מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
3,951
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|תפילה פראזע}} | {{דעסקריפציע|תפילה פראזע}} | ||
[[טעקע:Hagada024-2.jpg|קליין|"לשנה הבאה בירושלם", בילדער אין הגדה של פסח פון יוסף בודקו, 1917]] | [[טעקע:Hagada024-2.jpg|קליין|"לשנה הבאה בירושלם", בילדער אין הגדה של פסח פון יוסף בודקו, 1917]] | ||
'''לְשָׁנָה הַבָּאָה בִּירוּשָׁלַיִם''', וואס מיינט אויף אידיש "קומענדיגע יאר אין ירושלים", איז א באקאנטע פראזע וואס ווערט געזאגט ביי דער ענדע פון די סדר פסח ביינאכט, און ביי מזרח-אייראפעאישע קהילות אויך ביים ענדע פון [[נעילה]] אויף [[יום כיפור]]. די פראזע דרוקט אויס האפענונג און וואונטש פאר דער גאולה און א צוריקקער צו | '''לְשָׁנָה הַבָּאָה בִּירוּשָׁלַיִם''', וואס מיינט אויף אידיש "קומענדיגע יאר אין ירושלים", איז א באקאנטע פראזע וואס ווערט געזאגט ביי דער ענדע פון די סדר פסח ביינאכט, און ביי מזרח-אייראפעאישע קהילות אויך ביים ענדע פון [[נעילה]] אויף [[יום כיפור]]. די פראזע דרוקט אויס האפענונג און וואונטש פאר דער גאולה און א צוריקקער צו ירושלים. | ||
==מקור== | ==מקור== | ||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
די פראזע "לשנה הבאה בירושלים" ווערט נישט דערמאנט אין תנ"ך, ש"ס, אדער סיי וועלכע פון די הגדות פון די פריע ראשונים. שולמית אליצור טענה'ט אז די פראזע האט ווארשיינליך אריגינעל געווען ווי אן ענטפער-אויסדרוק, ענליך צו "אמן"{{הערה|{{לינק|שרייבער=Ken Mondschein|קעפל=“Next Year in Jerusalem”: The Medieval Origins of the Jewish Longing for a Homeland|אדרעס=https://www.medievalists.net/2024/04/next-year-jerusalem-medieval-origins/|זייטל=Medievalists.net|דאטום=April 22, 2024}}}}. | די פראזע "לשנה הבאה בירושלים" ווערט נישט דערמאנט אין תנ"ך, ש"ס, אדער סיי וועלכע פון די הגדות פון די פריע ראשונים. שולמית אליצור טענה'ט אז די פראזע האט ווארשיינליך אריגינעל געווען ווי אן ענטפער-אויסדרוק, ענליך צו "אמן"{{הערה|{{לינק|שרייבער=Ken Mondschein|קעפל=“Next Year in Jerusalem”: The Medieval Origins of the Jewish Longing for a Homeland|אדרעס=https://www.medievalists.net/2024/04/next-year-jerusalem-medieval-origins/|זייטל=Medievalists.net|דאטום=April 22, 2024}}}}. | ||
דער ערשטער דאקומענטירטער ערשיינונג פון דעם וואונטש איז אין א פיוט פון דעם | דער ערשטער דאקומענטירטער ערשיינונג פון דעם וואונטש איז אין א פיוט פון דעם ספרדישן [[רבי יוסף אבן אביתור]] (ענדע 10'טער יארהונדערט). זיין פיוט "אאמיר מסתתר", וועלכע איז געפונען געווארן אין דער קאירא גניזה און ערשיינט אין פילע אשכנזישע מחזורים ביי די פיוטים פאר שבת הגדול{{הערה|[https://he.wikisource.org/wiki/סידור/נוסח_אשכנז/שבת/שחרית_לשבת_הגדול_(מזרחי) שחרית לשבת הגדול], אויף וויקיטקסט}}, ענדיגט זיך מיט דער פראזע: "בירושלים לשנה הבאה". אין דעם פיוט "ידידך מאמש" פון רבי יהודה [[אבן גיאת]] (11'טער יארהונדערט) ערשיינט די פראזע אין די מער באקאנטע ווערסיע, "לשנה הבאה בירושלים"{{הערה|{{אוצר החכמה|שולמית אליצור|תרביץ|182819|page=20|קעפל=בין יוסף ליוסף: לזהות מחברו של יוצר קדום|באנד=עא [א–ב] (תשרי–אדר תשס"ב), עמ' 85}}; הנ"ל, "[https://jstudies.huji.ac.il/sites/default/files/jstudies/files/tarbiz_-_8502_-_archive_from_irit_-_03_-_elizur_-_pp._293-307.pdf כהיום הזה בירושלים: למקורה, לתפוצתה ולגלגוליה של תפילה לסיום טקסים]", '''תרביץ''' פה [ב] (טבת תשע"ח), עמ' 305.}}. | ||
די פּאָפּולאַריטעט פון דער פראזע איז געוואקסן נאך די 11'טן-12'טן יארהונדערט, מעגליך א רעזולטאט פון דצרות פון קרייצצוגער. פון די עלטסטע הגדות וואס אנטהאלטן די פראזע זענען די "פויגל-קאפּ הגדה" (פון פריע 14טן יארהונדערט, ריינלאַנד) און די "באַרסעלאָנאַ הגדה" (פון 1370){{הערה|{{לינק|אדרעס=https://momentmag.com/next-year-in-jerusalem/|שרייבער=George E. Johnson|קעפל=Jewish Word {{!}} Why We Say ‘Next Year in Jerusalem’|זייטל=Moment Magazine|דאטום=April 4, 2022}}}}. דער ערשטער וואס דאקומענטירט דעם מנהג פון עס זאגן ביים סדר איז [[רבי יצחק אייזיק טירנא]] אין זיין "ספר המנהגים" (15'טן יארהונדערט){{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יצחק אייזיק טירנא|ספר המנהגים|147985|page=69|שנת הוצאה=תש"ס|מו"ל=מכון ירושלים|עמ=נא|אבאנענטן=יא}}}}, ביים 16'טן יארהונדערט, ווען הגדות זענען שוין געדרוקט געווארן, איז עס געווען א סטאנדארט. | |||
== באדייט און סימבאָליזם == | == באדייט און סימבאָליזם == | ||
| שורה 26: | שורה 26: | ||
זינט דער [[זעקס טאגיגער מלחמה]] האבן מזרחיסטישע קרייזן אנגעהויבן צו זאגן און זינגען די תפילה ענדע דאווענען פון [[יום העצמאות]] און [[יום ירושלים]]. | זינט דער [[זעקס טאגיגער מלחמה]] האבן מזרחיסטישע קרייזן אנגעהויבן צו זאגן און זינגען די תפילה ענדע דאווענען פון [[יום העצמאות]] און [[יום ירושלים]]. | ||
אין אמעריקע איז די ענגלישע פראַזע "Next Year in Jerusalem" נישט ערשינען אין קיין אמעריקאנער הגדה פאר 1942. דאס איז געווען צוליב מורא | אין אמעריקע איז די ענגלישע פראַזע "Next Year in Jerusalem" נישט ערשינען אין קיין אמעריקאנער הגדה פאר יאר 1942. דאס איז געווען צוליב מורא אז עס זאל נישט אויסזען ווי אידן האבן טאפעלטע לויאַליטעטן. דער ערשטער וואס האט דאס עפנטליך איבערגעזעצט אויף ענגליש איז געווען סעסיל ראָט אין ענגלאנד אין 1934. אין אמעריקע האט מאָריץ סאַמועל און די "de Sola Pool Haggadah" (וואס איז פארשפרייט געווארן צווישן אמעריקאנער סאלדאטן ביים צווייטן וועלט קריג) געבראכן דעם טאַבו, ווען די קאמף קעגן נאציזם און דער שטיצע פאר א אידישער מדינה האבן געוואקסן{{הערה|1=Sarna, Jonathan D., '[https://doi.org/10.1093/oso/9780197783214.003.0001 The Transformation of “Next Year in Jerusalem” in the Postwar American Haggadah]', in Richard I. Cohen (ed.), ''Jerusalem Transformed: Politics, Culture, and Hidden Corners'' (2024).}}. | ||
==ניגונים== | ==ניגונים== | ||