אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבינו תם"
({{דרעפט}}) |
|||
(10 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט}} | |||
{{פירט אהער|ר"ת|ראשי תיבות|ראשי תיבות}} | |||
{{דעסקריפציע||ענגליש = renowned Ashkenazi Jewish rabbi, leading French Tosafist, leading halakhic authority|העב=פרשן ופוסק|דייטש=französischer jüdischer Gelehrter|}} | |||
רבינו '''יעקב בן מאיר''' ([[ד'תת"ס]] – ד' תמוז [[ד'תתקל"א]]), באקאנט אלס '''רבנו תם''', אין ראשי תבות: '''ר"ת''', איז געווען אן אייניקל פון [[רש"י]], און פון די גרעסטע בעלי [[תוספות]]. ער איז גערופן 'תם' אויפן פסוק "ויעקב איש תם יושב אהלים" ([[בראשית]] כה, כז). אזוי ווי זיין זיידע, האט רבנו תם געוואוינט אין [[פראנקרייך]]. ער האט געשריבן דעם "[[ספר הישר]]" און א פאעזיע וועגן [[טראפ]]. | |||
ער האט געוואוינט קודם אין רומבערג, וואו ער האט מיט נסים איבערגעלעבט די שרעקליכע צייטן פון די קרייצציגלער. שפּעטער האט ער זיך באזעצט אין טרויש, די שטאט וואו זיין זיידע רש"י הק' האט געהאט געוואוינט. דארט איז ער געשטאנען אין שפּיץ פון די גדולי ישראל, דורכפירנדיג תקנות און פסקים פאר חיזוק הדת און בלייבנדיג באקאנט מיט זיין באקאנטע שיטה בנוגע תפילין. אנדערש ווי די שיטה פון זיין זיידע רש"י. ער איז נסתלק געווארן ד' תמוז שנת ד' אלפים תתקל"א. | |||
* א באקאנטע פסק הלכה פונעם רבינו תם איז די מחלוקה מיט די גאונים איבער ווען ס'איז דער זמן פון דער שקיעה. דער רבינו תם האלט (שבת דף לה. ועוד) אז ס'זענען דא צוויי שקיעות ווען די זון גייט אונטער. נאך דער ערשטער שקיעה איז נאך גענצליך טאג. נאך דער צווייטער שקיעה איז בין השמשות ביז צום זמן צאת הכוכבים, וואס איז 72 מינוט נאך דער ערשטער שקיעה. רוב פוסקים, ראשונים און אחרונים, האבן אנגענומען להלכה די שיטה פון רבינו תם. אזוי פסק'עט אויך דער מחבר אין שו"ע (או"ח סימן רסא סעיף ב) און די נושאי כלים להלכה. נאר לחומרא איז מען אויך חייש צו שיטת הגאונים און מ'צינדט ערב שבת פאר דער ערשטער שקיעה, כדי יוצא צו זיין די דעת פון די גאונים, בפרט ביי אן איסור חמור דאורייתא. | |||
* דער מהרש"ל שרייבט אין זיין הקדמה צום ספר "ים של שלמה" אויף מס' בבא קמא, אז ער האט געפונען שטיין אין תשובות הרא"ש אז רבינו משה בר מיימון ז"ל [דער רמב"ם] איז געווען זייער גרויס אין אלע חכמות, פונדעסטוועגן, ווען ער קריגט מיט'ן רבינו תם און דעם ר"י, זאל מען אים נישט אויסהערן, נאר גיין נאך די בעלי התוספות. ער האט בקבלה, אז דער רבינו תם און דער ר"י פון פראנקרייך זענען געווען גרעסער בחכמה ובמנין פונעם רמב"ם. | |||
{{פיוטים ופייטנים}} | |||
[[קאַטעגאָריע:ראשונים]] | [[קאַטעגאָריע:ראשונים]] | ||
שורה 7: | שורה 17: | ||
PeEnYi=31539| | PeEnYi=31539| | ||
}} | }} | ||
[[קאַטעגאָריע:פיצעלע ארטיקל]] | |||
[[קאַטעגאָריע:אידישקייט ארטיקלען צו פארברייטערן]] | |||
[[HE:רבינו תם]] |
יעצטיגע רעוויזיע זינט 09:02, 18 יולי 2024
דאס איז א דרעפט ארטיקל. עס איז אַן אַרבעט אין פּראָגרעס וואָס איז אָפן פאַר רעדאַגירונג דורך סיי וועם. ווען דער דרעפט איז פארטיג, ביטע גייט איבער דעם אריבערפירן טשעקליסט, זיכער צו מאכן אז עס איז גרייט. דערנאך קענט איר בעטן פון די דרעפט אריבערפירער אז זיי זאלן עס איבערגיין און אריבערפירן צום הויפט געביט. (אייער בקשה וועט פובליצירט ווערן אין המכלול:אריבערפירן דרעפטס, און דארט וועט אויך ערשיינען דער ענטפער - אויב פעלט אויס). |
רבינו יעקב בן מאיר (ד'תת"ס – ד' תמוז ד'תתקל"א), באקאנט אלס רבנו תם, אין ראשי תבות: ר"ת, איז געווען אן אייניקל פון רש"י, און פון די גרעסטע בעלי תוספות. ער איז גערופן 'תם' אויפן פסוק "ויעקב איש תם יושב אהלים" (בראשית כה, כז). אזוי ווי זיין זיידע, האט רבנו תם געוואוינט אין פראנקרייך. ער האט געשריבן דעם "ספר הישר" און א פאעזיע וועגן טראפ.
ער האט געוואוינט קודם אין רומבערג, וואו ער האט מיט נסים איבערגעלעבט די שרעקליכע צייטן פון די קרייצציגלער. שפּעטער האט ער זיך באזעצט אין טרויש, די שטאט וואו זיין זיידע רש"י הק' האט געהאט געוואוינט. דארט איז ער געשטאנען אין שפּיץ פון די גדולי ישראל, דורכפירנדיג תקנות און פסקים פאר חיזוק הדת און בלייבנדיג באקאנט מיט זיין באקאנטע שיטה בנוגע תפילין. אנדערש ווי די שיטה פון זיין זיידע רש"י. ער איז נסתלק געווארן ד' תמוז שנת ד' אלפים תתקל"א.
- א באקאנטע פסק הלכה פונעם רבינו תם איז די מחלוקה מיט די גאונים איבער ווען ס'איז דער זמן פון דער שקיעה. דער רבינו תם האלט (שבת דף לה. ועוד) אז ס'זענען דא צוויי שקיעות ווען די זון גייט אונטער. נאך דער ערשטער שקיעה איז נאך גענצליך טאג. נאך דער צווייטער שקיעה איז בין השמשות ביז צום זמן צאת הכוכבים, וואס איז 72 מינוט נאך דער ערשטער שקיעה. רוב פוסקים, ראשונים און אחרונים, האבן אנגענומען להלכה די שיטה פון רבינו תם. אזוי פסק'עט אויך דער מחבר אין שו"ע (או"ח סימן רסא סעיף ב) און די נושאי כלים להלכה. נאר לחומרא איז מען אויך חייש צו שיטת הגאונים און מ'צינדט ערב שבת פאר דער ערשטער שקיעה, כדי יוצא צו זיין די דעת פון די גאונים, בפרט ביי אן איסור חמור דאורייתא.
- דער מהרש"ל שרייבט אין זיין הקדמה צום ספר "ים של שלמה" אויף מס' בבא קמא, אז ער האט געפונען שטיין אין תשובות הרא"ש אז רבינו משה בר מיימון ז"ל [דער רמב"ם] איז געווען זייער גרויס אין אלע חכמות, פונדעסטוועגן, ווען ער קריגט מיט'ן רבינו תם און דעם ר"י, זאל מען אים נישט אויסהערן, נאר גיין נאך די בעלי התוספות. ער האט בקבלה, אז דער רבינו תם און דער ר"י פון פראנקרייך זענען געווען גרעסער בחכמה ובמנין פונעם רמב"ם.