רמב"ם[1] | לויט די ליסטע פון רבי מנחם המאירי[2] | לויט די ליסטע פון רבי יצחק אברבנאל[3] | לויט די ליסטע פון סדר תנאים ואמוראים[4] |
|---|---|---|---|---|
| חגי | (פון בית דין פון עזרא)[12] | (פון די חברים פון עזרא) | 27 (פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה)[13] | 47 |
| זכריה הנביא | (פון בית דין פון עזרא)[12] | (פון די חברים פון עזרא) | 27 (פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה)[13] | 48 |
| עזרא הסופר | 22 | 24 | 27 (פון די גרויסע פון די כנסת הגדולה)[13] | 49 |
| אנשי כנסת הגדולה | (זיי זענען דער בית דין פון עזרא)[12] | (אין די צייטן פון עזרא און שמעון הצדיק) | 27[13] | 50 |
| שמעון הצדיק | 23 | 25 | 27 (משיירי כנסת הגדולה)[13] | 51 |
| אנטיגנוס איש סוכו | 24 | 26 | 28 | 52 |
| יוסי בן יועזר און יוסי בן יוחנן | 25 | 27 | 29 | 53 |
| יהושע בן פרחיה און נתאי הארבלי | 26 | 28 | 30 | 54 |
| יהודה בן טבאי און שמעון בן שטח | 27 | 29 | 31 | 55 |
| שמעיה און אבטליון | 28 | 30 | 32 | 56 |
| הלל און שמאי | 29 | 31 | 33 | 57 |
| רבן שמעון בן הלל | 30 | 32 | 34 | 58 |
| רבן גמליאל הזקן[14] | 31 | 33 | 35 | 59 |
| רבן שמעון בן גמליאל הזקן[15] | 32 | 34 | 36 | 60 |
| רבן יוחנן בן זכאי | 30 (מיט רבן שמעון בן הלל) | 34 (מיט רבן שמעון בן גמליאל הזקן) | 37 | נישט גערעכנט |
| רבן גמליאל פון יבנה[16] | 33 | 35 | 38 | 61 |
| רבן שמעון בן גמליאל[17] | 34 | 36 | 39 | 62 |
| רבי יהודה הנשיא[18] | 35[19] | 37 | 40 | 63 |
תקופת האמוראים
- 36. רב, שמואל און רבי יוחנן
- 37. רב הונא און רב יהודה
- 38. רבה און רב יוסף
- 39. אביי און רבא
- 40. רב אשי און רבינא
אנדערע קבלה קייטן
אין טייל מקורות ווערט אויסגערעכנט דער שלשלת הקבלה אויך אין די דורות נאך חתימת התלמוד, אין די תקופה פון די גאונים, און וויאזוי די תורה האט זיך דערנאך פארשפרייט אין אייראפע דורכאויס די צייטן פון די ראשונים[20].
דער באגריף פון א שלשלת הקבלה ווערט אויך דערמאנט בנוגע צו א קייט פון יחידים אין יעדן דור וועלכע האבן איבערגעגעבן רמזים און סתרי תורה, צומאל אין פאראלעל צום שלשלת וועלכע האט איבערגעגעבן דעם תורה שבעל פה אין הלכה. אין אריינפיר צו ספר תאגי (עב'), איבער אותיות וועלכע דארפן געשריבן ווערן אין ספר תורה אנדערש ווי געווענליך, שטייט אז דאס האט עלי הכהן נאכגעשריבן פון די שטיינער וועלכע יהושע בן נון האט אויפגעשטעלט אין גלגל, און עלי האט עס איבערגעגעבן פאר שמואל, וועלכער האט עס איבערגעגעבן צו פלטי בן ליש, צו אחיתופל, צו אחיה השילוני, צו אליהו הנביא, צו אלישע, צו יהוידע הכהן, צו די נביאים, ביז עס איז אנגעקומען צו יחזקאל וועלכער האט עס געברענגט צו בבל, פון וואו עזרא האט עס ארויפגעברענגט קיין ירושלים, פון דארט איז עס אנגעקומען צו מנחם, צו רבי נחוניא בן הקנה, צו רבי אלעזר בן ערך, צו רבי יהושע, צו רבי עקיבא, צו רבי יהודה, צו רבי מיאשא, צו נחום הלבלר, צו רבי יהודה הנשיא. אין ספר רזיאל המלאך הייבט זיך דער שלשלת אן נאך פריער: פון אדם הראשון, צו שת, צו חנוך, צו נח, צו שם, צו אברהם אבינו, צו יצחק אבינו, צו יעקב אבינו, צו לוי, צו משה רבינו, צו אהרן הכהן, צו פינחס.
אין די שפעטערע דורות, שילדערט רבי אלעזר רוקח ווי ער האט געצויגן זיינע קבלות פון די חסידי אשכנז, דור נאך דור, ביז צו רבי אבו אהרן בן שמואל הנשיא וועלכער איז געקומען פון בבל אין די צייטן פון די גאונים[21]. אויף א צווייטן ארט דערמאנט ער אז די "טעמי תפלות" האבן זיי מקבל געווען דור פון דור ביז צו שמעון הפקולי[22].
צו ליינען מער
- רבי חיים קאניעווסקי, בשער המלך, תל אביב תש"כ, אויף היברובוקס
- אלקנה אליאסי, דור דור ודורשיו - א און ב, תל אביב תשס"ח, אויף אוצר החכמה
- אריה גליבערסאן, ספר המסורה, קרית ספר תש"פ, אויף אוצר החכמה
- הרב נחום אליעזר ראבינאוויטש, פירוש יד פשוטה על הקדמת הרמב"ם, ירושלים תשנ"ז, אויף אוצר החכמה
נאטיצן
- ↑ נאר די נביאים ווערן גערעכנט צווישן די ראשי הקבלה אין די תקופה, און שלמה המלך איז נישט געווען קיין נביא. אדער, לויט די שיטה אז ער איז געווען א נביא, וויבאלד ער איז געווען 12 יאר ווען דוד איז נפטר געווארן האט ער נישט פארנומען זיין ארט אלס ראש הקבלה[11].
- ↑ לויט'ן רמב"ם איז אחיה השילוני געווען פון די יוצאי מצרים, זייענדיג קליין אין די צייטן פון משה, און פארט ווערט ער גערעכנט ווי א "תלמיד" פון דוד המלך. דער ראב"ד קריגט דערויף, מיט די טענה אז וויבאלד אחיה השילוני איז געווען מיט הונדערטער יארן עלטער ווי דוד איז נישט שייך צו זאגן אז ער האט פון אים מקבל געווען. דער כסף משנה ענטפערט אז דער עלטער מאכט נישט אויס, און וויבאלד דוד איז געווען דער "ראש הקבלה" אין זיין דור, און אחיה השילוני איז געזעסן אין בית דין פון דוד, קען מען אים באצייכענען אלס דער "ראש המקבלים" פון דוד, און דער "ראש הקבלה" וועלכער האט איבערגעגעבן די תורה שבעל-פה פאר'ן קומענדיגן דור. אין עבודת המלך שטייט נאך א הסבר, אז לויט'ן רמב"ם איז די קבלה איבערגעגעבן געווארן פון דור צו דור נאר דורך א בית דין. דערפאר, כאטש אחיה השילוני איז געווען גרעסער פון דוד און נאך מקבל געווען די תורה פון די נביאים און זקנים בעפאר דוד, איז ער נישט געווען פאררעכנט אין די שלשלת הקבלה ביז ווען ער האט מקבל געווען פון דוד און זיין בית דין.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 דער רמב"ם האט זיי נישט גערעכנט, ווייל זיי האבן נישט געהאט קיין בית דין[11].
רעפערענצן
- ↑ 1.0 1.1 הקדמת משנה תורה להרמב"ם, און אזוי נעמט אן דער ספר יוחסין מאמר ראשון.
- ↑ 2.0 2.1 בית הבחירה, פתיחה למסכת אבות.
- ↑ 3.0 3.1 נחלת אבות, הקדמה.
- ↑ 4.0 4.1 סדר תנאים ואמוראים, רבי שמחה מויטרי, מחזור ויטרי, סוף סימן תכ"ד.
- ↑ אין זיין פירוש אויף אבות א, אאבות א, א, אויך געברענגט אין מחזור ויטרי, אנהייב סימן תכ"ד.
- ↑ לויט ספר יוחסין, איז כלב בן יפונה געווען דער עיקר צווישן די זקנים.
- ↑ לויט'ן מאירי, איז אונז אומבאקאנט דער צאל פון די זקנים און ווער זיי זענען געווען, מען ווייסט נאר אז עתניאל בן קנז איז געווען פון די ערשטע און עלי הכהן פון די לעצטע זקנים.
- ↑ לויט רבי יצחק אברבנאל, זענען די "זקנים" די צוועלף שופטים פון עתניאל בן קנז ביז עלי הכהן, וואס זיי זענען געווען די ראשי הקבלה יעדער אין זיין דור.
- ↑ פינחס האט געלערנט די תורה אויך דירעקט פון משה רבינו, אבער ער איז געווען דער ראש הקבלה נאר נאך די פטירה פון יהושע בן נון, און ער איז געווען דער ראש בית דין דורכאויס די תקופת השופטים (רבי מנחם קראקאווסקי, עבודת המלך, הקדמת הרמב"ם).
- ↑ לויט ספר יוחסין, איז עתניאל בן קנז געווען אין כלל פון די זקנים.
- ↑ 11.0 11.1 רבי מנחם קראקאווסקי, עבודת המלך, הקדמת הרמב"ם.
- ↑ 12.0 12.1 12.2 לויט'ן רמב"ם, איז צווישן די אנשי כנסת הגדולה געווען חגי, זכריה, מלאכי, דניאל, חנניה מישאל ועזריה, נחמיה, מרדכי און זרובבל בן שאלתיאל, און זיי אלע ווערן פאררעכנט פון בית דין פון עזרא הסופר.
- ↑ 13.0 13.1 13.2 13.3 13.4 לויט רבי יצחק אברבנאל, זענען די גרויסע פון די כנסת הגדולה געווען חגי, זכריה, מלאכי, זרובבל בן שאלתיאל, מרדכי, עזרא הסופר, ישוע בן יהוצדק, שריה, רעליה, רחום בענה און נחמיה. אלע אנשי כנסת הגדולה ווערן גערעכנט אינאיינעם, אריינגערעכנט שמעון הצדיק וואס איז געווען דער לעצטער פון זיי.
- ↑ א זון פון רבן שמעון בן הלל.
- ↑ ווערט צומאל אויך אנגערופן "רבן שמעון בן גמליאל הנהרג", זייענדיג פון די עשרה הרוגי מלכות.
- ↑ א זון פון רשב"ג הזקן.
- ↑ א זון פון רבן גמליאל פון יבנה.
- ↑ א זון פון רבן שמעון בן גמליאל.
- ↑ דער רמב"ם באצייכנט, אז רבי יהודה הנשיא האט מקבל געווען תורה אויך פון רבי אלעזר בן שמוע און פון רבי שמעון, וואס זיי זענען געווען תלמידים פון רבי עקיבא און רבי ישמעאל, און רבי עקיבא האט מקבל געווען פון רבי אליעזר הגדול, וועלכער האט מקבל געווען פון רבן יוחנן בן זכאי, אויבן.
- ↑ רבי מנחם המאירי, בית הבחירה, פתיחה למסכת אבות; רבי גדליה אבן יחיא, ספר שלשלת הקבלה.
- ↑ געברענגט דורך: רבי יוסף שלמה דלמדיגו, מצרף לחכמה, בסיליאה שפ"ט, עמוד י"ד.
- ↑ געברענגט דורך: רבי יוסף שלמה דלמדיגו, מצרף לחכמה, בסיליאה שפ"ט, עמוד ט"ו.