פרשת נשא
פרשת נָשֹׂא איז די צווייטע סדרה פון ספר במדבר, און די 35'סטע פון די תורה בכלל. די פרשה גייט פון קאַפּיטל ד', פסוק כ"א, ביז קאַפּיטל ז', פסוק פ"ט, לויטן אנגענומענעם צעטיילונג פון קאפיטלען, פארמאגנדיג אינאיינעם 176 פסוקים און 26 פרשיות - אכצן פתוחות און אכט סתומות.
| |||||
| פסוקים | במדבר ד, כא - ז, פט | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| צאל פסוקים | 176 (1'טע) | ||||
| צאל ווערטער | 2264 (1'טע) | ||||
| צאל אותיות | 8632 (1'טע) | ||||
| אינהאלט | אויפגאבעס פון בני גרשון און מררי; ארויסשיקן טמאים פון מחנה שכינה; גזלן; נזיר; סוטה; ברכת כהנים; קרבנות הנשיאים | ||||
| מצוות אין דער פרשה לויטן ספר החינוך | |||||
| |||||
| הפטורה | |||||
| ספרדים און אשכנזים | שופטים יג, ב–כה | ||||
| תימנים | שופטים יג, ב–כד | ||||
אין דער פרשה, וועלכע איז די לענגסטע אין דער תורה, ווערט ערשט דעטאלירט די אויפגאבעס און ציילונג פון די לויים - בני גרשון און מררי; ארויסשיקן טמאים פון מחנה שכינה; דינים פון א גזלן, נזיר און סוטה; ברכת כהנים; און די קרבנות הנשיאים.
פרשת נשא ווערט געליינט צווישן די דאטומען ב' און י"ד סיון. געווענליך געפאלט עס אין דער ערשטע שבת נאך שבועות, חוץ פון עיבור יארן וואס הייבן זיך אן אויף א דאנערשטאג (החא און השג יארן) ווען עס געפאלט אין דער שבת בעפאר שבועות. די פרשה פון די קרבנות הנשיאים (ו, כב - ח, ד) ווערט געליינט איבער חנוכה, און טייל פירן זיך דאס צו ליינען אדער זאגן פון א' ביז י"ב ניסן נאכ'ן דאווענען.
פרשה אינהאלט
די פרשה הייבט זיך אן מיט א פארזעצונג פון פאריגן פרשה איבער די אויפגאבעס און ציילונג פון די לויים, און אוועקשטעלן די מחנות אין מדבר.
ערשט ווערט דעטאלירט אויסגערעכנט די אויפגאבעס און ציילונג פון די בני גרשון און מררי ביים טראגן דעם משכן, אונטער דער אנפירערשאפט פון איתמר בן אהרן[1]. דאן זענען די אידן באפוילן געווארן ארויסצושיקן טמא'נע מענטשן פון מחנה שכינה אין מדבר, און שפעטער אין די עזרה[2].
דאן ווערן אויסגערעכנט עטליכע הלכות פון גזלן, ער זאל זיך מתוודה זיין אויף זיין זינד, און אויב איז נישטא פאר וועם צוריקצוגעבן דאס געלט זאל עס גיין צו די כהנים[3]. דאן ווערט אראפגעשטעלט די דינים פון סוטה; א מאן וואס פארדעכטיגט זיין פרוי אין וואוינען מיט א צווייטער מאן נאכ'ן איר ווארענען, זאל ער איר ברענגען צום כהן, וועלכע איז מקריב א מנחת סוטה, און טרינקט איר אן מיט ספעציעלע ביטערע וואסער, און באשווערט די פרוי אז זי האט נישט געוואוינט מיט אנדערע. אויב האט זי עובר געווען וועט איר בויך אויפפּלאצן, און טאמער נישט ווערט זי געבענטשט מיט פרוכטבארקייט[4].
די תורה רעכנט דאן אויס די דינים פון נזירות; די איסורים צו עסן אדער טרינקען סיי-וואס פון טרויבן, און דער איסור זיך צו מטמא זיין. אויב ווערט ער טמא, ברויך ער ברענגען אן אשם נזירות, און אנהייבן דאס נזירות פונדאסניי. ווען עס ענדיגט זיך דאס נזירות דארף ער ברענגען אן עולה, חטאת און שלמים, מיט מצות און חלות. מען שערט אים אפ די האר און מ'שטעלט דאס אונטער'ן טאפ פונעם שלמים[5]. דאן האט ג-ט באפוילן משה צו איבערגעבן פאר אהרן מיט זיינע קינדער צו בענטשן די אידן ווי פאלגענד: ”יְבָרֶכְךָ ה' וְיִשְׁמְרֶךָ. יָאֵר ה' פָּנָיו אֵלֶיךָ וִיחֻנֶּךָּ. יִשָּׂא ה' פָּנָיו אֵלֶיךָ וְיָשֵׂם לְךָ שָׁלוֹם.”[6].
דאן ווערט געשילדערט די געשאנקען וואס די נשיאים האבן געברענגט אין טאג פון חנוכת המשכן, און די ספעציעלע קרבנות וואס זיי האבן דאן מקריב געווען דורכאויס די קומענדיגע צוועלף טעג נאכאנאנד[7]: זעקס וועגענער, און מיט זיי צוועלף רינדער, וואס משה האט אויפ'ן באפעל פונעם אויבערשטן איבערגעגעבן די לויים צו טראגן דערמיט דעם משכן, אויסער פאר די בני קהת וועלכע טראגן די כלי המשכן, וואס מוז געטראגן ווערן אויף די אקסלען. די קרבנות פון יעדן נשיא באזונדער האבן אנטהאלטן:
"קַעֲרַת כֶּסֶף אַחַת שְׁלֹשִׁים וּמֵאָה מִשְׁקָלָהּ מִזְרָק אֶחָד כֶּסֶף שִׁבְעִים שֶׁקֶל בְּשֶׁקֶל הַקֹּדֶשׁ שְׁנֵיהֶם מְלֵאִים סֹלֶת בְּלוּלָה בַשֶּׁמֶן לְמִנְחָה. כַּף אַחַת עֲשָׂרָה זָהָב מְלֵאָה קְטֹרֶת. פַּר אֶחָד בֶּן בָּקָר אַיִל אֶחָד כֶּבֶשׂ אֶחָד בֶּן שְׁנָתוֹ לְעֹלָה. שְׂעִיר עִזִּים אֶחָד לְחַטָּאת. וּלְזֶבַח הַשְּׁלָמִים בָּקָר שְׁנַיִם אֵילִם חֲמִשָּׁה עַתֻּדִים חֲמִשָּׁה כְּבָשִׂים בְּנֵי שָׁנָה חֲמִשָּׁה"
מצוות אין דער פרשה
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם ספר החינוך[8] זענען פארהאן אכצן מצוות אין דער פרשה, זיבן עשין און עלף לאווין:
| עשה / לאו | מצוה | מקור | אקטועל היינט | באפוילענע | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | עשה | ארויסשיקן טמא'נע מענטשן פון מחנה שכינה | צַו אֶת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל וִישַׁלְּחוּ מִן הַמַּחֲנֶה כָּל צָרוּעַ וְכָל זָב וְכֹל טָמֵא לָנָפֶשׁ (ה, ב) | יא | יעדער |
| 2 | לאו | א טמא זאל נישט אריינגיין אין דער עזרה | ...וְלֹא יְטַמְּאוּ אֶת מַחֲנֵיהֶם (ה, ג) | יא | יעדער |
| 3 | עשה | זיך מתוודה זיין אויף די זינד | אִישׁ אוֹ אִשָּׁה כִּי יַעֲשׂוּ מִכָּל חַטֹּאת הָאָדָם ... וְהִתְוַדּוּ אֶת חַטָּאתָם אֲשֶׁר עָשׂוּ (ה, ו–ז) | יא | יעדער |
| 4 | עשה | ברענגען א סוטה צום כהן און טון ווי די הלכות | אִישׁ אִישׁ כִּי תִשְׂטֶה אִשְׁתּוֹ וגו' וְהֵבִיא הָאִישׁ אֶת אִשְׁתּוֹ אֶל הַכֹּהֵן וגו' (ה, יא–לא) | ניין | מענער |
| 5 | לאו | נישט לייגן אויל אויף דעם קרבן סוטה | וְהֵבִיא אֶת קָרְבָּנָהּ ... לֹא יִצֹק עָלָיו שֶׁמֶן (ה, טו) | ניין | כהנים-מענער |
| 6 | לאו | נישט לייגן לבונה אויף א קרבן סוטה | ...וְלֹא יִתֵּן עָלָיו לְבֹנָה (ה, טו) | ניין | כהנים-מענער |
| 7 | לאו | א נזיר זאל נישט טרינקען וויין | מִיַּיִן וְשֵׁכָר יַזִּיר (ו, ג) | יא | יעדער |
| 8 | לאו | א נזיר זאל נישט עסן נאסע טרויבן | וַעֲנָבִים לַחִים ... לֹא יֹאכֵל (ו, ג) | יא | יעדער |
| 9 | לאו | א נזיר זאל נישט עסן ראזשענקעס | ...וִיבֵשִׁים לֹא יֹאכֵל (ו, ג) | יא | יעדער |
| 10 | לאו | א נזיר זאל נישט עסן קערנדלעך פון טרויבן | מֵחַרְצַנִּים ... לֹא יֹאכֵל (ו, ד) | יא | יעדער |
| 11 | לאו | א נזיר זאל נישט עסן שאלעכץ פון טרויבן | ...וְעַד זָג לֹא יֹאכֵל (ו, ד) | יא | יעדער |
| 12 | לאו | א נזיר זאל נישט שערן זיינע האר | תַּעַר לֹא יַעֲבֹר עַל רֹאשׁוֹ (ו, ה) | יא | יעדער |
| 13 | עשה | א נזיר זאל לאזן ווילד-וואקסן זיינע האר | גַּדֵּל פֶּרַע שְׂעַר רֹאשׁוֹ (ו, ה) | יא | יעדער |
| 14 | לאו | א נזיר זאל נישט אריינגיין אין אן אוהל המת | עַל נֶפֶשׁ מֵת לֹא יָבֹא (ו, ו) | יא | יעדער |
| 15 | לאו | א נזיר זאל זיך נישט מטמא זיין | לְאָבִיו וּלְאִמּוֹ וגו' לֹא יִטַּמָּא וגו' (ו, ז) | יא | יעדער |
| 16 | עשה | א נזיר זאל זיך שערן און ברענגען די קרבנות ביים פארענדיגן נזירות | וְכִי יָמוּת מֵת עָלָיו וגו' בְּיוֹם מְלֹאת יְמֵי נִזְרוֹ וגו' (ו, ט–כא) | ניין | יעדער |
| 17 | עשה | די כהנים זאלן בענטשן די אידן טעגליך | כֹּה תְבָרְכוּ אֶת בְּנֵי יִשְׂרָאֵל אָמוֹר לָהֶם וגו' (ו, כג) | יא | כהנים-מענער |
| 18 | עשה | טראגן דעם ארון אויף די אקסלען | כִּי עֲבֹדַת הַקֹּדֶשׁ עֲלֵהֶם בַּכָּתֵף יִשָּׂאוּ (ז, ט) | ניין | לויים |
דאטומען
דער שבת ווען מ'ליינט די פרשה קען געפאלן אין זיבן (אין א"י, אין חו"ל זעקס) אנדערע דאטומען:
הפטורה
מען ליינט די הפטורה אין ספר שופטים, פון קאַפּיטל י"ג, פסוק ב'; די ספרדים און אשכנזים ליינען ביז פסוק כ"ה[9], און די תימנים ענדיגן א פסוק פריער - פסוק כ"ד[10]. אין די הפטורה ווערט געשילדערט די בשורה פונעם מלאך צו שמשון הגיבור'ס מאמע איבער זיין געבורט, און דער אנזאג אים צו האלטן א נזיר.
ביי די ראָמאַניאטן ליינט מען ספר הושע, קאַפּיטל ד', פסוק י"ד - קאַפּיטל ו', פסוק ב'.
דרויסנדע לינקס
טעקסט:
פרשת נשא, אויף שיתופתא
פרשת נשא, אויפן "וויקיטעקסט" זייטל - פרשת נשא - טעקסט מיט תרגום אונקלוס, אויפ'ן "מכון ממרא" זייטל
- פרשת נשא, אויפ'ן "מקראות גדולות הכתר" זייטל
טייטש
- מאיר הלוי לעטעריס, "פרשת נשא", חמשה חומשי תורה אין אידיש, ניו יארק, תרע"ד
פארברייטערונג:
- שיעורים אויף פרשת נשא אויף קול הלשון
- פרשת נשא, אויפ'ן מחלקי המים זייטל
- פרשת נשא, אויפ'ן "בית חב"ד" זייטל
- זעט שיעורים אויף פרשת נשא, אויפן "בינינו" זייטל
- פרשת נשא, אויפן "פרשת השבוע" זייטל
- דער ארטיקל "פרשת נשא", אויפ'ן "ויקישיבה" זייטל
- נושאים אויף פרשת נשא אויפ'ן "על התורה" זייטל
רעפערענצן