אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:נאפאלעאן באנאפארטע"

'''נאפאלעאן באנאפארטע''' ({{שפראך-fr|Napoléon Bonaparte‏}}; געבוירן ''Napoleone di Buonaparte''; {{ר}}[[15טן אויגוסט]] [[1769]] – [[5טן מיי]] [[1821]]) באקאנט אויך אלס '''דער ערשטער נאפאלעאן''' איז געווען א גענעראל אין דער [[פראנצויזישער רעוואלוציע]] און שפעטער דער צאר און געוועלטיגער פון [[פראנקרייך]] פון [[ה'תקנ"ט]] (1799) ביז [[ה'תקע"ה]] (1815) און גרינדער פון דער [[ערשטע אימפעריע|ערשטער אימפעריע]]. ביי זיינע שפיציגע יארן האט ער געפירט פראנקרייך צו א [[מלחמה]] און זיי האבן באזיגט רוב מערב און מיטל [[אייראפע]].

נאפאלעאן האט דאמינירט אייראפעאישע און וועלטלעכע ענינים איבער מער ווי א יארצענדלינג ווען ער האט געפירט פראנקרייך קעגן פארשידענע לענדער אין די [[נאפאלעאנישע מלחמות]] און אין רוב פון זיי האט ער געזיגט ביז ער האט אויפגעשטעלט א גרויסע אימפעריע וואס האט געהערשט איבער דער יבשה פון אייראפע ביז זי איז ענדלעך איינגעפאלן אין 1815. ער איז געווען איינער פון די גרעסטע קאמענדאנטן אין דער גאנצער היסטאריע, און מען שטודירט זיינע קריגן און קאמפאניעס אין מיליטערישע שולעס איבער דער וועלט.

נאפאלעאן האט געהאט א שטארקן טרעף אויף דער מאדערנער וועלט מיט וואס ער האט איינגעפירט ליבעראלע רעפארמען צו די פארשידענע טעריטאריעס וואס האט ער האט איינגענומען, ספעציעל די נידערלענדער, די [[שווייץ]] און גרויסע טיילן פון היינטיקע [[איטאליע]] און [[דייטשלאנד]].

אין 1779 איז נאפאלען, אלט ניין יאר, געפארן צום ערשטן מאל קיין פראנקרייך צו שטודירן. אנהייב יאנואר האט ער געלערנט [[פראנצויזיש]] פיר מאנאטן אין א רעליגיעזער שולע אין [[אטון]]. זיין מוטערשפראך איז געווען קארסיש; זיין גאנצע לעבן האט ער גערעדט פראנצויזיש מיט א קארסישן אקצענט, און ער האט זיך קיינמאל נישט אויסגעלערנט אויסלייגן פראנצויזיש געהעריג. אין מיי האט ער אנגעהויבן שטודירן אין א מיליטערישער אקאדעמיע אין בריען-לע-שאטא.

ווען ער האט געענדיקט אין בריען אין 1784 איז ער אריין אין דער ''מיליטערישער שולע'' אין פאריז. דארט איז ער געווארן אויסגעשולט ווי אן [[ארטילעריע]] אפיציר, און האט ער גראדואירט ווי א צווייטער לייטענאנט פון ארטילעריע. ער איז געווארן פארהערט דורך דעם בארימטן וויסנשאפטלער [[פיער-סימאן לאפלאס]].

אין 1799 האט נאפאלעאן באלעגערט [[עכו]] צוויי מאנאטן אבער די שטאט, אונטער דער הערשאפט פון [[אחמאד פאשא אל דזשאזאר]], אוז געווען גוט באפעסטיקט און האט זיך פארטיידיקט מיט דער הילף פון א טערקישער ארמיי וואס איז אנגעקומען פון [[סיריע]], און מיט דער הילף פון בריטישע קראפטן אונטער דער קאמאנדע פון אדמיראל [[סידני סמיט]]. טייל האלטן אז נאפאלעאנ'ס [[:ע:s:מנשר נפוליון אל היהודים באפריל 1799|קאמוניקאט]] אין גאנג פון דער מלחמה לויט וואס טאמער ער וועט דערפאלגרייך אייננעמען דאס לאנד וועט דאס לאנד ווערן צוריקגעגעבן צו די יידן, איז געווען בכוונה איינצונעמען דאס הארץ  פון [[חיים פרחי]], ראטגעבער און אנגעטרויטער פון אל דזשאזאר. ענדלעך האט נאפאלעאן נישט באוויזן איינצונעמען עכו, און זיין מיליטער האט געקערט צוריק קיין עגיפטן. אין אן אלטער צייטונג איז נאפאלעאן דערגאנגען די פארלוסט פון איטאליע צו עסטרייכער און רוסישע קראפטן  און דער כאאס וואס הערשט אין לאנד. ער האט געזאמלט ארום זיך 500 מענטשן און איז אפגעפארן אין א גיכער שיף קיין פראנקרייך. דעם קערן פון דער ארמיי איז געבליבן אין עגיפטן אונטער דער פירערשאפט פון [[זשאן באטיסט קלעבער]].

מ'האט געכאפט נאפאלעאן און אים געשיקט אין גלות אויפן אינזל [[סאנט העלענע]] אינעם [[אטלאנטישער אקעאן|אטלאנטישן אקעאן]], וואו ער איז געשטארבן דעם 5טן מיי 1821.

אסאך חסידישע רביים זענען זייער שארף געווען קעגן נאפאלעאן וויבאלד ער האט געברעגנט פרייהייט פאר אידן, צווישן זיי איז באקאנט דער בעל התניא ר' [[שניאור זלמן פון ליאדי]], רבי [[נחמן מברסלב]] און דער [[ישראל האפשטיין|קאזשנישער מגיד]].