רוי:אוישוויץ
| חורבן אייראפע |
| פריערדיגע עלעמענטן |
|---|
| נירנבערג געזעצן · |
| אידן |
| די נאצישע דייטשלאנד |
| פאגראמען: קריסטאל נאכט · יאסער פאגראם יעדוואבנער פאגראם · לעמבערגער פאגראם |
| געטאס: בודאפעשט, ווארשע, ווילנע |
| איינזאצגרופען: באבי יאר, רומבולע פאנאר, אדעס |
| ענדגילטיקע לייזונג וואנזע קאנפערענץ ריינהארד אקציע |
| טויט לאגערן: בעלזשיץ, כעלמנא, סאביבאר, מיידאנעק, טרעבלינקע, אוישוויץ, יאסענאוואץ, קאלדיטשעוו |
| ווידערשטאנד: ŻOB · ŻZW געטא אויפשטאנדן: (ווארשע · ביאליסטאק) |
| סוף מלחמה: טויט מארשן בריחה· שארית הפליטה |
| אנדערע קרבנות |
| פאראנטווארטליכע פארטייען |
| נאצי: אדאלף היטלער · היידריך · אייכמאן · היינריך הימלער · עס.עס. · געסטאפא |
| קאלאבאראציער |
| נירנבערג געזעצן · דענאציפיקאציע |
| ליסטעס |
| ליסטע פון איבערגעבליבענע ליסטע פון אלע קדושים · ראטעווערס |
| רעסורסן |
אוישוויץ (דייטש: Auschwitz) איז דער נאמען פון א געגנט פון עטליכע קאנצענטראציע לאגערן און די גרעסטע פארניכטונג לאגער ביי דעם חורבן אייראפע וואס די דייטשן האבן געבויט אין יאר ה'ת"ש (1940) לעבן דער שטאט אשפעצין.
דער נאמען אוישוויץ ווארפט א שוידער און א ציטער. מען האט אין אוישוויץ אומגעברענגט מער ווי א מיליאן יידן (מענער, פרויען און קינדער), און ווי אויך ארום 22,000 ציגיינער. דער דאקטאר מענגעלע פלעגט שטיין ביים טויער פון אושוויץ אין טייטלען רעכטץ אדער לינקס. רובא דרובא אלטע יידן, פרויען, און קליינע קינדער, זענען געשיקט געווארן אויף לינקס, ווי זיי זענען ליידער לעבעדיג פארגאזט אין פארברענט געווארן הי"ד. די איבריגע זיינן געשיקט געווארן אין ארבעט'ס לאגערן, ווי מען האט ביטער שווער געארבעט פאר די נאציס. היינט צו טאג איז דארט געווארן א מוזעאום ווי עס איז נאך געבליבן עטוואס א זכר ווי טויזנטער טוריסטן באזוכן יערליך, אבער די גאז קאמערן מיט רוב באראקן שטייען שוין נישט.
זיכרונות
צווישן די שרייבער וואס האבן געשריבן וועגן זייער דערפארונגען אין אוישוויץ: