בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "היינטיק" ב־"היינטיג"
ק (החלפת טקסט – "“" ב־""") |
ק (החלפת טקסט – "היינטיק" ב־"היינטיג") |
||
| שורה 10: | שורה 10: | ||
== שיקל פישמאַן שרייבט… == | == שיקל פישמאַן שרייבט… == | ||
[[יושע פישמאן|שיקל פישמאַן]] דערציילט אַז "צוקערמאַן איז אַ יונגער ישׂראל־געבוירענער לינגוויסט, וואָס נאָך יאָרן פאַרברענגען ווי אַן אַסיסטענט־פּראָפעסאָר אינעם וועלט־באַרימטן אָקספאָרד־אוניווערסיטעט, געפינט ער זיך איצט ווי אַן אַסאָציאיר־פּראָפעסאָר אין קווינסלאַנד־אוניווערסיטעט אין דער ווייטער אויסטראַליע. בינו־לבינו איז ער געוואָרן דער מומחה פון "ישׂראליש" (ישׂראלית: Israeli), דער | [[יושע פישמאן|שיקל פישמאַן]] דערציילט אַז "צוקערמאַן איז אַ יונגער ישׂראל־געבוירענער לינגוויסט, וואָס נאָך יאָרן פאַרברענגען ווי אַן אַסיסטענט־פּראָפעסאָר אינעם וועלט־באַרימטן אָקספאָרד־אוניווערסיטעט, געפינט ער זיך איצט ווי אַן אַסאָציאיר־פּראָפעסאָר אין קווינסלאַנד־אוניווערסיטעט אין דער ווייטער אויסטראַליע. בינו־לבינו איז ער געוואָרן דער מומחה פון "ישׂראליש" (ישׂראלית: Israeli), דער היינטיגער גערעדטער און, וואָס ווייטער אַלץ אָפטער, אויך געווענליך־געשריבענער עברית. פונעם שלל אַרבעטן [...] איז מיר באַלד קלאָר געוואָרן, אַז צוקערמאַן קען זייער גוט ייִדיש (ווייל אָן ייִדיש קען מען די אמתע סטרוקטור פון ישׂראליש ניט תּופס זיין, נאָר זיינס אַן אַרבעט ממש געשריבן אויף ייִדיש איז מיר קיין מאָל פריִער ניט אויסגעקומען צו לייענען. זיינע מסקנות און אויספירן זענען מיר שוין געווען קלאָר פון אַזעלכע גרונטאָוונע ווערק זיינע ווי Language Contact and Lexical Enrichment in Israeli Hebrew 2003 און זיין "ישׂראלית, שׂפה יפה", וואָס דער פּאָפּולערער תּל־אָביבער פאַרלאַג "עם עובד" האָט ערשט היייאָר אַרויסגעגעבן." <ref>[https://yiddish2.forward.com/node/1753.html"אַ פּנים־חדשות: אַ יונגער קענער פון ייִדיש און פון 'ישׂראליש'"], פון [[יושע פישמאן|שיקל פישמאַן]] ([[ניו־יאָרק]]), ספּעציעל פאַרן [[פאָרװערטס]], דעצעמבער 5, 2008.</ref> | ||
"ווי זאָגט דאָס צוקערמאַן אויף זיין אַקאַדעמיש־אינטעליגענטן אופן?: "אונדזער וועלט ווערט וואָס אַ מאָל מער ענלעך אויף אַ גלאָבאַל שטעטל... טאַקע דערפאַר איז עס אַזוי וויכטיק היינט צו טאָג צו פאָרשן שפּראַך־קאָנטאַקטן בכלל און ייִדיש בפרט". אָט דער צוגאַנג, וואָס פאַרבינדט ייִדיש מיט די סאַמע נייסטע און פאַרשפּרייטסטע אַנטוויקלונגען אין דער גאָרער וועלט (און אין דער וועלט פון לשון־קודש בתוכם), דערמאָנט זייער און איז ממשיך די פּיאָנערישע אַרבעט פון [[אוריאל וויינרייך|אוריאל וויינרייכס]] באמת גרויס ווערק Languages in Contact 1953" | "ווי זאָגט דאָס צוקערמאַן אויף זיין אַקאַדעמיש־אינטעליגענטן אופן?: "אונדזער וועלט ווערט וואָס אַ מאָל מער ענלעך אויף אַ גלאָבאַל שטעטל... טאַקע דערפאַר איז עס אַזוי וויכטיק היינט צו טאָג צו פאָרשן שפּראַך־קאָנטאַקטן בכלל און ייִדיש בפרט". אָט דער צוגאַנג, וואָס פאַרבינדט ייִדיש מיט די סאַמע נייסטע און פאַרשפּרייטסטע אַנטוויקלונגען אין דער גאָרער וועלט (און אין דער וועלט פון לשון־קודש בתוכם), דערמאָנט זייער און איז ממשיך די פּיאָנערישע אַרבעט פון [[אוריאל וויינרייך|אוריאל וויינרייכס]] באמת גרויס ווערק Languages in Contact 1953" | ||
== ישראליש == | == ישראליש == | ||
די | די היינטיגע שפּראַך פון מדינת־ישׂראל דאַרף הייסן, לויט אים, נישט העברעיִש, נאָר ישׂראליש.<ref name=yoel/> צוקערמאן טענהט אז [[העברעאיש|"ישראליש"]] (מאדערנע העברעאיש) איז אן אייראזישע פילשיכטיקע שמעלצשפראך, איינצייטיק סעמיטיש און אייראפאיש. ער טענהט אז ישראליש נעמט אריין דאס העברעיש אבער אויך דאס מאמע-לשון, יידיש, פלוס אנדערע שפראכן.<ref>[http://uq.academia.edu/GhiladZuckermann/Papers/9543/Di-Yisroeldike-shprakh--Hebreish-Lebt-Vider--Yidish-Lebt-Vayter--The-Israeli-Language--Hebrew-Revived--Yiddish-Survived- "די ישראלדיקע שפראך: העברעיש לעבט ווידער, יידיש לעבט ווייטער"], פון [[גלעד צוקערמאן]], ''[[אויפן שוועל]]'' נ' 337 (2007).</ref> אַ טייל זיינע קאָלעגן באַטראַכטן זיין חידוש ווי אַ פּאָליטישע פּראָוואָקאַציע; אַנדערע, בתוכם פּראָפ' [[הירשע דוד קאץ]], זענען בפירוש מסכּים מיט צוקערמאַנען.<ref name=yoel/> | ||
== באַרנגאַרלאַ == | == באַרנגאַרלאַ == | ||
אין זיין שטודיע וועגן דעם אויסטראַלישן שפּראַך־אויפלעב פאָקוסירט זיך צוקערמאַן אויף דער שפּראַך באַרנגאַרלאַ. כּדי זי אָפּצוראַטעווען, באַנוצן זיך אַ טייל באַרנגאַרלאַ־אַקטיוויסטן ממש מיט די זעלבע, אָדער מיט ענלעכע אַרגומענטן, ווי די העברעיִסטן פון 100 יאָר צוריק.<ref name=yoel/> די לעצטע נאַטירלעכע רעדער פון לשון־באַרנגאַרלאַ זענען געשטאָרבן אין די 1960ער. עס זענען אָבער געבליבן ביכער אויף דער שפּראַך. אין 2011, ווען צוקערמאַן האָט זיך באַקענט מיט די באַרנגאַרלער, האָט ער זיי פאָרגעלייגט אויפצולעבן זייער לשון. דאָס אַלטע פאָלק האָט אויפגענומען דעם געדאַנק מיט גרויס התפּעלות און זיך גענומען לערנען די שפּראַך; איצט קאָן מען עס טאָן אויך מיט דער הילף פון אַ קאָמפּיוטער־פּראָגראַם.<ref name=yoel/> | אין זיין שטודיע וועגן דעם אויסטראַלישן שפּראַך־אויפלעב פאָקוסירט זיך צוקערמאַן אויף דער שפּראַך באַרנגאַרלאַ. כּדי זי אָפּצוראַטעווען, באַנוצן זיך אַ טייל באַרנגאַרלאַ־אַקטיוויסטן ממש מיט די זעלבע, אָדער מיט ענלעכע אַרגומענטן, ווי די העברעיִסטן פון 100 יאָר צוריק.<ref name=yoel/> די לעצטע נאַטירלעכע רעדער פון לשון־באַרנגאַרלאַ זענען געשטאָרבן אין די 1960ער. עס זענען אָבער געבליבן ביכער אויף דער שפּראַך. אין 2011, ווען צוקערמאַן האָט זיך באַקענט מיט די באַרנגאַרלער, האָט ער זיי פאָרגעלייגט אויפצולעבן זייער לשון. דאָס אַלטע פאָלק האָט אויפגענומען דעם געדאַנק מיט גרויס התפּעלות און זיך גענומען לערנען די שפּראַך; איצט קאָן מען עס טאָן אויך מיט דער הילף פון אַ קאָמפּיוטער־פּראָגראַם.<ref name=yoel/> | ||