פרשת ויצא
| |||||
| פסוקים | בראשית כח, י - לב, ג | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| צאל פסוקים | 105 | ||||
| צאל ווערטער | 2021 | ||||
| צאל אותיות | 7,512 | ||||
| אינהאלט | יעקב גייט קיין חרן זיין חלום אין בית אל, רחל און לאה, געבורט פון די שבטים און דינה, יעקב'ס אנטלויפן מיט'ן משפחה פון לבן | ||||
| |||||
| הפטורה | |||||
| ספרדים | הושע יא, ז - יב, יב | ||||
| אשכנזים | הושע יב, יג - יד, י; טייל לייגן צו יואל ב, כו–כז | ||||
| תימנים און איטאליענער | הושע יא, ז - יב, יד | ||||
.jpg)
פרשת וַיֵּצֵא איז די זיבעטע פרשה פון ספר בראשית. די פרשה גייט פון קאַפּיטל כ"ח, פסוק י', ביז קאַפּיטל ל"ב, פסוק ג', לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען.
די פרשה הייסט "ויצא" אויף די ערשטע ווארט אין די פרשה: ”וַיֵּצֵא יַעֲקֹב מִבְּאֵר שָׁבַע וַיֵּלֶךְ חָרָנָה”. אין די פרשה ווערט געשילדערט יעקב'ס גיין קיין חרן; זיין חלום מיט די מלאכים און די נבואה פונעם אויבערשטן; זיין וואוינען און ארבעטן ביי לבן; יעקב'ס חתונה האבן מיט רחל און לאה; די געבורט פון זייערע קינדער; זייער אנטלויף פון לבן צוריק קיין ארץ כנען.
פרשת ויצא ווערט געליינט צווישן ו' און י"ב כסלו.
פרשה אינהאלט
יעקב'ס חלום
יעקב האט זיך ארויסגעלאזט פון באר שבע אויפ'ן וועג קיין חרן, ווען עס איז צוגעפאלן די נאכט האט ער זיך אפגעשטעלט אויפ'ן הר המוריה[1] זיך צולייגן. אין חלום האט ער געזען א לייטער וואס ציט זיך פון דער ערד ביז'ן הימל, און מלאכים פון גאט גייען דערויף ארויף און אראפ. גאט האט זיך באוויזן צו אים, און אים צוגעזאגט צו געבן דאס לאנד פאר זיינע קינדער וועלכע וועלן זיך פארמערן אויף אלע עקן, און אז ער וועט אים אפהיטן. יעקב האט זיך ערוועקט און אנערקענט אז דאס איז א הייליג פלאץ, וואו עס געפינט זיך די טויערן פון הימל. יעקב האט גענומען דעם שטיין וועלכע ער האט געהאט געניצט פאר א קישן און געשטעלט אלס מצבה, און געגאסן דערויף אויל[2], און ער האט א נאמען געגעבן דעם פלאץ בית אל אנשטאט לוּז. יעקב האט געמאכט א נדר אז אויב דער אויבערשטער וועט אים טאקע אפהיטן און ער וועט צוריקקומען אהיים בשלום, וועט דער שטיין ווערן א "בית אלוקים", און ער וועט געבן מעשר פון זיינע פארדינסטן[3].
יעקב אין חרן
יעקב איז אנגעקומען אין פעלד לעבן חרן, און געטראפן דריי סטאדעס הויערן ביים ברונעם, ווארטנדיג אויף די איבריגע פאסטעכער אנצוקומען און אראפנעמען א גרויסע שטיין וועלכע האט צוגעדעקט דעם ברונעם. יעקב האט זיך נאכגעפרעגט פון וואו זיי קומען, ווען זיי האבן געענטפערט "פון חרן", האט ער זיך נאכגעפרעגט איבער לבן, און זיי האבן אים געצייגט אז זיין טאכטער רחל קומט מיט די שאף. רחל איז אנגעקומען, און יעקב האט אליין אראפגענומען דעם שווערן שטיין און אנגעטרינקען די שאף פון זיין פעטער לבן. יעקב האט געקישט רחל און געוויינט, דערציילנדיג אז ער איז איר קאזין, א זון פון רבקה. ווען רחל איז אהיים דערציילן פאר איר טאטע איז ער געקומען צו לויפט און אים פארבעטן צו אים אינדערהיים.
נאך א חודש ארבעטן פאר אים האט לבן געאפפערט יעקב אן אפצאל דערויף, און יעקב האט זיך אונטערגענומען צו ארבעטן זיבן יאר אין אויסטויש פאר זיין אינגערע טאכטער - רחל, פאר א ווייב. ווען די זיבן יאר זענען דורך און יעקב האט געבעטן פון לבן צו געבן רחל, האט לבן ארגאניזירט א חתונה, אבער אנשטאט געבן רחל האט ער אין אים געגעבן לאה פאר א ווייב. צומארגנס ווען יעקב האט עס באמערקט און פארגעהאלטן לבן דערויף, האט ער גע'טענה'ט אז ביי זיי געבט מען נישט די אינגערע בעפאר די עלטערע, און איינגעגאנגען אים צו געבן אויך רחל, אז ער זאל ארבעטן פאר איר נאך זיבן יאר[4].
יעקב מיט רחל און לאה
יעקב האט חתונה געהאט מיט רחל, און האט איר ליב געהאט און בעפארצוגט איבער לאה. ווען דער אויבערשטער האט דאס געזען האט ער געגעבן פאר לאה קינדער; ראובן, שמעון, לוי און יהודה, אין צייט וואס רחל איז געבליבן אן עקרה[5].
רחל איז געקומען מיט טענות צו יעקב איבער איר קידנערלאזיגקייט, און אים געגעבן איר דינסט בִלְהָה פאר א ווייב. יעקב האט חתונה געהאט מיט איר און זי האט געבוירן צוויי זין, וועמען רחל האט א נאמען געגעבן דן און נפתלי. לאה, זעענדיג אז זי האט מער נישט נאך קינדער, האט אויך אהינגעגעבן פאר יעקב איר דינסט, זִלְפָּה, און זי האט געבוירן צוויי זין, וועמען לאה האט א נאמען געגעבן גד און אשר.
ראובן האט געטראפן "דודאים" אין פעלד, און זיי געברענגט פאר זיין מאמע לאה. רחל האט געבעטן דערפון פון לאה, אבער לאה האט איר געענטפערט מיט פארוואורף אז נישט גענוג וואס זי האט איר צוגענומען איר מאן וויל זי נאך פון די גראזן, און רחל האט אויפגעגעבן איר נאכט מיט יעקב[6] פאר די דודאים. לאה האט געבוירן נאך צוויי זין, יששכר און זבולון, און א טאכטער - דינה. דאן איז רחל געהאלפן געווארן און געהאט א קינד - יוסףלוא־פעלער: (בקריאה ל[[מוסטער::הערה]]) תוכן כפול: 2=בראשית וגם 3=א..}}.
יעקב מיט לבן
דאטומען
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה, קען געפאלן אין זעקס אנדערע דאטומען:
- השא יאר און השג יאר - ו' כסלו
- הכז יאר און החא יאר - ז' כסלו
- גכה יאר און בשה יאר, גכז יאר און בשז יאר - ט' כסלו
- בחג יאר און בחה יאר - י' כסלו
- זשג יאר און זשה יאר - י"א כסלו
- זחא יאר און זחג יאר - י"ב כסלו
הפטורה
מען ליינט די הפטורה אין ספר הושע פון תרי עשר. די ספרדים און תימנים הייבן אן ביי קאַפּיטל י"א, פסוק ז', און די אשכנזים ביי קאַפּיטל י"ב, פסוק י"א. די ספרדים ענדיגן ביי קאַפּיטל י"ב, פסוק י"ב, די תימנים און איטאליענער ביי פסוק י"ד, און די אשכנזים ביי קאַפּיטל י"ד, פסוק י'. טייל ליטווישע קהילות ענדיגן צו מיט ספר יואל, קאַפּיטל ב', פסוקים כ"ו–כ"ז. ביי די ראָמאַניאטן ליינט מען הושע יב, יג - יד, ג[7].
אין די הפטורה ווערט געשילדערט צווישן אנדערע די געשיכטע פון יעקב: ”וַיִּבְרַח יַעֲקֹב שְׂדֵה אֲרָם, וַיַּעֲבֹד יִשְׂרָאֵל בְּאִשָּׁה וּבְאִשָּׁה שָׁמָר”.
דרויסנדע לינקס
טעקסט:
פרשת ויצא, אויף שיתופתא
פרשת ויצא, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל - פרשת ויצא - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
- פרשת ויצא, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל
טייטש
- מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת ויצא", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד
פארברייטערונג:
- שיעורים אויף פרשת ויצא אויף קול הלשון
- פרשת ויצא, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
- פרשת ויצא, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
- זעט שיעורים אויף פרשת ויצא, אויפן "בינינו" זייטל
- פרשת ויצא, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
- דער ארטיקל "פרשת ויצא", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
- נושאים אויף פרשת ויצא אויפ'ן "על התורה" זייטל
רעפערענצן
| פרשיות | ||
|---|---|---|
| ספר בראשית | בראשית • נח • לך לך • וירא • חיי שרה • תולדות • ויצא • וישלח • וישב • מקץ • ויגש • ויחי |  |
| ספר שמות | שמות • וארא • בא • בשלח • יתרו • משפטים • תרומה • תצוה • כי תשא • ויקהל • פקודי | |
| ספר ויקרא | ויקרא • צו • שמיני • תזריע • מצורע • אחרי • קדושים • אמור • בהר • בחוקותי | |
| ספר במדבר | במדבר • נשא • בהעלותך • שלח • קרח • חקת • בלק • פינחס • מטות • מסעי | |
| ספר דברים | דברים • ואתחנן • עקב • ראה • שופטים • כי תצא • כי תבוא • נצבים • וילך • האזינו • וזאת הברכה | |