אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "ראצפערט (חסידות)"

יעצטיגע רעוויזיע זינט 19:42, 7 סעפטעמבער 2025

ווייטערפירן צו:

רבי שלום אליעזר האלבערשטאם פון ראצפערט

ראצפערט איז א צאנזער חסידות, געגרינדעט געווארן אין שטאט ראצפערט, אונגארן, דורך רבי שלום אליעזר האלבערשטאם, דער זעקסטער זון פון רבי חיים האלבערשטאם, דער צאנזער רב.

בילד פון ראצפערטער רב, רבי שלום אליעזר'ל, אויפן דעקל פונעם ביאגראפיע ביכל "רבינו הקדוש מראצפערט", בני ברק, תשס"ז

נאכן קריג

רבי יואל בעער

רבי שלום אליעזר'ס צווייטער זון, רבי משולם זושא יצחק הלברשטאם (תרנ"ד - כ"ג אייר תש"ד), וועלכער האט געוואוינט נעבן זיין פאטער אין שטאט ראצפערט, איז אויך גע'הרג'עט געווארן אין אושוויץ ביים צווייטן וועלט קריג. זיין דריטע טאכטער, רייצא, האט נאכן קריג חתונה געהאט אין ניו יארק מיט רבי יואל בעער^[1], וועלכער האט פאר א תקופה פון צוויי יאר געדינט אלס רב פון "שומרי הדת" אין ברוקלין. רבי יואל בעער האט אויפגעשטעלט אין וויליאמסבורג דעם בית-המדרש קהל עדת שלום אויפן נאמען פון זיין עלטער-שווער רבי שלום אליעזר'ל, און נאך עטליכע יאר האט ער אריבערגעפירט דעם בית-המדרש צו בעדפארד הייטס, ברוקלין. אין יאר תשי"ח האט ער זיך געצויגן קיין סאן פאולא, בראזיל, וואו ער האט ווידער אויפגעשטעלט א בית המדרש און קהילה אויפן נאמען ראצפערט. אין סאן פאולא איז ער געווען באקאנט אלס גרויסער בעל חסד, ער האט אנגעפירט דעם הכנסת אורחים אין שטאט און אסאך געטון אין קירוב^[2].

רבי יואל איז נפטר געווארן כ"ט אדר תשנ"ג און פון זיינע שריפטן זענען אין יאר תשע"ו ערשינען צוויי בענדער "שיורי מנחת עני" מיט חידושי תורה און סיפורי צדיקים. נאך זיין פטירה, האט זיין עלטסטער איידעם, רבי מנחם אליעזר זאב ראזנבוים, דער קרעטשניפער רבי אין רחובות, מכתיר געווען זיין בן יחיד, רבי משולם זושא בעער, אלס ראצפערטער רבי, און זיין יונגסטן איידעם, רבי יצחק דוד הורוויץ, אלס רב פון קהילת ראצפערט סאן-פאולא.

זיינע אנדערע איידעמער זענען: רבי יחיאל אשר זעליג פאנעט, קארלסבורגער רבי אין מאנטריאל; רבי אליעזר ליבער שנעעבאלג, דער רב פון עדזשווער, לאנדאן; רבי יצחק אייזיק ראזנבוים, קליוולאנדער רבי אין וויליאמסבורג; רבי חיים יהודה בעק^[3], טשערקאסער רבי אין מאנסי; און רבי חיים אלעזר ווייס, חמעלניקער רבי אין מאנסי.

ראצפערטער קהילות

דער ראצפערטער רבי, רבי משולם זושא בעער, האט אין כסלו תשפ"ב זיך אריבערגעצויגן קיין עירמאנט, ניו יארק, וואו ער האט געעפנט א בית המדרש ראצפערט^[4].

דער ראצפערטער רב, רבי יצחק דוד הורוויץ, האט דורכאויס די יארן געעפנט קהילות און מוסדות^{[אויסקלארונג פארלאנגט]} מיטן נאמען ראצפערט, אין וויליאמסבורג, בני ברק, בית שמש און אלעד. זיין איידעם, רבי מאיר האגער^[5], איז רב פון דער קהילה אין בית שמש; און זיין אנדערער איידעם, רבי חיים מערץ, דינט אלס רב פון דער קהילה אין וויליאמסבורג.

תפארת שמואל קהל ראצפערט

אנהייב יאר תשכ"ג, האט זיך געגרינדעט אין וויליאמסבורג א קהילה מיטן נאמען תפארת שמואל קהל ראצפערט^[6], געצילט צוזאמצוברענגען ראצפערטער איינוואוינער און חסידים פון רבי שלום אליעזר'ל. אלס רב פון דער קהילה איז אויפגענומען געווארן רבי אשר אנשיל קרויז, אליין א ראצפערטער געבוירענער, וועלכער איז אויפגעוואקסן אונטער דער השפעה פון רבי שלום אליעזר'ל. רבי אשר אנשיל איז געווען א זון פון רבי שמואל דוד קרויז (שפעטער, דער אודוואריער רב), וועלכער האט געבויט פאר רבי שלום אליעזר'ל דעם גרויסן בית-המדרש אין ראצפערט^[7]^[8].

בית המדרש מהרש"א דראצפערט

אין יאר תשע"ט האט זיך אין בארא פארק געגרינדעט א קהילה און בית המדרש מיטן נאמען מהרש"א דראצפערט, וואו עס האט געדינט אלס רב, רבי חיים צבי טייטלבוים, זון פון רבי מנחם מענדל טייטלבוים, אן אפשטאמיגער פון רבי שלום אליעזר'ל^[9]; עטליכע יאר דערויף, אום ניסן תשפ"ב, ווען קהל יטב לב בנשיאות זיין זיידן, רבי אהרן טייטלבוים, האט געעפנט א בית המדרש אין בארא-פארק מיט דעם נאמען, איז רבי חיים צבי אריבער אנפירן דעם בית המדרש^[10].

אין שטאט קרית יואל, ניו יארק, האט מען א נאמען געגעבן א גאס "ראצפערט" (אין ענגליש: Ratzfert Way), אין אנדענק פון רבי שלום אליעזר'ל.

דרויסנדיגע לינקס

צבי ברינער, רבינו הקדוש מראצפערט, בני ברק: מכון זכרון משה, תשס"ז, אויף אוצר החכמה
רבי יצחק דוד הורוביץ, אויף JDN‏ (העברעאיש)
גאבד ראצפערט ברזיל, אויף JDN‏ (העברעאיש)
בילדער גאלעריע - ראצפערט

רעפערענצן

↑ אן אפשטאמיגער פון בעל שם טוב, רבי משה חיים אפרים פון סדילקאוו, רבי לוי יצחק פון בארדיטשוב און פון רבי חיים טשערנאוויצער.
↑ מאיר אמסעל, ספר זכרונות המאור, חלק ב', זייט ת"ו, ברוקלין, תשל"ד.
↑ זון פון רבי אברהם צבי בעק
↑ "חנוכת הבית פאר נייעם בית המדרש ראצפערט אין עירמאנט", The Monsey View
↑ אייניקל פון רבי משה האגער, דער סערעט וויזשניצער ראש ישיבה.
↑ גרינדונגס-מעלדונג פון דער קהילה, קובץ המאור, תשרי-חשון תשכ"ג.
↑ ד.ש. ראטמאן, קובץ המאור, מאיר אמסעל (רעדאקטאר), סיון-תמוז תשמ"ט.
↑ רבי שמואל דוד קרויז, יד שמואל, הקדמה פון רבי שלום קרויז אודוואריער רב.
↑ זיין עלטער זיידע, רבי משה טייטלבוים, איז געווען א זון פון רבי חיים צבי טייטלבוים, איידעם פון רבי שלום אליעזר'ל.
↑ צענטער סאטמארער בית המדרש אין בארא פארק ווערט די וואך געעפנט, אויף Boro Park 24, ‏מאי 5, 2022.

[1] אן אפשטאמיגער פון בעל שם טוב, רבי משה חיים אפרים פון סדילקאוו, רבי לוי יצחק פון בארדיטשוב און פון רבי חיים טשערנאוויצער.

[2] מאיר אמסעל, ספר זכרונות המאור, חלק ב', זייט ת"ו, ברוקלין, תשל"ד.

[3] זון פון רבי אברהם צבי בעק

[4] "חנוכת הבית פאר נייעם בית המדרש ראצפערט אין עירמאנט", The Monsey View

[5] אייניקל פון רבי משה האגער, דער סערעט וויזשניצער ראש ישיבה.

[6] גרינדונגס-מעלדונג פון דער קהילה, קובץ המאור, תשרי-חשון תשכ"ג.

[ראטמאן-7] ד.ש. ראטמאן, קובץ המאור, מאיר אמסעל (רעדאקטאר), סיון-תמוז תשמ"ט.

[8] רבי שמואל דוד קרויז, יד שמואל, הקדמה פון רבי שלום קרויז אודוואריער רב.

[9] זיין עלטער זיידע, רבי משה טייטלבוים, איז געווען א זון פון רבי חיים צבי טייטלבוים, איידעם פון רבי שלום אליעזר'ל.

[10] צענטער סאטמארער בית המדרש אין בארא פארק ווערט די וואך געעפנט, אויף Boro Park 24, ‏מאי 5, 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ שורה 1: / שורה 1: @@
-'''דער ראצפערט'ער הויף''' איז געגרינדעט געווארן דורך רבי [[שלום אליעזר האלבערשטאם]], זון פון דעם [[רבי חיים האלבערשטאם|דברי חיים]] פון [[צאנז]]. אין שטאט [[ראצפערט]] - [[אונגארן]].
+#ווייטערפירן [[רבי שלום אליעזר האלבערשטאם פון ראצפערט]]
+{{דעסקריפציע|אפצווייג פון צאַנזער חסידישער דינאַסטיע}}
+[[טעקע:רבינו הקדוש מראצפערט.jpg|250px|ממוזער|בילד פון ראצפערטער [[אדמו"ר|רב]], רבי שלום אליעזר'ל, אויפן דעקל פונעם ביאגראפיע ביכל "רבינו הקדוש מראצפערט", [[בני ברק]], [[תשס"ז]]]]
+'''ראצפערט''' איז א [[צאנז (חסידות)|צאנזער חסידות]], געגרינדעט געווארן אין שטאט [[ראצפערט]], אונגארן, דורך [[רבי שלום אליעזר האלבערשטאם]], דער זעקסטער זון פון [[רבי חיים האלבערשטאם]], דער צאנזער רב.
-== גרינדונג פונעם חסידות ==
+== נאכן קריג ==
+=== רבי יואל בעער ===
+רבי שלום אליעזר'ס צווייטער זון, רבי משולם זושא יצחק הלברשטאם ([[תרנ"ד]] - [[כ"ג אייר]] [[תש"ד]]), וועלכער האט געוואוינט נעבן זיין פאטער אין שטאט ראצפערט, איז אויך גע'הרג'עט געווארן אין אושוויץ ביים [[האלאקאוסט|צווייטן וועלט קריג]]. זיין דריטע טאכטער, רייצא, האט נאכן קריג חתונה געהאט אין [[ניו יארק]] מיט רבי יואל בעער{{הערה|אן אפשטאמיגער פון [[בעל שם טוב]], [[רבי משה חיים אפרים פון סדילקאוו]], [[רבי לוי יצחק פון בארדיטשוב]] און פון [[רבי חיים טשערנאוויצער]]}}, וועלכער האט פאר א תקופה פון צוויי יאר געדינט אלס רב פון "שומרי הדת" אין [[ברוקלין]]. רבי יואל בעער האט אויפגעשטעלט אין [[וויליאמסבורג]] דעם בית-המדרש קהל עדת שלום אויפן נאמען פון זיין עלטער-שווער רבי שלום אליעזר'ל, און נאך עטליכע יאר האט ער אריבערגעפירט דעם בית-המדרש צו בעדפארד הייטס, ברוקלין. אין יאר [[תשי"ח]] האט ער זיך געצויגן קיין [[סאן פאולא]], [[בראזיל]], וואו ער האט ווידער אויפגעשטעלט א בית המדרש און קהילה אויפן נאמען ראצפערט. אין סאן פאולא איז ער געווען באקאנט אלס גרויסער בעל חסד, ער האט אנגעפירט דעם [[הכנסת אורחים]] אין שטאט און אסאך געטון אין [[קירוב]]{{הערה|{{היברובוקס|מאיר אמסעל|ספר זכרונות המאור|36015|חלק ב', זייט ת"ו, ברוקלין, תשל"ד|page=406}}}}.
-דער גרינדער פונעם ראצפערטער חסידות איז געווען רבי שלום אליעזר האלבערשטאם, וואס איז געבוירן געווארן [[חול המועד]] [[פסח]] תרכ"ב. ער האט חתונה געהאט מיט די טאכטער פון זיין שוואגער [[רבי מרדכי דוב טווערסקי]] פון [[הארנסטייפל (הויף)|הארנסטייפל]], און ער האט געוואוינט ביי אים נאך דער חתונה. נאך א שטיק צייט האט די רוסישע רעגירונג פארטריבן אים ווייל ער איז נישט געווען קיין בירגער, און ער איז צוריק אין [[גאליציע]]. אין [[תר"ס]] האט ער אימיגרירט אין [[אונגארן]] און ער האט אנגעהויבן פירן א רעביסטעווע, ערשט אין [[טעגלאש]] און שפעטער אין [[ראצפערט]]. רבי שלום אליעזר איז דערמארדעט געווארן אין [[אוישוויץ]], [[ט"ז סיון]] [[תש"ד]].
+רבי יואל איז נפטר געווארן [[כ"ט אדר]] [[תשנ"ג]] און פון זיינע שריפטן זענען אין יאר תשע"ו ערשינען צוויי בענדער "שיורי מנחת עני" מיט חידושי תורה און [[סיפורי צדיקים]]. נאך זיין פטירה, האט זיין עלטסטער איידעם, [[רבי מנחם אליעזר זאב ראזנבוים]], דער [[קרעטשניף (חסידות)|קרעטשניפער]] רבי אין [[רחובות]], מכתיר געווען זיין בן יחיד, רבי משולם זושא בעער, אלס ראצפערטער רבי, און זיין יונגסטן איידעם, רבי יצחק דוד הורוויץ, אלס רב פון קהילת ראצפערט סאן-פאולא.
-אין ראצפערט איז אויך געווען א הויף געפירט פון רבי נפתלי הירצקא הלוי זילבערמאן, א תלמיד פונעם צאנזער רב, אבער ס'איז נישט געווען קיין שייכות צווישן די צוויי הויפן.
+זיינע אנדערע איידעמער זענען: רבי יחיאל אשר זעליג פאנעט, קארלסבורגער רבי אין [[מאנטריאל]]; רבי אליעזר ליבער שנעעבאלג, דער רב פון עדזשווער, [[לאנדאן]]; רבי יצחק אייזיק ראזנבוים, קליוולאנדער רבי אין וויליאמסבורג; רבי חיים יהודה בעק<ref>זון פון [[רבי אברהם צבי בעק]]</ref>, טשערקאסער רבי אין [[מאנסי]]; און רבי חיים אלעזר ווייס, חמעלניקער רבי אין מאנסי.
-==אין אמעריקע==
+==== ראצפערטער קהילות ====
-רבי שלום אליעזר'ס צווייטער זון איז געווען רבי משולם זושא, אן איידעם ביי [[רבי נפתלי טייטלבוים]] פון [[נירבאטור]]<ref>א זון פון רבי ישראל יעקב פון [[וואלאווע]], וואס איז געווען א איידעם ביי זיין פעטער דער "[[ייטב לב]]"</ref>. רבי משולם זושא'ס דריטע טאכטער, רייצא, האט חתונה געהאט מיט רבי יואל בער, אן אייניקל פון [[רבי חיים טירער]], דעם "באר מים חיים"{{הערה|1=זיין יחוס קענט איר זען [http://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?f=31&t=3824&p=179463&hilit=%D7%99%D7%95%D7%90%D7%9C+%D7%91%D7%A2%D7%A2%D7%A8#p179463 דא].}}. רבי יואל בער איז געראטעוועט געווארן פון דער [[האלאקאוסט]] און האט זיך באזעצט אין [[וויליאמסבורג]], עטליכע יאר שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין [[סאו פאולא]], [[בראזיל]], וואו ער האט אויפגעשטעלט א חסידישע קהילה אויפן נאמען פון זיין שווער רבי משולם זושא. רבי יואל איז געווען א גרויסער בעל חסד און אנגעפירט מיט דעם הכנסת אורחים אין שטאט.
+דער ראצפערטער רבי, רבי משולם זושא בעער, האט אין כסלו תשפ"ב זיך אריבערגעצויגן קיין עירמאנט, ניו יארק, וואו ער האט געעפנט א בית המדרש ראצפערט{{הערה|{{צ-זשורנאל|-|חנוכת הבית פאר נייעם בית המדרש ראצפערט אין עירמאנט|The Monsey View|קישור=https://issuu.com/themonseyview/docs/issue_323_low_res}}}}.
-רבי יואל איז נפטר געווארן [[כ"ט אדר]] [[תשנ"ב]]. נאך די פטירה האט זיין עלטערער איידעם, דער קרעטשעניפ'ער רבי, באקרוינט זיין איינציגן זון רבי זושא פאר ראצפערטער רבי, און זיין איידעם רבי יצחק דוד הורוויץ פאר גאב"ד פון דער קהילה, די מיטגלידער פון דער קהילה זענען נישט קיין ראצפערטער חסידים.
+דער ראצפערטער רב, רבי יצחק דוד הורוויץ, האט דורכאויס די יארן געעפנט קהילות און מוסדות{{הבהרה|דהיינו?... קהילות? שולן? חדרים?}} מיטן נאמען ראצפערט, אין וויליאמסבורג, [[בני ברק]], [[בית שמש]] און [[אלעד]]. זיין איידעם, רבי מאיר האגער{{הערה|אייניקל פון [[רבי משה האגער (סערעט)|רבי משה האגער]], דער [[סערעט וויזשניץ (חסידות)|סערעט וויזשניצער]] [[ראש ישיבה]]}}, איז רב פון דער קהילה אין בית שמש; און זיין אנדערער איידעם, רבי חיים מערץ, דינט אלס רב פון דער קהילה אין וויליאמסבורג.
-זיינע איידעמעס זענען:
+=== תפארת שמואל קהל ראצפערט ===
-* [[רבי מנחם אליעזר זאב ראזנבוים]], דער [[קרעטשניף|קרעטשניפ]]'ער רבי אין [[רחובות]].
+אנהייב יאר [[תשכ"ג]], האט זיך געגרינדעט אין וויליאמסבורג א קהילה מיטן נאמען תפארת שמואל קהל ראצפערט{{הערה|{{היברובוקס|גרינדונגס-מעלדונג פון דער קהילה|קובץ המאור|27843|תשרי-חשון תשכ"ג|page=2}}}}, געצילט צוזאמצוברענגען ראצפערטער איינוואוינער און חסידים פון רבי שלום אליעזר'ל. אלס רב פון דער קהילה איז אויפגענומען געווארן [[רבי אשר אנשיל קרויז]], אליין א ראצפערטער געבוירענער, וועלכער איז אויפגעוואקסן אונטער דער השפעה פון רבי שלום אליעזר'ל. רבי אשר אנשיל איז געווען א זון פון רבי שמואל דוד קרויז (שפעטער, דער [[אודווארי]]ער רב), וועלכער האט געבויט פאר רבי שלום אליעזר'ל דעם גרויסן בית-המדרש אין ראצפערט{{הערה|שם=ראטמאן|{{היברובוקס|ד.ש. ראטמאן|קובץ המאור|28043|מאיר אמסעל (רעדאקטאר), סיון-תמוז תשמ"ט|page=36}}}}{{הערה|{{היברובוקס|רבי שמואל דוד קרויז|יד שמואל|21011|הקדמה פון [[רבי שלום קרויז]] אודוואריער רב |page=15}}}}.
-* רבי יחיאל אשר זעליג פאנעט, קארלסבורג'ער רבי אין [[מונטריאול]].
-* רבי אליעזר ליבער שנעעבאלג, דער רב פון [[עדזשווער]] - [[לאנדאן]].
-* רבי יצחק אייזיק ראזנבוים, קליוולאנד'ער רבי אין וויליאמסבורג.
-* רבי חיים יהודה בעק<ref>זון פון [[רבי אברהם צבי בעק]].</ref>, טשערקאס'ער רבי אין [[מאנסי]].
-* רבי חיים אלעזר ווייס, חמעלניק'ער רבי אין מאנסי.
-* רבי יצחק דוד הורוויץ.
-רבי יצחק דוד הורוויץ, גאב"ד פון דער קהילה, האט געעפנט מוסדות אין [[בני ברק]], [[בית שמש]], [[אלעד]], און [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]]. זיין איידעם הרב מאיר האגער (א זון פון הרב ישראל אליעזר האגער, א זון פון [[רבי משה האגער]] ראש ישיבת סערעט-וויזשניץ) איז רב פון דער קהילה אין בית שמש, און זיין איידעם הרב חיים מערץ דינט אלס רב פון דער קהילה אין  וויליאמסבורג.
+=== בית המדרש מהרש"א דראצפערט ===
+אין יאר תשע"ט האט זיך אין [[בארא פארק]] געגרינדעט א [[קהילה]] און [[בית המדרש]] מיטן נאמען מהרש"א דראצפערט, וואו עס האט געדינט אלס רב, רבי חיים צבי טייטלבוים, זון פון [[רבי מנחם מענדל טייטלבוים]], אן אפשטאמיגער פון רבי שלום אליעזר'ל{{הערה|זיין עלטער זיידע, [[רבי משה טייטלבוים]], איז געווען א זון פון [[רבי חיים צבי טייטלבוים]], איידעם פון רבי שלום אליעזר'ל}}; עטליכע יאר דערויף, אום ניסן תשפ"ב, ווען [[קהל יטב לב]] בנשיאות זיין זיידן, [[רבי אהרן טייטלבוים]], האט געעפנט א בית המדרש אין בארא-פארק מיט דעם נאמען, איז רבי חיים צבי אריבער אנפירן דעם בית המדרש{{הערה|{{קישור כללי|אדרעס=https://www.boropark24.com/news/tenth-satmar-beis-medrash-in-boro-park-to-be-opened-this-week|קעפל=צענטער סאטמארער בית המדרש אין בארא פארק ווערט די וואך געעפנט|זייטל=Boro Park 24|דאטום=מאי 5, 2022}}}}.
-== וועבלינקען ==
+אין שטאט [[קרית יואל]], ניו יארק, האט מען א נאמען געגעבן א גאס "ראצפערט" (אין [[ענגליש]]: Ratzfert Way), אין אנדענק פון רבי שלום אליעזר'ל.
+==דרויסנדיגע לינקס==
+*{{אוצר החכמה|צבי ברינער|רבינו הקדוש מראצפערט|171136|מקום הוצאה=בני ברק|שנת הוצאה=תשס"ז|מו"ל=מכון זכרון משה|סופיקס=יא}}
+*{{JDN|2=רבי יצחק דוד הורוביץ|5=טעג}}
+*{{JDN|2=גאבד ראצפערט ברזיל|5=טעג}}
+*[https://ahblicklive.com/archives.php?tag=ראצפערט בילדער גאלעריע - ראצפערט]
-*[http://www.kikarhashabat.co.il/%D7%94%D7%9B%D7%A0%D7%A1%D7%AA-%D7%A1%D7%AA-%D7%A8%D7%90%D7%A6%D7%A4%D7%A2%D7%A8%D7%98.html   הכנסת ס"ת צום ראצפערטער כולל אין אלעד (כיכר השבת)]
-*[https://archive.jdn.co.il/tag/%D7%A8%D7%91%D7%99-%D7%99%D7%A6%D7%97%D7%A7-%D7%93%D7%95%D7%93-%D7%94%D7%95%D7%A8%D7%95%D7%91%D7%99%D7%A5/ רבי יצחק דוד הורוויץ] אין [[JDN]].
 ==רעפערענצן==
-{{רעפליסטע}}
+{{רעפערענצן}}
-{{חסידישע הויפן|צאנז}}
-[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
+{{חסידישע הויפן}}
-{{קרד/ויקי/יידיש}}
+[[קאַטעגאָריע:צאנז]]
+[[קאַטעגאָריע:חסידישע הויפן]]
+[[קאַטעגאָריע:אונגארישע אדמורי"ם]]
+[[he:חסידות ראצפרט]]