אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי אלעזר הקליר"

ק
ק (←‏ביאגראפיע: אויסשטעל)
שורה 15: שורה 15:


אויך [[רבי חיים וויטאל]] ברענגט אין שער הכוונות אז ער האט געהערט אין נאמען פון זיין רבי'ן דער [[אר"י]] אז דער קליר איז רבי אלעזר בר' שמעון{{הערה|{{ספריא|2=שער הכוונות|3=Sha'ar_HaKavanot%2C_Sermons_on_Aleinu_and_the_Prayer_Formula.1.1|4=דרושי עלינו לשבח ונוסח התפילה,  א׳|5=ניין}}}}. דער [[יעב"ץ]] ברענגט אין נאמען פון אר"י אז ער איז געווען א [[גלגול נשמות|גלגול]] פון ר' אלעזר ברבי שמעון{{הערה|קולן של סופרים (חגיגה יג.) דער [[חיד"א]] ברענגט עס אין זיין נאמען, אין מחזיק ברכה או"ח קיב, יג}}. דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]] באמערקט אבער אז פון דער לשון האר"י איז משמע אז עס איז יא ממש ער{{הערה|שו"ת מנחת אלעזר, סימן יא}}.
אויך [[רבי חיים וויטאל]] ברענגט אין שער הכוונות אז ער האט געהערט אין נאמען פון זיין רבי'ן דער [[אר"י]] אז דער קליר איז רבי אלעזר בר' שמעון{{הערה|{{ספריא|2=שער הכוונות|3=Sha'ar_HaKavanot%2C_Sermons_on_Aleinu_and_the_Prayer_Formula.1.1|4=דרושי עלינו לשבח ונוסח התפילה,  א׳|5=ניין}}}}. דער [[יעב"ץ]] ברענגט אין נאמען פון אר"י אז ער איז געווען א [[גלגול נשמות|גלגול]] פון ר' אלעזר ברבי שמעון{{הערה|קולן של סופרים (חגיגה יג.) דער [[חיד"א]] ברענגט עס אין זיין נאמען, אין מחזיק ברכה או"ח קיב, יג}}. דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]] באמערקט אבער אז פון דער לשון האר"י איז משמע אז עס איז יא ממש ער{{הערה|שו"ת מנחת אלעזר, סימן יא}}.


===חולקים אויף דער שיטה===
===חולקים אויף דער שיטה===
שורה 20: שורה 21:
עס זענען אבער פארהאן אנדערע ראשונים וואס ברענגען אים אראפ אלס איינער פון די פריערדיגע פייטנים און דערמאנען נישט אז ער איז געווען א תנא{{הערה|{{היברובוקס|2=שו"ת [[רבינו גרשום מאור הגולה]]|3=20241|page=60|לינק טעקסט=סימן א'}}; {{היברובוקס|2=ספר הפרדס הגדול לרש"י|3=37691|page=63|לינק טעקסט=סימן קעד}}}}. אזוי האבן אויך הויפטזעכליך אנגענומען די ראשונים וואס קריטיקירן זיינע פיוטים{{הערה|שם=אבע|{{תנ"ך|קהלת|ה|א|מפרש=אבן עזרא}}}}.
עס זענען אבער פארהאן אנדערע ראשונים וואס ברענגען אים אראפ אלס איינער פון די פריערדיגע פייטנים און דערמאנען נישט אז ער איז געווען א תנא{{הערה|{{היברובוקס|2=שו"ת [[רבינו גרשום מאור הגולה]]|3=20241|page=60|לינק טעקסט=סימן א'}}; {{היברובוקס|2=ספר הפרדס הגדול לרש"י|3=37691|page=63|לינק טעקסט=סימן קעד}}}}. אזוי האבן אויך הויפטזעכליך אנגענומען די ראשונים וואס קריטיקירן זיינע פיוטים{{הערה|שם=אבע|{{תנ"ך|קהלת|ה|א|מפרש=אבן עזרא}}}}.


[[רבי יצחק אברבנאל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|ה|מפרש=אברבנאל}}}} און אנדערע{{הערה|שם=תשומ|[[רבי אלעזר פלעקלש]], שו"ת תשובה מאהבה, {{שיתופתא|Teshuva_MeAhava_Part_I/1|או"ח סימן א}}}} שרייבן אז דאס באזירן פיוטים אויפ'ן גראם געפינט מען נישט ביי די חכמים פון [[משניות]] און [[גמרא]], נאר עס האט זיך אנגעהויבן אין גלות ביי אידישע חכמים וואס האבן זיך דאס געלערנט פון די חכמת השיר פון די [[אראבער]].
[[רבי יצחק אברבנאל]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|ה|מפרש=אברבנאל}}}} און אנדערע{{הערה|שם=תשומ|[[רבי אלעזר פלעקלש]], שו"ת תשובה מאהבה, {{שיתופתא|Teshuva_MeAhava_Part_I/1|או"ח סימן א}}}} שרייבן אז דאס באזירן פיוטים אויפ'ן גראם אזוי ווי דער קליר האט געטון, געפינט מען נישט ביי די חכמים פון [[משניות]] און [[גמרא]], נאר עס האט זיך אנגעהויבן אין גלות ביי אידישע חכמים וואס האבן זיך דאס געלערנט פון די חכמת השיר פון די [[אראבער]].


דער [[רדב"ז]]{{הערה|{{היברובוקס||שו"ת הרדב"ז חלק ג, סימן תתקס"ז (תקל"ב)|1952|page=389}}}} ווענדט אפ דער ראיה וואס רבינו תם האט געברענגט פון דעם וואס ער האט נישט געמאכט קיין פיוטים פאר יום טוב שני של גליות, וויבאלד מען זעט פון זיינע פיוטים אז ער איז געווען פון ארץ ישראל און ער נעמט אלעמאל אן ווי דעם [[ירושלמי]], און אין ארץ ישראל האלט מען דאך אלעמאל נאר איין טאג יום טוב, סיידן [[ראש השנה]], וואס דאן איז עס כיומא אריכתא{{הערה|שם=נובי|זעט איבער דעם אין {{היברובוקס|2=שו"ת [[נודע ביהודה]] מהדורא תנינא|3=14662|page=70|לינק טעקסט=או"ח סימן קיג}}, און די הגה פון [[רבי יוסף שאול נאטאנזאהן]] דארט}}{{ביאור|אנדערע ענטפערן אז זיין וועג איז צו דיכטן אויף [[קריאת התורה]] פונעם טאג, און קריאת התורה (ביי [[מפטיר]]) פון ביידע טעג פון ראש השנה זענען די זעלבע{{הערה|זעט: פליישער, תרביץ נב, זייט 237 און ווייטער, און זייט 258 און ווייטער. זעט אויך די פיוטים לראש השנה מיט די רעדאגירונג פון שולמית אליצור, ירושלים תשע"ד, זייט 161}}{{הערה|עס ווערט געברענגט אין בעל המאור ראש השנה דף ג עמוד א. זעט: מ"ד הר, 'על שני ימים של ראש השנה בארץ ישראל', תרביץ נ"ג (תשמ"ד), זייט 124 און ווייטער; און זעט אויך פליישער, 'הערה להארה: בדבר שני ימים של ראש השנה בארץ ישראל', דארט, זייט 293 און ווייטער.}}{{הבהרה|א שטיקל צעמישעניש}}.}}. דער רדב"ז לייגט אבער צו, אז ער איז זיכער געווען גאר א גרויסער מענטש, פון די פריערדיגע, און זיינע ווערטער זענען מיוסד על פי [[קבלה]].
עס זענען געווען וואס האבן געברענגט א ראיה פון די ווערטער "אַאֲבִין תְּשַׁע מֵאוֹת וְעוֹד" אין די קרובה [[אאביך ביום מבך]] פון [[תשעה באב]], וואו מ'זעט אז ער איז געווען איבער 900 יאר נאכ'ן [[חורבן בית המקדש|חורבן]], אין דער צייט פון די גאונים{{הערה|שם=זכי|{{היברובוקס|רבי יוסף שטיינהארט|שו"ת זכרון יוסף|560|page=35|לינק טעקסט=שאלה יג-יד}}}}. אנדערע ווענדן עס אבער אפ, אז חכמים אין שפעטערע דורות האבן אלץ צוגעפאסט די נומער{{הערה|שם=נובי2|דארט=נובי|דארט, הגה מבן המחבר}}.


עס זענען געווען וואס האבן געברענגט א ראיה פון די ווערטער "אַאֲבִין תְּשַׁע מֵאוֹת וְעוֹד" אין די קרובה [[אאביך ביום מבך]] פון [[תשעה באב]], וואו מ'זעט אז ער איז געווען איבער 900 יאר נאכ'ן [[חורבן בית המקדש|חורבן]], אין דער צייט פון די גאונים{{הערה|שם=זכי|{{היברובוקס|רבי יוסף שטיינהארט|שו"ת זכרון יוסף|560|page=35|לינק טעקסט=שאלה יג-יד}}}}. אנדערע ווענדן עס אבער אפ, אז חכמים אין שפערעטר דורות האבן אלץ צוגעפאסט די נומער{{הערה|שם=נובי2|דארט=נובי|דארט, הגה מבן המחבר}}.
פון די ראיות וואס רבינו תם ברענגט אז ער איז געווען א תנא איז אז מ'טרעפט נישט קיין פיוטים פון רבי אלעזר אויף די צווייטע טאג יום טוב, וואס דייט אן אז ער האט געלעבט ווען מ'האט נאך מקדש געווען דעם [[חודש]] על פי הראיה{{הערה|נאמען=בעתס}}. דער [[רדב"ז]] ווענדט אפ דער ראיה, וויבאלד ער איז געווען פון ארץ ישראל וואו מ'האלט דאך אלעמאל נאר איין טאג יום טוב. און אפילו [[ראש השנה]] ווען עס זענען דא צוויי טעג{{הערה|שם=נובי|זעט {{היברובוקס|2=שו"ת [[נודע ביהודה]] מהדורא תנינא|3=14662|page=70|לינק טעקסט=או"ח סימן קיג}}}}, האט אויסגעפעלט בלויז איין פיוט וויבאלד עס איז א יומא אריכתא{{הערה|{{היברובוקס||שו"ת הרדב"ז חלק ג, סימן תתקס"ז (תקל"ב)|1952|page=389}}}}{{הערה|דארט=נובי|זעט די הגה פון [[רבי יוסף שאול נאטאנזאהן]] דארט.}}. אזוי אויך קען זיין אז זיין וועג איז געווען צו דיכטן אויף די [[קריאת התורה|קריאה]] פונעם טאג, און קריאת התורה (ביי [[מפטיר]]) ביידע טעג פון ראש השנה זענען די זעלבע{{הערה|זעט: פליישער, תרביץ נב, זייט 237 און ווייטער, און זייט 258 און ווייטער. זעט אויך די פיוטים לראש השנה רעדאגירט פון שולמית אליצור, ירושלים תשע"ד, זייט 161}}. אויך קען זיין אז אין זיין צייט האט מען זיך געפירט אין ארץ ישראל צו האלטן איין טאג אויך ראש השנה{{הערה|אזא מנהג ווערט געברענגט אין בעל המאור ראש השנה דף ג עמוד א. זעט: מ"ד הר, 'על שני ימים של ראש השנה בארץ ישראל', תרביץ נ"ג (תשמ"ד), זייט 124 און ווייטער; און זעט אויך פליישער, 'הערה להארה: בדבר שני ימים של ראש השנה בארץ ישראל', דארט, זייט 293 און ווייטער.}}.


אנדערע לייגן צו א ראיה פון דעם וואס ער ברענגט אויך פון שפעטערדיגע מדרשים.{{מקור}}
אנדערע לייגן צו א ראיה פון דעם וואס ער ברענגט אויך פון שפעטערדיגע מדרשים.{{מקור}}