אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "קארקאר שלאכט"

359 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 5 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה
שורה 26: שורה 26:
זינט 1993, איז דער פּלאַץ געווען אונטער אנגייענדע אויסגראבונגען אונטערגעשטיצט דורך די "אמעריקאנער שולעס פון אָריענטאַלישער פארשונג", וועלכע האבן אנטדעקט סטרוקטורן וואס באלאנגען צו דער תקופה פון דער שלאכט. צווישן 2014 און סעפּטעמבער 2017, האט דער פּלאץ געליטן באדייטנדע פארניכטונג דורך די טערקיסטאן איסלאמישע פּארטיי, אַן [[אל-קאידא]] צווייג{{הערה|{{לינק|קעפל=Qarqar|זייטל=English Wikipedia|אדרעס=https://en.wikipedia.org/wiki/Qarqar}}.}}.
זינט 1993, איז דער פּלאַץ געווען אונטער אנגייענדע אויסגראבונגען אונטערגעשטיצט דורך די "אמעריקאנער שולעס פון אָריענטאַלישער פארשונג", וועלכע האבן אנטדעקט סטרוקטורן וואס באלאנגען צו דער תקופה פון דער שלאכט. צווישן 2014 און סעפּטעמבער 2017, האט דער פּלאץ געליטן באדייטנדע פארניכטונג דורך די טערקיסטאן איסלאמישע פּארטיי, אַן [[אל-קאידא]] צווייג{{הערה|{{לינק|קעפל=Qarqar|זייטל=English Wikipedia|אדרעס=https://en.wikipedia.org/wiki/Qarqar}}.}}.


==הינטערגרונט און סטראַטעגישער קאנטעקסט==
==הינטערגרונט און סטראטעגישער קאנטעקסט==
אין די פריע 9טן יארהונדערט פצ"ר, איז דאס אשורישער אימפעריע, אונטער שלמנאסר דער דריטער, געווען אין א פאזע פון אגרעסיווע טעריטאריאלע אויסברייטערונג, צילנדיג צו פארפעסטיגן קאנטראל איבער האנדל רוטעס און אונטערדריקן געגנטן רייך מיט רעסורסן. שלמנאסר דער דריטער, וועלכער איז געקומען צו דער מאכט אין 859 פצ"ר, האט איניציאירט א גרויסע מיליטערישע שטופּ צו מערב, צילנדיג דעם היינטצייטיגן סיריע, לבנון און ארץ ישראל. די אויסברייטערנדיגע פּאליטיק האט געפירט צו קאנפליקט מיט די שטאַטן פון דער לעוואַנט, וועלכע האבן געזוכט זיך צו קעגנשטעלן אשורישער הערשאפט{{הערה|שם=ארכע|{{לינק|אדרעס=https://www.thearchaeologist.org/blog/the-battle-of-qarqar-in-853-bc-the-first-grand-alliance-in-history|קעפל=The Battle of Qarqar in 853 BC: The First Grand Alliance in History|זייטל=The Archaeologist|דאטום=May 18, 2024}}}}.
אין די פריע 9טן יארהונדערט פצ"ר, איז דאס אשורישער אימפעריע, אונטער שלמנאסר דער דריטער, געווען אין א פאזע פון אגרעסיווע טעריטאריאלע אויסברייטערונג, צילנדיג צו פארפעסטיגן קאנטראל איבער האנדל רוטעס און אונטערדריקן געגנטן רייך מיט רעסורסן. שלמנאסר דער דריטער, וועלכער איז געקומען צו דער מאכט אין 859 פצ"ר, האט איניציאירט א גרויסע מיליטערישע שטופּ צו מערב, צילנדיג דעם היינטצייטיגן סיריע, לבנון און ארץ ישראל. די אויסברייטערנדיגע פּאליטיק האט געפירט צו קאנפליקט מיט די שטאַטן פון דער לעוואַנט, וועלכע האבן געזוכט זיך צו קעגנשטעלן אשורישער הערשאפט{{הערה|שם=ארכע|{{לינק|אדרעס=https://www.thearchaeologist.org/blog/the-battle-of-qarqar-in-853-bc-the-first-grand-alliance-in-history|קעפל=The Battle of Qarqar in 853 BC: The First Grand Alliance in History|זייטל=The Archaeologist|דאטום=May 18, 2024}}}}.


קארקאר'ס סטראטעגישע וויכטיגקייט שטאמט פון איר ארט אויפן אראנטעס טייך, דינענדיג ווי א קריטישע צענטער וואס קאנטראלירט דעם צוטריט צום מיטלענדישן ים בארטן. די שלאכט איז פארגיכערט געווארן דורך אַשור'ס באוועגונג צו זיכערן די וויכטיגע געגנט, וועלכע האט געברענגט צו דער פארמירונג פון אַן אומפארגלייכליכער אליאנץ צווישן די לאקאלע קעניגרייכן{{הערה|שם=ארכע}}.
קארקאר'ס סטראטעגישע וויכטיגקייט שטאמט פון איר ארט אויפן אראנטעס טייך, דינענדיג ווי א קריטישע צענטער וואס קאנטראלירט דעם צוטריט צום מיטלענדישן ים בארטן. די שלאכט איז פארגיכערט געווארן דורך אַשור'ס באוועגונג צו זיכערן די וויכטיגע געגנט, וועלכע האט געברענגט צו דער פארמירונג פון אַן אומפארגלייכליכער אליאנץ צווישן די לאקאלע קעניגרייכן{{הערה|שם=ארכע}}.


==שילדערונג פון דער שלאכט אויפ'ן קורך מאנאליט==
==דער שלאכט==
לויט אן אויפשריפט וואס שלמנאסר האט שפעטער אויפגעשטעלט האט ער אנגעהויבן זיין יערליכן פעלדצוג פארלאזנדיג נינוה דעם 14'טן טאג אין אייר. ער האט איבערגעשטיגן דעם [[חידקל]] און דעם [[פרת]] אן קיין פראבלעמען, און האט באקומען אונטערטעניגקייט און שטייערן פון פארשידענע שטעט אויפ'ן וועג, אריינגערעכנט [[ארם צובא|אלעפא]]. איינמאל ער איז פארביי אלעפא, האט ער זיך צוזאמגעשטויסן מיט'ן ערשטן ווידערשטאנד פון די זעלנער פון אירכולעני, דער קעניג פונעם לואוויאנישן לאנד חמת, וועמען ער האט באזיגט. אלס נקמה האט ער געפלינדערט די פאלאצן און שטעט פון אירכולעני'ס קעניגרייך. פארזעצנדיג זיין מארש נאכ'ן פלינדערן קארקאר, האט ער זיך אנגעטראפן מיט די אליאירטע קרעפטן נעבן דעם אָראָנטעס טייך<ref>{{Cite web |url=http://setup.finalweb.net/site/default.asp?sec_id=140001500 |title="Qarqar and Current Events", Lofquist, L |access-date=22 May 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110827020025/http://setup.finalweb.net/site/default.asp?sec_id=140001500 |archive-date=27 August 2011 |url-status=dead}} (פון ענגליש וויקיפּעדיע).</ref>.
לויט אן אויפשריפט וואס שלמנאסר האט שפעטער אויפגעשטעלט האט ער אנגעהויבן זיין יערליכן פעלדצוג פארלאזנדיג נינוה דעם 14'טן טאג אין אייר. ער האט איבערגעשטיגן דעם [[חידקל]] און דעם [[פרת]] אן קיין פראבלעמען, און האט באקומען אונטערטעניגקייט און שטייערן פון פארשידענע שטעט אויפ'ן וועג, אריינגערעכנט [[ארם צובא|אלעפא]]. איינמאל ער איז פארביי אלעפא, האט ער זיך צוזאמגעשטויסן מיט'ן ערשטן ווידערשטאנד פון די זעלנער פון אירכולעני, דער קעניג פונעם לואוויאנישן לאנד חמת, וועמען ער האט באזיגט. אלס נקמה האט ער געפלינדערט די פאלאצן און שטעט פון אירכולעני'ס קעניגרייך. פארזעצנדיג זיין מארש נאכ'ן פלינדערן קארקאר, האט ער זיך אנגעטראפן מיט די אליאירטע קרעפטן נעבן דעם אָראָנטעס טייך<ref>{{Cite web |url=http://setup.finalweb.net/site/default.asp?sec_id=140001500 |title="Qarqar and Current Events", Lofquist, L |access-date=22 May 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110827020025/http://setup.finalweb.net/site/default.asp?sec_id=140001500 |archive-date=27 August 2011 |url-status=dead}} (פון ענגליש וויקיפּעדיע).</ref>.


אין די קורך מאנומענטן ווערט דער אליאנץ פון 11 קעניגן אויסגערעכנט אלס 12 אין דעם אשורישן דאקומענט אלס קעמפער קעגן דעם אשורישן קעניג שלמנאסר דער דריטער אין דער שלאכט פון קארקאר<ref>{{אקדמיה|Haggai Olshanetsky|The Twelve Make a Stand: The Kingdom of Israel's Chariot Force and the Battle of Qarqar|46635253|Ancient Warfare|XIII-4, 2020, pp. 28–37}}.</ref>. שלמנאסר'ס אויפשריפט באשרייבט די קרעפטן פון זיין קעגנער הדדעזר גאר דעטאלירט, ווי פאלגנד:
===די גרויסע בונד===
די קאאליציע, באקאנט דאקומענטירט אין די קורך מאנאליט – א שטיין אויפשריפט מיט די אנאלן פון שלמנאסר דער דריטער – איז געזאגט געווארן צו באשטיין פון א רייע פון צוועלף מלכים, כאטש די מאנאליט אליין רעכנט אויס בלויז עלף<ref>{{אקדמיה|Haggai Olshanetsky|The Twelve Make a Stand: The Kingdom of Israel's Chariot Force and the Battle of Qarqar|46635253|Ancient Warfare|XIII-4, 2020, pp. 28–37}}.</ref>. די בונד האט רעפרעזענטירט א פארגעשריטענע שטאפל פון דיפלאמאטישע פארהאנדלונגען און מיליטערישע קאארדינאציע, מיט פארשידענע שטאטן וואס האבן זיך פאראייניגט קעגן א געמיינזאמע שונא.
שלמנאסר'ס אויפשריפט באשרייבט די קרעפטן פון זיין קעגנער הדדעזר גאר דעטאלירט, ווי פאלגנד:


#קעניג הדדעזר אליין האט אנגעפירט 1200 וועגענער, 1200 רייטער, און 20,000 זעלנער;
#קעניג הדדעזר אליין האט אנגעפירט 1200 וועגענער, 1200 רייטער, און 20,000 זעלנער;