אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אידישער לוח"

8 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "געבויעט" ב־"געבויט"
ק (החלפת טקסט – "דאטעס" ב־"דאטומען")
ק (החלפת טקסט – "געבויעט" ב־"געבויט")
שורה 18: שורה 18:


=== חודש ===
=== חודש ===
דער מאנאט אדער [[חודש]] פון דעם '''אידישן לוח''' איז געבויעט אויף דעם וועג פון דער לבנה, און די רעכענונג איז אז די דורכשניטליכע צייט פון איין נייע לבנה ביז די צווייטע נייע לבנה איז 29 טעג מיט 12 [[שעה]]'ן מיט 793 טיילן צו א שטונדע אויב מען צעטיילט א שטונדע אין 1080 טיילן, וואס קומט אויס צו 44 [[מינוט]] און איין טייל, יעדע טייל איז 3 מיט א דריטל [[סעקונדע]]ס.
דער מאנאט אדער [[חודש]] פון דעם '''אידישן לוח''' איז געבויט אויף דעם וועג פון דער לבנה, און די רעכענונג איז אז די דורכשניטליכע צייט פון איין נייע לבנה ביז די צווייטע נייע לבנה איז 29 טעג מיט 12 [[שעה]]'ן מיט 793 טיילן צו א שטונדע אויב מען צעטיילט א שטונדע אין 1080 טיילן, וואס קומט אויס צו 44 [[מינוט]] און איין טייל, יעדע טייל איז 3 מיט א דריטל [[סעקונדע]]ס.
א מולד ווערט אנגערופען די צייט פון דער לבנה באנייאונג. און פאר א לוח ווערט פארשריבן אזוי: א-ב-ג. א=דער טאג אין דער וואך, ב= די שטונדע (שעה) אין דעם טאג א טאג פאר דער מולד פאנגט זיך אן 6 ביינאכט און ענדיגט זיך 6 ביינאכט מאכט נישט אויס וועלכע צייט אין די יאר, ג=טיילען (חלקים) צו די שעה.
א מולד ווערט אנגערופען די צייט פון דער לבנה באנייאונג. און פאר א לוח ווערט פארשריבן אזוי: א-ב-ג. א=דער טאג אין דער וואך, ב= די שטונדע (שעה) אין דעם טאג א טאג פאר דער מולד פאנגט זיך אן 6 ביינאכט און ענדיגט זיך 6 ביינאכט מאכט נישט אויס וועלכע צייט אין די יאר, ג=טיילען (חלקים) צו די שעה.
די רעכענונג איז זייער נאנט און פינקטלעך צו וואס מען ווייסט היינט. וויבאלד א חודש דארף זיין גאנצע טעג איז א חודש אדער 29 אדער 30 טעג.
די רעכענונג איז זייער נאנט און פינקטלעך צו וואס מען ווייסט היינט. וויבאלד א חודש דארף זיין גאנצע טעג איז א חודש אדער 29 אדער 30 טעג.
שורה 32: שורה 32:


=== יאר ===
=== יאר ===
דאס יאר אין דעם אידישן לוח איז געבויעט אויף די פיר [[סעזאן|סעזאנען]] פון דעם [[יאר]], אבער וויבאלד א [[יאר]] מוז זיין פון חדשים, זענען דא נאר 12 חדשים צו א יאר.
דאס יאר אין דעם אידישן לוח איז געבויט אויף די פיר [[סעזאן|סעזאנען]] פון דעם [[יאר]], אבער וויבאלד א [[יאר]] מוז זיין פון חדשים, זענען דא נאר 12 חדשים צו א יאר.
אין דער תורה פרשת ראה ''שמור את חדש האביב'' וואס פון דעם זעהט מען אז ניסן מוז אלעמאל זיין [[פרילינג]], אבער וויבאלד די זון יאר איז לענגער פון 12 אידישע מאנאטן מיט בערך 11 טעג קען זיך דאס רוקען, דארפאר יעדעס מאל וואס די 11 איבריגע טעג זאמלען זיך אהן צו א חודש לייגט מען צו נאך א חודש צו יענע יאר. א יאר וואס האט 13 חדשים הייסט א שנה מעוברת.
אין דער תורה פרשת ראה ''שמור את חדש האביב'' וואס פון דעם זעהט מען אז ניסן מוז אלעמאל זיין [[פרילינג]], אבער וויבאלד די זון יאר איז לענגער פון 12 אידישע מאנאטן מיט בערך 11 טעג קען זיך דאס רוקען, דארפאר יעדעס מאל וואס די 11 איבריגע טעג זאמלען זיך אהן צו א חודש לייגט מען צו נאך א חודש צו יענע יאר. א יאר וואס האט 13 חדשים הייסט א שנה מעוברת.


=== יאר ציילונגען ===
=== יאר ציילונגען ===
די היינטיגע יאר ציילונג אין דעם אידישן לוח איז וואס מען ציילט פון ווען די וועלט איז באשאפן געווארן, דאס באשטומען דאס יאר איז געבויעט אויף וואס ווערט אנגערופען ''מולד תוהו'' וואס מיינט די מולד פון [[ראש השנה]] די יאר פאר וועלט באשאפונג. דאס איז אלעס געבויעט אויף די ספר [[סדר עולם]] פון ר' יוסי בן חלפתא, ווי דארטן באשרייבט ער יעדע יאר פון וועלט באשאפונג ביז אנדריונס קיסר.
די היינטיגע יאר ציילונג אין דעם אידישן לוח איז וואס מען ציילט פון ווען די וועלט איז באשאפן געווארן, דאס באשטומען דאס יאר איז געבויט אויף וואס ווערט אנגערופען ''מולד תוהו'' וואס מיינט די מולד פון [[ראש השנה]] די יאר פאר וועלט באשאפונג. דאס איז אלעס געבויט אויף די ספר [[סדר עולם]] פון ר' יוסי בן חלפתא, ווי דארטן באשרייבט ער יעדע יאר פון וועלט באשאפונג ביז אנדריונס קיסר.


== באשטימען א יאר ==
== באשטימען א יאר ==