אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אדאלף היטלער"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי"
(קרדיט + קטגוריות)
ק (החלפת טקסט – "ײַ" ב־"יי")
שורה 1: שורה 1:
[[טעקע:Bundesarchiv Bild 183-S33882, Adolf Hitler retouched.jpg|250px|קליין|היטלער]]
[[טעקע:Bundesarchiv Bild 183-S33882, Adolf Hitler retouched.jpg|250px|קליין|היטלער]]
'''אַדאָלף היטלער''' ({{שפראך-de|Adolf Hitler}};{{ר}} 1889 - 1945), געבוירן אין [[בראַונאַו]], [[עסטרייך]], איז געווען דער קאנצלער און נאכן טױט פונעם רײַכספּרעזידענט פּאַול הינדענבורג 1934 דער דיקטאַטאָרישער "פיהרער" פון [[דייטשלאנד|דײַטשלאַנד]] צווישן די יארן [[ה'תרצ"ג]] ביז זײַן טױט [[ה'תש"ה]]. ער איז געווען דער הויפט־פאַראַנטוואָרטלעכער פאַר דער [[צווייטער וועלט קריג|צווייטער וועלט־מלחמה]] און דער טרויריג באַרימטער מאַסנמערדער און ייִדן־פאַרטיליקער וואָס טראָגט דעם אַחריות פאַרן [[חורבן אייראפע|חורבן אײראָפּע]]. אונטער זײַן ממשלה און אױף זײַן באַפעל זענען דערהרגעט געװאָרן 6 מיליאן [[ייד|ייִד]]ן און צווישן 9 צו 20 מיליאָן מענטשן פון אַנדערע פעלקער. זײַן [[אידעאלאגיע|אידעאָלאָגיע]] איז געווען אז די דײַטשן װי די פאָרשטײער פון דער [[אריער ראסע|ארישער ראסע]] דארפן געוועלטיקן אין [[אייראפע|אייראָפע]].
'''אַדאָלף היטלער''' ({{שפראך-de|Adolf Hitler}};{{ר}} 1889 - 1945), געבוירן אין [[בראַונאַו]], [[עסטרייך]], איז געווען דער קאנצלער און נאכן טױט פונעם רייכספּרעזידענט פּאַול הינדענבורג 1934 דער דיקטאַטאָרישער "פיהרער" פון [[דייטשלאנד|דייטשלאַנד]] צווישן די יארן [[ה'תרצ"ג]] ביז זיין טױט [[ה'תש"ה]]. ער איז געווען דער הויפט־פאַראַנטוואָרטלעכער פאַר דער [[צווייטער וועלט קריג|צווייטער וועלט־מלחמה]] און דער טרויריג באַרימטער מאַסנמערדער און ייִדן־פאַרטיליקער וואָס טראָגט דעם אַחריות פאַרן [[חורבן אייראפע|חורבן אײראָפּע]]. אונטער זיין ממשלה און אױף זיין באַפעל זענען דערהרגעט געװאָרן 6 מיליאן [[ייד|ייִד]]ן און צווישן 9 צו 20 מיליאָן מענטשן פון אַנדערע פעלקער. זיין [[אידעאלאגיע|אידעאָלאָגיע]] איז געווען אז די דייטשן װי די פאָרשטײער פון דער [[אריער ראסע|ארישער ראסע]] דארפן געוועלטיקן אין [[אייראפע|אייראָפע]].


== זײַן יוגנט ==
== זיין יוגנט ==
ער האָט נישט געענדיקט די [[מיטלשול]]. ער איז געווען דא א מאלער יונג, ער האט פרובירט זיך צו לערנען מאלעריי.
ער האָט נישט געענדיקט די [[מיטלשול]]. ער איז געווען דא א מאלער יונג, ער האט פרובירט זיך צו לערנען מאלעריי.


== די ערשטע וועלט־מלחמה ==
== די ערשטע וועלט־מלחמה ==
היטלערס מיליטערישע אױפטוען בעת דער ערשטער װעלט־מלחמה זענען געװען אַזױנע אַז ער איז אױסגעצײכנט געװאָרן מיטן אײזערן צלם, אַ מעדאַל פאַר העלדישקײט. ס'יז כּדאי צו דערמאָנען אַז פונדעסטװעגן האָבן זײַנע [[אפיציר|אָפיצירן]] געהאַלטן אַז ער איז נישט קײן גוטער אָנפירער און מע קען אים נישט דערהײבן פאַר אַן [[אפיציר|אָפיציר]]. איז ער פאַרבליבן אַ פּשוטער זעלנער בעת דער גאָרער מלחמה.  
היטלערס מיליטערישע אױפטוען בעת דער ערשטער װעלט־מלחמה זענען געװען אַזױנע אַז ער איז אױסגעצײכנט געװאָרן מיטן אײזערן צלם, אַ מעדאַל פאַר העלדישקײט. ס'יז כּדאי צו דערמאָנען אַז פונדעסטװעגן האָבן זיינע [[אפיציר|אָפיצירן]] געהאַלטן אַז ער איז נישט קײן גוטער אָנפירער און מע קען אים נישט דערהײבן פאַר אַן [[אפיציר|אָפיציר]]. איז ער פאַרבליבן אַ פּשוטער זעלנער בעת דער גאָרער מלחמה.  


היטלער איז ביי דער ערשטער וועלט מלחמה שטארק פארוואונדאט געווארן.
היטלער איז ביי דער ערשטער וועלט מלחמה שטארק פארוואונדאט געווארן.
שורה 12: שורה 12:


== ערשטע יאָרן פון דער נאַצי־פאַרטיי ==
== ערשטע יאָרן פון דער נאַצי־פאַרטיי ==
די נאַציאָנאַל־סאָציאַליסטישע דײַטשע אַרבעטער־פאַרטיי איז געגרינדעט געוואָרן דורך [[אנטאן דרעקסלער|אַנטאָן דרעקסלערן]] אין יאָר 1919 אין מינכען אונטערן נאָמען „דײַטשע אַרבעטער־פּאַרטײ“. להיפּוך צו דער פּאָפּולערער לעגענדע איז היטלער נישט געװען דער גרינדער פון דער פּאַרטײ, נאָר אַ פרי מיטגליד אירס. בעיקר ארבעטסלאזע מענטשן און ליידיגגייער זענען געווען די ערשטע מיטגלידער. ווען היטלער איז אנגעקומען האט מען אנדעקט אין אים א שטארקע כח אין רעדן, און ער איז געווארן דער רעדנער פאר דער פארטיי. זיינע קעגנער האבן אים באצייכנט שטענדיק אלס [[דעמאגאג]].
די נאַציאָנאַל־סאָציאַליסטישע דייטשע אַרבעטער־פאַרטיי איז געגרינדעט געוואָרן דורך [[אנטאן דרעקסלער|אַנטאָן דרעקסלערן]] אין יאָר 1919 אין מינכען אונטערן נאָמען „דייטשע אַרבעטער־פּאַרטײ“. להיפּוך צו דער פּאָפּולערער לעגענדע איז היטלער נישט געװען דער גרינדער פון דער פּאַרטײ, נאָר אַ פרי מיטגליד אירס. בעיקר ארבעטסלאזע מענטשן און ליידיגגייער זענען געווען די ערשטע מיטגלידער. ווען היטלער איז אנגעקומען האט מען אנדעקט אין אים א שטארקע כח אין רעדן, און ער איז געווארן דער רעדנער פאר דער פארטיי. זיינע קעגנער האבן אים באצייכנט שטענדיק אלס [[דעמאגאג]].


== „מײַן קאַמף” ==
== „מיין קאַמף” ==
{{הויפט ארטיקל|מיין קאמף}}
{{הויפט ארטיקל|מיין קאמף}}


== היטלערס אויפשטייג צו דער מאַכט ==
== היטלערס אויפשטייג צו דער מאַכט ==
== דאָס דריטע רײַך ==
== דאָס דריטע רייך ==
== דער חורבן ==
== דער חורבן ==
6 מיליאָן אידן געהרגעט
6 מיליאָן אידן געהרגעט