אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "מזרח-אייראפע"
(אביסל פאטשקע, גורמים > פאקטארן) |
|||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''מזרח אייראפע''' איז א געאגראפישע ראיאן | {{דרעפט}} | ||
'''מזרח אייראפע''' איז א געאגראפישע ראיאן אינעם [[אייראפע|אייראפעאישער קאנטינענט]]. דער טערמין איז פילדייטיג און איר באדייט און גרעניצן ווערן דעפינירט דורך פארשידענע פאַקטאָרן, ווי געאגראפיע, עטניציטעט, קולטור און רעליגיע, געאפאליטיק און עקאנאמיע. | |||
די געאגראפישע גרעניצן הייבן זיך אן אין מזרח אויפ'ן אייראפעאישער טייל פון רוסלאנד, מערב פון די [[אוראל בערג]] און [[קאווקאז בערג]]. עס ציט זיך מערב צו די רוסישע מערב גרעניץ, געווענליך ווערט אויך אריינגערעכנט די דערנעבנדע [[בעלארוס]] און [[ | די געאגראפישע גרעניצן הייבן זיך אן אין מזרח אויפ'ן אייראפעאישער טייל פון רוסלאנד, מערב פון די [[אוראל בערג|אוראל]] און [[קאווקאז בערג]]. עס ציט זיך מערב צו די רוסישע מערב גרעניץ, און געווענליך ווערט אויך אריינגערעכנט די דערנעבנדע [[בעלארוס]] און [[אוקראינע]]. לויזערע הגדרות לייגן צו אויך אלע לענדער וואס זענען האבן אויסגעמאכט דעם [[ווארשע פאקט]] אונטער'ן איינפלוס פון סאוויעט רוסלאנד. קולטורעל ווערט עס געווענליך דעפינירט ביי לענדער מיט עטנישע [[סלאוון]], און [[מזרח ארטאדאקסישע קירכע|ארטאדאקסישע קריסטן]]. | ||
==באדייטן== | ==באדייטן== | ||
===געאגראפיש=== | ===געאגראפיש=== | ||
די מזרח גרעניצן זענען קלאר דעפינירט, און הייבט זיך אן מיט די גרעניצן פון אייראפע, ביי די אוראל בערג, [[אוראל טייך]], און די קאווקאזן בערג. אלע שטחים מערב דערפון זענען אין מזרח אייראפע, אריינגערעכנט מערב חלקים פון [[קאזאכסטאן]], כאטש וואס דאס לאנד איז איבערהויפט אין [[צענטראל אזיע]]. עס איז אבער נישטא א מיטל פונקט וואו מזרח און מערב אייראפע ווערן פונאנדערגעשיידט געאגראפיש, און די מערב גרעניצן ווערן דעפינירט דורך עטנישע, קולטורעלע און פאליטישע | די מזרח גרעניצן זענען קלאר דעפינירט, און הייבט זיך אן מיט די גרעניצן פון אייראפע, ביי די אוראל בערג, [[אוראל טייך]], און די קאווקאזן בערג. אלע שטחים מערב דערפון זענען אין מזרח אייראפע, אריינגערעכנט מערב חלקים פון [[קאזאכסטאן]], כאטש וואס דאס לאנד איז איבערהויפט אין [[צענטראל אזיע]]. עס איז אבער נישטא א מיטל פונקט וואו מזרח און מערב אייראפע ווערן פונאנדערגעשיידט געאגראפיש, און די מערב גרעניצן ווערן דעפינירט דורך עטנישע, קולטורעלע און פאליטישע פאַקטאָרן. | ||
די [[פאראייניגטע פעלקער]] סטאטיסטישע דיוויזיע דעזיגנירט די פאלגנדע לענדער אלס מזרח אייראפע: [[אונגארן]], [[אוקראינע]], [[בעלארוס]], [[בולגאריע]], [[טשעכיי]], [[מאלדאווע]], [[סלאוואקיע]], [[פוילן]], [[רומעניע]], און מערב [[רוסלאנד]]. די אלע לענדער האלטן די [[מזרח | די [[פאראייניגטע פעלקער]] סטאטיסטישע דיוויזיע דעזיגנירט די פאלגנדע לענדער אלס מזרח אייראפע: [[אונגארן]], [[אוקראינע]], [[בעלארוס]], [[בולגאריע]], [[טשעכיי]], [[מאלדאווע]], [[סלאוואקיע]], [[פוילן]], [[רומעניע]], און מערב [[רוסלאנד]]. די אלע לענדער האלטן די [[מזרח אייראפעאישער זייגער]], אויסער רוסלאנד און בעלארוס{{הערה|{{cite web|url=https://unstats.un.org/unsd/methodology/m49/#geo-regions|title=United Nations Statistics Division - Standard Country and Area Codes Classifications (M49)-Geographic Regions}}.}}. | ||
===רעליגיעז=== | ===רעליגיעז=== | ||
זינט די צעטיילונג | זינט די צעטיילונג פונעם קריסטליכן קירכע אום 1054 איז געווארן א ריס צווישן די לענדער אין מזרח אייראפע וואס האבן אנגעהערט צום מזרח ארטאדאקסישן קירכע וועלכע זענען געווען פאראייניגט מיט'ן רעליגיע, סלאווישע שפראכן און [[קירילישע שריפט]], און די מערב קאטויליש און פראטעסטאנטיש קריסטליכע לענדער. | ||
די צעטיילונג איז איין וועג צו דעפינירן די גרעניצן פון מזרח אייראפע, די מזרח ארטאדאקסיש דאמינירטע לענדער ווערן פאררעכנט אלס מזרח, אריינגערעכנט: | די צעטיילונג איז איין וועג צו דעפינירן די גרעניצן פון מזרח אייראפע, די מזרח ארטאדאקסיש דאמינירטע לענדער ווערן פאררעכנט אלס מזרח, אריינגערעכנט: | ||
| שורה 31: | שורה 32: | ||
}} | }} | ||
די קאטויליש און פראטעסטאנטיש דאמינירטע לענדער פון מערב און צענטראל אייראפע זענען אויסער די מזרח גרעניצן, און וועלן געהערן צו צענטראל אדער מערב אייראפע לויט דעם דעפיניציע, אריינגערעכנט די [[באלקאן לענדער]], [[פוילן]], [[טשעכיי]] [[סלאוואקיע]] און [[אונגארן]]. | די קאטויליש און פראטעסטאנטיש דאמינירטע לענדער פון מערב און צענטראל אייראפע זענען אויסער די מזרח גרעניצן, און וועלן געהערן צו צענטראל אדער מערב אייראפע לויט דעם דעפיניציע, אריינגערעכנט די [[באלקאן לענדער]], [[פוילן]], [[טשעכיי]] [[סלאוואקיע]] און [[אונגארן]]. | ||
===געאפאליטיש=== | ===געאפאליטיש=== | ||
דורכאויס די קאלטע קריג, און אויך היינט נאך די צוזאמפאל פונעם [[אייזערנעם פארהאנג]] ווערט דער טערמין "מזרח אייראפע" רעפערירט צו די קאמוניסטישע לענדער, און ווערט געניצט אלס נאך א וועג צו באצייכענען די מזרח בלאק אדער ווארשע פאקט, און וועט אריינרעכענען די לענדער: | דורכאויס די קאלטע קריג, און אויך היינט נאך די צוזאמפאל פונעם [[אייזערנעם פארהאנג]] ווערט דער טערמין "מזרח אייראפע" רעפערירט צו די קאמוניסטישע לענדער, און ווערט געניצט אלס נאך א וועג צו באצייכענען די מזרח בלאק אדער ווארשע פאקט, און וועט אריינרעכענען די לענדער: | ||
| שורה 56: | שורה 57: | ||
}} | }} | ||
די באלקאן לענדער (עסטלאנד, לעטלאנד און ליטא) ווערן היינט געווענליך צוליב איר געאגראפישע און קולטורעלע נאנטשאפט פאררעכנט אלס טייל פון [[צפון אייראפע]]. | די באלקאן לענדער (עסטלאנד, לעטלאנד און ליטא) ווערן היינט געווענליך צוליב איר געאגראפישע און קולטורעלע נאנטשאפט פאררעכנט אלס טייל פון [[צפון אייראפע]]. | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
רעוויזיע פון 12:46, 5 סעפטעמבער 2023
מזרח אייראפע איז א געאגראפישע ראיאן אינעם אייראפעאישער קאנטינענט. דער טערמין איז פילדייטיג און איר באדייט און גרעניצן ווערן דעפינירט דורך פארשידענע פאַקטאָרן, ווי געאגראפיע, עטניציטעט, קולטור און רעליגיע, געאפאליטיק און עקאנאמיע.
די געאגראפישע גרעניצן הייבן זיך אן אין מזרח אויפ'ן אייראפעאישער טייל פון רוסלאנד, מערב פון די אוראל און קאווקאז בערג. עס ציט זיך מערב צו די רוסישע מערב גרעניץ, און געווענליך ווערט אויך אריינגערעכנט די דערנעבנדע בעלארוס און אוקראינע. לויזערע הגדרות לייגן צו אויך אלע לענדער וואס זענען האבן אויסגעמאכט דעם ווארשע פאקט אונטער'ן איינפלוס פון סאוויעט רוסלאנד. קולטורעל ווערט עס געווענליך דעפינירט ביי לענדער מיט עטנישע סלאוון, און ארטאדאקסישע קריסטן.
באדייטן
געאגראפיש
די מזרח גרעניצן זענען קלאר דעפינירט, און הייבט זיך אן מיט די גרעניצן פון אייראפע, ביי די אוראל בערג, אוראל טייך, און די קאווקאזן בערג. אלע שטחים מערב דערפון זענען אין מזרח אייראפע, אריינגערעכנט מערב חלקים פון קאזאכסטאן, כאטש וואס דאס לאנד איז איבערהויפט אין צענטראל אזיע. עס איז אבער נישטא א מיטל פונקט וואו מזרח און מערב אייראפע ווערן פונאנדערגעשיידט געאגראפיש, און די מערב גרעניצן ווערן דעפינירט דורך עטנישע, קולטורעלע און פאליטישע פאַקטאָרן.
די פאראייניגטע פעלקער סטאטיסטישע דיוויזיע דעזיגנירט די פאלגנדע לענדער אלס מזרח אייראפע: אונגארן, אוקראינע, בעלארוס, בולגאריע, טשעכיי, מאלדאווע, סלאוואקיע, פוילן, רומעניע, און מערב רוסלאנד. די אלע לענדער האלטן די מזרח אייראפעאישער זייגער, אויסער רוסלאנד און בעלארוס[1].
רעליגיעז
זינט די צעטיילונג פונעם קריסטליכן קירכע אום 1054 איז געווארן א ריס צווישן די לענדער אין מזרח אייראפע וואס האבן אנגעהערט צום מזרח ארטאדאקסישן קירכע וועלכע זענען געווען פאראייניגט מיט'ן רעליגיע, סלאווישע שפראכן און קירילישע שריפט, און די מערב קאטויליש און פראטעסטאנטיש קריסטליכע לענדער.
די צעטיילונג איז איין וועג צו דעפינירן די גרעניצן פון מזרח אייראפע, די מזרח ארטאדאקסיש דאמינירטע לענדער ווערן פאררעכנט אלס מזרח, אריינגערעכנט:
די קאטויליש און פראטעסטאנטיש דאמינירטע לענדער פון מערב און צענטראל אייראפע זענען אויסער די מזרח גרעניצן, און וועלן געהערן צו צענטראל אדער מערב אייראפע לויט דעם דעפיניציע, אריינגערעכנט די באלקאן לענדער, פוילן, טשעכיי סלאוואקיע און אונגארן.
געאפאליטיש
דורכאויס די קאלטע קריג, און אויך היינט נאך די צוזאמפאל פונעם אייזערנעם פארהאנג ווערט דער טערמין "מזרח אייראפע" רעפערירט צו די קאמוניסטישע לענדער, און ווערט געניצט אלס נאך א וועג צו באצייכענען די מזרח בלאק אדער ווארשע פאקט, און וועט אריינרעכענען די לענדער:
|
די באלקאן לענדער (עסטלאנד, לעטלאנד און ליטא) ווערן היינט געווענליך צוליב איר געאגראפישע און קולטורעלע נאנטשאפט פאררעכנט אלס טייל פון צפון אייראפע.