אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:קאנפוציאניזם"

יעצטיגע רעוויזיע זינט 22:10, 26 אקטאבער 2023

טעמפל פון קאנפוציוס אין קו פו

קאנפוציאַניזם איז א כינעזישע עטישע און פילאזאפישע סיסטעם אנטוויקלט פון די תורות פונעם כינעזישן פילאזאף קאנפוציוס (孔夫子 קאנג פוזי, 551–479 פאר דער ציווילער רעכענונג). קאנפויציאניזם האט אנגעהויבן ווי אן עטיק-לערער, אבער שפעטער האט מען אנטוויקלט מעטאפיזישע און קאסמאלאגישע עלעמענטן ביי דער האן דינאסטיע.^[1] נאך דער קין דינאסטיע, איז קאנפוציאניזם געווארן די אפיציעלע אידעאלאגיע פון כינע ביז די קאמוניסטן זענען געקומען צו דער הערשאפט.

קאנפוציאַניזם האט געהאט א שטארקן איינפלוס אויף דער געשיכטע פון כינעזישער ציוויליזאציע.

קאנפוציאניזם איז געבויט אויף דרך ארץ פאר עלטערן, עלטערע מענטשן און די פריערדיגע דורות.

רעפערענצן

↑ Craig 1998, p. 550.

זען • שמועס • ענדערן

פילאזאפיע

געביטן

אנטאלאגיע • טעאלאגיע • לאגיק • מעטא-עטיק • מעטאפיזיק • מעטאפילאזאפיע • עסטעטיק • עטיק • עפיסטעמאלאגיע • פאליטישע פילאזאפיע • פילאזאפיע פון היסטאריע • פילאזאפיע פון בילדונג • פילאזאפיע פון וויסנשאפט • פילאזאפיע פון מאטעמאטיק • פילאזאפיע פון שפראך

שטרעמונגען/שולעס

טאאיזם • האסכולה הפיתגוראית • האסכולה האלאטית • אטאמיסטישע שולע • מוהיזם • לעגאליזם • נאטוראליזם • האסכולה הפריפטטית • האסכולה הסטואית • האסכולה הצינית • נעאפלאטוניזם• האסכולה האפיקוראית • קאנפוציאניזם • סכולסטיקה • ראציאנאליזם • עמפיריציזם • עקזיסטענציאליזם • נעא-קאנפוציאניזם • פענאמענאלאגיע • אנאליטישע פילאזאפיע • פראגמאטיזם • פאסטמאדערניזם • בודהיסטישע פילאזאפיע • הינדואיסטישע פילאזאפיע • דזשייניזם • פילאזאפיע יהודית

פראמינענטע מענטשן
פילאזאפן פון דער אוראלטער תקופה	לאא צי • קאנפוציוס • טאלעס • פיטאגאראס • העראקליטוס • מו דזה • בודהא • פארמענידעס • פראטאגאראס • דעמאקריטוס • סאקראטעס • פלאטאן • אריסטא • זענאן פון קיטיון • טימאן פון פליוס • פירון מאליס • פלוטינוס • שון דזה • קונדה-קונדה
פילאזאפן פונעם מיטל אלטער	אויגוסטינוס • דזשאן דנס סקוטוס • אוויצענא • ג'ו שי • רמב"ם • טאמאס פון אקווינא • וויליאם פון אקאם • ניקאלא מאקיאוועלי • טאמאס האבס • פראנסיס בייקאן
מאדערנע פילאזאפן	רענע דעקארט • ברוך שפינאזא • גאטפריד לייבניץ • דזשאן לאק • דזשארדזש בארקלי • דעיוויד היום • זשאן-זשאק רוסא • אימאנועל קאנט • דזשערעמי בענטאם • געארג העגל • דזשאן סטיוארט מיל • ארטור שאפנהאוער • סרן קירקגור • קארל מארקס • פרידריך ניצשע
היינטיקע פילאזאפן	גאטלאב פרעגע • דזשאן דיואי • עדמונד הוסרל • מארטין היידעגער • בערטראנד ראסל • רודאלף קרנפ • לודוויג וויטגנשטיין • קארל המפל • זשאן-פאל סארטרע • ווילארד וואן אורמאן קוויין • דזשאן רולס • יורגן האברמאס • מישל פוקו

טערמינען

גרונטליכע טערמינען

אורזאכליכקייט • אינסוף • אמת און שקר • אפאסטעריארי • אפריארי • דיאלעקטיק • הנחה • זמן • חומר ורוח • חוק הזהות • גוט און שלעכטס • ישות • כשל לוגי • לוגוס • מהות • רעאליטעט • ערך • פאראדאקס • צדק • תכונה

טעאריעס/תפיסות

אוטיליטאריזם • אוניווערסאליזם • אימננטיות • אמנה חברתית • בחירה חופשית • בעיית הראוי-מצוי • הבעיה הפסיכופיזית • דעאנטאלאגיע • דואליזם • העדאניזם • האליזם • היסטאריציזם • השכל הפועל • טיעון השפה הפרטית • כשל נטורליסטי • לאגיציזם • מאטעריאליזם • מאניזם • מונאדה • מעכאניזם • מעטאפיזישער נאטוראליזם • ניהיליזם • נאמינאליזם • סוביעקטיוויזם • סאליפסיזם • ספקנות • על-אדם • עשרת הכבלים • פאזיטיוויזם • פטליזם • פאנטעאיזם • הפרא האציל • הצו הקטגורי • הקוגיטו • רעדוקציאניזם • רעלאטיוויזם • תערו של אוקאם

פילאזאפיע פארטאל

דער בלאט קומט פון יידיש-וויקיפעדיע.
אריגינעלער בלאט • ערלויבעניש cc-by-sa 3.0.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!

[craig-1] Craig 1998, p. 550.

[1]

@@ שורה 1: / שורה 1: @@
+{{דעסקריפציע||ענגליש = ethical and philosophical system originated from ancient China|דייטש=Begriff für Philosophien und politische Vorstellungen|}}
 [[טעקע:Dacheng Hall.JPG|300px|קליין|טעמפל פון קאנפוציוס אין קו פו]]
 '''קאנפוציאַניזם''' איז א כינעזישע עטישע און פילאזאפישע סיסטעם אנטוויקלט פון די תורות פונעם כינעזישן פילאזאף [[קאנפוציוס]] (孔夫子 קאנג פוזי, 551–479 פאר דער ציווילער רעכענונג). קאנפויציאניזם האט אנגעהויבן ווי אן עטיק-לערער, אבער שפעטער האט מען אנטוויקלט מעטאפיזישע און קאסמאלאגישע עלעמענטן ביי דער [[האן דינאסטיע]].<ref name="craig">{{Harvnb|Craig|1998|p=550}}.</ref> נאך דער  [[קין דינאסטיע]], איז קאנפוציאניזם געווארן די אפיציעלע אידעאלאגיע פון כינע ביז די קאמוניסטן זענען געקומען צו דער הערשאפט.