אספקלריה רעדאקטארן
1,340
רעדאגירונגען
(←חשיבות: פארברייטערט) |
(←וואס צינדט מען: פארברייטערט) |
||
שורה 21: | שורה 21: | ||
די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]] פירן זיך אז נאר דער [[בעל הבית]]{{הערה|ד.ה. דער עלסטער פון שטוב.}} צינדט ליכט, און אלע זענען יוצא פון אים, אפילו אויב זיי געפונען זיך נישט דארט אויפן ארט מיט אים{{הערה|אזוי האלט דער {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}} ווערט אויך געברענגט אין {{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ג|ספר=זמנים}}.}}. דאס אלס נאר אויב סאיז דא ווער סצינדט פאר אים, אבער אוב ס'איז נישט דא, דעמאלט אפילו א [[קטן]] דארף אליינס צינדן ליכט. | די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]] פירן זיך אז נאר דער [[בעל הבית]]{{הערה|ד.ה. דער עלסטער פון שטוב.}} צינדט ליכט, און אלע זענען יוצא פון אים, אפילו אויב זיי געפונען זיך נישט דארט אויפן ארט מיט אים{{הערה|אזוי האלט דער {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}} ווערט אויך געברענגט אין {{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ג|ספר=זמנים}}.}}. דאס אלס נאר אויב סאיז דא ווער סצינדט פאר אים, אבער אוב ס'איז נישט דא, דעמאלט אפילו א [[קטן]] דארף אליינס צינדן ליכט. | ||
== | == וועלכער ברענד מאטריאל == | ||
[[קובץ:Hanukkah (15906526388).jpg|280px|ממוזער|שמאל|חנוכה לעמפ מיט ליכט פון [[אויל]] און פון [[וואקס]].]] | [[קובץ:Hanukkah (15906526388).jpg|280px|ממוזער|שמאל|חנוכה לעמפ מיט ליכט פון [[אויל]] און פון [[וואקס]].]] | ||
מיט אלע סארטן [[אויל]] און קנויטן קען מען אנצינדן די ליכט, אויך אזעלכע וואס מטאר נישט אנצינדן דערמיט די [[שבת ליכט]] | מיט אלע סארטן [[אויל]] און קנויטן קען מען אנצינדן די ליכט, אויך אזעלכע וואס מטאר נישט אנצינדן דערמיט די [[שבת ליכט]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ו|ספר=זמנים}}; {{טור|אורח חיים|תרעג}}; {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעג|א}}.}}. | ||
{{ש}}טראץ דעם זאגט די גמרא{{הערה|שם=שבת כג א}} אז [[איילבירטן אויל]] איז איבערהויפט. זענען פארהאן וואס זאגן אז די סיבה דערצו איז צוליב וואס זיין ליכטיגקייט איז ריינער פון אלע | {{ש}}טראץ דעם זאגט די גמרא{{הערה|שם=שבת כג א}} אז [[איילבירטן אויל]] איז איבערהויפט. זענען פארהאן וואס זאגן אז די סיבה דערצו איז צוליב וואס זיין ליכטיגקייט איז ריינער פון אלע אנדערע, און אויב אזוי איס וואקס פונקט אזוי גוט אדער אפילו נאך בעסער{{הערה|{{ויקיטקסט|טור אורח חיים תרעג#דרכי משה|דרכי משה אורח חיים תרעג א}} אין נאמען פון מהרא"ם און ספר המנהגים, און אזוי נעמט ער אויך אן אין {{ויקיטקסט|שולחן ערוך אורח חיים תרעג#סעיף א|סימן תרעג סעיף א}}.}}, אבער מדארף אכטנג געבן ביי די וואקס ליכט אז סזאלן נישט זיין צוויי געפלאעכן אין איינעם{{הערה|נאמען=קיצושע}}. אנדערע זאגן אז די סיבה איז צוליב וואס דאס איז פון די זעלבע מאטריאל פון די ליכט וואס דערמיט איז געווען די [[נס]] [[חנוכה]] אין [[בית המקדש]], און דערצו איז דאס אויך איבערהויפט וואקס, אזוי אויך יעדער אנדערער אויל איז בעסער ווי וואקס, ווייל סאיז כאטש פון די זעלבע סארט פון די אויל פון בית המקדש{{הערה|{{ויקיטקסט|כל בו/מד#שמן זית|כלבו סימן מד, הלכות חנוכה}}; {{ויקיטקסט|משנה ברורה על אורח חיים תרעג#סעיף א|משנה ברורה סימן תרע"ג סעיף קטן ד}}.}}. נאך זענען דא וואס צינדן נאר מיט אויל וואס מקען אויך עסן, און נישט אויל וואס נאר אויף צו צינדן אזויווי די אויל אין בית המקדש איז געווען פאסיג אויך אויף צו צינדן און אויך אויף צו עסן{{הערה|הרב מרדכי אליהו, מאמר מרדכי לימים וחגים, פרק נח סעיף עא. אבער נאך אלס איז איילבירטן אויל בעסער ווי אנדערע אויל וואס איז אויך פאסיג אויף צו עסן.}}.{{ש}}אויך דער [[מהר"ל]] האלט אז וואסארא אויל איז נאר בעסער פון וואקס, ווייל '''נר''' איז א ליכט וואס איז געצינדן געווארן אין א כלי, און נאר אויל ליכט צינדט מען אין א כלי, אנדערש ווי א וואקס ליכט וואס מקען צנידן פאר זיך וואס דאס איז אזויווי א '''אבוקה''' וואס מטאר נישט צינדן פאר חנוכה ליכט{{הערה|{{ויקיטקסט|נר מצווה הדלקת נרות חנוכה#נרות שמן ולא שעוה|נר מצוה, עניני הדלקת הנרות}}.}}. | ||
=== קנויטן === | |||
אלערליי סארטן קנויטן זענען [[כשר]] צו צינדן דערמיט די חנוכה ליכט{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|א}}.}} טראץ דעם איז ראטזאם צו צינדן דווקא מיט קנויטן פון וואַטע אדער פשתן. ספאדערט זיך נישט צו טוישן יעדן טאג אויף נייע קנויטן, און מקען איבערניצן דאס זעלבע וילאנג סברענט נאך{{הערה|נאמען=קיצושע|{{קיצור שולחן ערוך|קלט|ד}}.}}. | |||
=== עלעקטריק ליכט === | === עלעקטריק ליכט === |