אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:העברעאיש"

א פאר הונדערט יאר נאכן חורבן בית המקדש (אין 3טן יארהונדערט) האבן רוב אידן אויפגעהערט רעדן העברעאיש אין טאג-טעגליכן לעבן. די גמרא, סיי [[תלמוד ירושלמי]] און סיי [[תלמוד בבלי]] זענען געשריבן אויף [[אראמיש]]. טייל אידן האבן דאך ווייטער גערעדט העברעאיש; ביי די בעלי מסורה אין [[טבריה]] אינעם 8טן יארהונדערט איז זייער שפראך געווען לשון קודש.

אנדערע ספרים וואס זענען נישט הלכה ספרים האט מען אויך טיילמאל געשריבן אין זשארגאן. דער רמב"ם האט געשריבן זיין הלכה ספר משנה תורה אויף לשון־קודש, אבער דעם מורה נבוכים און דעם פירוש המשניות אין יידיש־אראביש. שפעטער האט מען פארטייטשט זיינע אראבישע ספרים אויף לשון־קודש. די איבן תיבון משפחה איז געווען באקאנט פאר עוסק זיין אין דער ארבעט.

דער איינפלוס פון העברעאיש איז באקאנט ספעציעל אין די [[רשימה:אידישע שפראכן|אידישע שפראכן]]. די שפראך [[יידיש]], וואס איז געווען די מוטערשפראך פון די אשכנזישע אידן אין אייראפע, און וואס האט א מקור אין מיטל־הויך־דייטש, איינע פון די דיאלעקטן פון [[דייטש]], בארגט א סך ווערטער פון לשון־קודש (העברעאייש) – עטליכע 20% פון זיין וואקאבולאר – און מען שרייבט יידיש מיטן אלף־בית פון לשון־קודש. יידיש, אנדערש ווי העברעאיש, ניצט אותיות פאר די וואקאלן, אזוי ווי די אייראפעאישע שפראכן – למשל, דער אות [[ע|ע']] באדינט צו באצייכענען דעם וואקאל [[e]]. דאך, ווערטער וואס קומען פון לשון־קודש שרייבט מען מיט דער ארטאגראפיע פון זייער אריגינעלער שפראך. אזוי, דאס [[ווארט]] "[[wikt:אמת|אֱמֶת]]" (וואס ווער אויסגערעדט אויף יידיש /eməs/), שרייבט מען טאקע "אמת" און נישט "עמעס".{{הערה|אין סאוועטישער יידיש אונטער די אנווייזן פון דער [[יעווסעקציע]] האט מען געשריבן אויף אן אופן וואס מאכט אוועק אינגאנצן א שייכות מיט העברעאיש; למשל די סאוועטישע צייטונג "[[דער עמעס]]" וואס איז דערשינען אין מאסקווע צווישן די יארן 1918 ביז 1938.}}

[[יידישע אראביש]], די שפראך פון די אידישע קהילות אין דער [[מוסולמענישע אימפעריע|מוסולמענישער אימפעריע]], בעיקר אין [[צפון אפריקע]], וואס איז די שפראך אין וואס דער [[רמב"ם]] האט געשריבן זיין [[מורה נבוכים]] און נאך חשובע ספרים, ווערט אויך אזוי געשריבן מיט די אותיות פון לשון־קודש.