בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,358
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "פֿ" ב־"p") |
ק (החלפת טקסט – "pא" ב־"פא") |
||
| שורה 25: | שורה 25: | ||
|טעלעפאן קאד= 251 | |טעלעפאן קאד= 251 | ||
}} | }} | ||
'''עטיאָפּיע''' ({{שפראך-am|ኢትዮጵያ}}, ''איטיאפפיאַ'', [[אפאר| | '''עטיאָפּיע''' ({{שפראך-am|ኢትዮጵያ}}, ''איטיאפפיאַ'', [[אפאר|אַפאַר]]: ''Itiyoophiyaa,'' ''איטי־יוpי־יאַאַ,'' {{שפראך-gez|ኢትዮጵያ}}''.'' [[אראמא]]'': Itoophiyaa,'' [[סאמאלי|סאמאַלי]]: ''Itoobiya'', איטוביאאַ, [[טיגריניא|טיגריניאַ]]: ኢትዮጵያ), אפיציעל די '''פעדעראלע דעמאקראטישע רעפובליק פון עטיאפיע''', איז אַ [[לאנד איינגעשלאסן]] לאַנד אין דעם [[הארן פון פריקע|הארן pון אַpריקע]]. זי באדעקט א שטח פון 1,100,000 קוואדראט ק"מ (דאס צענטע גרעסטע לאנד אין אפריקע), און איר הױפּטשטאָט איז [[אדיס אבאבא|אַדיס אַבאַבאַ]]. עטיאפיע גרענעצט [[עריטרעא]] צו צפון, [[דזשיבוטי]] צו צפון־מזרח, [[סאמאליע]] צו מזרח, [[קעניע]] צו דרום, [[דרום סודאן]] צו מערב און [[סודאן]] צו צפון־מערב, זי האט א באפעלקערונג פון 109 מיליאן מענטשן (אין יאר 2019). | ||
מער ווי דריי טויזנט יאר איז עטיאפיע'ס רעגירונג סיסטעם געווען א מאנארכיע. לויט דער עטיאפישער לעגענדע, שטאמען די קעניגן פון עטיאפיע פון [[שלמה המלך]] און די [[מלכה פון שבא]]. | מער ווי דריי טויזנט יאר איז עטיאפיע'ס רעגירונג סיסטעם געווען א מאנארכיע. לויט דער עטיאפישער לעגענדע, שטאמען די קעניגן פון עטיאפיע פון [[שלמה המלך]] און די [[מלכה פון שבא]]. | ||
| שורה 31: | שורה 31: | ||
פאר איבער טויזנט יאר האט געהערשט אין דעם ראיאן דאס [[קעניגרייך פון אקסום]]. | פאר איבער טויזנט יאר האט געהערשט אין דעם ראיאן דאס [[קעניגרייך פון אקסום]]. | ||
אין 1936 האט איטאליע אקופירט עטיאפיע ביז אינמיטן דער צווייטער וועלט-מלחמה. ווערנט דער איטאליענישער הערשאַpט האט די רעגירונג געענדיגט [[שקלאפעריי]],<ref>{{cite web|last1=Goitom|first1=Hanibal|title=Abolition of Slavery in Ethiopia|url=https://blogs.loc.gov/law/2012/02/abolition-of-slavery-in-ethiopia/|website=Library of Congress}}</ref> וואָס איז געווען איינגעpירט אין לאנד הונדערטער יארן.<ref name="Accessed 15 May 2008">Shivley, K. "Addis Ababa, Ethiopia" [http://www.macalester.edu/courses/geog61/kshively/index.html Macalester.edu]. דערגרייכט דעם 15טן מיי 2008.</ref> עטיאפיע איז געווען דער ערשטער אומאפהענגיקער אpריקאנישער מיטגליד אין דער [[פעלקער-ליגע]] און די [[פאראייניגטע פעלקער]].<ref>[http://www.thereporterethiopia.com/index.php/opinion/commentary/item/460-ethiopia-and-the-oau-recalling-the-contributions-of-ethiopia%E2%80%99s-pan-africanist-leaders "The Reporter – English Edition"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029210521/http://www.thereporterethiopia.com/index.php/opinion/commentary/item/460-ethiopia-and-the-oau-recalling-the-contributions-of-ethiopia%E2%80%99s-pan-africanist-leaders|date=29 October 2013}}. ''thereporterethiopia.com''.</ref> אין 1974, איז די עטיאפישע מאנארכיע אונטער [[היילי סעלאסי]] געווארן אראפגעווארpן דורך דעם [[דערג]], א קאמוניסטישע מיליטערישע רעגירונג געשטיצט דורך דעם [[סאוועטן פארבאנד|סאוועטן | אין 1936 האט איטאליע אקופירט עטיאפיע ביז אינמיטן דער צווייטער וועלט-מלחמה. ווערנט דער איטאליענישער הערשאַpט האט די רעגירונג געענדיגט [[שקלאפעריי]],<ref>{{cite web|last1=Goitom|first1=Hanibal|title=Abolition of Slavery in Ethiopia|url=https://blogs.loc.gov/law/2012/02/abolition-of-slavery-in-ethiopia/|website=Library of Congress}}</ref> וואָס איז געווען איינגעpירט אין לאנד הונדערטער יארן.<ref name="Accessed 15 May 2008">Shivley, K. "Addis Ababa, Ethiopia" [http://www.macalester.edu/courses/geog61/kshively/index.html Macalester.edu]. דערגרייכט דעם 15טן מיי 2008.</ref> עטיאפיע איז געווען דער ערשטער אומאפהענגיקער אpריקאנישער מיטגליד אין דער [[פעלקער-ליגע]] און די [[פאראייניגטע פעלקער]].<ref>[http://www.thereporterethiopia.com/index.php/opinion/commentary/item/460-ethiopia-and-the-oau-recalling-the-contributions-of-ethiopia%E2%80%99s-pan-africanist-leaders "The Reporter – English Edition"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131029210521/http://www.thereporterethiopia.com/index.php/opinion/commentary/item/460-ethiopia-and-the-oau-recalling-the-contributions-of-ethiopia%E2%80%99s-pan-africanist-leaders|date=29 October 2013}}. ''thereporterethiopia.com''.</ref> אין 1974, איז די עטיאפישע מאנארכיע אונטער [[היילי סעלאסי]] געווארן אראפגעווארpן דורך דעם [[דערג]], א קאמוניסטישע מיליטערישע רעגירונג געשטיצט דורך דעם [[סאוועטן פארבאנד|סאוועטן פארבאנד]]. אין 1987 האט דערג געגרינדעט די פאלקס־דעמאקראטישע רעפובליק pון עטיאפיע, וואס איז אבער אראפגעווארפן דורך דעם עטיאפישן פאלקס־רעוואלוצינערישן דעמאקראטישן pראנט, וואס הערשט אין עטיאפיע זייט דעמאלסט. | ||
עטיאפיע פירט אן אומאפהענגיקן פאליטיק, אנדערשט פון דעם קאנטינענט פון [[אפריקע]] און די לענדער פונעם [[מיטל מזרח]]; אין א געוויסן זינען איז איר פאליטיק פירנדיק. אין יאר [[1923]] איז זי געווארן א מיטגליד אין דער [[פעלקער-ליגע]], און אין יאר [[1942]] האט זי אונטערגעשריבן די אפיציעלע דעקלאראציע פון די [[פאראייניגטע פעלקער]], און איז געווארן איינע פון דער ארגאניזאציע'ס 51 גרינדער לענדער. צוליב דעם האט זי באקומען א ספעציעלן סטאטוס אין דעם קאנטינענט און האט זוכה געווען הויפטקווארטירן דעם p"p צענטער אין אפריקע. אויך איז עטיאפיע איינער פון די גרינדער פונעם [[אפריקאנער פארבאנד]], וועמענ'ס סעקרעטעריאט געפינט זיך אין דער הויפטשטאט פון עטיאפיע, [[אדיס אבאבא]]. | עטיאפיע פירט אן אומאפהענגיקן פאליטיק, אנדערשט פון דעם קאנטינענט פון [[אפריקע]] און די לענדער פונעם [[מיטל מזרח]]; אין א געוויסן זינען איז איר פאליטיק פירנדיק. אין יאר [[1923]] איז זי געווארן א מיטגליד אין דער [[פעלקער-ליגע]], און אין יאר [[1942]] האט זי אונטערגעשריבן די אפיציעלע דעקלאראציע פון די [[פאראייניגטע פעלקער]], און איז געווארן איינע פון דער ארגאניזאציע'ס 51 גרינדער לענדער. צוליב דעם האט זי באקומען א ספעציעלן סטאטוס אין דעם קאנטינענט און האט זוכה געווען הויפטקווארטירן דעם p"p צענטער אין אפריקע. אויך איז עטיאפיע איינער פון די גרינדער פונעם [[אפריקאנער פארבאנד]], וועמענ'ס סעקרעטעריאט געפינט זיך אין דער הויפטשטאט פון עטיאפיע, [[אדיס אבאבא]]. | ||
עטיאפיע און אויך [[עריטרעא]] ניצן די אוראלטע [[געעז שריפט]], וואס איז איינע פון די עלטסטע | עטיאפיע און אויך [[עריטרעא]] ניצן די אוראלטע [[געעז שריפט]], וואס איז איינע פון די עלטסטע אלפאבעטן אין דער וועלט וואס מען ניצט נאך ביז היינט.<ref name="Wilfpag">{{cite book|last=Page|first=Willie F.|title=Encyclopedia of African history and culture: African kingdoms (500 to 1500), Volume 2|year=2001|publisher=Facts on File|isbn=978-0-8160-4472-6|page=230|url=https://books.google.com/?id=gK1aAAAAYAAJ}}</ref> זיי האלטן דעם [[עטיאפישער קאלענדאר|עטיאפישן קאַלענדאַר]], וואָס איז הינטערשטעליק דעם [[גרעגאריאנישער קאלענדאר|גרעגאריאַנישן קאַלענדאַר]] מיט אומגעpער זיבן יאָר און דריי מאנאַטן. דער גרעסטער טייל פון דער באפעלקערונג זענען [[קריסטנטום|קריסטן]], און דאס היסטארישע קעניגרייך פון אקסום איז געווען איינע פון די ערשטע מדינות וואס האט אpיציעל אדאפטירט די רעליגיע. א דריטל פון דער באפעלקערונג זענען [[איסלאם|מוסולמענער]] (מערסטנס [[סוניס]]). א היפשע באפעלקערונג פון עטיאפישע [[ייד|יידן]], באקאנט אלס [[ביתא ישראל]], האבן געוואוינט אין עטיאפיע ביז די 1980ער יארן.<ref>Weil, Shalva (2008) "Jews in Ethiopia", pp. 467–75 in ''Encyclopaedia of the Jewish Diaspora'', Vol. 2. M.A. Erlich (ed.). Santa Barbara, USA: ABC CLIO.</ref><ref>Weil, Shalva (2011) "Ethiopian Jews", pp. 165–66 in ''Cambridge Dictionary of Judaism and Jewish Culture''. Judith Baskin (ed.). New York: Cambridge University Press.</ref> עטיאפיע איז א pילשפראכיק פאלק, מיט עטלעכע 80 עטנא-לינגוויסטישע גרופעס, פון וועלכע די pיר גרעסטע זענען די אראמא, אמהארא, סאמאלי און די טיגראיאנער. אין עטיאפיע ווערן גערעדט—דורך די פארשידענע שבטים און פעלקער—פיר-און-אכציג שפראכן. | ||
== נאמען == | == נאמען == | ||
רעדאגירונגען