מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
הגהה (diffedit)
(רעדאגירונג) |
ק (הגהה (diffedit)) |
||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
ווי עס ווערט געשילדערט אין די פסוקים פון דער מגילה, איז דער [[יום טוב]] פורים אפגעצייכנט געווארן אינעם ערשטן יאר פון דער פאסירונג, דורך ספאנטאנישע פייערונגען נאכן געווינס פון די אידן אין דער שטאט [[שושן]] און אין אלע אנדערע שטעט פון דער [[פערסישע אימפעריע|פערסישער אימפעריע]]. שפעטער, האבן מרדכי הצדיק און אסתר המלכה געבעטן פון די [[סנהדרין]] קובע צו זיין דעם פורים אלס א יערליכע פייערונג, און צוגעלייגט דערצו די מצוה פון געבן מתנות פאר די ארעמעלייט{{הערה|די ערשטע פייערונגען האבן נישט אריינגערעכנט מתנות לאביונים, ווייל זיי האבן זיך געהאט געפירט אין דעם טאג ווי א געהעריגער יום טוב, ווען געלט איז [[מוקצה]] (טעמא דקרא אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|יט|קצר=כן}}); אדער פארקערט, ווייל אין אזא יום טוב פירט מען זיך סייווי צו שטיצן די ארעמעלייט (יערות דבש, חלק ב', דרוש י"ג)}}. אויף זייער בקשה, האבן די [[אנשי כנסת הגדולה]] טאקע מתקן געווען אלס חיוב די מצוה פון געבן "מתנות לאביונים"{{הערה|לויט {{ירושלמי|מגילה|א|ד}} און {{בבלי|מגילה|ב|א}}}}. | ווי עס ווערט געשילדערט אין די פסוקים פון דער מגילה, איז דער [[יום טוב]] פורים אפגעצייכנט געווארן אינעם ערשטן יאר פון דער פאסירונג, דורך ספאנטאנישע פייערונגען נאכן געווינס פון די אידן אין דער שטאט [[שושן]] און אין אלע אנדערע שטעט פון דער [[פערסישע אימפעריע|פערסישער אימפעריע]]. שפעטער, האבן מרדכי הצדיק און אסתר המלכה געבעטן פון די [[סנהדרין]] קובע צו זיין דעם פורים אלס א יערליכע פייערונג, און צוגעלייגט דערצו די מצוה פון געבן מתנות פאר די ארעמעלייט{{הערה|די ערשטע פייערונגען האבן נישט אריינגערעכנט מתנות לאביונים, ווייל זיי האבן זיך געהאט געפירט אין דעם טאג ווי א געהעריגער יום טוב, ווען געלט איז [[מוקצה]] (טעמא דקרא אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|יט|קצר=כן}}); אדער פארקערט, ווייל אין אזא יום טוב פירט מען זיך סייווי צו שטיצן די ארעמעלייט (יערות דבש, חלק ב', דרוש י"ג)}}. אויף זייער בקשה, האבן די [[אנשי כנסת הגדולה]] טאקע מתקן געווען אלס חיוב די מצוה פון געבן "מתנות לאביונים"{{הערה|לויט {{ירושלמי|מגילה|א|ד}} און {{בבלי|מגילה|ב|א}}}}. | ||
דער טעם פון דער מצוה איז, ווייל די גזירה פון [[המן]] האט אריינגערעכנט אויך צו בארויבן דאס געלט פון אידן, דערפאר מיר לויבן מיט דעם וואס מיר צייגן עשירות מיט אונזער פארמעגן און מיר פארטיילן עס פאר אנדערע{{הערה|דרשות ר"י אבן שועיב, פרשת ואתה תצוה}}. אדער ווייל המן האט געוואלט אויסטיילן צען טויזנט ככר פאר ארימעלייט, און דער באשעפער האט נישט געקוקט אויף זיין צדקה און אונז געראטעוועט{{הערה|תורת משה חת"ס, אויף פורים}}. | דער טעם פון דער מצוה איז, ווייל די גזירה פון [[המן]] האט אריינגערעכנט אויך צו בארויבן דאס געלט פון אידן, דערפאר טוען מיר לויבן מיט דעם וואס מיר צייגן עשירות מיט אונזער פארמעגן און מיר פארטיילן עס פאר אנדערע{{הערה|דרשות ר"י אבן שועיב, פרשת ואתה תצוה}}. אדער ווייל המן האט געוואלט אויסטיילן צען טויזנט ככר פאר ארימעלייט, און דער באשעפער האט נישט געקוקט אויף זיין צדקה און אונז געראטעוועט{{הערה|תורת משה חת"ס, אויף פורים}}. | ||
לויט ווי עס שטייט אין ראשונים, איז דער ציל פון דער תקנה צו פארמערן שמחה{{הערה|רמב"ן, ריטב"א און תוספות הרא"ש אויף {{בבלי|בבא מציעא|עח|ב|ללא=שם}}}}, צו דערפרייען אויך די ארעמעלייט{{הערה|רוקח אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|כב|קצר=כן}}; שבלי הלקט, סימן ר"ב; תניא רבתי, סימן מ"א; תשובות מהרי"ל, סימן נ"ז. זע אויך רלב"ג אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|קצר=כן}}, תועלת נ"א, אז דאס איז אזויווי ביי די [[שלש רגלים]], וואס די תורה האט געהייסן דערפרייען די ארעמעלייט בשעת מ'איז מקיים די [[שמחת יום טוב]]}}. טייל אחרונים לערנען אז דער עיקר ציל איז צוצושטעלן פאר די ארעמעלייט וואס פעלט זיי אויס פאר דער [[סעודת פורים]]{{הערה|מהר"י אסאד, סימן ר"ז; אור שמח אויף {{רמב"ם|2=מגילה|3=ב|4=טז|ללא=שם}}; התעוררות תשובה, חלק ג', סימן מ"ז}}. | לויט ווי עס שטייט אין ראשונים, איז דער ציל פון דער תקנה צו פארמערן שמחה{{הערה|רמב"ן, ריטב"א און תוספות הרא"ש אויף {{בבלי|בבא מציעא|עח|ב|ללא=שם}}}}, צו דערפרייען אויך די ארעמעלייט{{הערה|רוקח אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|כב|קצר=כן}}; שבלי הלקט, סימן ר"ב; תניא רבתי, סימן מ"א; תשובות מהרי"ל, סימן נ"ז. זע אויך רלב"ג אויף {{תנ"ך|אסתר|ט|קצר=כן}}, תועלת נ"א, אז דאס איז אזויווי ביי די [[שלש רגלים]], וואס די תורה האט געהייסן דערפרייען די ארעמעלייט בשעת מ'איז מקיים די [[שמחת יום טוב]]}}. טייל אחרונים לערנען אז דער עיקר ציל איז צוצושטעלן פאר די ארעמעלייט וואס פעלט זיי אויס פאר דער [[סעודת פורים]]{{הערה|מהר"י אסאד, סימן ר"ז; אור שמח אויף {{רמב"ם|2=מגילה|3=ב|4=טז|ללא=שם}}; התעוררות תשובה, חלק ג', סימן מ"ז}}. | ||