בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,420
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי מאיר בעל הנס"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
|||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט|אייר}} | {{דרעפט|אייר}} | ||
[[טעקע:Flickr - Government Press Office (GPO) - Tomb of Rabbi Meir Baal Haness.jpg|קליין|קבר רבי מאיר בעל הנס אין טבריה, תרצ"ז]] | |||
'''רבי מאיר בעל הנס''' איז א נאמען וואס איז באקאנט אין צוזאמענהאנג מיט די צדקה-קאסעס פאר ארעמע אידן אין [[ארץ ישראל]]. געבן צדקה לעילוי נשמתו און דערמאנען "אלקא דמאיר עננו", איז אן אנגענומענער סגולה צו געהאלפן ווערן מיט א ישועה. זיין קבר געפינט זיך אין [[טבריה]] און איז א צוצואינגס פונקט פאר תפילות, און בעיקר אין י"ד אייר - [[פסח שני]], ווען ס'איז אנגענומען אלס זיין יארצייט. | '''רבי מאיר בעל הנס''' איז א נאמען וואס איז באקאנט אין צוזאמענהאנג מיט די צדקה-קאסעס פאר ארעמע אידן אין [[ארץ ישראל]]. געבן צדקה לעילוי נשמתו און דערמאנען "אלקא דמאיר עננו", איז אן אנגענומענער סגולה צו געהאלפן ווערן מיט א ישועה. זיין קבר געפינט זיך אין [[טבריה]] און איז א צוצואינגס פונקט פאר תפילות, און בעיקר אין י"ד אייר - [[פסח שני]], ווען ס'איז אנגענומען אלס זיין יארצייט. | ||
==אידענטיטעט== | ==אידענטיטעט== | ||
[[טעקע:PikiWiki Israel 11872 tomb of rabbi meir in tiberias.jpg|קליין|קבר רבי מאיר בעל הנס אין טבריא, תשע"א]] | |||
די ספר "יחוס הצדיקים" (רשימות פון די קברים אין ארץ ישראל, שאלוניקי ה'רפ"ז) איז דער ערשטער מקור וואס דערמאנט א חכם מיטן טיטל "רבי מאיר בעל הנס" און זיין קבר אין גוש חלב{{הערה|יחוס הצדיקים מנטובה ה'שכא- 1561, דף יז}}. | |||
דער אנגענומענער שטעלונג איז, אים צו אידענטיפיצירן מיט דעם תנא [[רבי מאיר]]. אזוי ווערט ער שוין אויך געברענגט אין ספר כתר שם טוב (תקנ"ד){{הערה|שם=כשט|כתר שם טוב (הוצאת קה"ת) [https://chabadlibrary.org/books/300010467 חלק ב, סימן שפח]}}. | דער אנגענומענער שטעלונג איז, אים צו אידענטיפיצירן מיט דעם תנא [[רבי מאיר]]. אזוי ווערט ער שוין אויך געברענגט אין ספר כתר שם טוב (תקנ"ד){{הערה|שם=כשט|כתר שם טוב (הוצאת קה"ת) [https://chabadlibrary.org/books/300010467 חלק ב, סימן שפח]}}. | ||
לויט דער [[אר"י הקדוש]]{{הערה|[https://www.sefaria.org/Sha%27ar_HaGilgulim.37.52?lang=bi&with=all&lang2=en שער הגלגולים], הקדמה ל"ז | לויט דער [[אר"י הקדוש]] ליגט דער תנא רבי מאיר אין טבריה (און ער לייגט אויך צו אז ער איז באַגראָבן געווארן שטייענדיג){{הערה|[https://www.sefaria.org/Sha%27ar_HaGilgulim.37.52?lang=bi&with=all&lang2=en שער הגלגולים], הקדמה ל"ז.}}. ווייזט אויס פון דעם אז דער קבר אין טבריה פון "רבי מאיר בעל הנס" איז טאקע פונעם תנא רבי מאיר. אבער געוויסע צייגן אן אויף דעם וואס אין יחוס הצדיקים ווערט באצייכנט דער קבר פונעם תנא רבי מאיר אין [[טבריה]], און דעם קבר פון רבי מאיר בעל הנס אין [[גוש חלב]]. ווייזט אויס אז ער איז נישט דער זעלבער ווי דער תנא רבי מאיר, און דער קבר אין טבריה איז טאקע נישט פון רבי מאיר בעל הנס{{הערה|זע ישעיה אשר זעליג מיללער, אין קובץ [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=56124#p=233 אור ישראל], עמ' רלג-רלו.}}. | ||
טייל טענה'ן אז עס האט בכלל נישט עקזיסטירט איינער מיט דעם נאמען. געוויסע שפעקולירן אז דער מקור איז, צוליב וואס די צדקה קאסעס זענען געווען אויפן נאמען פונעם [[רמב"ן]], צו שטיצן דעם ישוב אין ארץ ישראל, און שפּעטער האָט מען אומריכטיג פאַרשטאַנען די ראשי תיבות "רמב"ן" אלס "רבי מאיר בעל [ה]נס"{{הערה|ראובן מרגליות, [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=33639#p=24&fitMode=fitwidth&hlts=&ocr= לחקר שמות וכינויים בתלמוד], עמוד כ"ה.}}. | |||
אנדערע ווילן זאגן אז דער רבי מאיר וואס ליגט אין גוש חלב איז '''רבי מאיר קצין''', פון די [[תוספות|בעלי התוספות]] פון [[פראנקרייך|פראַנקרייך]]. רבי יעקב פון פּאריז (ארום 750 יאר צוריק) דערמאנט קברים אין גוש חלב, צווישן אנדערע, פון רבינו מאיר קאצון און זיין ווייב{{הערה|[https://www.hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=2933&st=&pgnum=69 אוצר מסעות, ז' 69]}}. | |||
אין "סדר הדורות", שרייבט ר' יחיאל היילפרין (18טן יאָרהונדערט) אַז אין גוש חלב זענען באַגראָבן שמעיה, אַבטליון, ר' יצחק גוש חלב, און ר' מאיר בעל הנס, אָבער ער זאָגט "איך ווייס נישט ווער די צוויי זענען", וואָס איז חידוש ווייל ר' מאיר תּנא איז זייער באַקאַנט. | |||
=="אלקא דמאיר ענני"== | =="אלקא דמאיר ענני"== | ||
עס איז אן אנגענומענער מנהג, אז אין א צרה אדער ווען מען דארף א ישועה, געט מען צדקה לעילוי נשמת רבי מאיר בעל הנס און מען זאגט דריי מאל "אלקא דמאיר ענני" (ג-ט פון מאיר, ענטפער מיר), און די צדקה גייט פאר ארעמעלייט אין ארץ ישראל. דער מנהג ווערט שוין געברענגט אין ספר "כתר שם טוב" (פון [[בעל שם טוב]]) | עס איז אן אנגענומענער מנהג, אז אין א צרה אדער ווען מען דארף א ישועה, געט מען צדקה לעילוי נשמת רבי מאיר בעל הנס און מען זאגט דריי מאל "אלקא דמאיר ענני" (ג-ט פון מאיר, ענטפער מיר), און די צדקה גייט פאר ארעמעלייט אין ארץ ישראל. = דער מנהג ווערט שוין געברענגט אין ספר "כתר שם טוב" (פון [[בעל שם טוב]]){{הערה|שם=כשט}}. מאנכע טוישן אביסל די ארגינעלע ווערטער און זאגן "אלקא ד'''רבי''' מאיר ענני"{{הערה|חיד"א, [https://www.sefaria.org.il/Petach_Einayim_on_Avodah_Zarah.18b.7 פתח עינים, על מסכת עבודה זרה] דף י"ח ע"ב}}. לויט אן אנדער פשט, איז "אלקא דמאיר" א טיטל פאר השי"ת וואס איז "מאיר לארץ וְלַדָרִים עליה{{הערה| | ||
נוסח ברכת "יוצר אור", הברכה הראשונה שלפני קריאת שמע של שחרית.}}" און וואס האט אונז "באלויכטן" און געראטעוועט ביי דעם נס פון חנוכה{{הערה| | |||
מהרש"א, [https://www.sefaria.org.il/Chidushei_Agadot_on_Avodah_Zarah.18b.1 חידושי אגדות על מסכת עבודה זרה] דף יח עמוד ב.}}. | |||
טייל זאגן אז [[רבי משה אלשיך]] און דער [[רבי יוסף קארו|בית יוסף]] האבן ארויסגעגעבן א תקנה, אז געלט וואס איז געגעבן אויפן נאמען פון רבי מאיר זאל גיין בלויז | טייל זאגן אז [[רבי משה אלשיך]] און דער [[רבי יוסף קארו|בית יוסף]] האבן ארויסגעגעבן א תקנה, אז געלט וואס איז געגעבן אויפן נאמען פון רבי מאיר זאל גיין בלויז פאר די ארעמע אין ארץ ישראל, אבער עס איז נישט באקאנט קיין שריפטליכער מקור דערפאַר. | ||
דער מקור פון דער תפילה "אלקא דמאיר ענני" קומט פון א געשיכטע אין גמרא{{הערה|עבודה זרה י"ח ע"א-ע"ב.}}. ווען די רוימער האבן גע'הרג'עט [[רבי חנינא בן תרדיון]] און פאראורטיילט זיין טאכטער צו א בית זונות, האט איר שוועסטער, ברוריא, געבעטן איר מאן, רבי מאיר, איר צו ראטעווען. רבי מאיר איז געגאנגען געקליידעט ווי א רוימישער סאלדאט, מיט געלט. ער האט פארגעשלאגן פארן שומר געלט איר צו באפרייען. דער שומר האט זיך געזארגט וואס וועט זיין ווען דאס געלט ענדיגט זיך, האט אים רבי מאיר געהייסן זאגן "אלקא דמאיר ענני" אויב ער וועט זיין אין צרה. רבי מאיר האט אים באוויזן די כח פון די ווערטער, זאגנדיג די פראזע צו הינט וואס האבן אים אטאקירט, און זיי האבן אים אפגעלאזט. | דער מקור פון דער תפילה "אלקא דמאיר ענני" קומט פון א געשיכטע אין גמרא{{הערה|עבודה זרה י"ח ע"א-ע"ב.}}. ווען די רוימער האבן גע'הרג'עט [[רבי חנינא בן תרדיון]] און פאראורטיילט זיין טאכטער צו א בית זונות, האט איר שוועסטער, ברוריא, געבעטן איר מאן, רבי מאיר, איר צו ראטעווען. רבי מאיר איז געגאנגען געקליידעט ווי א רוימישער סאלדאט, מיט געלט. ער האט פארגעשלאגן פארן שומר געלט איר צו באפרייען. דער שומר האט זיך געזארגט וואס וועט זיין ווען דאס געלט ענדיגט זיך, האט אים רבי מאיר געהייסן זאגן "אלקא דמאיר ענני" אויב ער וועט זיין אין צרה. רבי מאיר האט אים באוויזן די כח פון די ווערטער, זאגנדיג די פראזע צו הינט וואס האבן אים אטאקירט, און זיי האבן אים אפגעלאזט. | ||
דער [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי|חיד"א]] צייכנט צו אז די געשיכטע איז דער מקור פארן מנהג צו זאגן "אלקא דמאיר ענני" אין א צרה, און צוזאגן אויל אדער צדקה פאר די נשמה פון רבי מאיר | דער [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי|חיד"א]] צייכנט צו אז די געשיכטע איז דער מקור פארן מנהג צו זאגן "אלקא דמאיר ענני" אין א צרה, און צוזאגן אויל אדער צדקה פאר די נשמה פון רבי מאיר{{הערה|חיד"א, [https://www.sefaria.org.il/Petach_Einayim_on_Avodah_Zarah.18b.7 פתח עינים, על מסכת עבודה זרה] דף י"ח ע"ב: "מזה נשתרבב המנהג בכל גלילותנו דעל כל צרה שמתפלל האדם אומר אלהא דר"מ ענני, ונודרים שמן או צדקה לנשמתו של ר"מ".}}. | ||
דאס צייגט אז רבי מאיר בעל הנס איז טאקע פארבינדן מיטן תנא רבי מאיר. | |||
דאס צייגט אז רבי מאיר בעל הנס איז טאקע פארבינדן מיטן תנא רבי מאיר | |||
איין ערקלערונג פאר דעם מנהג צו געבן צדקה אויף נאמען פון רבי מאיר, איז לויט דער דעה פון רבי מאיר{{הערה|קידושין | איין ערקלערונג פאר דעם מנהג צו געבן צדקה אויף נאמען פון רבי מאיר, איז לויט דער דעה פון רבי מאיר{{הערה|{{בבלי|קידושין|לו|א}}.}} אז אידן ווערן אלעמאל באטראכט ווי ג-ט'ס קינדער, אומאפהענגיג פון זייערע מעשים. באזירט אויף דעם, גיבן מיר צדקה אינעם נאָמען פון רבי מאיר, לויט וועם מיר זענען ראוי צו געהאלפן ווערן אלס דעם אויבערשטנ'ס קינדער{{הערה|[https://he.chabad.org/library/article_cdo/aid/5515759 רבי מאיר בעל הנס: דמות מופת וסגולה להשגת ישועות - BeitChabad.com], | ||
על פי אמת ליעקב (לרבי יעקב שאלתיאל ניניו), מערכת ר', סימן עד.}}. | |||
דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מונקאטשער רב]] געט אן א הסבר, פאַרוואָס מען דערמאנט רבי מאיר אין א סכנה. צוליב וואס רבי מאיר איז "חושש למיעוטא", ער פאַרלאָזט זיך נישט נאר אויפן רוב, נאר נעמט אויך ערנסט דעם מיעוט. דערפאַר, אין שווערע סיטואציעס ווען די די אויסזיכטן זענען שמאל, דערמאנט מען דעם זכות פון רבי מאיר וואס לשיטתו איז נאך פארהאן האפנונג. | דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מונקאטשער רב]] געט אן א הסבר, פאַרוואָס מען דערמאנט רבי מאיר אין א סכנה. צוליב וואס רבי מאיר איז "חושש למיעוטא", ער פאַרלאָזט זיך נישט נאר אויפן רוב, נאר נעמט אויך ערנסט דעם מיעוט. דערפאַר, אין שווערע סיטואציעס ווען די די אויסזיכטן זענען שמאל, דערמאנט מען דעם זכות פון רבי מאיר וואס לשיטתו איז נאך פארהאן האפנונג. | ||
| שורה 31: | שורה 39: | ||
עס זענען פארהאן פילע צדקה ארגאניזאציעס וואס טראגן דעם נאמען "צדקת רבי מאיר בעל הנס". די דאזיגע קאסעס זענען הויפּטזעכליך באשטימט צו שטיצן די ארעמע בני תורה אין ארץ ישראל. עטליכע פון די באקאנטע כוללים זענען: | עס זענען פארהאן פילע צדקה ארגאניזאציעס וואס טראגן דעם נאמען "צדקת רבי מאיר בעל הנס". די דאזיגע קאסעס זענען הויפּטזעכליך באשטימט צו שטיצן די ארעמע בני תורה אין ארץ ישראל. עטליכע פון די באקאנטע כוללים זענען: | ||
*כולל חבת ירושלים - דער גאליציאנער כולל | *כולל חבת ירושלים - דער גאליציאנער כולל | ||
*כולל שומרי החומות - דער אונגארישער כולל | *כולל שומרי החומות - דער אונגארישער כולל. עס זענען געווען טענות אין תרפ"ג אַז די לאָקאַלע אָפיסעס אין אַמעריקע האָבן נישט געשיקט דאָס געלט קיין ירושלים פאַר 5 חדשים, נאָר געניצט עס פאַר זייערע אייגענע אויסגאַבן{{הערה|{{לינק|שרייבער=|קעפל=Says "meshullachim" Took Money Intended for Jerusalem|זייטל=Jewish Telegraphic Agency|דאטום=אוגוסט 24, 1923|אדרעס=https://www.jta.org/archive/says-meshullachim-took-money-intended-for-jerusalem}}}}. | ||
*כולל חב"ד | *כולל חב"ד | ||
*כולל פּוילן | *כולל פּוילן | ||
| שורה 40: | שורה 48: | ||
היסטאריש זענען געווען פילע מחלוקות צווישן די כוללים, בעיקר וועגן די געגנטער וואו זיי פארמאגן די רעכטן צו איינקאסירן צדקת רמבעה"ן. יעדער געגנט האָט געהאַט זיין כולל, און מען האט שטארק מקפיד געווען נישט צו מישן די כוללים. | היסטאריש זענען געווען פילע מחלוקות צווישן די כוללים, בעיקר וועגן די געגנטער וואו זיי פארמאגן די רעכטן צו איינקאסירן צדקת רמבעה"ן. יעדער געגנט האָט געהאַט זיין כולל, און מען האט שטארק מקפיד געווען נישט צו מישן די כוללים. | ||
==קבר | ==קבר אין טבריא און הילולא== | ||
דער קבר פון רבי מאיר בעל הנס געפינט זיך אין טבריה, ביי דער דרומ'דיגער אריינגאנג פון שטאט. דער קבר איז א צענטער פון עליה לרגל און תפילה טאג-טעגליך. | דער קבר פון רבי מאיר בעל הנס געפינט זיך אין טבריה, ביי דער דרומ'דיגער אריינגאנג פון שטאט. דער קבר איז א צענטער פון עליה לרגל און תפילה טאג-טעגליך. די צאָל באַזוכער ביים קבר אין טבריה ווערט געשאַצט אויף צוויי הונדערט טויזנט מענטשן אַ יאָר. די צאָל רעליגיעזע באַזוכער איז גרויס (22% חרדים, 29% דתיים), אבער כמעט האלב פון די באזוכער זענען נישט רעליגיעז{{הערה|קולינס־קריינר, המאפיינים והפוטנציאל התיירותי של עלייה לרגל לקברי צדיקים, עמ’ 87.}}. די אָרטס שיינקייט (נאָענט צום כנרת) און די פארבונדן געשיכטעס פון נסים ציען א סך לייט און שאַפן א געפיל פון קדושה ביים באַזוכער{{הערה|{{לינק|שרייבער=זאב בן אריה|קעפל=קבר רבי מאיר בעל הנס בטבריה|זייטל=תרבויות עולמי|דאטום=פעברואר 3, 2021|אדרעס=https://tarbuyotolami.com/קבר-רבי-מאיר-בעל-הנס-בטבריה/}}}}. | ||
אויפן ארט פונעם קבר זענען דא באַזונדערע אפטיילונגען פאַר אשכנזים און ספרדים. די ספרדים | אויפן ארט פונעם קבר זענען דא באַזונדערע אפטיילונגען פאַר אשכנזים און ספרדים. די ספרדים האבן געבויט זייער חלק צוערשט, אבער די אשכנזים האבן נאר געקענט געפינען פינאנצירונג נאך שנת תר"ע. שפּעטער האט די משפחה ספרא שטארק איבערגעבויט דעם ספרד'ישן חלק. | ||
יאר יערליך ווערט געפייערט א "הילולא" לכבוד רבי מאיר בעל הנס אין י"ד אייר, פּסח שני. דאס איז איינגעפירט געוואָרן הערשט אין יאר תרכ"ז, ווען די ספרדישע קהילה פון טבריה האָט באנייט א בית מדרש אויפן אָרט פונעם זיין קבר. די הילולא ווערט געפייערט מיט מוזיק און טענץ, ענליך צו די הילולא פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] אין [[מירון]]. | יאר יערליך ווערט געפייערט א "הילולא" לכבוד רבי מאיר בעל הנס אין י"ד אייר, פּסח שני. דאס איז איינגעפירט געוואָרן הערשט אין יאר תרכ"ז, ווען די ספרדישע קהילה פון טבריה האָט באנייט א בית מדרש אויפן אָרט פונעם זיין קבר. די הילולא ווערט געפייערט מיט מוזיק און טענץ, ענליך צו די הילולא פון [[רבי שמעון בר יוחאי]] אין [[מירון]]. | ||
| שורה 54: | שורה 62: | ||
ווי דערמאנט, כאטש דער קבר פון רבי מאיר בעל הנס איז באוואוסט צו זיין אין טבריה, זענען דא מקורות וואס צייכענען אן א קבר אויף זיין נאמען אין גוש חלב. | ווי דערמאנט, כאטש דער קבר פון רבי מאיר בעל הנס איז באוואוסט צו זיין אין טבריה, זענען דא מקורות וואס צייכענען אן א קבר אויף זיין נאמען אין גוש חלב. | ||
==ביבליאגראפיע== | |||
*ישעיה אשר זעליג מיללער, "על ה'סדר הדורות' מקורותיו ומהדורותיו (ב)", אין קובץ [https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=56124#p=233 '''אור ישראל'''] נד, טבת תשס"ט, עמ' רלג–רלו. | |||
==לינקס== | ==לינקס== | ||