אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:הגדה של פסח"

6 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "צעהן" ב־"צען"
ק (הוספת קישור בינוויקי he:הגדה של פסח)
ק (החלפת טקסט – "צעהן" ב־"צען")
שורה 128: שורה 128:
וּבְמוֹפְתִים זֶה הַדָּם. "מופתים" איז א רמז אויף מכת "דם", וויבאלד עס שטייט בלשון רבים "מופתים" און נישט "מופת" בלשון יחיד, מוז זיין אז עס גייט ארויף אויף א מכה וואס איז געווען צוויי מאל (מיעוט רבים שנים) וואס דאס איז דם, ווייל די מכה פון דם האט דער אייבערשטער געהייסען טוהן צוויי מאל, איין מאל פאר די יודען אז זיי זאלען גלויבן אז ער קומט בשליחות פון דער אייבערשטער, און איין מאל פאר פרעה. ווי טרעפן מיר אז "מופת" מיינט "דם"? כְּמָה שֶּׁנֶּאֱמַר: ווי מיר טרעפן אין אן אנדערען פסוק: (יואל ג-ג) וְנָתַתִּי מוֹפְתִים, בַּשָּׁמַיִם וּבָאָרֶץ, איך וועל געבען "מופתים" אין הימל און אין דער ערד, וואס וועט זיין דער "מופת" דָּם. וָאֵשׁ. וְתִימְרוֹת עָשָׁן. זעהן מיר אז "דם" הייסט מופת.  
וּבְמוֹפְתִים זֶה הַדָּם. "מופתים" איז א רמז אויף מכת "דם", וויבאלד עס שטייט בלשון רבים "מופתים" און נישט "מופת" בלשון יחיד, מוז זיין אז עס גייט ארויף אויף א מכה וואס איז געווען צוויי מאל (מיעוט רבים שנים) וואס דאס איז דם, ווייל די מכה פון דם האט דער אייבערשטער געהייסען טוהן צוויי מאל, איין מאל פאר די יודען אז זיי זאלען גלויבן אז ער קומט בשליחות פון דער אייבערשטער, און איין מאל פאר פרעה. ווי טרעפן מיר אז "מופת" מיינט "דם"? כְּמָה שֶּׁנֶּאֱמַר: ווי מיר טרעפן אין אן אנדערען פסוק: (יואל ג-ג) וְנָתַתִּי מוֹפְתִים, בַּשָּׁמַיִם וּבָאָרֶץ, איך וועל געבען "מופתים" אין הימל און אין דער ערד, וואס וועט זיין דער "מופת" דָּם. וָאֵשׁ. וְתִימְרוֹת עָשָׁן. זעהן מיר אז "דם" הייסט מופת.  


סך הכל: לויט דער פשט איז דער פסוק מרמז אזוי: ביד חזקה מיינט דבר, ובזרוע נטויה מיינט מכת בכורות, מופתים איז דם. פארוואס פונקט די דריי מכות פון די צעהן? דם, ווייל עס איז דער ערשטער מכה פון די מכות. מכת בכורות, ווייל עס איז דער שטערקסטער און די לעצטע פון די מכות, און דבר, ווייל עס איז מיטגעקומען מיט אלע צעהן מכות:  
סך הכל: לויט דער פשט איז דער פסוק מרמז אזוי: ביד חזקה מיינט דבר, ובזרוע נטויה מיינט מכת בכורות, מופתים איז דם. פארוואס פונקט די דריי מכות פון די צען? דם, ווייל עס איז דער ערשטער מכה פון די מכות. מכת בכורות, ווייל עס איז דער שטערקסטער און די לעצטע פון די מכות, און דבר, ווייל עס איז מיטגעקומען מיט אלע צען מכות:  


דָּבָר אַחֵר. חוץ די אלע דרשות וואס מיר האבן פריער געלערענט איז דא נאך א פשט, ווייל צו קענען דרש'ענען די פריערדיגע דרשות וואלט געווען גענוג ווען עס שטייט "ביד" און נישט "חזקה", "בזרוע" און נישט דער ווארט "נטויה" און אזוי אויך אלע אנדערע דרשות, און וויבאלד עס שטייט ביי אלע דרשות טאפעלטע לשונות קען מען דרש'ענען פאר יעדן ווארט צוויי זאכן, וועל איך זאגען אז יעדער ווארט איז א מכה, און איך וועל זאגען בְּיָד חֲזָקָה וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף צוויי מכות, וּבִזְרֹעַ נְטוּיָה וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות, וּבְמוֹרָא גָּדוֹל וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות. וּבְאֹתוֹת וויבאלד עס שטיט א לשון רבים ("אותות" און נישט "אות") וועל איך זאגען שְׁתַּיִם אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות. וּבְמֹפְתִים וויבאלד עס שטייט א לשון רבים ("מופתים" און נישט "מופת") וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות, אֵלּוּ עֶשֶׂר מַכּוֹת צוזאמען איז שוין מרומז די צעהן מכות שֶׁהֵבִיא הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עַל הַמִּצְרִים בְּמִצְרַיִם, וואס דער אייבערשטער האט געברענגט אויף די מצריים אין מצרים וְאֵלוּ הֵן וואס זיי זענען: דָּם. צְפַרְדֵּעַ. כִּנִּים. עָרוֹב. דֶּבֶר. שְׁחִין. בָּרָד. אַרְבֶּה. חֹשֶׁךְ. מַכַּת בְּכוֹרוֹת:  
דָּבָר אַחֵר. חוץ די אלע דרשות וואס מיר האבן פריער געלערענט איז דא נאך א פשט, ווייל צו קענען דרש'ענען די פריערדיגע דרשות וואלט געווען גענוג ווען עס שטייט "ביד" און נישט "חזקה", "בזרוע" און נישט דער ווארט "נטויה" און אזוי אויך אלע אנדערע דרשות, און וויבאלד עס שטייט ביי אלע דרשות טאפעלטע לשונות קען מען דרש'ענען פאר יעדן ווארט צוויי זאכן, וועל איך זאגען אז יעדער ווארט איז א מכה, און איך וועל זאגען בְּיָד חֲזָקָה וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף צוויי מכות, וּבִזְרֹעַ נְטוּיָה וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות, וּבְמוֹרָא גָּדוֹל וויבאלד עס שטיט א טאפעלטע לשון וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות. וּבְאֹתוֹת וויבאלד עס שטיט א לשון רבים ("אותות" און נישט "אות") וועל איך זאגען שְׁתַּיִם אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות. וּבְמֹפְתִים וויבאלד עס שטייט א לשון רבים ("מופתים" און נישט "מופת") וועל איך זאגען שְׁתַּיִם, אז עס איז א רמז אויף נאך צוויי מכות, אֵלּוּ עֶשֶׂר מַכּוֹת צוזאמען איז שוין מרומז די צען מכות שֶׁהֵבִיא הַקָּדוֹשׁ בָּרוּךְ הוּא עַל הַמִּצְרִים בְּמִצְרַיִם, וואס דער אייבערשטער האט געברענגט אויף די מצריים אין מצרים וְאֵלוּ הֵן וואס זיי זענען: דָּם. צְפַרְדֵּעַ. כִּנִּים. עָרוֹב. דֶּבֶר. שְׁחִין. בָּרָד. אַרְבֶּה. חֹשֶׁךְ. מַכַּת בְּכוֹרוֹת:  


רַבִּי יְהוּדָה הָיָה נוֹתֵן בָּהֶם סִמָּנִים: רבי יהודה האט געגעבן סימנים צו די מכות און זיי זענען דְּצַ"ךְ עֲדַ"שׁ בְּאַחַ"ב: ער האט דווקא צוטיילט די מכות אויף דער אופן, ווייל די צען מכות זענען געווען איינגעטיילט אין דריי, די ערשטער צוויי מכות האט מען געווארענט פרעה פאר דעם, און די דריטע נישט, די פערטע און די פיפטע האט מען יא געווארענט און די זעקסטע נישט, די זיבעטע און די אכטע האט מען יא געווארענט און די ניינטע נישט, דערפאר האט רבי יהודה זיי אזוי איינגעטיילט. די צענטע מכה האט ער צוזאמען געשטעלט מיט דער לעצטער גרופע, כדי אז ער זאל נישט זיין אליין, ווייל ווען ער איז אליין קען מען אים נישט ליינען.  
רַבִּי יְהוּדָה הָיָה נוֹתֵן בָּהֶם סִמָּנִים: רבי יהודה האט געגעבן סימנים צו די מכות און זיי זענען דְּצַ"ךְ עֲדַ"שׁ בְּאַחַ"ב: ער האט דווקא צוטיילט די מכות אויף דער אופן, ווייל די צען מכות זענען געווען איינגעטיילט אין דריי, די ערשטער צוויי מכות האט מען געווארענט פרעה פאר דעם, און די דריטע נישט, די פערטע און די פיפטע האט מען יא געווארענט און די זעקסטע נישט, די זיבעטע און די אכטע האט מען יא געווארענט און די ניינטע נישט, דערפאר האט רבי יהודה זיי אזוי איינגעטיילט. די צענטע מכה האט ער צוזאמען געשטעלט מיט דער לעצטער גרופע, כדי אז ער זאל נישט זיין אליין, ווייל ווען ער איז אליין קען מען אים נישט ליינען.